GAMMA DAGILIMINDA PARAMETRELERE
GÖRE SA ViSAL
DEGERLERİN
BULUNMASI
Prof.Dr. Erol YARIZ (*) Bahattin RÜZGAR ( **) GİRİŞ:
İstatistikte sürekli bir dağılım olan, Gamma dağılımına bulanın adına atfen ERLANG kanunu da denir. ERLANG 1917 yılında telefon trafiğinde ki bekleyişleri ve trafiğin yoğunluğunu hat sayısının bir fonksiyonu olarak incelemek istediğinde, böyle bir dağılımı bulmuştur ((2) s. 66). Matematik Analizde Euler integrallerinin bir türü olan Gamma dağılımına aynı zaman-- -da Eulerien--kanunu adı da verilir.
1) GAMMA
FO~
JKSİYONUNUN İHTİMALLER TEORİSİNDEKİ YERİ,
GAMMA DAGILIMI:. r(r)=
r
ı{
-1e-x
dx
(1)integraline ikinci türden Euler integrali veya Gamma fonksiyonu denir.
Ma-tematik istatistikte;
-TANIM:
X sürekli tesadüfi değişkeninin yalnız pozitif değerler aldığını varsaya-lım. X'in ihtimal yoğunluk fonksiyonu; · · - ·
f(x) =
.2:..
Qıx.f -
1 e-i..x (2) r(r)şeklinde verilmişse, X tesadüfi değişkeninin dağılımına Gamma dağılımı denir.
GAMMA DAGILIMININ ÖZELLİKLERİ:
a) Bu dağılımın r
>O
veA.
>O olmak üzere iki parametresi vardır.b) Gamma dağılımının r parametresinin bazı değerlerine göre grafiği aşağıdaki gibidir.
( x) Prof.Dr. M.Ü. İşletme Bölümü.
1.0
.75
.50
.25
A.
=
1... _
·- -==-
--o
2
3
4 56
7
8
c) Gamma dağılımının matematik ümidi:
r
E(X)=
-A.
d) Gamma dağılımının varyansı:
r
V(X)=2 . A;
dir. ((5). s. 9 ve (1) s. 173).
e) Gamma dağılımının moment doğurucu fonksiyonu:
r
M{t)=(
2:..)
A.-t
x
dir. Moment doğurucu fonksiyondan matematiksel ümidi ve varyansı he-saplamak için, E(X)
=
M'(O) , (VX)=
M" (0) - (M' (0))2 bağıntılarının yardımıyla M'(t)=o!
'
.
o..-ır
1 E(X) =M' (0) =f,
bulunur ((4) s. 113). M"(t) = r(r + 1µ,r ,
<A-tr
2 V(X) = M"(O) - (M' (0))2=..!..
.
.
A.2
f) Gamma dağılımının ihtimal yoğunluk fonksiyonunda (1 .2) r
=
1 içinf(x)
=
~'A:I.
bulunur. Bu ise Üstel dağılım, :.:\
=
1/2 ve r=
n/2 için yazılırsail) PARAMETRELERE GÖRE SAYISAL DEGER TABLOLARININ
BULUNMASI:
Gamma dağilımının parametrelerine göre hesabı yapılırken, dağılımın
tanımından hareketle x >O,
A >
O ve r >O değerleri için ihtimal, beklenendeğer ve varyansı aşağıdaki programdan elde edilmiştir ve tablolar
bulun-muştur. Bu tablolardan bazıları aşağıda sunulmuş ve grafikleri yine bilgi-sayar ile çizilmiştir.
PROGRAM:
5 REM' GAMMA DAGILIMININ O < R ~ 1 O VE O <
A.
~ 1 O DEGERI iÇiN" 10 REM"IHTIMAL, MATEMATiKSEL ü~IT, VE VARYANSINBULUNMASI"
15 DIM a{10,10),B{10,10),C(10,10),D{10,10)
20 FK{0)=1: FOR R=1 TO
10:
FK(R)=FK(R-1)xR: NEXT 25 FOR X=1TO2030 PRINr'
A.
R ihtimal matematik ümt varyans 35 PRINT'' _ _ _ _ 40 PRINT 45 FOR K=1TO10 50 D(K,0)=-1/EXP(XxK) 55 A(K,0)=-1/(KxEXP(XxK)) 60 D(K, 1 )=1 +D(K,O) 65 A(K, 1)=Kx(XxA(K,O)+1/KxA(K,O)+ 1/K"2) 70 FOR A=2TO10 75 D(K,R)=K" {R-1)/FK(R-1)xX"(8-1 )xD(K,O)+D(K,R-1) 80 A(K,R)=K" R/FK(R-1)xX"RxA(K,O)+R/(R-1)xA(K,R-1) 85 NEXT : NEXT 90 FOR K=1TO10 95 FOR R=1TO9100 B(K,R)=R/KxA(K,R+ 1) : C(K,R)=B(K,R)-A(.K A)"2 105 NEXT R
110 NEXT K
115 FOR K=1 TO 10 120 FOR R=1TO10
125 PRINT "(";K;R")"; : PRINT" "; : PRINT USING "###.##########" ;
D(K,R); :PRINT" ";: PRINT USING "###.##########"; A(K,R);
:PRINT" "; : PRINT USING "###.##########" ; C(K,R):NEXT
:NEXT
130 PRINT 135NEXT X
140 ENDX=1
.
A.
r (1 1) (1 2) (1 3) (1 4) (1 5) (1 6) (1 7) (1 8) (1 9) (1 1 O) (2 1) (2 2) (2 3) (2 4) (2 5) (2 6) (2 7) (2 8) (2 9) (2 10) (3 1) (3 2) (3 3) (3 4) (3 5) (3 6) (3 7) (3 8) (3 9) (3 1 O) (4 1) (4 2) (4 3) (4 4) (4 5) ihtimalo
.6321206000 0.2642411000 0.0803013800 0.0189881300 0.0036598220 0.0005941598 0.0000832161 0.0000102242 0.0000011002 0.0000000864 0.8646648000 0.5939941000 0.3233236000o
.1428765000o.
0526530200 0.0165636100 0.0045338020 0.0010967160 0.0002374441 0.0000464948 0.9502129000o
.8008517000 0.5768099000 0.3527681000o
.184 7367000o.
9839178600 0.0335084400 0.0119044100 0.0038028950 0.0011023900o.
9816843000.
o.
9084218000 0.7618966000 0.5664298000' 0.3711629000 matematiksel ümit 0.2642411000 0.1606028000 0.0569644000 0.0246392900 0.0029708000 0.0004992977 0.0000715702 0.0000088025 0.0000007788 'o
.0000001484 0.2969971000 0.3233236000 0.2143148000o
.1 053060000 0.0414090200 0.0136014100 0.0038385090 0.0009497805 0.0002092314 0.0000415301 0.2669506000 0.3845399000 0.3527681000 0.2463156000o
.1398632000 0.0670170100 0.0277771000 0.0101412200 0.0033073650o
.00097 43462 0.2271055000o
.3809483000 0.4248974000 0.3711630000 0.2685869000 varyans 0.0907793900 0.0881355600 0.0406729200 . 0.0116688500 0.0024876630 0.0004291717 0.0000616125 0.0000062306 0.0000013356 O. 0000000000 0.0734545300 0.1097767000o.
1120282000 0.0717286700 0.0322888200 0.0113305300 0.0033094980 0.0008360235 0.0001868416 0.0000000000 0.0569173700 0.0873077800 0.1'218703000 0.1258129000 0.0921333000o
.0510629200 0.0228912900 0.0087167960 0.0029121000o
.0000000000 0.0436602000 0.0673270500o
.0978344800o
.1308250000 0.1353746000x=1 matematiksel
A
r ihtimal ümit varyans-(4 6) 0.2148694000 0.1660109000 0.1066659000 (4 7) 0.1106738000 0.0894836900 0.0667644000 (4 8) 0.0511333900 0.0427267000 0.0347691300 (4 9) 0.0213632100 0.0182973500 o. 0256384000 (4 10) 1 . 008132011 o 0.0070991970 0.0000000000 (5 1) 0.9932621000 0.1919145000 0.0331966800 (5 2) o. 9595723000 0.3501392000 0.0537963400 (5 3) 0.8753480000 0.4409845000 0.0740959800 (5 4) 0.7349741000 o .44 76054000 o .1068809000 (5 5) 0.5595067000 o .3840394000 0.1378937000 (5 6) 0.3840394000 o .2853799000 o .1426227000 (5 7) 0.2378165000 0.1867203000 o .1176653000 (5 8) 0.1333717000 0.1089498000 0.0797947600 (5 9) 0.0680936300 0.0572905200 0.0460208000 (5 10) o .0318280500 0.0273905600 0.0000000000 (6 1) 0.9975212000 0.1637748000 0.0252906600 (6 2) o. 9826488000 0.3126771000 0.0436990800 (6 3) o.9380312000 0.4243981000 0.0582007800 (6 4) 0.8487961000 0.4 766290000 0.0807805200 (6 5)
o.
7149435000 0.4619336000o
.1146983000 (6 6) 0.5543203000 0.3936971000 0.1436927000 (6 7) 0.3036971000 0.2986901000 0.1484146000 (6 8) 0.2560201000 0.2036832000 o .1263609000 (6 9) 0.1527623000o
.1258858000 0.0907046800 (6 1 O) 0.0839238000 0.0710346000 o .0000000000 (7 1) 0.9990881000 o. 1418150000 0.0194952000 (7 2) 0.9927049000 0.2772468000 0.0355711100 (7 3)o.
9703638000 0.3935291000 0.0476675400 (7 4) 0.9182345000 0.4 725762000 0.0620965000 (7 5) 0.8270084000 0.4994941000 ' 0.0874172900 (7 6) 0.6992917000 0.4716763000 -0.1214811000 (7 7) 0.5502890000 0.4012862000 0.1485795000 (7 8) 0.4012862000 0.3096101000 0.1532090000 (7 9) 0.2709088000 0.2179339000 0.1334616000 (7 1 O) 0.1695041000 ·0.1407442000 0.0000000000 (8 1)o.
9996646000 0.1246226000 0.0152894000 (8 2) 0.9969809000 0.2465615000o
.0289842900. (8 3) 0.9862461000 0.3591074000 0.0398607700 (8 4) 0.9576199000 0.4501838000 0.0500732800 (8 5)o.
9003676000o
.5054 775000 0.0663483500 (8 6) 0.8087640000 0.5149692000o.
0938010800 (8 7) 0.6866258000 0.4786592000o
.127 4064000 (8 8) 0.5470391000 0.4074526000o
.1527800000 (8 9) 0.4074526000 0.3187976000 . 0.1572785000X=1
matematiksel/\
r ihtimal ümit varyans(8 10) 0.2833757000 0.2301426000
o.
0000000000 (9 1) 0.9998766000 0.1109740000 0.0122222500 (9 2)o.
9987659000 0.2208373000 0.0237326400 (9 3)o.
9937679000 0.3262578000 0.0335612200 (9 4) 0.9787736000 0.4200162000o
.0419344500 (9 5)o.
9450364000o
.4912830000 0.0524259100 (9 6)o
.8843094000 0.5288128000 0.0709289300 (9 7)o.
7932191000 0.5258578000 0.0998124500 (9 8) 0.6761030000o
.4838643000o.
1326235000 (9 9) 0.54434 73000 0.4125916000o
.15644 76000 (9 10) 0.4125916000 0.3266795000o.
0000000000 . (10 1)o.
9999546000 0.0999500600 0.0099545980 (10 2) 0.9995006000 0.1994461000 0.0196010900 (10 3) 0.9972306000o
.2968992000 0.0283405600 (10 4) 0.9896639000 0.3882990000 0.0358067500 (10 5) 0.9707474000 0.4664571000 0.0433754300 (10 6) 0.9329141000 0.5219153000 0.0551118600 (10 7)o
.8698586000 0.5458456000 0.0756735800 (10 8) 0.7797795000 . 0.5337443000 0.1054077000 (10 9) 0.6671805000 0.4878634000 0.1372537000 (10 1 O) 0.5420704000o
.4169604000o.
0000000000X=2
İhtimal · matematiksel ümit varyans (1 1) 0.8646648000o.
5939941000 0.2938181000 (1 2) 0.5939941000 0.6466471000o
.4391 066000 (1 3) 0.3233236000 0.4286296000 0.4481129000 (1 4) 0.1428765000 0.2106121000 0.2869147000 (1 5) 0.0526530200 0.0828180300 0.1291553000 (1 6) 0.0165636100o.
0272028200 0.0453221100 (1 7) 0.0045338020 0.0076770170 0.0132379900 (1 8) 0.0010967160 0.001899561o
o.
0033440940 (1 9) 0.0002374441o.
0004184628 0.0007473665 (1 1 O)o.
0000444 7 40o.
0000830602o.
0000000000 (2 1)o.
9816843000o
.4542109000o.
17 46408000 (2 2)o.
9084218000 0.7618967000 0.2693082000 (2 3) 0.7618966000 0.8497948000 0.3913379000 (2 4)o.
5664298000o.
7 423260000 0.5232998000 (2 5) 0.3711629000o
.5371739000 0.5414986000 (2 6) 0.2148694000 0.3320217000 0.4266637000 (2 7)o.
11 06738000 0.1789674000 0.2670576000 (2 8) 0.0511333900o.
0854534000 0.1390765000 (2 9) 0.0213632100 0.0365947000o.
0625536000 (2 1 O) 0.008132011o
0.0141983900o.
0000000000 (3 1) 0.9975212000 0.3275496000 0.1011627000 (3 2)o.
9826488000o.
6253541 000 0.1747963000 (3 3) 0.9380312000 0.8487961000 0.2328031000x=2
matematiksel'A
r ihtimal ümit varyans(3 4) 0.8487961000
o.
9532580000 0.3231221000 (3 5) O. 7149435000 0.9238671000 0.4587933000 (3 6) 0.5543203000o.
7873943000 0.5747708000 (3 7) 0.3936971000 0.5973803000o.
5936582000 (3 8) 0.2560201000 0.4073663000 0.5054436000 (3 9)o.
1 527623000 0.2517716000 0.3628187000 (3 1 O)o.
0839238000o
.1420692000o.
0000000000 (4 1)o.
9996646000 0.2492452000 0.0611575800 (42)
0.9969809000o
.4931230000 0.1159371000 (4 3) 0.9862461000 .o.
7182149000 0.1594431000 (4 4) . 0.9576199000 0.9003676000 0.2002931000 (4 5) 0.9003676000 1 .o
1 09550000 0.2653934000 (4 6) 0.8087640000 1 . 0299380000 0.3752043000 (47)
o.
6866258000 0.0573184000 0.5096255000 (4 8) 0.5470391000 0.8149051000 0.6111201000 (4 9) 0.4074526000 0.6375952000 0.6291141000 (4 1 O) 0.2833757000 0.4602853000o
.0000000000 (5 1)o.
9999546000 0.1999001000 0.0398183900 (5 2)o.
9995006000 0.3988922000 0.0784043700 (5 3)o.
9972306000 0.5937984000 0.1133623000 (5 4)o.
9896639000o.
7765980000 0.1432270000 (5 5) 0.9707474000 0.9329141000 0.1735017000 (5 6) 0.9329141000 1 . 043831 0000o
.22044 7 4000 (5 7) 0.8698586000 1.0916910000 0.3026943000 (5 8) 0.7797795000 1.0674890000 0.4216306000 (5 9) 0.6671805000 0.9757268000 0.5490149000 (5 10) 0.5420704000 0.8339208000.o.
0000000000 (6 1)o.
9999938000o.
1 666534000 0.0277532100 (6 2) 0.9999201000 0.3331593000 0.0552896100 (6 3)o.
9994 777000 0.4988542000o
.0819444400 (6 4)o.
9977081000 0.6615998000 0.1065408000 (6 5)o.
9923995000o.
8163825000o
.1286678000 (6 6) 0.9796588000 0.9541778000 0.1517896000 (6 7)o.
9541776000 . 1.0622450000 0.1860372000 (6 8)o.
91 04953000 1 . 1266300000 0.2459214000 (6 9) 0.8449720000 1 . 1364120000 0.3404949000 (6 1 O)o.
7576076000 1.0879510000 0.0000000000 (7 1) 0.9999992000 0.1428554000 0.0204048400 (7 2) 0.9999875000 0.285687 4000 0;0407736000 (7 3)o.
9999060000 0.4283681000 0.0609565700 (7 4) 0.9995258000 0.5703969000 0.0805526100 (7 5) 0.9981947000o.
7103341000 0'.0989592700x=2 matematiksel
A.
r ihtimal ümit__
___
v_~~Y.!~~·-
-
--
---- ----
--- ---- ··-- --· -(7 6) 0.9944679000 0.8449473000 O. 1·151041000 (7 7) 0.9857720000o
.
9683801 000 0.1341767000 (7 8), 0.9683802000 1 .0719370000 0.1595891000 (7 9) 0.9379448000 1 . 1 450580000 0.2028976000 (7 1 O) 0.8906006000 1 .1775980000o.
0000000000 (8 .1)o.
9999999000 0.1249998000 0.0156245500 (8 2) 0.9999981000 0.2499959000 0.0312433000 (8 3) 0.9999837000 0.3749651000 0.0468261300 (8 4) 0.9999068000o
.4997998000o.
06226 77700 (8 5) 0.9995995000 0.6241351000 0.0773275200 (8 6)o.
99861 62000o
.
7 469954000 0.0916854100 (8 7) 0.9959939000 0.8662501000 0.1053719000 (8 8) 0.9900002000 0.9780126000 0.1197806000 (8 9) 0.9780127000 1.0762890000 0.1390133000 (8 10) 0.9567016000 1 . 1 532550000 0.0000000000 (9 1) 1.0000000000o.
1111111 000 0.0123456200 (9 2) 0.9999997000 0.2222216000 0.0246903300 (9 3) 0.9999972000 0.3333275000 0.0370284800 (9 4)o.
9999825000 0.4444070000o.
0493359600 (9 5)o.
9999158000 0.5553755000 0.0615419500 (9 6)o.
9996760000 0.6659710000 0.0735008100 (9 7)o.
9989566000 O. 77552'71000o.
0850373500 (9 8) 0.9971066000 0~8-826168000 0.0962044000 (9 9)o.
9929440000o.
9846188000 0.1078966000 (9 1 O)o.
9846189000 1.0773710000o.
0000000000 (1o
1) 1 .0000000000 0.0999999900o.
009999991o
(10 2) 1.0000000000o
.
1 999999000 0.0199998400 (10 3)o
.
9999996000o.
2999990000o.
0299985600 (1o
4)o.
9999968000 0.3999932000o .
.039991 0500 (10 5) b.9999831000 0.4999640000o.
0499594200 (10 6)o.
9999281000 0.5998468000o.
0598566900 (1o
7) 0.9997449000o.
6994549000 0.0695939100 (1o
8) 0.9992214000o.
7983300000 0.0790723600 (10 9) 0.9979128000 0.8955039000 0.0883420100 (1o
10) 0.9950046000 0.9891881000o
.
0000000000x=3 ihtimal · . matematiksel ümit varyans
(1 1) 0.9502129000 0.8008517000
o
.5122563000 (1 2) 0.8008517000 1 . 1536200000o.
7857696000 (1 3) 0.5768099000 1 .0583040000 1.0968320000 (1 4) 0.3527681000o
.
7389466000 1.1323150000 (1 5) 0.1847367000 0.4195892000 0.8291975000 (1 6) 0.0839178600 0.2010505000 0.4595628000 (1 7)o.
0335084400 0.0833306800 0.2060168000 (1 8) 0.0119044100 0.0304229600 0.0784448000 (1 9) 0.0038028950 0.0099212940o.
0262009000X=3 matematiksel
A.
r ihtimal . ümit varyans---· ····--· --- -·---·--··-·. -. ·-· ···---·---···--·---···---··-. ---·-·-- ----· ... --·--·--- ·-(1 10) 0.00·1102391
o
0.0029221480 0.0000000000 (2 1) 0.9975212000o
.4913244000 0.2276160000 (2 2) 0.9826488000 O. 9380312000 0.3932917000 (2 3)o
.
9380312000 1. 2731940000o.
5238071000 (2 4) 0.8487961000 1 .42988 70000 O. 7270248000 (2 5)o.
7149435000 1.3858010000 1.0322850000 . (26)
0.5543203000 1.1810910000 1.2932340000(2
7) 0.3936971000 0.8960702000 1.3357310000 (2 8) 0.2560201000 0.6110493000 1.1372470000 (2 9) 0.1527623000 0.3776571000o
.
81 63409000 (2 1 O) 0.0839238100 0.2131035000o.
0000000000 (3 1) 0.9998766000 0.3329220000o.
11 00003000 (3 2) 0.9987659000 0.6625119000 0.2135937000 (3 3) 0.9937679000 0.9787736000o.
3020509000 (3 4) 0.9?87736000 1 .2600490000 0.3774098000 (3 5) 0.9450364000 1 .4 738490000 0.4718325000 (3 6)o
.
8843094000 1 .5864380000 0.6383608000 (3 7) O. 7932191000 1.5775730000 0.8983114000 (3 8) 0.6761030000 1.4515930000 1.1936110000(3
9) 0.5443473000 1 .237T750000 1 .4080290000 (3 10) 0.4125916000 0.9800382000o.
0000000000 (4 1)o.
9999938000 0.2499800000o.
062444 7000 (4 2) 0.9999201000 0.4997389000 0.1244016000 (4 3) O. 9994 T77000 O. 7482811000 0.1843751000 (4 4) 0.9977081000 0.9923996000 0.2397167000 (4 5)o
.
9923995000 1.2245740000 0.2895025000 (4 6) 0.9796588000 1 . 4 3·12660000 0.3415268000 (4 7) 0.9541776000 1.5933670000 0.4185844000 (4 8) 0.9104953000 1.6899440000o.
5533233000 (4 9) 0.8449720000 1. 7046170000 0.7661135000 (4 1 O) O. 7576076000 1 . 6319260000O.
0000000000 (5 1)o.
9999996000o
.
·1 999990000 0.0399972500 (5 2) 0.9999951000 0.3999843000 0.0799618700 (5 3) 0.9999607000 0.5998731000 0.1197410000 (5 4) 0.9997886000o
.
7993146000 0.1588421000 (5 5)o.
9991433000 0.9972074000 0.1964188000 (56)
0.9972075000 1 . 1908420000 0.2316524000 (5l)
0.9923681000 1.3747970000 0.2660536000 (5 8) 0.9819978000 1 . 5400850000 0.3069580000 (5 9)o.
9625534000 1.6742630000 0.3703706000 (5 10)o.
9301462000 1.7630710000o.
0000000000 (6 1) 1 . 0000000000o
.1666666000 0.0277776400 (6 2) 0.9999997000o.
3333324000o.
0555532600x=3 matematiksel
A
r ihtimal ümit varyans-(6 3) 0.9999972000 0.4999912000 0.0833141000 (6 4) 0.9999825000
o.
6666106000 0.1110060000 (6 5) 0.9999158000o.
8330633000o.
1384693000 (6 6) 0.9996760000o.
9989566000 0.1653767000 (6 7)o.
9989566000 1.1632910000 0.1913338000 (6 8) 0.9971066000 1 .3239250000 0.2164596000 (6 9) 0.9929440000 1 .4 769280000 0.2427671000 (6 10) 0.9846189000 1.6160560000o.
0000000000 (7 1) 1 .0000000000 0.1428571000o
.0204081600 (7 2) 1 .0000000000 0.2857142000 0.0408162000 (7 3) 0.9999998000 0.4285708000 0.0612231800 (7 4) 0.9999986000 0.5714243000 0.0816240000 (7 S) 0.9999925000 0.7142619000 . 0.1019992000 (7 6)o.
9999667000 0.8570369000 0.1222924000 (7 7) 0.9998764000o.
9996054000o
.1423825000 (7 8) 0.9996054000 1.1415930000o
.1620889000 (7 9) 0.9988941000 1 .2821590000 0.1813229000 (710) 0.9972344000 1 . 4196420000o.
0000000000 (8 1) 1 .0000000000o
.1250000000 0.0156250000 (8 2) 1.0000000000o
.2500000000 0.0312499900 (8 3) 1 .0000000000 0.3750000000 ' 0.0468749100 (8 4) 0.9999999000o
.4999997000 0.0624993500 (8 5)o.
9999994000 0.6249981000 0.0781212800 (8 6) 0.9999968000o.
7 499903000o.
0937335500 (8 7) 0.9999868000. 0.8749585000 0.1093160000 (8 8) 0.9999524000o.
9998496000 0.1248224000 (8 9)o.
9998494000 1 .1245220000 0.1401758000 (8 10) 0.99957 46000 1 .2486440000 0.0000000000 (9 1) 1.0000000000o.
1111111 000 0.0123456800 (9 2) 1 .0000000000 0.2222222000 0.0246913600 (9 3) 1 .0000000000 0.3333334000 0.0370370300 (9 4) 1 .0000000000o
.4444445000 0;0493826700 (9 5) 1 . 00000000.00 0.5555555000o.
0617280900 (9 6) 0.9999998000 0.6666660000 0.0740724500 (9 7) 0.9999988000o.
7777738000o.
0864133200 (9 8)o
.9999949000o
.8888726000 0.0987429600 (9 9) 0.9999817000o.
9999422000o.
111 0441 000 (9 1 O)o.
9999422000 1 .11 09280000o.
0000000000 (10 1) 1 .0000000000 0.0999999900 0.0100000000 (10 2) 1 .0000000000 0.2000000000 0.0200000000 (10 3) 1 .0000000000 0.3000000000o.
0300000100 (1o
4) 1 .0000000000 0.4000000000o.
0400000100 (10 5) 1 .0000000000 0.5000000000o.
0499999800 (1o
6) 1 . 0000000000 0.5999999000o.
0599998600x=3 ?\; r ihtimal (10 7)
o.
9999999000 (10 8)o.
9999994000 (10 9) 0.9999979000 (10 1 O)o.
9999929000 matematiksel . ümit 0.6999996000o.
7999983000o.
8999935000 0.9999776000 varyanso.
0699994000 0.0799975400. 0.0899915700o.
0000000000 ıı i 1 . 1 ıs···---~---.,___
1s
~
·~
.
.!
-..
j~
1 1CD il >< ·-<
'I .._
..-:. i.:' il i~ 1' i ~~ .: , ... ,,x ...: >< il c< ----~ ""' '·. ! ~ :~
s
1~;;
['. ~ _ .. ---il ---_______ ..
---.___________
~
- - - -~
-~ 1 Q) .,.... .!.
~
~12
ilg
---
---~-~-~---~---~
-
-·
·
·
··
··
1 1 1 1 ,ı ... /c~-===-~---3-~---~---SONUÇ:
Bilgisayar yardımıyla bu tür tabloların elde edilişinin basit bir programla
yapılabileceği görülmektedir.
A.
nın S'ten küçük değerleri için grafik vetablolarının daha anlamlı olduğu görülmektedir. Bu ise Poisson dağılımın da da
A,
nın O>
A.
~ 5 aralığındaki anlamı ile çakışmaktadır. Sonuçola-rak Gamma dağılımının bir parametresi olan
X
nın Poisson dağılımınınparametresi olan
A.
ile aynı aralık için anlamlı olduğunu ortayakoymak-tadır. Bazı parametrik değerlere göre dağılım fonksiyonunun asimptotik
özellik gösterdiği açıktır. ·
YARARLANILAN KAYNAKLAR
(1) ALLASIA, G. - lstatiscia Lavretto Bello, Torino, 1983.
(2) GÜNCE. E. - İstatistik Sözlüğü, ODTÜ - Ankara, 1970.
(3) MEYER, P. - lntroductory Probability and Statistical Applications,
Addi-son - Wesley Publ. New York, 1972.
(4) MOOD, A.M.; GRAYBILL, F.A.; BOES, D.C. - lntroduction to the The-ory of Statistics, lnternational Student Edition, Tokyo. 1974.
(5) YARIZ, E. - Gamma Fonksiyonunun Parametrelerinin Maksimum Ben-zerlik Yöntemi ile Tahmini, İstanbul, 1981.