ATATÜRK KİTAPLIĞI, VAKIF SORUNU
ÇÖZÜMLEN EM
EDEN HİZMETE
AÇILIYOR
Temeli 1973’te alılıp 1976'da tamam lanan Atatürk Kitaplığı, ancak bugün açılabiliyor.
R§ Daha önce
hazırlanan
«Atatürk
Kitaplığım
Yaşatma Vakfı»
kütüphaneci ve
uzmanlarla
Vakıflar’ın itirazı
sonucu yürürlüğe
konmadı
Salim ALPASLAN
Yalnızca bulunduğu Tak sim yöresinin dedril, tüm kent halkının kitap gereksi nimini büyük ölçüde karşı layacak olan Atatürk Kitap lığı. «Bir vakıf tarafından yönetilsin mi. yönetilmesin mi, yönetilirse nasıl olmalı?» tartışmaları arasında bugün hizmete giriyor.
İstanbul Belediyesi’ne ait Beyazıt Atatürk Devrimi eri Kütüphanesi’nin bütçe ye tersizliği. Fatih İl Halk Kü tüphanesinin de gereğince örgütlenmemiş olması, kent te gerçek anlamda bir halk kitaplığının açılması zorun luluğunu ortaya koyunca, arsası belediyeden, tesisleri de Koç Topluluğu’ndan ol mak üzere, 1973 yılında ye ni bir kitaplık için temel a- tılmıştı. Böylece kendi sınır lan içinde kalmaktan kur tulamayan İTÜ Kitaplığı ile yine dar bir çerçevede etkin lik gösteren çevredeki ya bancı konsolosluklann dışın da da okuma hizmeti sun mak mümkün olabilecekti.
Yapımı üç yıl sürdü Ata türk Kitaplığı’nın. ancak Be
lediyece teslimi Aytekin Ko- til’ln başkanlığı döneminde 1978 yılında gerçekleşebildi. Bu arada önemli bir sorun la karşı karşıya gelinmişti: Belediyenin ödeme dengesi zaten güç korunurken, alt yapı giderlerinin karşılanma sı bir yana, tüm günlük ya yınlar buraya nasıl aktarı lıp her kesimden okuyucu nun gereksinimine yanıt verecek bir kitaplık nasıl örgütlenebjlecekti? Bu amaç la geçen yılın mart - nisan aylarında o döneme dek kitaplık için büyük harcama yapan Koç Topluiuğu'ndan sekiz şirket ite İstanbul Be lediyesinin taraf oldukları «Atatürk Kitaplığını Yaşat ma Vakfı» kuruldu. Ne var ki bu vakıf anlaşması, ki taplıkta halka hizmeti engel
leyici maddelerin bulundu ğunu ileri süren çeşitli çev relerde değişik yankılara yol açtı ve uzmanlarla k ü
tüphaneciler binanın İstan bul Belediyesinin, yani İs tanbul halkının tasarrufun dan çıktığını bildirdiler. Bele diye Encümeninde yaptıkla n bu itiraz haklı görüldü. İtiraziar özellikle yatırımlar la ilgiliydi, burasının hangi amaçla kullanılacağına iliş kin maddelerde de yoğunluk kazanmaktaydı. Sonunda uz manlardan ve kütüphaneci lerden oluşan bir komisyona, kütüphaneyi belediyenin iş letmesi için bir yönetmelik hazırlatıldı. Kitaplığın nasıl işleyip örgütleneceği kulla nım hakkı belediyede ol mak üzere hangi koşullarda bir vakıf kurulabileceği gös
terilmekteydi burada. Bele diyenin vakıf kurmasına bir itiraz da Vakıflar Başmüdür lüğümden gelmişti. Bu kez iş başka bir yönden ele alını yor, kamu kuruluşlarında vakıflaşmaya gidilemeyeceği ileri sürülüyordu. Sorun yar gı organlarına yansıyınca mahkeme itirazı geçersiz gördüyse de Yargıtay ka tında bir sonuç alınamadı ve vakıf anlaşması yürürlü ğe konamadı.
KAMU YAKARINI GÖZETEN BİR VAKIF ZORUNLU
Açılışı bugün yapılacak olan kitaplıktaki bu soruna nasıl bir çözüm getirileceği, henüz kesin çizgileriyle bel îi değil. Ancak, önco hizme te sokulacağı, yetkileri ve kullanım hakkı tümüyle belediyenin elinde olmak ü- zere hazırlanmış yeni bir va kıf anlaşmasıyla kitaplığın gerçek işlevine kavuşturul maya çalışılacağı bildirili yor. -Bir vakfın kurulmasıy la yaşayan, dinamik, her yönüyle çağdaş bir halk ki taplığı açılacak. Bu arada bazı kaynaklar da harekete geçirilerek hem nakdî te berru toplanması, hem de araç . gereç sağlanması gi bi bazı olanaklara kavuşmak mümkün» deniyor. Kamu yararının gözetilmesine a- ğırlık veren bir vakfın yeni yayınlan satın almada ve kitaplığı geliştirmede, yasa ların bu konularda aynntı- larla boğduğu belediyeden daha başanlı olacağı da ile ri sürülen görüşler ara sında. Kabaca bir hesapla 3.5 milyona yakın kitabın arşivlenebileceği saptanan bir Atatürk Kitaplığı’nda kamuya hizmetin birinci plana alındığı bir orta lık içine girilmesinin, va- salann da buna olanak ta nımasının yalnızca yarar getireceği belirtilerek geniş kitlelere bu hizmetin mutla ka götürülmesi gerektiği vur gulanıyor.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a To ro s Arşivi