• Sonuç bulunamadı

Burhan Felek ve ortaoyunu

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Burhan Felek ve ortaoyunu"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

25 M A Y IS 198C

DEVEKUŞU>w

jmktupCcfc

BURHAN FELEK

■ ■ STAD Burhan Felek onuruna U p e ş peşe toplantılar yapılıyor, ilkin büyük yazı ustasına hak ettiği Şeyhülmuharrirîn payesi veril­ mişti. Geçen hafta kadirbilir İktisat Fakültemiz pek az kişiye lâyık gördü­ ğü “ Fahrî Doktor” payesini üstada verdi. Birkaç gün önce de Yapı ve Kredi Bankası’nın Tepebaşı’ndaki güzel toplantı salonunda yine Burhan Felek Beyefendinin kişiliği, yazı özellikleri, hizmetleri içten bir törenle anıldı. Kültürün bir birikim olduğu­ nu, bu birikimin de vefa ile sağlandı­ ğını çok iyi bilen Dr. Vedat Nedim Tör’ün bir girişimi idi bu sonuncusu. Her girişimi gibi candan ve başarılı oldu. İçindeki geniş yurt aşkı ile kül­ tür aşkını birleştirip yıllar yılı tek ba­ şına bezmeden, usanmadan, kırıl­ madan, gocunmadan bir sanat ve kül­ tür havarisi gibi harika müzisyen kız­ larımızı yetiştiren, dergiler, kitaplar çıkaran, sergiler, folklor kurumlan kuran,önce bize, sonra da ele güne bizim nasıl bir uygarlıktan geldiğimizi tanıtmaya çalışan bu safkan ve İde­ alist Atatürkçü kendine çok yakışan o tezcanlılığı ve heyecanlılığı ile bu son Burhan Felek töreninin de üstada ya­ kışır bir seviye ve sıcaklıkta geçmesi­ ne özellikle özen göstermişti.

B

U toplantıda konuşacaklar ara­sında üstadın yakın dostu ve sanatı kadar konuşmacılığı da müsellem Vasfi Rıza Zobu, yılların usta fıkracısı Çetin Attan ve ünlü araştırmacı Taha Toros’un yanı sıra nedense bana da söz verilmişti. İlk konuşucu olmanın zorunluğu olarak söyleyeceklerimi çok yoğun bir kısa­ lıkta sunmaya özellikle dikkat ettim. Halk tarafından bu kadar benimse­ nen, sevilen bir fıkra yazarına rast­ lamanın güç ve hele dört kuşak boyu her çeşit okuyucuya seslenmiş ve seslenmekte olan başka bir fıkracı örneğini sade bizde değil dışarda da bulmanın mümkün olmadığını be­ lirterek Burhan Felek (fenomeni)nin oluşumunda kendimce bulduğum özellikleri birkaç cümle içinde özetle­ meye çalıştım.

B

U özelliklerin başında Sayın Burhan Felek’in halis bir Üskü­ dar centilmeni, nevi artık çok az görülen bir İstanbul beyerendisi olması geliyordu. İstanbul efendisini niteleyen vasıflar nelerdir? Görgüdür, aile terbiyesidir. Dolayısıyla bir iç di­ siplindir. Kendine ve karşısındakine saygıdır. İnsancıllıktır. Hoşgörüdür. Vakarlı olduğu kadar da alçak gönüllü olma olgunluğudur. Karşısındaki ile özdeşleşebilme yeteneğidir. Emekli memurundan ev kadınına, aydın kesi­ minden halk kesimine, yeni yetişen delikanlılardan genç kızlara kadar her gradoda insanı İlk cümlesi ile yakala­ yıp yazısını sonuna kadar okutma gü­ cünü borçlu olduğu külfetsiz ve sıcak üslûbunun da önce bu nefis Üsküdar Türkçesinden, sonra da Nasreddin Hocalardan, Bektaşi fıkralarından ve bir zamanlar gençliğinde aralarına ka­ rışıp övgr olduğu ortaoyunu ustaları­ nın rahatlığından kaynaklandığını belirttim.

VE ORTAOYUNU

H

ER konuşmacı kendi açısından Burhan Felek fenomeninin iza­ hını yaptıktan sonra kürsüye bizzat Burhan Felek geldi. Her zaman genç, her zaman muzip ve esprili ve rahat evet rahat konuşmalarından biri ile hepimizi büyüledi. Söz arasında bize başarısının bir de sırrını açıkladı. Başarı kelimesini ben ekliyorum. Üstad sadece:

— Size bir sırrımı açıklayayım, de­ di. Bilmediğim şeyi, anlamadığım şe­ yi hiçbir zaman yazmadım. İkinci sır­ rım da şu: Bu kadar rahat yazıyorsam, şimdi önünüzde bu kadar rahat konu­ şuyorsam, bunu on yedi yaşımda ara­ larına karıştığım, hem de duysa beni evden kovacak, ciddî mi ciddî, yılda ancak bayramdan bayrama iki kere gülen bir babanın korkusuna karşın, evet on yedi yaşımda pervasızca ara­ larına karıştığım ortaoyunu ustalarına, onların konuşma üslûbuna borçlu­ yum, dedi.

B

U açıklama beni iki yönden çok sevindirdi. Biri biraz önce ken­ di nâçiz kafamla ve sezgimle üstad hakkında ileri sürdüğüm bir varsayımın kendi ikrarı ile doğru çık­ masından ötürü, İkincisi ortaoyunu konuşmalarını oldum olası tipik İs­ tanbul halk Türkçesini ve esprisini en iyi yansıtan bir kaynak bellemiş olmamdan ötürü. Bir ulusun zekâsı, mizahı, entelektüel kesimden çok halk kesiminin algılayışını ve ifadesi­ ni yansıtan konuşma ve yazılardan o- kunur. Samimiyetsizliğini ve içerik fukaralığını teşbihler istiareler, çeşit­ li biçim cambazlıkları ile örtmeye çalışan Divan şiirinin, Batı özentisi Tanzimat ya da Fecr-i Ati edebiyatı­ nın karşısında atasözlerimizin, halk şiirimizin duru bir su gibi saydam te­ mizliğini, açık - seçikliğini, en kar­ maşık konuyu bile birsehl-i mümteni kıvraklığı ile sunuşunu düşünün. Or­ taoyunu Türkçeslnin, rahatlığı kül­ fetsizi iği, Kavuklu - Pişekâr muha­ verelerinin bazen soyut mizahın sı­ nırlarını bile aşan fantezi zenginliği, güncel konuşmalar içindeki yuttur­ mam şakacılığı, bir fazla kelimenin ifadeyi ve espriyi bozacağını — hayır öyle kitaptan kuramdan değil— halkın nabzını elinde tutan, ken­ di radarından, sezgisinden, tecrübe­ sinden bilen ustalığı dil ehline bu­ lunmaz yollar gösterir. Büyük fıkra ustası Ahmed Raslm’ln de ortaoyunu ile ortaoyuncularla haşır neşir oluşu bir tesadüf müdür dersiniz? Onun gençliğinde ortaoyunu oynadığını bi­ len olmasa da rahat konuşma ve yaz­ maya vurgun bir yazar olarak onlar­ dan, onların rahle-i tedrisinden geçti­ ği, işte apaçık ortadadır. Kendimizin olan şeyleri küçümseyegeldiğimizden beri nice madenlerimizin farkında ol­ madan yanından geçip .gitmişiz. Şimdi bu gerçeğin, Türkiye’nin tartış­ masız en popüler yazarının ağzından bir kere daha açıklanmasının ayrı ö- nemi vardır. Şimdi herkes bu gerçeği onun ağzından duyduğu zaman daha bir inanacaktır. Ortada örneği duran şeye insan daha kolay inanır da on­ dan.

Referanslar

Benzer Belgeler

6- İşbu Kampanya kapsamında teslim aldığım Cihaz karşılığında İlgili Firma’nın cihaz bedelinin tamamı için tarafımıza fatura keseceğini ve fakat söz konusu

Arı, bir emre boyun eğdiği için kanatlanır da, sen onca emri hiçe saydığın için kalka- mazsın yerinden, adım atamazsın bir türlü. Oysa en çok sana gönderil- mişken kitap

Genel bir çerçeve ile sinema sanatı içerisinde Méliès ve Lumiére gibi iki sinema öncüsünün sinemada yarattığı yol ayrımına ve daha sonra ise bu iki türün

Bu tez çalışmasında, tek kullanımlık perde baskılı karbon elektrot ve kalem grafit elektrot üzerine çağın malzemelerinden biri olarak kabul edilen grafen modifiye

Cenaze töreni • • Ömer Asım Aksoy, Ankara’dan uğurlandı ANKARA (Cumhuriyet Bü­ rosu) - Ankara’da 95 yaşında.. ölen Türk Dil

Trabzon’daki ağ kafes işletme sayısının Ordu’daki işletme sayısından fazla olduğu, Ordu’daki işletmelerin Trabzon’dan daha önce kurulması sebebiyle daha

Baytut ve ark., (2008) Güney Karadeniz kıyılarında Ekim 2002 ve Eylül 2003 tarihleri arasında aylık fitoplankton değişimlerini ve çevresel faktörlerle olan

Annesi Fahrünnisa Zeyd, üvey babası Emir Zeyd, Şirin Devrim ve. kardeşi Raad