TÖRK HALK ÇALGILARI 8
-DOLAN REVABI
Murat KARABULUT
Uygur Türklerinde kullanılan çalgılar dan birisi de «D olan Revabı» dır. D aha çok D olanlılar tarafın d an kullanıldığı için b u adı alm ıştır. D eğişik yapılarda dolan Revabı bulunm aktadır. S taer’a benzem ekle beraber şekil ve yapı itibarıyla biraz fa rk lıdır. Gövdesi ağaç olup üzerine deri ge çirilm ektedir. Eşik kısm ında iki ana tel b u lunur. Bu üç tel ezginin çalındığı teller dir. B unların yanında sap kısm ına bağla n an 12 adet rezonans teli m evcuttur. Sap kısm ı ağaçtan yapılm aktadır. Perdeli ve p e r desiz revablar vardır. P erdeli olanlarında 7 adet rezonans teli vardır. B unun yanında ezginin çalındığı, tel sayısı üçtür.
Ülkemizdeki revap çalgısıyla da b en
zerlik gösterm ektedir. A ncak ülkem izde kul lanılan rebap çalgısında rezonans telleri yoktur. Bu çalgılar yayla çalındığı gibi p ar m akla da çalm abilir.
D olan R evabınm yayılış alanı oldukça geniştir. Çin, A fganistan, Pakistan, gibi ü l keler ile A zerbaycan, K azakistan gibi T ürk C um huriyetlerinde yaygın olarak kullanıl m aktadır. A ncak A fganistanda A fgan R ü babı olarak bilinir. Bu çalgı anlatm aya ça lıştığımız revabtan şekil ve yapı bakım ın dan farklıdır. Staer, Tur, K oçkarca, K oçkar R übabı, R ebap gibi çalgılarla aynı gruba giren b ir çalgıdır.
U ygur Türklerinde kullanılan bu çal gının şekli ve ölçüleri aşağıda gösterilmiştir.
