Müessir Fiile
Bağlı YabancıCisim Asp
ira
syon
undan
GelişenMekanik Asfiksi Olgusu
a) İstanbul Üniversitesi, Adlı Tıp Enstitüsü ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Adlı Tıp Anabilim Dalı;
Adalet Bakanlığı Adlı Tıp Kurumu, İstanbul, Türkiye
b) Adalet Bakanlığı Adlı Tıp Kurumu İstanbul, Türkiye
REFERRING TO A CASE OF MECHANICAL ASPHYXIA DVE TO FOREIGN BODY
ASPIRATION CAVSED BY ASSAVLT AND BATTERY
Summary
One of the t~s of forced death studied under the title of suffocation, occurs as obstmclion of the respiratory tract by foreign bodies from mouth to bronchi at any leveL. The origin is homicidal in neonatal period and accidental in infancy, early childhood and adolescence.
in our case, 50 years old female, af ter a traumatization into her face, an upper incicive tooth
with its golden crown fel! down and impacted to the main right bronchus causing deaıh due to bronchospasm. Foreign body aspiralion due to assault and battery is found interesting etiologically, and the topic of choking is discussed generally through this case.
Keywords: Choking . AssauIı and Ballery
Özet
Su//oeaıion başlığı altında incelenen zorlu ölüm şekillerinden birisi de, solunum yollarının ağız
içinden bronşlara kadar herhangi bir seviyede yabancı cisİm ile tıkanması sonucu ortaya çıkar.Orijini yeni doğanlarda cinayet; mama ve oyun çocukları ile erişkinlerde kazadıf.
İncelediğimiz vak'ada, 50 yaşında bir kadının yüzüne yönelik travma sonucu kopan altın kaplama üst ön kesici dişlerinden birisinin sağ ana bronşa girmesi nedeniyle bronkospazmdan öldüğü tesbit
edilmiştir. Yabancı cisim aspirasyonunun müessir fiilden kaynaklanması etyolojik açıdan ilginç
bulunmuş ve bu vak'a nedeniyle yabancı cisİm aspirasyonundan gelişen mekanik asfiksi tartışılmıştır.
Ağız içi, farinks, larinks, trakea veya bronşların yabancı bir cisim ile tıkanmasından
gelişen zorlu ölüm, "Tıkama-Tıkanma (Suffocaıion) " başlığı altında incelenen ölüm şekillerinden birisidir.Aynca özofagusa giren bir yabancı cismin trakeaya baskı yapması Adlf Tıp Derg., 3: 125- 128 (1987)
ADL
İ TIP DERGİSİ
Journal of Forensic Medicine
Adli Tıp Dergisi 1987; 3(1-4): 125-128126 ş. GÖK, B. KıRANGIL
veya larinks tümörlerinin tıkayıcı etkisi ile bu tür bir ölüm meydana gelebilmektcdir. Yeni doğanlarda orijini cinayettir. Çocuk öldürme yöntemlerinden birisidir. Bu amaçla çocuğun ağzı içine veya boğazına parmak, pamuk, bez, kağıt gibi yabancı cisimler sokulur. Otopsi sırasında bu yabancı cisimleri veya travmatik belirtileri bulmak mümkündür. Ancak ıslak bir tülbent kullanılmış ve daha sonra çekilmişse genel asfiksi bulguları dışında herhangi bir travmatik değişim görülmez.
Mama ve oyun çocukları ile erişkinierde orijin genellikle kazadır. Yutma refleksi tam gelişmemiş olan mama çocuğu çağındaki küçüklere verilen katı gıdalar solunum
yollarına kaçabilir. Küçük oyun çocukları ise her türlü yabancı cismi ağızlarına alırlar.
Gülme, ağlama veya güçlü soluk alma sırasında ağızlarında bulunan yabancı cisimler solunum yollarına girebilir. Erişkinlerde yemek sırasında büyük bir lokmanın trakeaya girmesi veya özofagusta takılması sonucu trakeaya baskı yapması ile solunum yolları
tıkanabilir.
Sarhoş kişilerde, epilepsi veya paralizi jeneral gibi hastalığı olanlarda ya da çocuklarda kusma sırasında, kusulan materyalin trakeaya girmesi ilc veya yine alkol ya da başka bir nedenle meydana gelen stupor durumlarında takma dişlerin farinks ve larinkse kaçması ile solunum yollarının tıkanması sonucu ölüm ortaya çıkabilir (1-4).
Büyük yabancı cisimler sölunum yollarını genellikle farinks seviyesinde tıkayarak
havanın larinkse girmesini önlerler. Bu durumda da ölüm, solunum yollarının yabancı
cisimle tamamen tıkanması sonucu doğrudan havasızlıktan meydana gelir. Daha küçük
yabancı cisimler solunum yollarının tamamen tıkanması için yeterli olmayabilirler, ancak larinks mukozasına etki ederek larinks spazmı meydana getirmek suretİyle
havasızlıktan ö1ümlere yol açarlar. Yine larinks mukozasının ve dolayısıyla bu bölgedeki sinir uçlarının büyük veya küçük bir yabancı cisimle uyarılması sonucu gelişen inhibisyon da ölüm nedeni olabilir.
Yabancı cisim larinksi geçerse trakeanın bifurkasyonu hizasında tıkanma yapabilir veya bronşlara inebilir. Bifurkasyon seviyesinde kalan bir yabancı cisim havanın
akciğerlere geçmesine engel.olur, ölüm havasızlık sonucu ortaya çıkar.
Yabancı cisim larinks, trakea veya bronşları tıkadığında bronşioler spazm oluşabilir.
Bunun sonucunda da havasızlıktan ölüm oıı.aya çıkar.
Yabancı cisimlerin özellikle bronşları tıkaması sonucu ve kişiyi süratle ölüme
götürmediği hallerde ölüm; pnömoni, akciğer abseleri ve bronşiektazi gibi komplikasyonlarla meydana gelebilir (4-6).
VAK'A BİLDİRİsİ
Yaşı ve Cinsiyeti : 50/kadın (E.A.)
Mahkemesince sorulan hususların yanıtlanabilmesi için gönderilen adil tahkikat dosyasının tetkileinde :
Bir Vak'a Münasebetiyle Mücssir Fiile Bağlı Yabancı eisim Aspirasyonu ... 127
1.6.1984 günü çıkan bir kavgada kazma, girebi, veya balta darbelerine maruz kaldığı, fenalaşarak
yere düştüğü ifade edilen yaralının, olayı müteakip hastaneye götürüldüğü anlaşılmıştır.
Ilgili hastanece düzenlenen belgede, adı geçenin, olay günü derin komada müracaat ettirildiği, sol
mandibula fraktürü saptandığı, solunurnun hırıltılı olduğu, 10 dakika içinde eks olduğu; hasta tabela
ve müşahade kağıtlarının çıkarılmadığı, ameliyat bülteni veya herhangi bir tıbbı belge ile röntgen grafilerinin bulunmadığı bildirilmiştir.
Aynı günlü ölü muayene ve otopsi zaptında, sağ göz altında 3 x 2 cm ebadında ekimoz, sol du dak
bileşiğinde parçalı kesik şeklinde 2 x 2 cm 'lik yara, alt dudak iç yüzde 2-3 adet 0.5 cm'lik ısırmadan
olduğu tahmin edilen yara bulunduğu tesbit edildi. Üst çenedeki ön kesici dişlerden 2 tanesinin
kırılmış, yerlerinin kanamalı ve sıyrıklı olduğu görüldü. Dilin 1/3 ön kısmında 3 x 1 cm ebadında
0.5 cm derinlikte birbirine paralel, muhtemelen ısırmaya bağlı kesi şeklinde yaralar bulunduğu; sol kulak önünde 1 x 0.5 cm ebadında ödem tesbit edildiği; çene ucunda solda, dudağın 5 cm aşağısına kadar 7-8 cm çapında, elips şeklinde cilt ve ciltaltı kesiği bulunduğu, stile ile kontrolda 8 - 10 cm
derinlikte olduğunun anlaşıldığı; solomuz üst kısmında 1 x 2 cm ebadında ekimoz ile sırtta sağ
lomber bölgede tahminen 10 günlük ekimoz mevcut olduğu, çene ucundaki yaranın silah yarası olması ihtimali nedeniyle röntgen çekildiği, kafa grafilerinde yabancı cisim görülmediği, göğüste (sağ meme
ucu hizasında) orta çizgiye yakın ve 6., 7. kaburgalar civarında mermi çekirdeği görünümünde bir cismin tesbit edildiği; saçlı deri altında sağ kulak arka üst kısmında 2 x 2 cm ve kulak üst kısmında
i x i cm ebadında ekimozlar bulunduğu, kafatası ile beyin zarlarının sağlam olduğu, alt çene derisinin
açıldığı, çene ucundaki yara hizasında çene kemiğinin sol kısmının parçalı şekilde kırılmış olduğu, aynı kemiğin sağında da önceki kırığa simetrik parçalı kırık bulunduğu; göğüs açıldığında, sağ
akciğere giden ana bronşta bir adet altın kuron (kaplama diş) bulunduğu; batın organlarında bir
özellik bulunmadığı bildirilmiştir.
Adlf Tıp K urumu Fizik Incelemeler Ihtisas Dairesi'nin raporunda, gönderilen otopsi materyalinin
altın kaplama bir diş olduğu bildirilmiştir.
Adlf Tıp Kurumu i. Ihtisas Kurulu mütalaasında:
" ... ölmeden önce müessir fiile maruz kalmış olduğu, yüz bölgesine yönelik
travmalardan alt çene solundakinin cilt üzerindeki uzunluğu ve derinliği dikkate alındıkta, girebi isabeti ile oluşabileceği, bu yara ile lokalizasyonu itibarı ile sol dudak bileşiğindeki yara, üst
çenedeki diş kırıkları ve alt çene kemiğindeki sol ve sağ tarafta mevcut kırıkların tümünün tek bir
darbe ile meydana gelmiş olabilecekleri,
Dolayısıyla, ağız ve çene bölgesine yönelik bir adet, sol göz ile solomuz bölgelerine yönelik
birer adet, sol temporal bölgeye yönelik iki adet olmak üzere toplam beş ayrı travmatik lezyon
bulunduğu, bunların hayati önem taşımadıkları, ancak yüzün alt kısmına yönelik travma nedeniyle
kırılan altın kaplamalı dişin aspirasyonu sonucu solunum yollarında gelişen bronkospazma bağlı
mekanik asfiksiden ölmüş olduğu ... " sonucuna varılmıştır.
TARTIŞMA
Agız içi, farinks, larinks, trakea veya bronşlann yabancı bir cisim ile tıkanması
sonucu meydana gelen ölümler, genellikle yeni doganlarda cinayet; mama ve oyun
çocuklan ve erişkinlerde de kaza sonucu ortaya çıkmaktadır.
İncelenen literatürde, erişkin kişilerle ilgili vak'alardan birinde, şeftali yiyen bir
şahsın bogazına şeftali çekirdeginin kaçarak hava yollarını tıkadıgı; bir digerinde, evinde
Ş. GÖK, B. KIRANG!L
ölü olarak bulunan alkol almış bir şahsın otopsisinde bir ucu özofagusta diger ucu
trakeada kalan büyük bir işkembe parçası tesbit edildigi bildirilmiştir. Bir başka vak'ada,
balık pazannda bağırarak balık satan bir kişinin özofagusuna başının üzerinde tuttuğu
balık kaçmış, trakeasının baskı altında kalmasıyla havasızlıktan ölüm meydana
gelmiştir (1). Bir diger vak'ada, yeniyıl partisinden dönen dört arkadaştan üçünün
uyuduğu sırada, bir soğan turşusunu ağzına atan diğeri, daha sonra uyanan arkadaşlarınca
ölü olarak bulunmuştur. Otopside glottisin bütün soğanla tıkanmış oldugu saptanmıştır
(3).
Literatl1rde, erişkinlerde kaza sonucu meydana agelen bu tür tıkanma ölümlerine pek
,Çok örnek bulmak mümkündür.
İncelenen literatürde, müessir fiil sırasında ağızdan kopan bir dişin ana bronşlardan
birine kadar i-nerek bronkospazma yol açmak suretiyle ölüme neden olması ve özellikle
bu ölümün müessir fiilden kaynaklanması tarzında bir diğer vak'aya rastlanmamış
olduğumuzdan, saptadıgımız bu vak'ayı yayınlamayı uygun bulQuk.
KAYNAKLAR
i -Gök, Ş. (1968) Adli Tıp, s.22 I -233, 2.baskı, Garanti Matbaası, İstanbuL.
2- Özen, H.C. (1983) Kısa Adli Tıp Ders Kitabı, s.l02-103, 3.baskı, 1.Ü.Tıp Pak.Yayınlan No.lll, İstanbuL.
3- Sirnpson, K. (1972) Forensic Medicine, pp.90-9( 6th edt., The Chaucer Press, Suffolk.
4- Gordon, I., Shapiro, H.A. (1982) Forensic Medicine. A Guide to Principles, pp.118-120, 2nd edt., Kyodo Shing Loong Printing Tnd ustries Ltd., Singapore.
5- Robinson, A.E., Lucas, B.G.B., Thomas, P.c. (1976) ın Gradwoh/'s Legal Medicine (Camps,P.E.,ed) pp.334-335, 3rd, edt., John Wright & Son s Ltd., BristoL.
6- Greshan,G.A. (1978) in the Pathology of Violent lnjury (Mason,J.K.,ed) pp.181-196, fletcher & Sons Ltd., Norwich.
Ayrı baskı için :
Prof.Dr. Şemsi Gök Adli Tıp Kurumu Cerrahpaşa,1stanbul Adli Tıp Dergisi 1987; 3(1-4): 125-128
