SAYFA CUMHURİYET
14
L
% '■ T .«»
KULTUR
kultur@cumhuriyet.com.trAtatürk portresiyle tanınan ressam Feyhaman Duran’m evi müzeye dönüştürüldü
Herkese açık bir sanatevi
ÖZLEM ALTUNOK_____________ 1970’te kaybettiğimiz ressam Fey haman Duran ve eşi ressam Güzin Duran’ın yaşadıkları ve daha sonra 1962’de İstanbul Üniversitesi’ne ba ğışlamış oldukları ev, 2001 Hazira n ı’ndan bu yana müze olarak hiz m et veriyor.
Ev ve atölye olmak üzere iki birim den oluşan Feyhaman Duran Kültür ve Sanat Evi, küçük gruplara yöne lik sanat etkinliklerine, araştırmacı, öğrenci ve tüm ilgililere açık bir şe kilde İstanbul Üniversitesi Güzel Sa natlar Bölüm ü Başkanlığı kontro lünde F. Deniz Özden ve yardımcısı Dr. Gülser Serper tarafından yöne tiliyor. Manzara, natürmort, portre dallarında çalışan ve Türk resim sa natına portre ressamlığını yerleştiren, Atatürk portresiyle ünlenen ressam Feyham an D uran’ın evi, İstanbul Üniversitesi merkez binası yakının da, N adir Eserler Kütüphanesi arka sında, Sosyal Bilimler Enstitüsü ile iktisat Falcültesi binalarının arasın dan girilen meydancıkta bulunuyor.
Yaklaşık 400 tablo
________
Ressamın, eşi Güzin Duran’la ya şadığı haliyle, içindeki koleksiyon ve eşyalarla günüm üze gelen evi, XX. yüzyılın başlarında gelenekle rine bağlı olmakla birlikte Batı kül türünü de özümsemiş orta halli bir sanatçı ailesinin doğal yaşam orta mını, atmosferini sunuyor. İstanbul Üniversitesi’ne bağışlanan evin bah çesinde 1930’larda yaptırılan iki kat lı, kâgir bir de atölye binası yer alı yor. Atölyede ise D uran’ın çalışma ortamı, yaptığı resimlerden örnekler ve çeşitli resim malzemeleri korun muş şekilde yer alıyor.
Atölyenin alt katı ise depo ve ar şiv olarak kullanılıyor. Feyhaman D uran’ın 400’e yakın tablosu, de poda kısa bir süre sonra sergilenmek üzere korunuyor. Koleksiyondan se çilecek, ressamın farklı tarihlere ve sanat dönemlerine ait yapıtlar, be lirli bir düzenleme içerisinde dönü şümlü olarak atölye bölümünde ser gilenecek.
Güzin Duran’m büyükbabası, ün lü hattat Yahya Hünü Efendi’ye (1833- 1907) ait olan ev, zamanında İstan
bul Üniversitesi’ne mensup birçok öğ retim üyesi ve sanatçının uğrak yeri olur. Üniversiteden ilgi ve destek gö ren sanatçı, başta rektörlük binası olmak üzere üniversitenin birçok bi rimlerinde asılı olan öğretim üyesi portrelerinin de yaratıcısı olur. Fey haman Duran Evi’nin üniversiteye in tikali ve yapılan çalışmaların geç mişi, eşi Güzin Duran’ın 1981’de ölümüne dayanıyor. Güzin DuranTn
ölümünden sonra intikal işleri ve hu kuki prosedür yürür, ev - atölye ve eşyalardır. Mahkeme karan kesin leştiğinde projeler çerçevesinde de ğerlendirilmek üzere Prof. Dr. Nur han Atasoy’a zimmetlenir. Haziran 2001 ’de başlatılan çalışmalar sonu cu ziyarete açılan ev ve atölyenin iş lerlik kazanması ve çağdaş m üzeci lik anlayışına uygun bir hale gelme siyle ilgili çalışmalarsa hâlâ
sürü-J. eyhaman Duran 'in, eşi
Güzin Duran ’la yaşadığı
haliyle, içindeki koleksiyon
ve eşyalarla günümüze
gelen evi, XX. yüzyılın
başlarında geleneklerine
bağlı olmakla birlikte Batı
kültürünü de özümsemiş
orta halli bir sanatçı
ailesinin doğal yaşam
ortamını, atmosferini
sunuyor.
yor.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fa kültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bö lümü öğretim üyelerinden oluşan bir araştırm a ekibi ve Güzel Sanatlar Bölümü elemanlan tarafından yürü tülen çalışmalar sonucu, eve ve atöl yeye ait eşyaların, tabloların siyah be yaz ve renkli fotoğrafları çekilir, özel likleri tespit edilmiş bilgiler 15 cilt lik bir envanter içinde toplanır.
Da-Feyhaman Duran
İkinci kuşak
ressamların
temsilcisi
1883’te Sanay-i Nefise’nin kurulması sonrasında 1908’te Paris’e giden sanatçılar grubu içinde yer alan Feyhaman Duran; Halil Paşa, Sami Yetik, Ruhi Arel, Avni Lifij, İbrahim Çallı, Hikmet Onat’ın da aralarında bulunduğu ressamlarla birlikte 1914’te I. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle yurda çağrılırlar. Duran, 1909- 1914 yılları arasında Paris’te d’Ecole National Supérieur des Beaux - Arts’da (Ulusal Güzel Sanatlar Yüksekokulu) Fernand - Anne Piestre Cormoıı ve Academie Julian’de Jean - Paul Laurens’in öğrencisi oldu. Türk resminde ikinci kuşak ressamlarının temsilcisi olarak karşımıza çıkan Feyhaman Duran, çağdaş portre sanatını, Batı resim anlayışında portreciliğe bağlayan önemli bir ressamdır. Portre dışında, peyzaj, natürmort resimleri de yapan sanatçı, resim dışında hat sanatıyla da uğraşmıştır. 1970 yılında kaybettiğimiz sanatçının kendi evindeki koleksiyonu dışında İstanbul, Ankara, İzmir resim ve heykel müzelerinde, Topkapı Sarayı, İstanbul Deniz Müzesi’nde ve birçok banka ve özel koleksiyonlarda çok sayıda yapıtı bulunmaktadır.
ha sonra, İstanbul Üniversitesi Rek törlüğü tarafından Araştırma Fonu destekli Güdümlü Projeler ile uzun süre beklemede kalan ev ve atölye nin restorasyonu süratlendirilerek 2001 yılı içinde tamamlanır, yöner gesi hazırlanıp eşyaları onarılarak aslına uygun biçimde düzenlenir.
(Ayrıntılı bilgi: Feyhaman Duran Kiiltiir ve Sanat Evi
Tel&Fax: 0212 522 53 34)