OlayYeri in
ce
lemesi ve
D
e
lil
T
oplanma
S
lnln Onemi
:
iJ~
Cinse
l
Su
~
Olgu
Sunumu
Uzm. Dr. HUdaverdi KO<;:OKER*
*
Adli TIp Kurumu Zonguldak $uhe MiidiirLUgii.ijzet
Adli hir olayda hilgi ve delillerin toplanmasznda en onemli hasamak olay yerinin dikkatli bir ~ekilde incelenme-sidir. Yeterli ve kabul edilehilir deWlerin toplanmasz ve analizi halinde hir~'ok adli olay aydznlanacak, yargz
dog-ru olarak karar verip insanlann yargzya olan guveni artacaktzr. Bu konudaen onemli gorev adli tzp hilimini kulla-nanlar iizerine du~mektedir. Aynntzlz hir olay yeri incelemesi ve zamanznda yapzlan muayene ile aydznlanan 3
cin-sel saldzn olgusu bu konunun onemini hir kez daha ortaya koymaktadu·. Anahtar kelimeler: Olay yeri incelemesi, seksuelsaldm, DNA.
The Importance O/Crime Scene Investigation and Evidence Collection: Three Sexual Assault Case Report Summary
In a forensic case the most important step for information and evidence collection is the meticulous
investigati-011 otthecrime scene. In the case of sufficient and acceptahle evidence collection and analysis will clar(fy most (It forensic cases, so that the decision will he proper and citizens trust for the judgement will improve. The primary task for this topic helongs to the people who uses forensic sciences. The three j'exual assault cases that clarified hy detailed crime scene investigation and physical e.xamination at the right time indicates the importance qt this topic once again.
Keywords: Crime scene investigation, sexual assault, DNA.
Giri§ ve Ama-;
GUnUmUzde olUmle neticelenen veya neticelenmeyen adli olaylann aydtnlatdmastnda en onemli adlmlann,. olay yerinin korunmasl ve olay yerinin aynntlh olarak incelenmesi ile buradan elde edilen delillerin degerlendiril -mesinin olu§turdugu, ara§tlrman1l1 ba§arlSl yada ba§anslZhgtntn bllna bagh oldllgu, adli tiP otoritelcrince (fade edil-mektedir (1 ,2,3). SU~lIn bilgi ve delillerinin elde edilmesiyle yargtlama sUrecinin hlzlandlgl, sll~a kar§1 cezantn za-man1l1da ve dogru olarak verilmesi nedeniyle cezan1l1 caydmclhg1l1m daha kolay ortaya ~Iktlgl, aksi hallerde de
bir~ok sll~un delil yetersizligi nedeniyle cezaslz kaldlgl, adaletin yerini bulamadlgl bilinen bir ger~ektir.
Cinsel saldm; nzaSl olmayan veya nzaSl kabul edilmeyen (ya§ kU~UklUgil, aktl hastahgl) bir ki§inin, fiziksel gU\ kulianilarak, tehdit, korkll, hile ve kandlrma gibi zorlamalarla cinsel i~erik ta§lyan davram§a maruz kalmasl olarak tammlanabilmektedir (4). Bayan bir ki§ide himende saptanan taze Ylrtlk, ve ell§ genital organlarda, uyluk-larda yaralann gorUlmesi zorIa Ifza ge~menin i.inemli delillerindendir ancak gerek §ahsll1 himeninin daha onceden YlrtIhm§ oimasl nedeniyle, gerekse viiclltta travma izlerinin olmamasl Ifza ge9me olaYll1tn olmadlgl anlamtna gel-mez, ~UnkU lrza ge~me olaYl tehdit, korkll veya hileli bir yontem kullamlarak da yapIlml§ olabilir (5). Bu noktada laboratuar incelemelerin onemi ortaya ~lkar. Cinsel saJdmya maruz kaIdlg1l11 iddia eden ~ahstn viicut yUzeyinden, vagina-anUsten, aglzdan veya olay yerinden alll1acak sperm, tUkrUk, kan, kll vb. biyolojik orncklcrin tespit edilme-si ve bunlann gcli§mi§ laboratllar imkanlanyla kime ait oldugunun belirienmesi, reddedilemez bir delil oldugun -dan, olaYll1 ayd1l11atdmasll1da ve yargll1tn dogru karar verebilmesinde en onemli basamaktlr.
ADLİ TIP DERGİSİ
Journal of Forensic Medicine
n nedcniyle Zonguldak 2. Aglr Ceza Mahkemesinde yargIianmasl yapllan ve ceza kararlan verilerek Yargltay'ca onanan 3 cinsei saldm olgusunun. muayene, olay yeri inceleme ve delilierin toplanmasmll1 onemini vurgulayan gii-zcl olllekler olu~turdugu dii§iiniilerek sunulmasl amaylanml§tlr.
1. OLGU
23 ya§ll1da kadll1. Magdurenin anlatlmll1a gore; ilye merkezinde 16.01.2001 de ak§am 19.30 sulannda bir §ahsll1 kapIS1I11 yaldlgll1l, 0 esnada mutfakta bulundugunu, kaplya gelip kim 0 diye seslendigindc "Polis, onemli bir §ey yok, korkmaYll1" denildigini, kaplYI aytlgll1da yiiziinde kar maskesi ve eldiven olan samgll1 ayag1l11 arahga koyarak kapll1l11 kapanmaslm engelledigi ve zorla iyeri girdigini, bir eliyle kolunu arkaslI1a kIvlrarak diger elini bogazlI1a dolayarak yatak odasll1a gotiirdiigiinii, kendisinin kar§l koymaya yah§tlg1l11 ancak samgll1 agzlm kapatarak bastlf-maSI nedeniyle direnemedigini, yiiziiniin maskeli ve odanll1 karanhk olmaSI nedeniyle sal1lgll1 yiiziinii goremedigi-ni ve §ahsll1 kendisine tecavliz ettigini, daha sonra samgll1 kaytlg1l11 kom§ulannll1 ve kendisinin polise haber verdik-lerini ancak polis geldiginde §ahsl bulamadlklanm beyan ettigi kaYlthdlr. Olay Yeri inceleme Ekibi tccavlizlin ger-yekle§tigi odada yaptlklan incelemede, yatak yar§afll1l11 ortasll1da bir Islakhk ile 2 adet kIi gordlikleri ve bu bolgeyi keserek inceleme iyin adli elllanete aldlklan, magdurenin Kadm-Dogum Uzmanll1ca yapiian muayenesinde ylizde alt dudakta ekimoz oldugu, vulva sag yanda hiperemi ve parJakhk veren §effaf leke bulundugu, vaginal swapta sperm gorlilmedigi yazIlml§Ur. Vulva sag yanmdaki parlakhk veren §effaf lekeden alman ornek ile yar§afm kesile -rck alman klsmmdaki lekeye Ankara Kriminal Polis Laboratuannda U.V. I§lk incelemesi ve Asit Fosfataz test re-aktifleri uyguianmasl sonucunda vlicut SlV1Sl oldugunun anIa§lldlgl ve bu slvldan elde edilcn DNA'lann magdure-den alman kandan elde edilen DNA ile kar§Ila§tmldlgmda iyerisinde magdureye ait genotipler ile birlikte kan§lk olarak bir erkek genotipinin de bulundugu ve muhafaza edildigi, kJi orneklerinin magdureye ait oldugu bildirildigi, ilerleyen gjnlerde yakalanan bir §liphelinin olay oldugu saatte kahvede oldugunu soyledigi ve tamklan bulunmasl -na ragmen, alll1an kan ollleginin genotipinin kendine ait oldugu belirlendiginde, suyunu kabul ettigi ve eylemi 30 dakikahk bir zamanda i§lemi§ olup hemen kahveye gelmi§ oldugu iyin tamklann yamlml§ olduklan kaylthdlr
(Tab-10 I).
Tablo
1:
Birinci olgudan elde edilen DNA genotiplerinin kar§Ila§tmlmasl.GEN BOLGELERi
I NUMUNELER D3s VWA D16S D2S A. D8S D21S D18S D19S THOI FGA
Magd:.Jreye ait 17,18 16, 19 12, 14 19,20 XX - - - 13,13 6, 7 22,22 kan ornegi C;:ar§af lizerindeki 16 16. 18
lLJl
16, 23 XY .l.L...l§ 30,33. 12, 14l1.Jl
6, 7 20,23 vlicut SIVISl 17, 18 19 12, 14 9,20 2, 32 9,9.3 22 ~lipheliye ait 16, 16 16, 18 11, 13 16, 23 XY 11, 16 30, - 13, 13 9,9.3 -kan olllegi 33.2 2.0LGU55 ya§mda kadm. Magdurenin anlatlmma gore; koyde, 24.01.2001 tarihinde ak§am saatlerinde kaplslI1 yalmdl -gl, kim 0 diye ses1endiginde "}andarma" diye cevap almca kaplYI aytlglm, kar§lsmda ylizii maskeli bir §ahsl gordli-glinli , kaplYI kapatmak istedigini ancak kendisinin ya§h oimasl nedeniyle kapatamadlgll11, §ahslI1 iyeri girerek bo-gazll11 Slktlgll1l, once para istedigini, yok deyince fazla Israr etmedigini, kendisini halll1l11 lizerine yatlrdlgll11 ve bo-gaz1l11 slkmaya devam ederken "Bagmrsan oldlirlirlim" dedigini kendisinin korktugu iyin baglramadlgml, §ahslI1
Olay Yeri incelemesi ve Delil ToplanmasInIn Onemi: 09 Cinsel SU9 Olgu Sunumu
cavUz ettikten soma ka~tlgml, kom§ulannm jandanna karakoluna haber verdiklerini, ancak samgm bulunamadlgl, karmaskesi nedeniyle tamyamadlgml beyan etmi§tir. Magdurenin Kadm-Dogum Uzmamnca yapilan muayenesin-de vaginal swapta sperm gorUldUgU ve numune almdlgl yazllml§tlr. Alman numunenin Ankara Kriminal Polis La-boratuannda DNA tetkikinin yapdarak genotipinin ~lkanldlgl ve muhafaza edildigi rapor edilmi§tir.
Olaydan 4 gUn soma 2 §UpheJi erkek yakalandlgl, magdure ile yUzle§tirildigi ancak tqhis edilememi§ olduklan, her iki §Uphelinin de tecavUz olaylan ile ilgisinin olmadlgml ifade ettikleri kaYlthdlr. Her iki §iipheliden alman kan ve tUkrUk ornekleri daha once olay yerinden alman omekten belirlenen genotiplerin muhafaza edildigi Ankara Kri-minal Polis Laboratuanna gonderilmi§ oldugu ve yapilan tetkik sonucunda §Uphelilerden birinin olaym faili oldu-gunun tespit edildigi kaYlthdlr (Tablo 2).
Tablo 2. ikinci olgudan elde edilen DNA genotiplerinin kar§ila§tmlmasl. GEN BOLGELERi
NUMUNELER D3s VWA Dl6S D2S A. D8S D21S Dl8S D19S THOI FGA
Magdureye ait 16, 16 17,18 11,11 17,20
XX
11,13 30, 11, 15 14, 15 9,9.3 21,23vaginal swap di§i 30.1
karakter Magdureye ait 16, 16 16, 18 11, 13 16,23
Xy
11, 16 30, 12, 14 13,13 9, 9.3 20,23 vaginal swap 33.2 -erkek karakter I. ~Upheliye ait 16, 16 16, 18 11, 13 16,23XY
11, 16 30, 12, 14 13,13 9,9.3 20,23 kan omegi 33.2 2. ~UpheJiye ait 16, 18 16, 18 - 17,19XY
8, 14-
- 13, 14 6,6 -kan omegi 3.0LGU24 ya§mda kadm. Magdurenin anlatlmma gore;
n
merkezinde 24.05.1999 de gece saat 05 sulannda uyumu§ 01-dugunu, yUzU sanli vaziyette birisinin uyurken Uzerine saldlrdlglm, kendisinin baglrdlgml, §ahsm eliyle agzlm ka-pattlgml ancak kendisinin samgm parmaklanndan birini kuvvetlice lSlrdlgml, bun un Uzerine §ahsm eline ~ektigindetekrar tekrar baglrdlgml, samgm balkon kaplSlndan ~lkarak atlaYlp ka~tlgml, §ahsm yiizUnii gormedigini beyan et-mi§ oldugu kaydedilmi§tir. Olay yeri incelemesi esnasmda perdede ve balkon demirinde kan damlasl oldugunun gorUldUgU, bu orneklerin almarak Ankara Kriminal Polis Laboratuanna gonderildigi ve DNA tetkikinin yapIldlgl genotipinin muhafaza edildigi kaYlthdlr.
Polisin §iiphesi iizerine aym mahallede oturan bir §ahsm ifadesinin de almml§oldugu, §ahsm olayla bir ilgisi 01-madlgml beyan ettigi, olaym oldugu saatlerde evinde bulundugu, e§inin de bunu dogruladlgl, magdureyi kom§u
01-dugu i~in tamdlgml soylemi§ oldugu, magdurenin de samgl te§his edemedigi dosyada belirtilmi§tir., Olaydan 5 gUn soma, olaym oldugu giin ve daha somasmda hastane kayttlanmn incelendigi ve §iipheli §ahsm olaydan 1 gUn soma acil serviste eline pansuman yaptlrdlgma dair kaYlt bulunmasl iizerine §ahsm yaptmlan muayenesinde sag el ba§-parmak proksimal i~ klsmmda di§ izlerine uygun iyile§mi§ lezyonlar oldugunun rapor edildigi, aym §ahsm tekrar ifadesi ahmp soruldugunda bu yaralann tecaviiz olaymm oldugu aym giiniin ak§amma uyan zamanda alkollii oldu-gu bir halde sokaktaki bakkalla ve kaymbiraderi ile kavga esnasmda meydana geldigini beyan ettigi, mahalledeki bakkal ve kaymbiraderinin ifadelerinde kavga olaYlm dogruladlklan ancak elini ISlnnadlklanm beyan ettikleri kay-dedilmi§tir. Bunun Uzerine §iipheli §ahlstan alman kan orneklerinin, olay yerinden alman kan damlalanndan belirle-nen DNA genotiplerin muhafaza edildigi Ankara Kriminal Polis Laboratuanna gonderildigi ve yapilan DNA
niyle yalan ifade vermi§ oldugu rnahkerne kayItlanndan tespit edilrni~tir (Tablo 3).
Tablo 3: DvUncti olgudan elde edilen DNA genotiplerinin kar~ila~tmlrnasL GEN H()LGELERi
- - ."._-
-NUMUNELER D5s818 D13S317 A. D7S820 D16S539 THOl CSFIPO
Perde balkon 11. 13 1 1
2
XY
10, 11 13, 13 6, 7 11, 12'.
demirinuen elue edilen kan ornegi
-~liphdiye ait II 2 ):y 11 3, 13 6, 7
l~
kan ornegi
- - - ,
-TartI~ma ve Sonu~
Adli bir olayda fiziksel suvun i§lenrni~ oldugunu saptamaya yarayan veya ile su~:un kurballl yada ile su~u i~leycn ki~i arasmdaki baglantiYi saglayan tlim ncsneler olarak tammlanml§tn (6). Bu nedenle olay yen in-celemesinde delil niteligi ta~lyan tlim materyalin eser miktarda bile olsa, eksiksiz ~ekilde dikkatlice topianmasl ve :ionu~lann
lidir (7,8).
a~lsmdan saklanma ve nakJ! i§lemlerinin usultine lrigun olarak yaplirnasl son derece onenl
Olay i.neelrncsi veya ciiikiimanl asyonun varmadan once ,likkatlicc sistema1.ik bi! kilJc yUrlitulmesinin gcrektigi, cksiksiz bir tutanak ve soru~lUrmanm, mahkcmede sonradan kaml olarak kullamnak i~in ya§amsal oldugu aym zamanda fiziksel delillerin etkili hic;:imde kullamlabilmesi ivin olay yerinde tam ve
dog-lammlamalan bu k(lnuda egitimli insanlar tarafmdan olay incelemcsinin yapllmasl gcrektigi stand art form kullamlmasmm onemli oldugu vurgulanml§tlr (1,3,6,10). C;tinkti btitiin 'ara§tlrmamn ba§ansl olay
ye-incelemc~ine
Dli<.emizde olay yeri incelemesi ve delillerin toplanmasmda yetersizlikler bulundugu konuyla ilgili herkesin bil-di.ih ve kabul ettigi ael bir geryektir. Yeterli ve gec;:erli kamtlann bulunamaYI~1 sonueu faile ula§rlamama ya da delil
beraate yol bildirilmi§tir). bir vah§masmda, yeTi inceleme ekibindekl egitim eksikliginin olay yeri ineeleme:erindeki yetersizligin en onemli sebeplerinden (%72) biri oldugunu ortaya
(9).
Yine kunuyla iigiii olanlann bildigi bir gen;:ek daha vardlf ki 0 da k\i§eie~mi§ bir soz haline gelen " Deliller ku-nu~tur,-!lamazsa samklar konu§turulur " ifadesidir. Maalesef bu tarz konu§turrnalarla bazl insanlar sUysuz oldugu
su~u kabullen.lIl,.:Kte, haklan ihlalleri tJrtaya ~:lkmakt" i.ilkemiz benzcr oiaylar nedeniyle ;\ vrupa san Haklan Mahkemesince tazminata mahkum edilmektedir.
TUm LUke genelinde, adli olaylann ba§an VG dclilden su\:Iuya gi.dilerek haklan
ihlallerinin onlenebilmesi i~in, olay yeri incelemesi gorevini yapacak ozel egitimli ekiplerin olu§turulmasl,
ekiple-llil teknolojik imkaniarla donaulmasl, pcriyodik cgitim programianmn yapllmasl vc tayin ncdcniyle ycr
degi§tir-diklerinde aym goreve devam etmelerinin saglanmasmm gerekli oldugu kanaatindeyim.
Bu f,'alqmada incelenerek kaynak teminindeki do lav I. Zonguldak 2.
Ceza Mahkemesi Ba§kam Levent SabanCl' ya tqekkiir ederim
K~~lllaklar
1. Pojat O. Adii Tlpta Delillerin bnemi. Adli TIp Dergisi, 2001: 15(4):51-69.
2. Eckert WG. Introduction Forensic Sciences. Second Edition. New York: Elsevier,1996:33-55.
Olay Veri incelemesi ve Delil Toplanmasmm Onemi: De;: Cinsel Sue;: Olgu Sunumu
Soysal Z, (agdlf AS. Adli lstanbul Univcr,ilosi Fakliltesi istanbul. 1999: Cilt 1: 63.
4. E~iyok B, Yorulmaz C, Balcl Y. Cinsel Saldmlarda Postkoital interval. Adli TIp Dergisi, 2001 :15(2):84-92.
5. Soysal Z, Eke SM. Adli TIp. istanbul Oniversitcsi Tip Fakiiltesi Yaymlanndan RektorlUk No:4165, Faki.ilte No:224. istanbul. 1999: Cdt 3: 1167-1244.
6. Dagitoglu N, Giilmen MK, (ekin N, Hilal A. Tanm ilaCi Entoksikasyonlannda Olay Veri incelemesinin Onemi: Bir Olgu Sunumu. YIlltk Adl: Topbnttlan KitabJ. 25-27 Nisan 300·301.
Saferstein Sciences Handbook. Englewood Cliffs. Jersey: Prentice 1982:1-26. Karaburun TIp AC;:lsmdan incelemesi. Adl: Dergisi, 2001:15(l):76 gO.
A~lrdizer G, San H, ljler H. blUm Ol.aylmmb Olay Veri Incelemesindeki Aksakhklann Hellrlenmesi ve <;:bzilmli iyin Oneriler (Anket <;:alt§masl). Adli TIp Dergisi, 2001: 15(1 ):45-54.
10. Ozaslan A, Afacan i, Arslan H, Albek H, <;:etin G. Otopsi Oncesinde Bilgilenmenin Onemi. Adli TIp Dergisi, 2000:15: 1-6.
11. c;'ekin N. Eren T, Hilal A, Glilmen MK, Savran B. Olay Veri incelemesi ve Delillerin Eldesinde bzel-Egitimli Ekiplerin Onemi. Y!lhk Adli TIp Toplanulan Kitabl. istanbul: 25-27 Nisan 2001; 293-295.
ileti§im ~ube MiidiJriLlgli
/ZONGULDAK
