İnsanoğlu var oluşundan yok oluşuna kadar yaşam şartların kalitesini arttırabilmek için hayati birçok faktöre bağlı bir yaşam sürmektedir.
Yeterli ve dengeli beslenmeyen kişinin sağlık problemleri ile yaşam kalitesi düşecektir yahut barınma ihtiyacını doğru ve temiz şartlar altında gideremeyen kimse yine hasta olacak yaşam
kalitesini düşürecektir. Bu bağlamda İnsanoğlunun yaşam kalitesi doğrudan sağlığına bağlı olduğunu söyleyebilmek mümkün iken beden temizliğini sağlamak en kritik yaşam kalitesi faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır. Düzenli beden temizliği yapılması kişinin hastalıklardan korunmasını sağlayacak ve toplumdan soyutlanmasına engel olacaktır. Özellikle erkekler için Saç, sakal ve bıyık gibi uzuvlarımızın da bakımlarına dikkat etmemiz beden sağlığımız için oldukça büyük bir öneme sahiptir. Çok eski çağlarda bile varlığını sürdüren berberler biz insanların sağlığında üstlendikleri etkin rol oldukça seviyede bulunmaktadır. Berberlerin tarihi çok eski tarihlere kadar dayandığının bilinmesinin yanı sıra Antik Mısır, Yunan ve Roma medeniyetlerinde berberlerin varlığına rastlanıldığı bilinmektedir. Tarih boyunca insanoğlunun beden temizliği için büyük görevler üstlenen berberler tarih boyunca değerli, saygı duyulan meslekler arasında bulunabilmeyi korumuştur. Öyle ki bir dönem varlıklı insanların Umum berberlerinin dışında şahsi berberleri bulunur evlerine kendi berberlerini çağırarak ihtiyaçlarını giderirlerdi. Özellikle Antik Mısır’da misafirlerin ev berberini kullanmasına izin vermek, misafirperverliğin gerekliliğinden kaynaklanırdı. Berber, erkek saçı kesen; sakal ve bıyık tıraşı yapan meslek erbabı olarak
bilinmesinin yanında berber kelimesinin Türkçeye, Farsçadan geçtiğini bilinmekte ve Kelimenin
olduğu düşünülmektedir. Tarihte berberler sadece saç-sakal kesimi değil; sünnet, hacamat, dişçilik, sülükçülük; kellik, uyuz ve bit tedavisi gibi birçok alanda da hizmet vermişlerdir. Bu durum hâlen Dünya’nın bazı gelişmekte olan bölgelerinde devam etmektedir. Osmanlıda da berberler oldukça saygın meslekler arasında bulunur iken berber olabilmek içinde çeşitli engeller bulunurdu. Osmanlıda berber, bulunduğu semtin operatörü olarak bilinir çocukları sünnet eder, hacamatın (Kan alma) her türlüsünü yapar, kan çıbanlarını yarıp temizler, dişçilik yapar; hatta sülük bile tutardı. Cumhuriyetten önce berberlere ‘Perükar’ deniliyordu. Osmanlı berberleri seyyardı, kahvede, sokakta tıraş ederler, evlere servis yaparlardı. Sabun, leğen, ustura temel araçlarıydı. Gitgide berberler dükkân açtı. Modern zamanlarda, sakal tıraşı medenilik göstergesi oldu ilk dönemlerde ve sakal tıraşı olmayana kamusal ve medeni gözle bakılmadı.
Cumhuriyet’in ilanından günümüze kadar geçen sürede berberlik mesleği gelişen teknoloji, siyasi ve sosyal olaylar neticesinde hızlı ve büyük bir değişime girmiştir. Bu şekilde hızla değişen ve gelişen ülkemizde berberlik mesleği çok önemli mesafeler kat ederek salon dekorasyonu, işletme anlayışı, müşteri ilişkileri, teknik uygulama, meslek içi eğitimi, makine ve teknik donanım sayesinde bugünkü durumuna ulaşmıştır. Bu bağlamda berberler hakkında Burdur Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatif Başkanı Recep Kalkan ve Burdur Berber Kuaförler ve Güzellik Salonu İşletmecileri Odası Başkanı Veli Soy ile yaptığımız söyleşiyi yayınlıyoruz.
Dergi Ayrıntı: Burdur Esnaf ve Sanatkârlar Kredi Ke-falet Kooperatif Başkanı Sayın Recep Kalkan berber mesleğin tarihçesinden bahseder misiniz?
Recep Kalkan: Berberler, erkek saçı kesen; sakal ve bıyık
tıraşı yapan meslek erbâbı kimselerdir. Berberlerin tarihçesi çok eski çağlara dayanmaktadır. Yüzyıllar boyunca insanla-rın sağlığında etkin rol üstlenerek saç sakal gibi hususlarda beden temizliğine yardımcı olan bu meslek grupları gele-cek yüzyıllarda da önemini koruyacağını göstermektedir. Cumhuriyetten önce berberlere ‘Perükar’ deniliyordu. Os-manlı berberleri seyyardı, kahvede, sokakta tıraş ederler, evlere servis yaparlardı. Sabun, leğen, ustura temel araçla-rıydı. Modern zamanlarda, sakal tıraşı medenilik göstergesi oldu ilk dönemlerde ve sakal tıraşı olmayana kamusal ve medeni gözle bakılmazdı. Osmanlı döneminde de oldukça saygın meslek gruplarında yer alan berberler Avrupa kıta-sında da saygın meslekler arakıta-sında bulunabilmeyi başar-mıştır. 11’inci yüzyılda Avrupa’da din adamlarına sakal tıraşı olma zorunluluğu getirilmiştir. Bu dönemlerde berberler, manastırların bir elemanı haline gelmişler. Din adamları düzenli olarak kan aldırıyor ve bu işlemi diğer din adam-larına yaptırmışlardır. Papalık 1163’te din adamlarının kan akıtmasını yasaklayınca, kan alma ve bazı diğer küçük cer-rahi işler berberlere devredilmesiyle zaten saygın meslek gruplarında yer alan berberler daha itibarlı meslekler
ara-Ayrıntı: Sayın Kalkan iyi bir Berber olabilmek için za-ruri şartlar nedir?
Kalkan: Berberler eskiden çekirdekten yetişen usta çıraklık
ilişkisi ile hayatını sürdüren kimseler iken günümüzde ber-berlik meslek okullarından mezun olan öğrenciler tarafın-dan açılır hale gelerek günümüzün dünyasında ki şartlara uyarlanmıştır. Bizlerin döneminde berber demek sadece saç sakal kesiminden sorumlu kimseler demek değildi. Zira berberler aynı zamanda mahallenin dişçisi, sünnetçisi gibi birçok alanda yardımlarına başvurduğumuz kimseler olarak biliniyordu. Günümüzde tabi ki sadece saç sakal kesimin-den sorumlu hale gelen berberler geçmişte ki bu mesleğin üstlendiği sorumluluklara layık görevlerini sürdürmekte-dirler. Bir berber dükkânı sade saç kesimi hizmetiyle değil, hoşgörü, karşılıklı sevgi saygı, muhabbet ve iletişim açısın-dan da müşterilerini memnun etmeleri gerekmektedir. Ay-rıca bir berber müşterisinin sadece saçı ve sakalı ile ilgilen-memeli onun derdini dinlemeli sohbet etmeli mahallenin tıpkı eskiden olduğu gibi nabzını tutmalıdır. Kısacası iyi bir berber olabilmek için öncelikle geçmiş tarihimizde ki ber-ber kültürünün kıymetini bilmesi günümüzün de sunduğu eğitim imkanlarından faydalanarak modern şartlara uyum sağlamalıdır.
Ayrıntı: Sayın Kalkan Pandemi sürecinde berberle-rin kapatılma kararları nasıl bir etki oluşturdu?
Kalkan: Son bir yılı aşkın süredir devam eden Covid-19
salgını sebebiyle birçok esnafımız ciddi zararlar görmüş-tür ve ne yazık ki görmeye devam etmektedir. Vakaların artış yaşaması ile hükümetimizin aldığı kısıtlama kararları elbette berber esnafı üzerinde de bir takım olumsuz et-kiler oluşturmuştur. Ayrıca son zamanlarda vatandaşla-rımızın kısıtlamaların sonucu evlerinde kapanması ya da kendi beden temizliklerine eski önemi vermiyor olmala-rı sebebiyle berberlerde ciddi bir gelir kaybı yaşanmaya başlamıştır. Örneğin internet üzerinden saç, sakal kesimi için kullanılan makinelerin satışlarında ciddi bir artış ya-şandığı gözlemlenmektedir. Yani vatandaşlar artık evle-rimizde kalıyoruz zaten kendi sakal tıraşımızı kendimiz olabiliriz düşüncesiyle hareket etmektedirler. Piyasada en ufak durgunluk tüm esnaflarımızı elbette doğrudan etki-lemektedir. Pandemi sebebiyle zaruri kapanma kararların alınması da berber esnafı için olumsuz yönde etki oluş-turmuş vatandaşları kendi saç sakal temizliğini kendileri giderme eylemine yönlendirmiştir.
Burdur Berber Kuaförler ve Güzellik Salonu İşlet-mecileri Odası Başkanı Veli Soy ile yaptığımız söy-leşiyi yayınlıyoruz.
Dergi Ayrıntı: Burdur Berber Kuaförler ve Güzellik Salonu İşletmecileri Odası Başkanı Sayın Veli Soy oda faaliyetlerinizden ve tarihçesinden bahseder misiniz?
Veli Soy: Burdur Berber Kuaförler ve Güzellik Salonu
İş-letmecileri Odamız 1958 yılından günümüze kadar bu sektörün esnafını korumaya çalışan bir oda olarak faaliyet vermektedir. Odamızda yaklaşık 200 civarında üyemiz bu-lunmaktadır. Bu üyelerin 135 tanesi erkek kuaförü 55 tanesi bayan kuaförü 10 tanesi de güzellik merkezi olarak kayıt al-tında tutulmaktadır. Bizler oda olarak tüm üyelerimizin ma-nevi sıkıntılarında daima yanlarında olmaya çalışırken üye-lerimizin resmî kurumlarda yaşayabileceği bir aksaklıkta da yanlarında olarak varlığımızı hissettirmeye gayret ediyoruz. Kendi zatımın da bu meslekte çıraklıktan yetişmiş bir mes-lek bilgisine sahip olmakta iken 10 yıldır da Burdur Berber Kuaförler ve Güzellik Salonu İşletmecileri Odası Başkanlık görevimi layığıyla sürdürmeye çalışmaktayım.
Ayrıntı: Sayın Soy Berberler toplum için ne ifade et-mektedir?
Soy: Berberler vatandaşlarımızın sadece sacını sakalını
ke-sen kimseler olarak nitelendirmek oldukça yanlış olacaktır. Tarihimizde berberler oldukça saygın meslekler arasında yerini korur iken günümüzde de olmazsa olmazlar liste-sinde toplum içinde önemlerini göstererek varlıklarını ko-rumaktadırlar. Pirimiz olan Salman-ı Pak’tan bu yana ber-berler olarak tüm vatandaşlarımızın saç sakal kesimi gibi ihtiyaçlarını giderir iken aynı zamanda toplumumuz sağlığı konusunda üstümüze düşeni yapmaya çalışıyoruz. Toplu yaşam içerisinde eksik kalmış beden temizliği şüphesiz bir-çok hastalıkların habercisi olacağını bilmemiz ve temizlik imandan gelir anlayışı ile harmanlanmış inancımız gereği de berberler olarak vatandaşlarımızın saçlarından sakal-larından yaşayabileceği sağlık sorunların önüne geçmeye çalışıyoruz. Yani berberler toplum için aynı zamanda birer yardımcı doktor görevi görmektedirler. Zaten geçmiş ta-rihimize bakıldığında berberlerin sadece saç sakal kesen kimseler olmadıklarını yeri geldiğinde diş çektiklerini yahut ihtiyaç duyulduğunda sünnet ettiklerini görebilmek müm-kün olacaktır.
Ayrıntı: Sayın Soy Oda faaliyetlerinizden bahseder misiniz?
Soy: Odamızın faaliyetleri olarak öncelik ile üyelerimize
sahip çıkmak olduğunu söylemek isterim. Bugüne kadar yapılan faaliyetlerimizi teker teker saymaya kalkarsak ol-dukça uzun olacaktır. Ancak düzenli yaptığımız üyeler ara-sında dayanışma ve yardımlaşmayı arttırma çalışmaları, 6 kez üyeler ile bir araya gelerek yemek ve eğlence organi-zasyonları düzenleme ve tüm üyelerimizi çok sayıda eğitim ve fuarlara götürdüğümüzü söyleyebilirim. Ayrıca bizler üyeler arasında esnaf dayanışmasının yanı sıra hepimizi bir tek aile olarak görmekte üyelerimizin bir tanesinin derdine hep birlikte koşmaya çalışıyoruz. Üyelerimizin ve odamızın temel anlayışında esnaf ticareti ve esnaf ahlakı yer almak-tadır. Bugüne kadar birçok üyemizin sıkıntılarında yanında yer aldığımız gibi gelecekte de tüm üyelerimizin daima ya-nında olmaya çalışacağımızı ifade eder iken her geçen gün daha da büyük bir aileye dönüşeceğimize inanıyorum. Ayrıntı: Sayın Soy son olarak neler söylemek ister-siniz?
Soy: Toplumumuzda berberler, güzellik salonları oldukça
ciddi öneme sahip meslekler grubunda yer almaktadır. Top-lum sağlığı birçok etmene bağlı iken berberlerin ve güzellik
merkezlerin üstlendiği görevler büyük önem arz etmekte-dir. Bizler çıraklıktan yetişen berberler olarak meslek hayatı-mızda varlığımızı sürdürüyoruz ancak temenni ediyorum ki vatandaşlarımız çocuklarını tekrardan eskisi gibi berberlere çırak olarak vermesini bu sayıların her geçen gün artmasını temenni ediyorum. Bir başka beklentim olarak da yerel yö-netimlerde ki yasaların güncellenmesini tüm esnaflarımızın çıkarları gözeterek tekrardan düzenlenmesini istemekteyiz. Zira plansız açılan işletmeler ne yazık ki bir önceki esnaf kar-deşini dara düşürmektedir. Hangi sektörden olursa olsun mutlaka esnaflar arasında belirli mesafeler ile beraber belli kaide kuralları getirilmelidir. Yan yana açılmış kuaförler, yan yana açılmış lokantalar, telefoncular bizler için iyi bir şey olmamakta beraber tüm esnaflarımız açısından olumsuz dezavantaj oluşturmaktadır. Örneğin şehrin bir bölgesinde toplanmış esnaf grubu hem o şehirde ki ekonomi için hem o bölgede ki tüm esnaflar için negatif ekonomi oluştura-caktır ancak şehrin tüm alanlarına planlı yayılmış esnaflar şüphesiz o şehirde ki hareketliliği ve canlılığı arttıracaktır bu da ekonomik açıdan pozitif etki oluşturacaktır. Bunun gibi sorunların ortadan kaldırılması gelecekte esnaflarımı-za can suyu olacaktır. Ayrıca 5362 sayılı yasanın tekrardan ele alınarak günümüzün şartlarına göre değişime gidilmesi de karşımızda duran zaruri hususlar olarak bulunmaktadır.
