-T > rt A Tofco-
T T-¿oaıitarında »yarın asar sürdürdüğü. uetodlu çalışmalarıyla^ değerli İsliği y o bel geleri kapsayan, a engin bir arşiv oluşturdu. ııirkiyenin tün illerini dolaştı. Par i» Aıs,ıondra, iysna, Cenevre ve Kona»da arşiv çalışmaları yaptı.İlk kitabı,1i«e
e r e n c i ğ i y k e n , 1929 yılında yayınlandı. 18 i yayınlanmış, 20 si yayına hazır,kült* ağırlıklı eserleri var.1 ftzılannııs özetleri,İstanbul'un büyük dergi ve gazetele— rinde ^ y ı n l a n d ı . Son ki tabı, geçtiğiniz ay yzy,Pvürkçe~İngilizce olarak, yayınla - nan(Gx)Çl xŞTE P L I ü â P l i - P O M T A İLİŞKİLERİ )dir. TOROE, ?ürk Pil burumunun 50 vıllık üyesi cifatiyle şeref şildi aldı.2 defa milletlerarası kongreye katıldı.Pürki- yc ^ ı n g ve Otomobil burumunun Paşkarvekill iğinde bulundıuLilletlerarası K ü l t * Mubauele Teşkilatı(ibcperineat)ile,î>‘ranfiada(Piİrre Loti Cemiyetlinin üyesidir. Ayrıca(ÇuiaırovB Gazeteciler Cemiyetlinin de onursal üyesidir.
BUPJiAN FELEK*i anarkan. •
Bütün ömrü zarafet ve ntikte içerisinde geçen bir üs tadı, ölümünün ilk yılında yüreklerimizin derinliklerinden gelen,saygılarla anıyoruz.
Rahmetli Burhan Felek,¿evrimlerin ve millî geleneklerin yaman bir bekçisi, günlük olayların cesur bir eleştirieisiydi.Kendinden evelkilerle,kendi çağdaş larıyla, dana sonraki kuşaklarla yaptığı uzun ve şerefli meslek yolculuğunda, bir gün olsun duraklamadı .lün'ü bu ğ ü n ’ejbuğün’ü y a n n ' a bağlayan en uzun basın köprüsünden geçerek,yol kavşaklarına mesleğinin işaret taşlarını dikti.
Tanrının lüiufkfirlığiyle bir kaç jenerasyonla birlikte çalışma mazhariyetine erdiği için kendisine,fahrî doktorluk payesi ile(Eeyhulmuharrirln)yâni(hazarla rın babası,ya da yazarların pîri)gibi,göksünü kabartan sıfatlar verildi.0,64 yıl kullandığı kalemiyle,zengin kültürü ve renkli kişiliğiyle,tu mfinevî mükafa ta layıktı ^jt)
SPOR SEVGİSİ.İBSAH SEVGİSİ
İurhan Felek,yobazların futbola kötü gözle baktıkları bir ortamda,daha 19 yaşındayken^ 1907 yılında(Anadolu kulübü)nün Icuruculan arasında yeralmasiyle, futbola dair ilk yazıyı yazmasiyle,bu alandaki öncülerden sayılır, (üomhuriyetin ilk dönemlerinden itibaren olimpiyat.laxda,spor* organizşuiyomlarında eğitici gö revler alan ju r h a n Felek^b*\safcada‘ 6a- m o w u r vei'itff * say ¿ m bir kişiliğe sahipti. Toplunun u zda spor terbiyesinin jdicelmesinde,değerli sporcu ve spor yazarları yetişmesinde unutulmaz katkıları oldu. (Sporcu)nuhtöziînde(centilrıenlik)in yat makta olduğunu,bu iki kçiLimötttn eŞ' a n l ı d a ^ - u l â r A a s m ı ,60 yıldır etkili y a zıları ve konuşmaları ile savundu.
IBLBLİ BİR lüUJI/i. GÜÇLÜ HİTABET
i azıl arındaki sürükleyicilik »konuşmalarındaki çekicilik, turban Felek'in be lirgin özeli iki erindendi• Foto muhabirliği ve spor ‘yâzarlığı ile başladığı pro fesyonel gazeteciliğinin olgunluk çağı onu,bu mesleğin en zor türlerinden biri olan,fıkracılığa yöneltti.
Günlük fıkra yazarlığı,gerçekten gazeteciliğin çetin türlerinden biridir. Ceniş sosyal,tarih bilgisi,bibliyografya ve biyoğrafya dağarcığı i s t e r . O l a y l a n ve ortamı,fidetS pertevsiz ile izleme becerisi gerektirir.ükuyucularla sempatik bağlantı Icurulmasını icap ettirir.Burhan Felekte b u meziyetlerin hepsi vardı. Anı zenginliğinden de yararlanarak hünerli bir fılsra y a z a n oldu. T’ıl ıs imli k a lemiyle, okuyucularının arasında, onlarla birlikte yaşadı .Okuyucularının dertleri ile ilgilenmesi de ona ayrıca puvan kazandırdı.Gönüllere serptiği dostluk tohum 1 arının filizlenmesini JCBiraKEİto sağladı.
önceleri mizahımızın güçlü cephesinde dolaşan Burhan Felek,hiciv ustalığ»- ğ m d a n çok y a r a r l a n d ı . Y a z ı l a n arasına kattığı l.AEBETTİK HOCA ve BEKTAŞİ fık- r a l a n ya da Şair ZİYA PAŞA'dan aktardığı atasözü ritel
mısrfilarla,2iAIIiA tarihinden verdiği Örneklerle, sâde vatandaş ton, ay d m ve bil gin vatandaşa kadar izlenen ünlü bir yazar oldu.Devlet adamlarını ve politika cıları »ölçülü bir tatlılık içerisinde eleştirdi.kBnıstiSL sertliği:tiiR3^jıxijui*x Yönetimin sertleştiği dönemlerde (MÜCERRET P IKRALAB) b e $ 11ğı al tında,yazdıklarına anonim bir çeşni vererek,hicivlerini doyurucu biçimde okuyucularına sunardı. Onun bu ustalığı(Taşı gediğine koymak)kabilindendii ama,zaman zaman yönetim üzerinde etkileri görülürdü.Burhan Felek bu türden y a z ı l a n ile,iç politika n ı n karmaşık ginlerinde.bfizı olumsuz teşebbüsleri köstekleyebilmişti.înkilap- lara ters düşenlerle laikliğe aykırı tutumlulara karşı kaleminin süngüleştiği görülürdü.
-urhan Felek haftada bir g ü n , v atandaşlan-şakacı bir eda ile-slitunlarda ko nuş tururdu.Pazar günleri (HAFTAKİN ŞAKALARI) sütunuda, Receb * in kahvesinde bulu şan,kibar konsolos,.Jczacı»x-aradenizli,üsnaftan kişilerin,günün olaylarına de ğinen konuşmaları,hailem yorumlarını yansıtması açısından ilginçti.Burhan F e lek,bu türden yazılarla,bir halk filozofu niteliğindeydi.
( 2 )
Kalemi paralelinde kelam *ı da s evinliydi. K onuşma kudreti, tanrının ona bir vergisiydi.Saatlerce,hiç sıkmadan, iç açıcı b i r ferahlıkla dinlenirdi.lnsancıl ve moral yükseltici konuşmaları da yazıları kadar etkiliydi*: vinde düzenlediği sohbetlerde,gazetedeki odasında yaptığı konuşmalarda,nice meslektaşları ondan
çok şeyler öğrenme fırsatını bulmuşlar,anı dağarcıklarını z e n g i n l e ş t i r m e l e r d i r
B ili İSTAKBÜL BEYFRHPÎSİ
Geçmişiyle geleceğiyle ÎSTAHBUL şehri, Burhan Keleğin büyük aşkıydı .İstanbul sevgisi damarlarında kan olarak dolaşır,İstanbulluluk,kalbinin atışlarında du- yulurdu.M«x±Kxifc<aaEonBKH±xzEfcıami^^ Lurhan Kelek,bu tarih ve âbideler şeh rinin mânevi bir köşesi gibiydi*
boğa ve tarih açısından Istanbulun eşsiz güzelliğini ve zengin varlığını zedeleyen hareketlerin karşısındaydı*
İştsnbulu ye İ s t a n b u l l u y u korumak am;.ciyle 1951 y ı l ı n d a (İSTANBUL EEMŞEH- FJKCRİ CI1 JY'EÎI )ni kurdu.Başkanı sıfatı ile yaptığı teşebbüsler,uzun süre şehir meclisi üyeliği yapmış olmasına rağmen,İstanbul'un,iman açısından girdiği k o m a
dan kurtarılması mümkün olamadı* Yıllardır süren imar keşmekeşi,o ü z e l i m Istan bulu b u hâle getirdi.Felek üstadımız,bundan çok acı duyardı*
Buğun,o eski İstanbul,o göz kamaştıran Boğaziçi,Sdeta tarihe karışmış du rumda* Gelecek kuşaklar,dillere destan olan o Boğaziçi *ni-başta Yahya Kemal olmak üzere-şairlerimizin şiirlerinde v e Ressam Hikmet O n a t ’ın tablolarında jCİBTKTRk görüp avunacaklardır*
3CgHk±iPJ10al VL ÇOK Ytl.Iili Bili B A S K M
(îuraiıuriyet’in ilanından beri (î.İAiCBö'Af
CEMİYETİ),
(BASIKBİRLİĞİ?
ve (GA2ETECİLÎY CELİÎYEIÎ)
a d l a n ij;e örgütlenmiş olan meslek mensuplarıyher dönemde yetenekli başkanlar seçmişlerdir.Hakkı Tarık,Sedat Simavî,Cevat F e h m i ’den sonra b u koltuğa oturtulan Burhan Kelek-sanırım ,Türkiyedeki diğer cemiyetlerdeemsaline nâdir rastanan bir teveccühle-bu görevi en uzun sürdüren renkli bir başkandı*üstadımız b u görevi,iftiharla,aşkla sürdürdü. Sevgi dolu kalbiyle, espirili davranışları ile,kültür ağırlıklı sobetleriyle,tüm üyelerin muhabbet lerini kazandı*
KAjiACAOglAM, BJ ŞİİRİHLK BİR ÎSTİSKAj
zaıöEBKlSSESSSt Yiyin kuşamın a düşkün ölün Burhan Felek*in tütün tiryakisi olmaması,alkol almaması,düzenli ve neşeli bir yaşam içinde 95 yıl yaşaması,sağ lık kurallarına titizlikle uymasının doğal sonucu olarak yorumlanabilir.0,b u uzun, ömrünü,her gün yazı yazmasına,kafasını çalıştırmasına borçlu olduğunu eöylerdi.Bu tutumunu tüm meslektaşlarına öğütlerdi.Sultan Reşat döneminde, delikanlılık patlamalarının sonucu olarak,tevkif edilerek Sinop*a sürgüne gön derilmesi hariç, hay atında mihnet çekmemiş ti. Onun içindir ki,bu özelliğiyle, ünlü saz şairimiz (Karacaoğlan)ın :
Cok yasavıu mihnet ile Ölmeden. Az yasayın,devran/sürmek yeğ inişi
şiirindeki feısefesine-bir bakuna-karşı çıktı {Çok yaşadı,fakat mihnet çelmedi. Ölünceye kadar (düzenli hayat )ve (kaleme kuvvet)£elsefesiyle-pek çok gazeteci yetiştirdiği için, gözleri arkada kalma dan -mutluluk içerisinde devranını teman
ındı.
(x)Şurayı bevlet (danıştay)e arlarından Ziyaettin