A.Ü. Diú Hek. Fak. Derg. 42(1) 19-25, 2015
NASOALVEOLAR MOLDøNG UYGULANAN UNøLATERAL
DUDAK DAMAK YARIKLI BEBEKLERDE ARK
BOYUTLARININ VE ARK ASøMETRøSøNøN
DEöERLENDøRøLMESø
Evaluation of Maxillary Arch Dimensions and Arch Symmetry in Unilateral Cleft Lip and Palate Infants Treated with Nasoalveolar Molding
Elçin ESENLøK*
ÖZET
Amaç: Bu retrospektif çalÕúmanÕn amacÕ unilateral total dudak damak yarÕklÕ bebeklerde nazoalveoler molding sonrasÕ maksiller ark parametrelerindeki ve simetrideki de÷iúiklikleri incelemektir. Materyal ve Metod: Bu amaçla çalÕúmaya daha önce nazoalveoler molding tedavisi görmüú; 5 kÕz, 10 erkek bebek (5-75 günlük) dahil edilmiútir. Tüm bebeklere nazoalveoler molding apareyi ve strip bantlar uygulanmÕútÕr. YarÕk segmentler birleúinceye kadar bebekler her hafta kontrol edilmiútir. BaúlangÕç ve nazoalveoler molding sonrasÕ model ve foto÷raflarÕ elde edilmiútir. Modeller üzerinde, baúlangÕç ve molding sonrasÕ yarÕk ve transversal yarÕk uzaklÕ÷Õ miktarlarÕ, anterior ve posterior bölge ark geniúlikleri, anterior ve total ark uzunluklarÕ ve asimetri indeksi hesaplanmÕútÕr. BaúlangÕç ve bitiú ortalama de÷erleri arasÕnda istatistiksel olarak anlamlÕ fark olup olmadÕ÷Õ Ba÷ÕmlÕ t testiyle araútÕrÕlÕrken, ortanca de÷erler yönünden farkÕn önemlili÷i Wilcoxon iúaret testiyle incelenmiútir.
Bulgular: YarÕk hattÕ tüm vakalarda küçültülmüú ve segmentler birbirine tamamen yaklaútÕrÕlmÕútÕr. Anterior bölge ark geniúli÷i önemli bir de÷iúiklik göstermezken, posterior bölge ark geniúli÷i istatistiksel olarak önemli ölçüde artÕú göstermiútir (2 mm). Anterior ark
uzunlu÷u ortalama 1.8 mm azalÕrken, total ark uzunlu÷u de÷iúiklik göstermemiútir. Asimetri indeksindeki de÷iúim istatistiksel olarak önemli bulunmuútur.
Sonuç: Nazoalveoler molding uygulamasÕ sonucunda yarÕklÕ alveoler segmentler düzgün bir úekilde sÕralanmÕú ve ark simetrisinde önemli bir iyileúme elde edilmiútir.
Anahtar Kelimeler: Unilateral dudak damak yarÕ÷Õ, infant ortopedisi, nazoalveolar molding.
Evaluation of Maxillary Arch Dimensions and Arch Symmetry in Unilateral Cleft Lip and Palate
Infants Treated with Nasoalveolar Molding ABSTRACT
Aim: The aim of this retrospective study was to evaluate the changes in maxillary arch parameters and symmetry after nasoalveoler molding in unilateral total cleft lip and palate infants.
Material and Method: For this purpose, 5 female and 10 male infants (5-75 days) previously treated with nasoalveoler molding were included. Strip bands were used in all cases together with the molding appliances. Infants were checked weekly until cleft segments were closed completely. Pretreatment and post molding photographs and casts were obtained. Amount of * SDÜ Diú Hekimli÷i Fakültesi Ortodonti Anabilim DalÕ
cleft, transversal distance of cleft, anterior and posterior arch widths, anterior and total arch lengths and asymmetry index were calculated on the study models. Paired t test was used to investigate whether there are any differences statistically between the pretreatment and posttreatment mean values, while Wilcoxon sign test was used in terms of differences between the median values.
Results: Cleft widths decreased and cleft segments were closed each together after nasoalveoler molding in all cases. Anterior arch width did not show any significant change while posterior arch width increased statistically significant (2 mm). Anterior arch length decreased with a mean of 1,8 mm, while total arch length did not show any changes. The change of asymmetry index was found statistically significant.
Conclusion: Cleft segments were aligned properly after nasoalveoler molding therapy and an improvement was obtained in arch symmetry.
Key words: Unilateral cleft lip and palate, infant orthopedics, nasoalveolar molding
GøRøù
Dudak damak yarÕklarÕ en sÕk görülen do÷umsal anomalilerdendir (1). Calzolari ve ark., yarÕk dudak ve dama÷Õn co÷rafi konuma, Õrka ve etnik geçmiú ve sosyoekonomik duruma göre de÷iúen yaygÕn konjenital bir anomali oldu÷unu bildirmiútir (2). Beyaz Õrkta dudak damak yarÕ÷Õ insidansÕ binde 0.91-2.69, siyah Õrkta 0.18-1.67, Amerikan yerlilerinde 0.79-3.74, Japonlarda 0.85-2.68 arasÕnda bildirilmiútir (3). Türkiye’de ise yaklaúÕk olarak % 0,1 oldu÷u düúünülmektedir. Tunçbilek (4) Türklerde dudak damak yarÕ÷Õ insidansÕnÕ binde 0.95, izole damak yarÕ÷Õ insidansÕnÕ binde 0.77 olarak rapor etmiútir. Bu deformitelerin %33’ünü tek taraflÕ dudak ve/veya damak yarÕ÷Õ oluúturmaktadÕr (5). Erkeklerde dudak ve/veya damak yarÕ÷Õ veya yalnÕzca dudak yarÕ÷Õ, kadÕnlara göre daha sÕk rastlanÕrken, izole damak yarÕ÷Õ kadÕnlarda daha fazla görülmüútür Sol taraflÕ olgularÕn erkeklerde, sa÷ taraflÕ olgularÕn ise kÕzlarda daha fazla oldu÷u ve tek taraflÕ olgularÕn çift taraflÕlara göre daha çok görüldü÷ü rapor edilmiútir (6,7).
Dudak damak yarÕklarÕ çeúitli form ve derecelerde karúÕmÕza çÕkabilmektedir. Unilateral dudak damak yarÕklarÕ, yarÕklÕ tarafta geniú bir nostril tabanla birlikte ayrÕ bir dudak segmentine sahiptir. ùiddetli yarÕklar úiddetli nazolabial deformiteye sebep olarak fonksiyonel ve estetik sonuçlarÕn elde edilmesinde cerrahi iúlemi güçleútirmektedir (8). Dudak damak yarÕklÕ bebeklerin tedavisinde ana hedef, yarÕk olan burun, dudak, alveol ve damak kÕsÕmlarÕnÕ normal anatomisine kavuúturmaktÕr. Plastik cerrahi dudak damak yarÕ÷Õ cerrahisinde çok hÕzlÕ ilerlemeler göstermiú olmasÕna ra÷men, dudak ve damak yarÕklÕ hastalarda görülen deformitelerin tedavisi sadece cerrahi ile ideal úekilde mümkün olmamaktadÕr. Bu tip hastalarda majör sert ve yumuúak doku anomalileri görüldü÷ü için cerrahi öncesinde iskelet, kÕkÕrdak ve yumuúak doku iliúkilerinin sa÷lanmasÕ gerekmektedir (8).
Dudak ameliyatÕndan önce çeúitli aygÕtlar ile hem bebe÷in daha rahat beslenmesinin sa÷lanmasÕ hem de yapÕlacak olan cerrahi iúleme hazÕrlÕ÷Õ içeren tedavilere “cerrahi öncesi bebek ortopedisi” denilmektedir ve yarÕklÕ hastalarda primer cerrahi onarÕmÕ kolaylaútÕrmaktadÕr (9). Grayson ve ark. (10), operasyon öncesi alveol yarÕklarÕ birbirine yaklaútÕrmak ve nazal deformiteleri iyileútirmek için cerrahi öncesi ortopedi ile nazal úekillendirmeyi kombine ederek, “cerrahi öncesi nazoalveoler úekillendirme tekni÷ini (PNAM)” önermiútir. Cerrahi öncesi
nazoalveoler úekillendirmenin hedefleri,
alveoler segmentleri iyi hizalamak, alveoler yarÕ÷Õ yaklaútÕrmak, deforme olmuú nazal kÕkÕrda÷Õ úekillendirmek ve eksik kolumellayÕ uzatmaktÕr (3). Nazoalveoler úekillendirme sonucu, burun ve duda÷Õn primer cerrahi onarÕmÕ minimum gerilim altÕnda iyileúir ve böylece skar oluúumu da azalÕr. Nazal deformitelerle alakalÕ inatçÕ problemler, yarÕk
hatlarÕnÕn birleútirilmesi sonucu gingivoperiosteoplasti (GPP) uygulanmasÕna
imkan tanÕnmasÕ, asimetrik ve kollabe alveollerin düzeltilebilmesi; yarÕk tedavi protokollerinde cerrahi öncesi nazoalveoler úekillendirme (PNAM) kullanÕmÕnda artÕúa sebep olmuútur (8). Alveoler segmentler
birbirine yakÕn oldu÷unda, cerrah için GPP uygulamasÕnÕn daha kolay oldu÷u, geniú
diseksiyondan kaçÕnÕlarak orta yüzün
geliúimine engel olunmadÕ÷Õ bildirilmektedir (11,12). Tek taraflÕ yarÕk hastalarÕnda PNAM’Õn hedefleri, a÷Õz içi alveoler segmentleri hizalamak ve yaklaútÕrmak, burun kÕkÕrdaklarÕnÕn malpozisyonunu düzeltmek olarak özetlenebilir. Böylece bir yarÕk hastasÕnÕn hayatÕ boyunca maruz kalaca÷Õ operasyonlarÕn sayÕsÕ ve sÕnÕrlarÕ da azaltÕlmÕú olmaktadÕr (8).
Bu çalÕúmanÕn amacÕ unilateral total dudak damak yarÕklÕ bebeklerde nazoalveoler molding sonrasÕ maksiller ark parametrelerindeki ve arklarÕn simetrisindeki de÷iúiklikleri retrospektif olarak incelemektir.
MATERYAL VE METOT
Bu çalÕúmada ortodonti klini÷ine baúvuran veya plastik cerrahi poliklini÷i tarafÕndan yönlendirilmiú olan unilateral total dudak damak yarÕklÕ 15 bebe÷in (10 erkek, 5 kÕz)
materyali retrospektif olarak de÷erlendirilmiútir. Herhangi bir sendromu
veya sistemik hastalÕ÷Õ bulunan bebekler çalÕúmaya dahil edilmemiútir. Bunun haricinde, sadece dudak-alveol yarÕ÷Õ olanlar ve Simonard bantÕna sahip bebekler de çalÕúmadan çÕkarÕlmÕútÕr. ÇalÕúmaya dahil edilen bebeklerin 11’inde sol tarafta, 4’ünde ise sa÷ tarafta yarÕk oldu÷u görülmüútür. Bebeklerin tedavi baúÕ yaú aralÕ÷ÕnÕn 5-75 gün arasÕnda de÷iúti÷i tespit edilmiútir (Tablo 1).
Tablo 1. OlgularÕn demografik özellikleri
De÷iúkenler n=15 ort±ss Yaú (gün) 17,6±18,8 Yaú AralÕ÷Õ (gün) 5-75 Cinsiyet Erkek 10 (%66,7) KÕz 5 (%33,3) YarÕk Taraf Sa÷ 4 (%26,7) Sol 11 (%73,3)
Tedavi Süresi (ay) 4,7 (2,5-8,0)
Tüm bebeklere Grayson tarafÕndan tanÕtÕlan nazoalveoler molding yöntemiyle cerrahi öncesi infant ortopedisi yapÕlmÕútÕr. Bu amaçla bebeklerin klini÷e geldikleri gün ölçüleri ve foto÷raflarÕ alÕnmÕú ve nazoalveoler molding apareyleri uygulanmÕútÕr. Strip bantlar (3M) da hem apareyin tutuculu÷u için hem de dudaklarÕn birbirine yaklaúmasÕ için kullandÕrÕlmÕútÕr. Bebekler her hafta kontrole ça÷rÕlmÕú ve plak içinden gerekli ilave ve aúÕndÕrmalar yapÕlmÕútÕr. AyrÕca apareyin nasal parçasÕ da her hafta kontrol edilerek gerekti÷inde ilaveler yapÕlmÕútÕr. YarÕk hatlarÕ birbirine tamamen yaklaúÕncaya kadar aparey kontrolleri devam etmiútir. YarÕk taraftaki burun ucu ve kanadÕ düzelene kadar nasal bölge topçu÷u düzenlenmiútir. YarÕk alveoler segmentler birbirine tamamen temas etti÷inde hastalardan tekrar foto÷raf ve model elde
edilmiú; baúlangÕç ve nazoalveoler molding sonrasÕ (cerrahi öncesi) de÷iúiklikler incelenmiútir. Tedavi süresi ortalama 4.7 ay sürmüútür.
BaúlangÕç ve nazoalveoler molding sonrasÕnda modeller bir cam çerçevenin altÕnda sabitlenerek asetat ka÷ÕdÕna ark úekilleri pilot bir kalemle aktarÕlmÕútÕr. Daha sonra bir grafik ka÷ÕdÕ üzerinde 0.5 mm hassasiyetinde protraktör yardÕmÕyla ölçümler yapÕlmÕútÕr. BaúlangÕç ve cerrahi öncesi yarÕk miktarÕ, anterior ve posterior ark geniúlikleri, anterior ve total ark uzunluklarÕ ile asimetri oranÕ kaydedilmiútir. YapÕlan ölçümler aúa÷Õda tarif edilmiútir:
YarÕk miktarÕ (A-A1): Büyük ve küçük sementlerin alveoler kretlerinin en uç kÕsÕmlarÕ arasÕndaki mesafedir (ùekil 1).
YarÕk bölge transvers uzaklÕ÷Õ: Küçük segment alveoler kretinin ön ve orta noktasÕnÕn büyük segmente yatay olan uzaklÕ÷ÕdÕr. (ùekil 1).
ùekil 1: YarÕk miktarÕ, transversal yarÕk uzaklÕ÷Õ
ve ark asimetrisi
Anterior bölge ark geniúli÷i (C-C1): Büyük ve küçük segmentlerde lateral sulkus ve alveoler kretin kesiúti÷i noktalar arasÕ mesafedir (ùekil 2).
ùekil 2: Ark geniúlikleri ve ark uzunluklarÕ
Posterior bölge ark geniúli÷i (E-E1): Posterior gingival çÕkÕntÕlar arasÕ mesafedir (ùekil 2).
Anterior ark uzunlu÷u: Alveoler kret ve insiziv papillanÕn kesiúti÷i nokta (B) ile, anterior ark geniúli÷i do÷rusu arasÕndaki mesafedir (ùekil 2).
Total ark uzunlu÷u: Alveoler kret ve insisiv papillanÕn kesiúti÷i nokta (B) ile, posterior ark geniúli÷i do÷rusu arasÕndaki mesafedir (ùekil 2).
Asimetri indeksi: Büyük segmentin kret tepesinin posterior geniúli÷i dik olarak kesti÷i noktadan (X), E ve E1 noktalarÕna olan uzaklÕklar ölçülür ve EX uzaklÕ÷ÕnÕn E1 uzaklÕ÷Õna oranÕ 100 ile çarpÕlarak asimetri indeksi elde edilmiútir (ùekil 1).
øSTATISTøKSEL ANALøZ
Verilerin analizi SPSS for Windows 11.5 paket programÕnda yapÕldÕ. Sürekli de÷iúkenlerin normal da÷ÕlÕma uygun da÷ÕlÕp da÷ÕlmadÕ÷Õ Shapiro Wilk testi ile araútÕrÕlmÕútÕr. TanÕmlayÕcÕ istatistikler sürekli de÷iúkenler için ortalama ± standart sapma veya ortanca (minimum - maksimum) úeklinde, nominal de÷iúkenler ise olgu sayÕsÕ ve (%) biçiminde gösterilmiútir. BaúlangÕç ve bitiú ortalama de÷erleri arasÕnda istatistiksel olarak anlamlÕ fark olup olmadÕ÷Õ ba÷ÕmlÕ t testiyle araútÕrÕlÕrken, ortanca de÷erler yönünden farkÕn önemlili÷i Wilcoxon iúaret testiyle incelenmiútir. p<0,05 için sonuçlar istatistiksel olarak anlamlÕ kabul edilmiútir.
BULGULAR
HastalarÕn tümünde yarÕk segmentler birbirine tamamen yaklaútÕrÕlmÕú ve baúlangÕçta ortalama 8 mm olan yarÕk miktarÕ elimine edilmiútir. Bu de÷iúiklik istatistiksel olarak önemli bulunmuútur (p<0,001; Tablo 2). BaúlangÕç ve molding sonrasÕ di÷er parametreler incelendi÷inde, anterior bölgedeki ark geniúli÷inin ortalama 0,8 mm azaldÕ÷Õ ve bunun istatistiksel olarak önemli olmadÕ÷Õ görülmüútür. Posterior bölge ark geniúli÷i ise ortalama 2 mm artÕú göstermiú ve istatistiksel açÕdan önemli bulunmuútur. Anterior ark uzunlu÷unda ortalama 1,2 mm’lik azalma istatistiksel olarak önemli bulunurken, total ark uzunlu÷unda önemli bir de÷iúiklik görülmemiútir. Asimetri indeksi incelendi÷inde ise baúlangÕçta ortalama 59,2 iken, 85’e yükselerek asimetrinin önemli ölçüde azaldÕ÷Õ saptanmÕútÕr (p<0,001).
Tablo 2. OlgularÕn BaúlangÕç ve Molding SonrasÕ Model Ölçümlerinin de÷erlendirilmesi De÷iúkenler (mm) BaúlangÕç Ortanca (min, mak) Bitiú Ortanca (min, mak) p-de÷eri (*) De÷iúim Ortanca (min, mak) YarÕk MiktarÕ 8,0 (4,0-13,0) 0,1 (0,1-3,0) <0,001*** -7,4 (-11,9 – -3,5) Transvers UzaklÕk 9,0 (1,5-16,0) 0,1 (0,1-3,0) <0,001*** -8,4 (-15,9 – -1,0)
ortalama±ss ortalama±ss ortalama±ss ortalama±ss Posterior Geniúlik 35,1±3,5 37,2±3,4 0,002** 2,1±2,1 Anterior Bölge Geniúlik 28,7±5,0 27,9±3,9 0,350 -0,8±3,1 Anterior Ark Uzunlu÷u 8,0±1,8 6,8±1,6 0,044 * -1,2±2,2 Total Ark Uzunlu÷u 23,0±3,0 23,9±3,0 0,262 0,9±3,0 Asimetri 59,2±23,0 85,0±17,8 <0,001*** 25,8±20,4 *p<0.05; **p<0.01; *** p<0.001 TARTIùMA
Unilateral dudak damak yarÕ÷Õ deformiteleri, dudak, burun ve alttaki iskeletteki asimetriyi ve yapÕsal anomalileri kapsamaktadÕr (13). YarÕk tarafÕndaki maksiller kemikte defekt vardÕr ve piriform daha geride konumlanÕr. Vomer kemi÷i deviyedir ve ön nazal spina yarÕk olmayan tarafa do÷ru dönmüútür. Premaksilla yarÕk olmayan tarafa do÷ru öne ve laterale hareket eder ve üstünden nazal ve dudak yapÕlarÕnÕ da etkileyerek deforme eder (13). Bu nedenle nazo-alveoler úekillendirme sonucunda, normal anatomik iliúkilerin cerrahi restorasyonunu kolaylaútÕrmak için nazal kÕkÕrdaklar, kolumella, filtrum ve alveoler segmentler hizalanmalÕdÕr. A÷Õz içi úekillendirme terapisinin hedefi, gingival dokularÕn yarÕ÷Õn her iki tarafÕnda da kontak haline gelene kadar yaklaútÕrÕlmasÕdÕr. Literatürde nazoalveoler molding yapÕlmayan unilateral total yarÕklÕ infantlarda da dudak onarÕmÕnÕ takiben yarÕk hattÕnÕn anterior ve orta bölgede daraldÕ÷Õ bildirilmektedir (14-16). Reiser ve ark’Õn (16) çalÕúmasÕnda yarÕk hattÕ oldukça daralmÕú olmasÕna ra÷men 3 mm kadar yarÕk kapanmamÕútÕr. Alveoler kenarlar arasÕnda ufak bir yarÕk (1-2 mm) kaldÕ÷Õnda, baúarÕlÕ bir sonuç elde edilebilece÷i bildirilmektedir. ÇalÕúmamÕzda nazoalveoler molding uygulanan bebeklerin tümünde yarÕk segmentleri birbirine tamamen yaklaútÕrÕlmÕú; dudak, burun ve alveolün primer onarÕmÕ için
cerrahiye hazÕr hale getirilmiú ve GPP yapÕlmasÕna imkan tanÕnmÕútÕr. Maksiller segment pozisyonunun lateromediyal düzeltiminin baúarÕsÕ, yarÕk geniúli÷indeki azalma ve insiziv papillanÕn fasiyal orta hatta do÷ru hareketi ile oldu÷u bildirilmiútir (17). ÇalÕúmamÕzda molding prosedürü her bebekte farklÕ tedavi süresi almÕútÕr. Bunun sebepleri alveoler yarÕ÷Õn úiddeti ve úekli olabilece÷i gibi velinin kooperasyonu da olabilir.
ÇalÕúmamÕzda anterior bölge ark geniúli÷i molding prosedürü sonrasÕnda 0,8 mm azalma göstermiú ve istatistiksel olarak önemli bulunmamÕútÕr. Reiser ve ark’Õn (16) çalÕúmasÕnda nazoalveoler molding iúlemi uygulanmamÕú infantlarda anterior ark geniúli÷i 3. ayda dudak operasyonuyla birlikte 29 mm’den 28 mm’ye azalmÕú ve 6. ayda çok hafif artmÕútÕr. Bu de÷erler çalÕúmamÕzdaki molding sonrasÕ anterior bölge geniúli÷ine çok benzerdir (27,9 mm). Stellzig ve ark’Õn (18) Hotz plaklarÕyla tedavi etti÷i infantlarda da 6. ayda anterior bölge geniúli÷inin de÷iúmedi÷i görülmüútür. Molding sonrasÕnda yarÕk hatlarÕ birbirine yaklaútÕrÕlsa da anterior bölge geniúli÷inin etkilenmedi÷i görülmektedir. Yine çalÕúmamÕzda molding sonrasÕ posterior ark geniúli÷inin yaklaúÕk 2 mm kadar arttÕ÷Õ görülmüútür (p<0,001). Reiser ve ark’Õn (16) ve Stellzig ve ark’Õn (18) çalÕúmalarÕnda da 6. aya kadar posterior geniúlik miktarÕ yaklaúÕk 1mm kadar artÕú göstermiútir. Yine bu de÷erler de posterior geniúli÷in molding prosedürü
sonrasÕ geliúimine devam etti÷ini göstermektedir. Ball ve ark’Õn (19) çalÕúmalarÕnda da cerrahi öncesi ortopedi sonucu anterior ark geniúli÷inde çok hafif daralmayla birlikte posterior bölge geniúli÷i sabit kalmÕútÕr.
Ark uzunluklarÕ incelendi÷inde; çalÕúma-mÕzda anterior ark uzunlu÷unun ortalama 1,2 mm azaldÕ÷Õ görülmüú ve istatistiksel olarak da önemli bulunmuútur. Total ark uzunlu÷u ise anterior uzunlu÷un azalmasÕna ra÷men ortalama 0,9 mm’lik artÕú göstermiútir. Reiser ve ark’Õn (16) çalÕúmasÕnda anterior ark uzunlu÷u dudak operasyonundan sonra 0,8 mm azalmÕú, posterior ark uzunlu÷u da benzer azalma göstermiútir. Total ark uzunlu÷undaki bu farklÕ bulgular, muhtemelen çalÕúmamÕzda molding prosedürü ile anterior bölgenin úekillendirilmesi ve büyük segmentin anterior bölgedeki rotasyonunun düzeltilmesinden kaynaklanmÕútÕr. Sabarinath ve ark’Õn (20) nazoalveoler molding sonrasÕnda anterior ark uzunlu÷u ve geniúli÷inde çalÕúmamÕza benzer úekilde azalma bulunuútur. AdalÕ ve ark.’Õn (21) çalÕúmasÕnda da farklÕ bir aparey dizaynÕyla cerrahi öncesi infant ortopedisi yapÕlmÕú ve ark uzunluklarÕnÕn bu süreçte önemli ölçüde artmaya devam etti÷i gözlenmiútir. Yine de uzun dönem verilerin de÷erlendirilmesi büyük önem taúÕmaktadÕr.
Ark simetrisi de÷erlendirildi÷inde ise; çalÕúmamÕzda ideal simetri elde edilmese de arklarÕn simetrisinde önemli ölçüde iyileúme görülmüútür (59,2’den 85’e). AdalÕ ve ark.’Õn (21) çalÕúmasÕnda da benzer úekilde asimetride 42’den 51’e olmak üzere istatistiksel olarak önemli bir iyileúme görülmüútür. Bununla birlikte çalÕúmamÕz sÕnÕrlÕ sayÕda bebek modeli üzerinde yapÕldÕ÷Õndan, daha büyük örneklerde çalÕúÕlmasÕ ve uzun dönem verilerin de÷erlendirilmesi; hem ark geniúlik ve uzunluklarÕnÕn hem de asimetrinin kalÕcÕlÕ÷ÕnÕ de÷erlendirmek bakÕmÕndan önemli olabilir. Bu çalÕúmanÕn di÷er bir limitasyonu ise dudak damak yarÕ÷Õ olmayan kontrol grubunun olmayÕúÕdÕr. Etik sebeplerden dolayÕ normal bebeklerden materyal elde edilememiútir.
Grayson and Garfinkle (22) nazoalveoler molding uygulamasÕnÕn birçok yararÕnÕn oldu÷unu, ancak hiçbir olumsuz etkisinin rapor edilmedi÷ini bildirmiúlerdir. Bu uygulamanÕn ailelere psikolojik olarak destek oldu÷unu da eklemiúlerdir.
SONUÇ
Nazoalveoler molding uygulanan unilateral total dudak damak yarÕklÕ bebeklerde yarÕk segmentlerin sÕralanmasÕ sa÷lanmÕú ve yarÕk hattÕ tamamen kapatÕlmÕútÕr. Anterior bölgede geniúlik artÕúÕ olmasa da posterior bölgede geniúlik artÕúÕ devam etmiú ve ark boyutlarÕ üzerine kÕsa dönemde olumsuz bir etkisi olmamÕútÕr. Arklardaki asimetri önemli ölçüde düzeltilmiútir.
KAYNAKLAR
1- Stainer P, Moore GE. Genetics of cleft lip and palate: syndromic genes contribute to the incidence of non-syndromic clefts. Hum Mol Genet 2004; 1:73-81.
2- Calzolari E, Bianchi F, Rubini M, Ritvanen A, Neville AJ; EUROCAT Working Group. Epidemiology of cleft palate in Europe: implications for genetic research. Cleft Palate Craniofac J. 2004;41(3):244-249.
3- Vanderas AP. Incidence of cleft lip, cleft palate and cleft laip and palate among races: a review. Cleft Palate J 1987; 24: 216-225.
4- Tunçbilek E (ed). Türkiye’de konjenital malformasyon sÕklÕ÷Õ, da÷ÕlÕmÕ, risk faktörleri ve yenido÷anlarÕn antropometrik de÷erlen-dirilmesi. Ankara: TÜBøTAK MatbaasÕ; 1996:94.
5- AydÕnlÕ E. “Tek taraflÕ dudak-damak yarÕklÕ olgularda ortopedik tedavi ve sekonder kemik grefti uygulamasÕnÕn çene-diú-yüz Kompleksi üzerindeki etkilerinin de÷erlen-dirilmesi”, Doktora Tezi, E.Ü Diúhekimli÷i Fakültesi, 2008.
6- Fraser FC. The genetics of cleft lip and cleft palate. Am J Hum Genet 1970; 22(3): 336-352.
7- Murray JC, Daack-HÕrsch S, Buetow KH, Munger R, Espina L. Clinical and epidemiologic studies of cleft lip and palate in the Philippines. Cleft Plate Craniofac J 1997; 34(1): 7-10.
8-Grayson B, Maull D, “Nasoalveolar Molding for Infants Born with Clefts of the Lip, Alveolus, and Palate”, Seminars in plastic surgery, 2005, 19: 294-301
9- Grayson BH, Shetye PR. Presurgical nasoalveolar molding treatment in cleft lip and palate patients. Indian J Plast Surg (supp). 2009; 42:s56-61.
10- Grayson BH, Santiago PE, Brecht LE, Cutting CB. Presurgical nasoalveolar molding in infants with cleft lip and palate. Cleft Palate Craniofac J 1999; 36(6): 486-498.
11- Santiago PE, Grayson BH, Cutting CB, Gianoutsos MP, Brecht LE, Kwon SM. Reduced need for alveolar bone grafting by presurgical orthopedics and primary gingivoperiosteoplasty. Cleft Palate Craniofac J 1998; 35(1): 7-80.
12- Grisius TM, Spolyar J, Jackson IT, Bello-Royas G, Dajani K. Assessment of cleft lip and palate patients treated with presurgical orthopedic correction and either primary bone grafts, gingivoperiosteoplasty, or without alveolar grafting procedures. J Craniofac Surg, 2006;17(3): 468-473.
13- Lo L. Primary Correction of the Unilateral Cleft Lip Nasal Deformity Achieving the Excellence. Chang Gung Med J, 2006, 29, 262-267.
14- Mazaheri M, Harding RL, Cooper JA, Meier JA, Jones TS. Changes in arch form and dimensions of cleft patients. Am J Orthod. 1971; 60:19–32.
15-Braumann B, Keilig L, Stellzig-Eisenhauer A, Bourauel C, Berge S, Jager A. Patterns of maxillary alveolar arch growth changes of infants with unilateral cleft lip and palate: preliminary findings. Cleft Palate Craniofac J. 2003;40:363–372.
16- Reiser E, Skoog V, Andlin-Sobocki A. Early Dimensional Changes in Maxillary Cleft Size and Arch Dimensions of Children With Cleft Lip and Palate and Cleft Palate. The Cleft Palate-Craniofacial Journal 2013; 50(4):481–490.
17- Suri S, Tompson B. A Modified Muscle-Activated Maxillary Orthopedic Appliance for Presurgical Nasoalveolar Molding in Infants With Unilateral Cleft Lip and Palate. Cleft Palate–Craniofacial Journal, 2004, 41, 227-229.
18- Stellzig A, Basdra EK, Hauser C, Hassfeld S, Komposch G. Factors influencing changes in maxillary arch dimensions in unilateral cleft lip and palate patients until six months of age. Cleft Palate Craniofac J 1999; 36(4): 304-309.
19- Ball JV, DiBiase DD, Sommerlad BC. Transverse maxillary arch changes with the use of preoperative orthopedics in unilateral cleft palate infants. Cleft Palate Craniofac J. 1995;32(6):483-488.
20- Sabarinath VP, Thombare P, Hazarey PV, Radhakrishnan V, Agrekar S. Changes in maxillary alveolar morphology with
nasoalveolar molding. J Clin Pediatr
Dent. 2010;35(2):207-212.
21-Adali N, Mars M, Noar J, Sommerlad B. Presurgical Orthopedics Has No Effect on Archform in Unilateral Cleft Lip and Palate. Cleft Palate–Craniofacial Journal. 2012; 49 (1):5-13.
22- Grayson B H, Garfinkle JS. Early cleft management: The case for nasoalveolar molding. Am J Orthod 2014; 145(2):134-142.
YazÕúma Adresi:
Elçin ESENLøK
SDÜ Diú Hek. Fak. Ortodonti AB. DalÕ Çünür/ISPARTA
Tel: 0 246 211 88 07 Fax: 0 246 237 06 07
