ozel patoloji b ii 13 12.hafta deri hastaliklari patolojisi

DERİ HASTALIKLARI PATOLOJİSİ

Epidermis: Str. Bazale Str. Spinozum Str. Granülozum Str. Lusidum Str. Korneum Dermis:

Kolajen ve elastin lifler Kıl follikülleri ve tırnak Ter bezleri

Yağ bezleri

Düz kas(Erektör pilli kası) Kan damarları

DERİNİN

FONKSİYONLARI

 Fiziksel ve kimyasal zararlılara karşı korur  Vücut ısısını ve kan basıncını düzenler  Su bariyeri görevi

 D Vitaminini sentezler

 Duyu organı olarak görev yapar

 Yağ, su, vitamin, karbonhidrat, protein ve diğer besinleri depo eder  Deride bulunan keratinositler hem mikrobiyal zararlılara karşı

DERİDE YANGI İLE İLGİLİ OLMAYAN BOZUKLUKLAR POSTMORTEM DEĞİŞİMLER 

Livor Motris

(Ölüm morlukları, Ölüm lekeleri, Postmortem hipostaz, Hipostatik konjesyon) 

Psöydomelanoz:

ANTEMORTEM DEĞİŞİMLER



Kepeklenme-Pityriasis:

Beslenme bozuklukları, parazitler,

mantar ve kimyasal maddeler



Hiperkeratoz:

• Ortokeratotik Hiperkeratoz:  Endokrinopatiler  beslenme yetersizlikleri  sekunder seboreler  gelişim bozuklukları • Parakeratotik hiperkeratoz:  Ektoparazitizm,

 Çinkoya yanıt veren dermatozisler,

 A vitaminine yanıt veren dermatozisler,  Talium zehirlenmesi

AKANTOSİS

Epidermisteki Str. spinozum

tabakasını oluşturan hücrelerin

Akantozis nigrikans: aksillar bölge simetrik yerleşimli aşırı pigmentleşme alopesi likenleşme

Lökoderma: Deride ve kılda pigmentleşmenin azalması

 Edinsel:

Koşum ve eğer takımlarının uzun süreli basıncı

Dekubitis yaraları

X ışınlarının vurduğu deri bölgeleri

Durin hastalığı

 Kalıtsal:

Piebaldizim(Hipomelanozis)

Yersel Keratosis-Tyloma- Callositi-Callositas: Aralıklı ve sürekli devam eden hafif basınç etkisinde kalan deride şekillenen yersel keratosisdir.

 Kemik çıkıntıları üzerine rastlayan deride

 Eğer ve koşum takımlarının vuruldukları bölgelerde

Deri Boynuzu

(Cornucutaneum)

Derinin üzerinde yer alan tırnak veya boynuz

şeklinde olan oluşumlar



Sığır, koyun, keçi (Dermatofilozis)



Kedi-

taban yastığı(FLV)

DERİDE YANGIYA BAĞLI DEĞİŞİMLER

 Makul: Sınırlı, 1cm çapından küçük derinin renginde meydana gelen

Papül: Deride kabartılı, sert, 1cm çapından küçük sınırlı alanlardır. Böcek ısırığı, papilloma, yüzeysel follikülitis.

Püstül: Epidermiste içi irin dolu yüzeysel kabartılardır.

Nodül: Deride solid, sert 1-2cm çapında sınırlı alanlar. Bakteriyel ve mantar enfeksiyonları, steril granülom durumlarında

Plak: Kabartılı, sert, yassı yüzeyli 1cm çapından büyük deri lezyonu. kalsinozis kutis, reaktif histiyositozis, eozinofilik plak

Bulla :Çapı 1cm den büyük içi sıvı dolu, sınırlı kabarcıklardır. Yanıklarda, viral hastalıklarda, immun aracılı hastalıklarda

Kabarcık: Sınırlı, düzensiz şekilli pempeden beyaza değişen renkte ödematöz şişkinliklerdir. Böcek ısırmalarında, ürtiker ve alerjik reaksiyonlarda

Ülser: Epidermisin ve dermisin bazal membranının konkav şeklindeki kaybıdır. Vaskülitislerden kaynaklanan işemik lezyonlar, kedi herpes virus enfeksiyonları, kedilerin

Skar: Dermise varan yırtık ve yaralanmaları takiben normal derinin yerini fibröz bağ dokunun alması. İyileşen yaralar ve operasyon izleri

Akantolizis: Epidermisin str.spinozum tabakasındaki epitel hücrelerinin(Keratinosit) arasındaki interselüler bağlantılarının(desmosom) ayrılması. İmmun aracılı doku

Komedo: Genişlemiş kıl follikülünün içinin kornifiye epitel, sebasiyöz materyal ve mikroorganizmalar ile dolu olmasıdır. Köpeklerin aktinik dermatiti, minyatür schnauzer

Likenifikasyon: Derinin kalınlaşma, sertleşme ve belirgin çizgilenmeleri ile karakterize lezyonudur.

Perifollikülitis: Kıl follikülünün çevresinde yangı hücrelerinin birikmesidir.

Pannikülitis: Derialtı yağ dokunun yangısıdır.

Bakteriyel ve mantar enfeksiyonları, immun aracılı hastalıklar(Sistemik lupus

eritematosis), fiziksel yaralanmalar(travma, irritan madde enjeksiyonu, yabancı cisim), beslenme hastalıklar(E vitamini yetersizliği), pankreatik hastalıklar(pankreatitis,

DERİDE MADDE BİRİKİMİ



Kireçlenme



Amiloidozis

DERİDE KİREÇLENME

(Kalsinozis kutis,

Mineralizasyon, Kalsifikasyon

)

Derinin dermis tabakasında çözünmeyen kalsiyum tuzlarının

birikmesidir  Kalsinosis sirkumskripta  Kalsinosis universalis .tüberküloz, .yabancı cisim düğümcüğü .demodikozis .stafilokokkal pododermatitis .epidermoid kist .pilomatriksoma hyperglukokortikoidizm diabetis mellitus

DERİDE AMİLOİDOZİS

Amiloid maddesinin düğümler oluşturacak şekilde deride birikmesidir. Amiloid ya immunositlerin anormallik durumlarında(primer amiloidozis) ya da kronik yangısel olaylarda(sekunder amiloidozis) şekillenir. Ender rastlanır. Plasma hücre tümörü ve

DERİDE KSANTOMATOSİS

Dermis ve subkutis tabakasında plasma lipid maddesinin birikmesidir. Kedilerde ve çok nadir olarak köpek ve atlarda görülür. Diabetus mellitus, hipotiroidism,

DERİNİN BAKTERİYEL

HASTALIKLARI



PYODERMA



DERİ RUAMI

PYODERMA

Derinin bakteriyel enfeksiyonuna

“pyoderma” denir.

Bakterilerin deride üremesine ve

invazyonuna yol açan faktörler



Stratum korneumun maserasyonuna ve

koruyucu lipid tabakasının erimesine yol

açan sürekli nemlilik



Endokrin ve seboraik deri hastalıklarında

olduğu gibi keratinleşme bozuklukları,



Ektoparazitler ve salgılarının fiziksel

irritasyonları

 Aşırı duyarlılık reaksiyonlarında ve

ektoparazitlere ilgili gelişen dermatozislerde hayvanların kendi kendilerini yaralamaları

 _{Kir birikimi}  Aşırı terleme

 Isırık yaraları ya da yabancı cisimlerin

penetrasyonu gibi direk travmalar.

 Bir çok kronik deri hastalığında şekillenen

folliküler hiperkeratozis

 Kalıtsal yada edinsel immunolojik bozukluklar

Pyodermalar; primer ya da sekunder,

yüzeysel yada derin

En çok izole edilen bakteriler



Staphylococcus spp.,



Streptococcus spp.,



Corynebacterium pseudotuberkulosis,



Pasteurella spp.,



Proteus spp.,



Pseudomonas spp.,



E. coli’

Derin Pyoderma

Kıl follikülleri, dermis ve pannikulusu tutar

 Yüzeysel pyodermadan daha az yaygındır  Köpeklerde daha sıklıkla izlenir

 Papül, nodül, püstül ve ülserler

 Kaşıntı, kabuklanma, koku, irinli-kanlı eksudat,

ağrı

 Genellikle bölgesel lenf yumruları yangılanır ve

Derin Pyodermada Lezyonlar

Köpeklerde:  Burunun üzerinde  Çene  Dirsek  Parmak arası  Boyun laterali Kedilerde:  Allerjik hastalıklar sırasında sekunder olarak gelişir.  Allopesi, ülserasyon, hemorajik kabuklanmalar

Histopatolojik Bulgular



Derin follikülitis



Furunkulozis



Nodülerden diffuza değişen dermatitis



Pannikülitis

Kronik lezyonlar:

Yüzeysel Pyoderma

Epidermisi ve/veya kıl

folliküllerinin yüzeysel kısımlarını

tutar.

Lezyonlar:



Papül



Geçici püstül



Halka şekilli kabuklanma



Pullanma



Multifokal allopesik alanlar

Yüzeysel Pyodermada

Lezyonlar

Köpeklerde:  Gövde  Baş  Ekstremitelerin proksimalinde Kedilerde:  Genellikle lezyonlar gözden kaçar, ve teşhis edilemez.  Özellikle lumbosakral bölgede pulpul dökülmeler

Mikroskobik Bulgular:



İntradermal püstüler dermatitis



Ve/veya yüzeysel follikülitis

DERİ RUAMI

“Farsi”

Ruam hastalığının vücutta en çok görüldüğü

üç önemli Ruam şeklinden(akciğer, burun)

biridir.

 Kronik karakterli

 Daha çoğunlukla atlarda gözlenir

Etken: Burkholderia mallei

(Pseudomonas mallei)

Patogenezis

 Enfeksiyon kaynağı hasta atların burun ve

derideki ruam yaralarından çıkan ekudattır

 Etken genellikle ağız yolu ile alınır

 Ayrıca derideki sıyrıklardan da ruam mikrobu

deriye girebilir (perkutan enfeksiyon)

 Farinks ve bağırsak mukozasındaki sıyrık, yara

ve berelerden girer

 Lenf damarları aracılığı ile lenf yumrularına gelir  Kan dolaşımına geçerek, özellikle akciğere

Makroskobik Bulgular

 Abdomenin ventralinde ve bacaklarda derialtı

lenf damarları kordon şeklinde kalınlaşmış ve sertleşmiştir

 Lenf damarları üzerinde tespihi andıran şekilde

bezelyeden fındık büyüklüğüne varan sert subkutiste yerleşmiş düğümcükler dizilmiştir

 Düğümcükler ve lenf damarları zamanla

ülserleşir ve yırtılırlar. İçlerinden irinli bir eksudat çıkar

Mikroskobik Bulgular

 Deride ve subkutiste irili ufaklı yoğun lökosit yığınakları

 Bu yığınakların ortalarında bulunan lökositlerin

çoğunluğu karyorektik

 Yığınakların çevresi epiteloid hücreler,

makrofajlar ve lenfositler ile kuşatılmış

 Genişlemiş ve kan ile dolu damarların içinde

trombozlar

 Trombotik kitleler içinde yer alan lökositlerde

ANTRAX (DERİ

ŞARBONU)

Bacillus anthracis

tarafından

oluşturulan ve bir çok hayvan

türünde görülen bir hastalıktır.

En duyarlı hayvan keçi olup

bunu sırasıyla koyun, sığır, at,

domuz ve köpek izler.

Deride iki türlü antrax lezyonu

oluşur



Şarbon çıbanı (Carbunculus malignus,

Pustula maligna):

Yersel ve sınırlıdır.



Yaygın deri şarbonu:

Derialtı dokusuna

Şarbon çıbanı (Carbunculusmalignus,

Pustula maligna):



Yersel ve sınırlıdır.



Yara enfeksiyonu olarak başlar,



Etkenin sayısına ve virulensine göre

sınırlı veya oldukça yaygın deri lezyonu

ortaya çıkar.



Siyah kabuklu, ödemli, püstüller halinde

görülür.

 At,

 sığır,

 domuz gibi hayvan türlerinde seyrek olarak rastlanır.

 Etken ile kontamine hayvansal maddeler ile uğraşan yün tekstil işçileri, deri sanayi

işçileri, kasaplar, çifçiler ve veteriner hekimlerde .

Sonu

Deri antraksı akut karakterli bir lezyondur.

Genellikle 3-7 günlük bir seyre sahiptir. Bu

süre içinde tedavi edilirse iyileşir ve yara

yerinde bir nedbe dokusu arta kalır.



Deri şarbonu tedavi edilmediği takdirde

%90 ölümle son bulur.

DERİNİN VİRAL HASTALIKLARI

 Poxvirus Enfeksiyonları

 Koyun Ektiması(Bulaşıcı Pustüler Dermatitis)

 Sığırların Ülseratif Mamillitisi(Herpes Mamillitisi)  Lumpy-Skin Hastalığı

 Sığırların Şap Hastalığı  Vesiküler Stomatitis  Vesiküler Ekzantema

 Sığırların Gangrenli Nezlesi  Sığır Vebası

 Mukozal Hastalık

 Mavi Dil

POXVİRUS ENFEKSİYONLARI

DNA epiteliotrop virus

Enfeksiyon: sığır koyun-keçi at domuz kanatlı

Bulaşma:

 _{Enfekte hayvan ile direkt temas}  Solunum yolu

Lezyonlar:

Derinin yünsüz veya az ve ince yünlü bölgelerinde Seyri:

İnkubasyonu 6-8 gün

3-4 hafta içerisinde hastalık gelişimini tamamlar tamamen iyileşme: 3 ay

KOYUN –KEÇİ ÇİÇEĞİ:

 Etken: Poxviridae familyasına ait

Capripoxvirus.

 Koyunlarda şiddetli, keçilerde hafif sistemik

enfeksiyon

Erişkin koyun-keçi

 Morbidite %70-90  Mortalite %50

Kuzu ve bir aydan küçük yavrular

 Morbidite %100  Mortalite %95

Bulaşma:

Solunum

ve deri sıyrıkları



_Direkt:

Çiçek lezyonları ve

kabuklar, salya, burun akıntısı,

dışkı.

(Püstül ve kuru kapuk ve yünde virus

6 ay canlı

kalabilir)



İndirekt: insektler

Patogenez

 Virüs organizmaya genellikle damlacık

enfeksiyonu şeklinde üst solunum yollarının mukozasından girer.

 Bunun yanında çicek lezyonu kabuklarının üst

solunum yoluna ulaşmasıyla da bulaşım söz konusudur.

 Virüs ilk önce vücuda girdiği üst solunum

yollarının mukoza epitel hücrelerinde bir miktar üremeyi takiben, fagositik hücreler ve

makrofajlar tarafından bölgesel lenf düğümlerine taşınırlar.

 Özellikle servikal lenf düğümlerinde üreyen

virüsler, buradan kana karışarak primer viremi yaparlar.



Kan yoluyla bir taraftan vücuttaki

diğer lenf bezlerine, dalak, karaciğer,

kemik iliği gibi organlara yayılırken,

diğer taraftan da deri ve

mukozalardaki küçük kan damarlarına

ulaşırlar.



Virüs bu organlarda da üredikten

sonra ikinci defa viremi

oluşturarak

tekrar deri ve mukozalara ulaşarak,

hastalığa özgül tipik döküntülerin ve

lezyonların oluşmasına yol açarlar.

Klinik belirtiler:

 Yüksek ateş  _Depresyon  Hızlı solunum  _{Konjunktivitis}  Lakrimasyon  Rihinitis  Gözlerde ödem  Fotofobi

 Konstipasyon ve idrar zorluğu



BİRKAÇ GÜN İÇERİSİNDE 1-3CM



Deri lezyonları önce kırmızı renkli noktalar

halinde belirmeye başlar. Bu döneme

makül dönemi

adı verilir,



Nokta halindeki kırmızılıklar daha büyük,

soluk kırmızı renkli döküntüler haline

dönüşür. Bu döneme

papül dönemi

adı

verilir



Papüllerin içerisinin sıvı ile dolmasıyla



Bir süre sonra bu veziküllerin içi irinli hale

dönüşerek, hastalığın

püstül dönemi

ortaya çıkar.

“POCK”



Püstüllerin kurumasıyla lezyon üzerinde

kabuk oluşmaya başlar. Bu döneme

kabuk dönemi

denir.



Bir süre sonra bu kabuklar kendiliğinden

düşerek lezyon yerinde

çiçek sikatriksi

Makroskobik Lezyonlar:



Makul



Papul



Vezikül



Püstül(Pock)



Kabuk



Nedbe doku

Koyun çiçeğinde en önemli çiçek lezyonu deride şekillenir  Göz kapakları,  yanaklar,  burun delikleri,  kuyruk altı,  vulva,  _skrotum,  prepusyum,  memeler,

konjunktivalar ve gözler çevresinde çiçek lezyonları

Özellikle kuzularda akciğerde

çiçek

lezyonları izlenir.

Ayrıca:

 Lenf yumruları: hipertrofi,konjesyon,hemoraji, ödem

 Böbrekler  Konjuktivalar  Farinks  Ağız-burun mukozası  Epiglotis  Trakea  Rumen-abomazum mukozaları  Uterus * Mukoza lezyonları: veziküler karakterdedir ve ülserleşir. Endometrium Burun Boşluğu

Mikroskobik Bulgular

 Epidermis:  Hiperkeratoz ve parakeratoz  Str.spinozum tabakası epitel hücrelerinde hidropik- balonumsu dejenerasyon  Bu epitellerde erime nekrozu-Vezikül oluşumu  Dejenere epitellerde intrastoplazmik eozinofilik inkluzyon cisimcikleri (GUARNİERİ CİSİMCİKLERİ)  Dermis  Ödem  Damarlarda genişleme  Mononükleer hücre

infiltrasyonu (Koyun çiçeği hücresi)

Koyun çiçeği hücresi Guarnieri cisimcikleri

Str. spinozum hücrelerinde hidropik dejenerasyon, çekirdeklerde marjinal hiperkromazi (beyaz oklar) ve i.s. Guarnieri cisimcikleri (siyah oklar), Koyun çiçeği, Variola ovina, deri, koyun, HE a

Koyun çiçeği hücreleri ve i.s.Guarnieri cisimcikleri (oklar),

Karıştığı hastalıklar



Mavidil



Küçük ruminantların vebası(PPR)



Ektima



Fotosensitizasyon



Böcek ısırması



Uyuz



Dermatofilus

KANATLI ÇİÇEĞİ



Tavuk, hindi, güvercin ve kanaryalar



Avipox virus



Bulaşma:

 Hayvandan hayvana kan emici, ısırıcı

böcekler ile

İnkubasyon süresi: 4-10 gün

Viremi

Virus deri, ağız ve burun mukoza

epitellerine yerleşir.

 Deride: Baş, bacak, ayak,

kanatların tüysüz bölgelerinde

 Lezyon:

 Önce küçük, beyaz ve sert

düğümcükler

 Düğümcükler büyür ve sarı

renk alır

 Birleşerek boz veya koyu

kahverenginde kaba ve sert iri düğümler

 2 hafta sonra düğümcük

tabanlarında koyu kırmızı yangı sahaları şekillenir.

 3-4 hafta sonra düğümcük

üzerinde kabuklar

 Ağız-Burun Mukozası:

Difterik karakterde lezyonlar

 Lezyon:

 Önce hafif kabarık, mat,

beyaz düğümcükler

 Düğümcükler büyür ve

birleşir, sarı peynirimsi bir membran ile örtülürler

Mikroskobik Bulgular

 Deri ve kutan mukozadaki epitel hücrelerinde

aşırı hiperplazi

 Bu epitel hücrelerde balonumsu dejenerasyon  Bal peteği görünümünde epitel hücreleri

 Dejenere epitellerde intrastoplazmik

inkluzyon cisimcikleri (Bollinger Borrel cisimcikleri)

 Dermiste herhangi bir yangısel reaksiyon

SONU:

 Kanatlı çiçeğinin deri

şekli selim seyirlidir

 Şiddetli enfeksiyonlarda ölüm %50  Kanaryalarda öldürücüdür.(Lezyon lar trakeada şekillenir.) ÖNEMİ: Tavuk ve hindilerde  gelişmeyi engellemesi  yumurta verimini düşürmesi  kilo kaybı nedeniyle

ekonomik

öneme

sahiptir.

Diğer Hayvanlarda Poxvirus

Enfeksiyonu

SIĞIR ÇİÇEĞİ

 Selim seyreder

 Lezyonlar: Çiçek düğümcükleri

• Meme derisi

• Bacakların iç yüzü

• Perineum

• Vulva

• Skrotum

Önemi: Süt kaybı nedeniyle

ekonomiktir.

 Bulaşma:  sürü içinde inekten ineğe sağımcıların elleri  sağım makinalarının meme başlıklarıyla  meme temizlik malzemeleriyle

 ayrıca sinek veya

böcek ısırmaları

 Mikroskobik bulgular:

 Klasik çiçek lezyonları  Dejenere epitellerde

intrastoplazmik

inkluzyon cisimciği (Guarnieri cisimciği)

AT ÇİÇEĞİ

Seyrek ve selim seyreder



Lezyonlar:

10-14 gün içinde iyileşir

.

 Buccal-Ağız şekli (Cont. Pustullar

stomatitis)

• Dudak ve yanakların iç yüzünde

• Damakta

• Dilin altında

• Farinks ve larinks mukozasında püstüller şeklinde çiçek lezyonları

 Ayak şekli(Jenner’in at çiçeği)

• Bukalığın fleksor yüzünde vezikulo-püstüler nitelikte çiçek lezyonları

Domuz Çiçeği

Enfeksiyon selim seyirlidir

 Lezyonlar:

 Karınaltı derisi

 Bacakların iç yüzünde

Klasik çiçek lezyonu

 Bulaşma:

KOYUN EKTİMASI

(BULAŞICI PUSTÜLER DERMATİTİS)

(Enfeksiyöz labial dermatitis, Soremouth, Scabymouth ve Orf )

Koyun ve keçilerin akut enfeksiyöz bir hastalığıdır

İnsan(orf), inek, yabani geviş getiren hayvanlarda

Etken: Parapoxvirus

Koyunlarda ilk kez 1887 de

insanlarda ilk kez 1934 yılında

tanımlanmıştır

Bulaşma:



direkt enfekte hayvanlardan



virus ile kontamine

olmuş kuru ve dikenli

otların yada hayvan yemlerinin deride

oluşturduğu sıyrıklardan



ayrıca kuzular süt emme sırasında

Önemi: Ekonomiktir



Morbidite %90



Mortalite %1



Zoonozdur: İnsan – ORF

 Ciltte afif ateş,  Ağrı

Makroskobik Bulgular



Lezyonlar dudakların

komissuralarında

başlar



Dudak kenarlarından burun ucuna kadar

yayılır



Primer

lezyonlara gözlerde de



Şiddetli olgularda gingiva, damak ve dil



Ayaklardaki lezyonlar dudaklara oranla

daha az

Lezyonlar:

Tipik çiçek lezyonları şeklinde gelişir.



Veziküler devre geçicidir.



Küçük, düz ve göbekli olmayan püstüller



2-4mm kalınlığında esmer gri renkte

Memede şekillenen

lezyonlar meme başı ve çevre deride oluşur.

İnsanlarda Orf Lezyonlarının

Görünümü

İnsanlarda Orf Lezyonlarının

Görünümü

Mikroskobik Bulgular

 Epidermis:  Orto-ve parakeratotik hiperkeratozis  Spinozum ve granulozum tabakaları epitellerinde vakuoler ve balonumsu dejenerasyon  İntrastoplazmik inkluzyon cisimcikleri  Germinativum tabakasındaki

epitel hücrelerinde dermise doğru sütunlar halinde hücre proliferasyonları gelişir.

 proteinli sıvı, dejenere

nötrofiller, hücresel yıkıntılar ve bakteriyel kolonilerden oluşan kalın bir kabuk

 Dermis:  damarlarda hiperemi  kapillar genişleme  ödem  perivasküler mononuklear hücre infiltrasyonu

Sonu:

 Ektima lezyonları 4 haftada iyileşir.

 Şiddetli hastalık hallerinde yem yiyememe, su

içmeme. Hayvanlarda zayıflama ve kondüsyon kaybı.

 Genç hayvanlarda ölümlere neden olabilir.  Ayaklardaki lezyonların mikroorganizmalarla

kontaminasyonuna bağlı bakteriyel dermatitis veya selülitis gelişebilir.

 Meme derisindeki lezyonlarında

kontaminasyonuna bağlı olarak mastitis oluşabilir.

SIĞIRLARIN ÜLSERATİF MAMİLLİTİSİ

(Herpes Mamillitis)

Sığırların Ülserli Memebaşı

Hastalığı



Etken: Herpesviridae

familyası



Laktasyondaki ineklerin

hastalığı



Ancak buzağılamaya yakın düvelerde ve

besi hayvanlarında da



Hastalıkta ölüm şekillenmez.



ÖNEMİ: Ekonomiktir

. Memebaşındaki

lezyonlara yada sekunder bakteriyel

mastitise

ilgili süt üretimindeki azalmadan

kaynaklanır.

Makroskobik Lezyonlar:

Laktasyondaki ineklerde:

 Meme başlarında

 Daha az olarak da meme derisinde

 Ender olarak perineumda Süt emen buzağılara:

 Merme,

 Alt çenenin ön kısmı  Dudaklar

Lezyonlar

 Meme başı çok şişkin, ağrılı

 1-2cm çapında plaklar

 Plağın orta kısmındaki epidermis nekroza uğrar ve

dökülür

 Vezikül oluşumu enderdir

 Eritematöz ve düzenzis ülserler

 Bu yüzeylerde kanla karışık serum eksudasyonu ince,

esmer renkte bir kabuk oluşumuna yol açar

 Lezyon kabuk altında nedbe dokusu kalmadan iyileşir.  Erken dönemlerde bölgesel lenf yumruları şişkin .

Mikroskobik Bulgular



Derinin epidermis tabakasındaki

hücrelerde balonumsu dejenerasyon



ödem ve nekroza ilgili veziküller



Epitel hücrelerin oluşturduğu sinsitiyal dev

hücrelere



Sinsitiyal hücrelerde ve sağlam kalan

epitellerde eozinofilik intranuklear

LUMPY SKİN HASTALIĞI-LSD

(sığırların nodüler ekzantemi)

Yerli ve yaban sığırlarının akut viral bir deri hastalığıdır



Etken Poxviridae ailesine ait

Capripoxvirus genusundan

 Ateş

 Deride nodüller(lump)

 Ventral ödem



Yalnızca sığırlar etkilenir

(Jersey,

Guernsey ve Ayrshires gibi sütçü ırkları)



Her yaşta görülebilir.



Morbidite değişkendir (%5-85)



Subklinik enfeksiyonları yaygın



Mortalite 1-3 (bazen %20-85)

 Önemi: Hastalığın ekonomik yönden önemi büyüktür.  Et ve süt veriminde azalma,  Derinin yıkımlanması,  Abortus  Boğalarda geçici sterilite  Bulaşma:  Öncelikle sinek ve sivrisinek ısırıkları

 Direk temas çok az

etkili  Virus • deri lezyonlarında • tükürük • burun akıntısı • süt • semende bulunur.

Klinik bulgular

 Hastalığın inkubasyonu 2-5 hafta  İlk belirti geçici ateş

 Ateşin ikinci gününde deride 1-5cm çapında nodüller

(nodüller ağrılı ve ortaları çökük)

 Belirgin ağırlık kaybı  Salivasyonda artış  Göz ve burun akıntısı  Ventral ödem

 Generalize lenf adenopati

 Hafif seyreden enfeksiyonlarda beden ısısı yükselmez ve

Makroskobik lezyonlar

 Deri lezyonları

 burun, burun deliği,

burun mukozası,  baş,  boyun,  gözkapağı,  ağız mukozası  sırt,  bacaklar,  skrotum,  testis,  glans penis,  perineum,  meme,  kuyruk

 Lezyonların lokal yayılması:

Lenfangitis Lenfadenitis Körlük Tenosinovitis Artritis Mastitis

Deri Lezyonları:

 Subkutise, kaslara kadar uzanır  Nodüller sert, sınırlı

 Birbirleriyle birleşebilir

 Kesit yüzleri krem-gri renkte

 Daha sonra orta kısmı nekroza uğrar

 Bazıları nekroza uğramadan hızla ve tümüyle iyileşir

 Nekroza uğrayanlarda sekestrum uzaklaştırıldığında derin bir ülser

kalır.

 Büyük krater benzeri ülserler gelişir

 Bu ülser yavaş bir şekilde granülasyon dokusuyla doldurulur



Solunum

sistemindeki

lezyonlar:

 Şiddetli solunum

güçlüğüne ya da

asfeksiye yol açacak

şiddette mukoza şişkinliği

 Aspirasyon pnömoniye yol açar  Hayvan iyileşirse nedbeleşme trakeanın anteriorunda stenozis oluşturur  Sindirim sistemindeki lezyonlar: Abomazum ve bağırsaklarda ülser ve hemoraji

Üst solunum ve sindirim sistemi mukozalarında çok sayıda ülserli lezyonlar görülür.

Mikroskobik Bulgular

Epidermis:  Epitel hücrelerinde hidropik dejenerasyon ve stoplazmalarında vakuoller

 Vakuollerin birleşmesi ile

mikroveziküller  Dejenerasyona uğrayan epitellerde intrastoplazmik inkluzyon cisimcikleri görülür. Dermiste:

 Yangılı bir ödem sızıntısı  Damar endotellerinde

hasar

 Damar çevresinde

makrofaj, lenfosit ve az sayıda plazma

hücrelerinden oluşan bir vaskulit

 Küçük venalar içinde

Sonu



Deride oluşan ülseratif nodüller 3-5 hafta

içerisinde nedbeleşir ve huni biçiminde

izler bırakarak iyileşir



Hastalığı geçirenlerde 3 ay kadar

sürebilen bir bağışıklık oluşur



Ön hava yolları, akciğer ve ön sindirim

kanalında lezyonlar şekillenmişse

enfeksiyon ölümle sonuçlanır

Diyagnoz



Klinik

 Karakteristik deri lezyonlarının görülmesi

ateş ve düşük mortalite



Laboratuvar testleri

 Virus izolasyonu ve identifikasyonu

 Anamnez ile kombine elektron mikroskobisi  Seroloji, diğer poxviruslar ile kros reaksiyon

SIĞIRLARIN ŞAP HASTALIĞI

(FEVER APHTHOSA)

Geviş getirenlerin ve domuzların bulaşıcı

viral bir hastalığıdır.

Etken:

Picornaviridae familyası

Aphtovirus

Karakterize lezyonlar:

Ağız

çevresinde ve boşluğunda,

ayaklarda, meme derisinde ve

meme uçlarında, vulva, konjunktiva

ve ön midede veziküller

Morbidite %100

Mortalite:

erişkinlerde %5,

gençlerde %75

Yayılma

 Enfekte hayvan (çift tırnaklı yabani hayvanlar)

 Kontamine ürün, materyaller, meralar, yemler, sular  Rüzgar

 Sinekler

 Hayvan bakıcıları

 Panayır, pazar, göçler ve kurbanlık hayvan hareketleri  Hastalıklı bölgeden hayvan ürünlerinin çıkartılması

Bulaşma: Solunum ve Sindirim Yolu

Patogenezis:

 Virus primer olarak farenks ve tonsillerin mukoza ve lenfoid dokularında çoğalır.

 Kuluçka süresi 3-8 gündür

 Mukozanın giriş noktasında histolojik olarak saptanabilen fokal

dejeneratif bir değişiklik (primer aft) şekillenir

 Primer aftda çoğalan virus 4-5 gün süren viremi  Kutan mukoza ve deriye ulaşır

 Kapillar damarlara etkiyerek, geniş çapta bir permiabilite bozukluğu

yapar

 Dermis tabakasında aşırı miktarda bir ödem sızıntısı

 Ödem sıvısı epidermis tabakasına sızar vezikülleri oluşturur

(sekunder aft)

***Virus enfeksiyonun erken döneminde vezikül sıvıları ile vücudun tüm sekresyon ve ekskresyonlarında bulunur

Klinik bulgular

 Bol salya (iplik çekerek yere damlayan)  Ağız ve burun çevresi

 Tırnak araları

 Derinin tırnağına geçiş yerleri  Ayak ökçeleri

 Laktasyondaki hayvanlarda meme başları  Şiddetli enfeksiyonlarda konjunktiva, gözler

çevresi, bacakların iç yüzü, koltuk altları

Deri Lezyon Özellikleri:

 Önce bir kızarıklık ve şişlik (fark edilmeyebilir)  Bir gün sonra veziküller (mercimekten bakla

büyüklüğüne varan kabarcıklar)

 Veziküllerin içi önce saman sarısı renkte berrak bir

eksudat ile doludur

 Zaman geçince bu eksudat sarımtrak veya kırmızımtrak

sarı bir irin

 12-24 saat içinde veziküller yırtılır veya patlar ve

yerlerinde ateş kırmızısı sıyrıklar

 Daha sonra bu sıyrıkların üzeri irinli bir eksudatla

kaplanır,

 Eksudat kurur ve sıyrıkların üzerinde esmer sarı renkli