HİPOFİZ ADENOMLARLNDA IMMUNHİSTOKİMYA: KLİNİKOPATOLOJİK KORELASYON

Tiil* Noro~iriilji Dergisi 5: 39 - 43, 1995 Cakll"Oglu:HipofizAdenomlannda Immunhistokimya

Hipofiz Adenomlarlnda Immunhistokimya:

Klinikopatolojik Korelasyon

Immunhistochemistry Of Pituitary Adenomas:

Clinicopathologic Correlation

E.

O.

K

H.Z.

Ankara, Atatiirk, Gogiis Hastahklan Sanatoryum (E.<;.)

Ankara Universitesi. Tip Fakiiltesi Patoloji Anabilim Dah (O.T.,K.B.) Ankara iiniversitesi, Tip Fakiiltesi Noro~iriirji anabilim Dah (H.Z.G., AA) ,Ankara

Ozet: AU.T.F. Noro~iriirji kliniginde opere edilen 74 hipofiz adenomu degerlendirilerek klinik ve serolojik hormon (ah~ma-lan ile tam a(ah~ma-lan 27 vakada histopatoloji ve immuno- histokimy-asal incelemeler yapllml~tlr. immunohistokimyhistokimy-asal (ah~malar ile belirlenen hormon profilleri, serolojik hormon profiller ile kar~tla~tmlml~tJr. Prolactin, growth hormon, ACTH doku profili ara~tmldlgll1da klinik bulgularla ve uygun olarak serolojiyle hormon artlml bulunan 27 vakadan 26 vakada doku seviyesinde de paralel hormon varhgl izlenmi~tir (%96.3). Her opere hipofiz adenomunda immunhistokimyasal <;:ah~malarlahormon reaktiv-itesinin tesbitinin inkomplet operasyonlar, yaytlma riski yiiksek tipler ve niikslerde onemli prognostik deger t~ldlgl anl~llmak-tadlr.

Anahtar Kelimeler : Asidofil stem cell, Hipofiz Adenomu, immunhistokimya, Kromafin hiicre, Prolaktinom

coos

intrakranial tiimorlerin %10 kadanlll olu~turan hipofiz neoplazmlannm <;ogu adeno-hipofizin endokrin hiicrelerinden geli~ir ve HiPOFiz ADENOMU olarak bilinir. Gok biiyiik klsml tabii olarak beklenecegi ~ekilde sella tursikada geli~irken, infindibulum, hipofiz sapI, 3. ventrikiil taballl, nazofarinks ve pituiter fossa arasmdaki sfenoid kemik ve hatta nazal kavite tavalll olmak iizere nadir lokalizasyonlan da soz konusudur (1,12,16). Az bir hasta grubunda Multipl Endokrin Adenomatozis Sendromunun bir komponentiyken, daha <;oktiimor tarafmdan a~lfl salgllanan spesifik

Summary: 74 cases of pituitary adenomas operated at the de-partlnent of neurosurgery, university of Ankara have been re-viewed, and 27 of them whose clinical features and serological hormon tests were typically diagnostic, also underwent both histo-pathological and immunhist.ochemical studies. The hormon pro-files revealed by the immunhistochemist.ry were compared with t.he serological hormon profiles. When the histological profiles of PRL, GH and ACTH have been investigat.ed, it was found out than in the 26 of 27 (96.3%) cases the related hormon suggest.ed by the clini-cal features and serologiclini-cal tests was also present in the histopa-thological material. It has been concluded that the identification of hormon reactivity by immunhistochemist.ry has an important prognonstic value if an incomplet operation, highly infiltrating type of tumor or reccurence is considered.

Key Words: Acidophil stem cell, Chromaffin cell, Immunhisto-chemistry, pituitary adenoma, Prolact.inoma.

bir hormona bagh klinik tabloyla kendini gosterir. Aynca normal glandm tahribine bagh sekonder Hipopituitarizm, kom~u yapllann kompresyonuna bagh bulgular da ortaya <;lkabilir. Klasik bilgilere gore <;ok eskiden beri bilinen, ii<; farkh tipte hiicrenin olu~turdugu asiner yapllara sahip organda histokimyasal ozelliklerine gore Asidofil, Basofil, Kromofob Hiicre bulundugu gosterilmi~tir (24), Hiicre populasyonunun %40'ml olu~turan Asidofil hiicrelerin Growth Hormon (Somatotrop) ve Pro-laktin salgIladlgl, %10'unu olu~turan Basofillerin Luteinize Edici Hormon (LH), Folikiil Stimiile Edici Hormon (FSH) ve Tireotrop Hormon (TSH) salgIladlgl ve kromofob hiicrelerin Adrenokortiko-trop Hormon (ACTH) salgIladlklan gibi bilgiler

Tii1* N01Wirii1ji Dergisi 5: 39 -43, 1995

mevcuttur. Bu organ ve neoplazmlannm iJ;lcelen-mesinde, 1960'h Ylllardan itibaren <;:e~itligeli~meler saglanml~, kromofob hiicrelerin samldlgl gibi non-sekretuar olmadlgl (14), asidofil hiicrelerin <;:ok heterojen ozellik gosterdigi gibi somi<;:laraula~llml~, Hipofiz Adenomlanmn slmflamasmda artlk bu ii<;: hiicre tipine dayanan slmflamalann hatah ve yeter-siz oldugu anla~llml~tIr. immiinhistokimya (IHK) yontemleriyle hiicrelerde hormonlann spesifik loka-lizasyonu gosterilerek, tek bir tip hiicre tarafmdan salgIlandlgl anla~Ilml~tIr. Tiimorlerinin de kendini te~kil eden hiicrelerin hormonal fonksiyonuna day-anan isimlendirilmeleri giindeme gelmi~tir. Soma-totropik Hiicreli (STH) Adenom, Luteotropik Hiicreli (LTH) Adenom gibi.. Bu arada bir klsml-mn Asidofil Stem-Cell, bir klsmmm Multihonnonal tabiatlI olabildigi goriilmii~tiir. IHK ile klinik non-fonksiyonel tiimorlerin biiyiik klsmmm non-fonksiyonel oldugu, aym hiicrenin birden fazla da hormon ya-pabildigi tespit edilmi~tir (24). Bu geli~meler l~lgm-da biz de Fakiiltemizde opere edilen 74 Hipofiz Adenomh materyelini inceleyerek, Histopatolojik, immiinhisto-kimyasal ozellikleriyle degerlendirerek, bulgulanmlZl sunmaYl uygun gordiik. Bu grup i<;:in-den se<;:ilenklinik, serolojik ve patolojik <;:ah~malan tarn olan 27 hastahk serinin sonu<;:lanmtartI~tIk.

MATERYAL VE METOD

AUTF Noro~iriirji Kliniginde opere edilen 74 Hipofiz Adenomu degerlendirilerek, klinik ve se-rolojik hormon <;:ah~malantarn olan 27 vakanm .hepsinde Histopatoloji ve iHK <;:ah~malan

yapllmlWr. iHK ile ortaya konan hormon profilleri serolojik hormon profilleri ile kar~Ila~tlfllml~tlr. iHK ile ortaya konan hormon profilleri serolojik hormon profilleri ile kar~lla~tlfllml~tIr.iHK, Perok-sidaz Anti-PerokPerok-sidaz (PA) yontemiyle parafin takibi yapllan doku kesitlerine uygulanml~tIr. Prolaktin (PRL) , Growth Hormon (GH), Adrenokortikotrop Hormon (ACTH) i<;:intav~anda insana kar~lhaZlr-lanml~ poliklonal antikorlar (DAKO) kullamlml~tIr. Pozitif kontrol olarak otopsi hipofizleri, negatif kontrol olarak primer antikor kullamlmayan kesit-ler incelenmi~tir. Bir seri diliisyon <;:ah~masml takiben her serum i<;:in uygun diliisyonlar oda ISlsmda uygulanml~tlr. PRL i<;:in1/500, GH i<;:in 1/750, ACTH i<;:in 1/750 lik diliisyonlar haZlf-lanml~tIr. Metodolojide enzim kullamlmasl gerek-medigi Tripsinizasyon <;:ah~malansonucunda an-la~llml~,her vaka soz konusu antiserumlarla multi-hormonal incelemeye tabi tutulmu~tur. Tiim prepa-ratlar iki ogretim iiyesi ve bir ara~tIrma gorevlisi

ta-(:aknvg1u: Hipofiz Aden om1ann da Immunhistokimya

rafmdan ayn ayn incelenmi~, elde edilen preperat-lar adenom hiicre sitoplazmalanndaki hormon ek-spresyon intensitelerine gore (+),(H), (H+), (HH)

olarak gruplandlfllml~tIr.

BULGULAR

Klinik ozellikler ve serolojik hormon profili tarn olan 27 Hipofiz Adenomunda Prl, GH, ACTH doku profili ara~tlflldlgmda klinik bulgularla ve uy-gun olarak serolojiyle hormon artlml bulunan 27 vakadan 26 vakada doku seviyesinde de paralel hormon varhgl izlenmi~tir. (%96.3). Farkh serolojik ve doku hormon yaplml tesbit edilmi~ olan vakada, IHK incelemesi tiimoriin niiksiine uygulanml~ken, hormon serolojisine ait degerler primer tiimOrlll1 preoperatif bulgusudur. Adenom tipi en fazla yaplldlgl tespit edilen hormonla isim-lendirildiginde, serimizde 10 Somatotropik Ade-nom, 15 ProlaktiAde-nom, 2 Kortikotropik adenom bu-lundugu tespit edilmi~tir. Vakalann Adenom Tipine gore seks daglhml Tablo I de gosterilmi~tir. En slk adenom tipini olu~turan' prolaktir1o'ma en fazla kadmda tespit edilirken, digerleri'nde seks se<;:imi izlenmemi~tir. Adenomlann ya~ ve seks daglhnll Tablo 11 de gosterilmi~tir. Somatotropik adenom-lann tiimii, serinin de biiyiik klsml (%88.9) 3-5. dekadda geli~mi~tir. Serinin biiyiik klsmml ve Pro-laktinomlann tiimiinii kadmlar olu~turmu~tur.

SOMATOTROpiK ADENOM

Kadm ve erkek hasta saylSl e~it olan 10 vakadan meydana gelmi~tir. Bu 10 hastada serolojik yiiksek GH seviyesi ve yiiksek GH klinigi tespit edilmi~tir. iHK 7 vakada yaygm ve ~iddetli GH yaplml (6H+, 1

HH) gosterilmi~tir. (~ekil 1). iHK HH olan ve Yllk-sek GH serum diizeyi gosteren bu vakada post-operatif hormon tayini GH diizeyinde normale donii~ (2.8 ngr/ml) gostermi~tir. Tek hormon yaplml gosteren bu 7 vaka dl~mda 3 vaka da fokal ve dii~iik ~iddette (H) prolaktin yaplml da tespit edilmi~tir (~ekil 2). Dokuda bihormonal goriintii i<;:erenbu 3 vakanm serolojik hormon profillerinde

1 vakada GH (20.4 ngr /ml), prolaktin (29.1 ngr/ml), ve ACTH (123.4 ngr/ml) Seviyesi tespit edilirken, 2 vakada GH (20 ngr/ml) piolaktill ~52 ngr/ml) yiiksekligi tespit edilmi~tir. Serolojik GH seviyeleri bilinen bu 10 sematotropik adenomda seviyelerin 10-21 llgr/ml (6 vaka) ile 37-100 mlU oldugu goriilmektedir. Klinik olarak vakalarda ak-romegali tespit edilmi~tir. Birer vakada slraslyla dia-bet ve amenore ile birlikte galaktore tespit edilmi~tir.

Tiil* Noro~iriilji Dergisi 5: 39 - 43, 1995

$ekill : GH ile diffiiz ve§iddetli immiinreaktivite gosteren bir Soma-totrop adenom vakasl. Adenom hiiere sitoplazmalarznda

++++ §iddetinde immiinoreaktivite goriilmekte, PAP, GH, (250X)

PROLAKTiNOMA

Prolaktinomalann (ogunlukla kadmda geli§tigi, 13 kadm, 2 erkek hasta bulundugu tespit edilmi§tir. Serum prolaktin duzeyleri 20-2810 ngr/ml ve 248-7400 mID arasmda bulunmu§tur. Hormon seviyesinin 200 ngr/ml ve altmda bulun-dugu 7 vakada dokuda orta §iddette (++) hormon

yaplml izlenirken, bromokriptin tedavisi gormu§ bir vakada ba§ta tespit edilen 1806 ngr/ml gibi bir hormon duzeyine kar§lhk (ok zaYlf(+) bir doku

hormonu varhgl tespit edilebilmi§tir. Prolaktin im-munoreaktivitesi olan 2 vakada aym zamanda fokal ve orta §iddette (++) GH aktivitesi de tespit

edilmi§tir. Vakalarda prolaktinemi seviyesiyle doku-daki boyanma §iddetinin paralellik gostermedigi dikkati c;ekmi§tir.

KORTiKOTROpiKADENOMA

Bu grup adenom 2 nuks vakadan olu§mu§tur. Bunlardan 1 vaka iHK ile c;ok net bir ACTH ekspre-syonu gostermemi§tir. ACTH salglSlna ait klinik

(Jakl1vg1u:Hipofiz AdenomJanndii Immunhistokil1l)'ii

$ekil 2 : Bihormonal reaktivite gosteren bir Somatotrop Adenomda seyrek hiiereler halinde Prl immun reaktivitesi sitoplazmada

++ §iddetinde izlenmekte. GH ile diffiiz ve§iddetli immiin-reaktivite gosteren. PAP. Prl, (250X)

tablo primer hastahk slrasmda tarif edilmi§tir. Cushing klinik tablosu izlenen diger vakada doku ACTH reaktivitesi du§uk (+) tespit edilmi§tir.

TARTISMA

Hipofiz adenomlar intra ve suprasellar yer-le§imli, sella tabam ve diger yapllan infiltre ede-bilen, genellikle slmrh, solid, yumu§ak neo-plazmlardlr. Eri§kinde geli§ir ve erkekte biraz daha slkur. En slk 30-50 ya§ arasmdadIr (22). Serimi,z hipofiz adenomlan arasmda sec;ilmi§ bir grub~i olu§turmaktadlr. Bu nedenle ya§ ve seks dagIln-!{1 bakImmdan bir degerlendirme tumor geneli i(imle dil§unuldugunde bu ozellik gozonunde tutul-mahdlr. Serimizdeki kadm hasta saylSldaha fazladll~.

(l9K/8E). Gok eski tarihlerden itibaren, daha c;ok Slc;an hipofizlerindeki c;ah§malara dayanmak uzefe histokimya (4,24), elektron mikroskopi (7) ve iHK (5,14,18) ile gosterildigi uzere Asidofil Hucreler GfI ve prolaktin meydana getirmektedir. Ge§itli turlerde bu hormonlann farkh asidofil hucrelerde bulun-dugu gosterilmi§tir (8,23). Nakane, 1968'de perok-sidaz i§aretli antikorlan hipofizde kullanmak

sure-Tiil* N6ro~iriilji Dergisi 5: 39 - 43, 1995

tiyle hucre tiplerinin anla§llmasma olanak saglaml§tlr (18). Bunu diger ara§tlrmalar takip et-mi§tir (6,9,15). Literaturun incelenmesinde non-fonksiyonel gorunumdeki tumor dokulannda da hormon sentezinin sozkonusu oldugu anla§llmak-tadlr (25). Sec;:ilenc;:ah§maserimizdeki hastalar pre-operatif hormon duzeyi yuksek vakalardlr. Serolojik incelemesi bulunmayan veya patolojik olmayan vaka bulunmadlgmdan non-fonksiyonel vakalara ait ornek ic;:ermemektedir. DolaYlSlyla bu c;:ah§mada non-fonksiyonel vakalann doku reaktivitesine l§lk tutacak nitelikte degildir. Serolojik yiiksek hormon duzeyi bulunan vakalann hepsinde de tumor doku-lannm bir veya iki hormon sentezine ait bulgular ic;:erdigitespit edilmi§tir. Sistematik hormon olc;:um-leri ile spesifik bir hipofiz adenomu tanlSl diger uy-gun bulgular e§liginde konabilirse de acil ve direkt noro§irurji vakasl olarak kar§lla§llan, sistematik ve preoperatif inceleme olanagl bulunmayan vakalarda iHK hormon tipi tayini ic;:inve komple rezeksiyon yapllamayan vakalarda daha sonraki tedavilere l§lk tutmada onemli bir yere sahiptir. Aynca belirtildigi §ekilde non-fonksiyonel vakalardaki doku hormon yaplmml ara§tlrmada da onemli bir yol olmaktadlr. Serimize ait vakalarda klinik bulgular, amenore-galaktore (6 vaka), akromegali ve diabet (1 vaka), akromegali, ve galaktore (1 vaka) olarak tespit edilmi§tir Hormonlara ait immunreaktivitenin ara§tmlmasl slrasmda 20 tumor dokusunda mono-hormonal reaktivite tespit edilmi§tir. Bu 12 vakada Prl, 7 vakada CH, 1 vakada ACTH §eklindedir. Bi-hormonal reaktivite 6 vakada Prl ve CH, 1 vakada ACTH ve CH §eklinde tespit edilmi§tir. Somatot-ropik adenomlu hastalann tumunde (10 vaka), iHK,sonuc;:lan klinik serolojik bulgularla paralel sonuc;:vermi§tir. Ancak dokulann immunreaktivite §iddeti ile hormon serum seviyelerinin paralellik ic;:ermedigi gorulmektedir. Bu adenom grubundaki 3 vakada aynca prolaktin aktivitesi de bulunmak-tadlr. (%30). Trouillas ve ark.nm serisinde bu bera-berlik %52 oranmda saptanml§tlr (25). Ba§ka ser-ilerde de' yakm oranlar bildirilmektedir (2,15). Asidofil Stem Cell adenomalann aym hucrede CH ve Prl yaplml gosterebildigi bildirilmektedir (10). Yapllan bir ara§tlrmada 44 CH adenomada immun-histokimyasal c;:ah§maile CH, PRL ve Clikoprotein alfa subunit'in aym hucrede lokalizasyonu goste-rilmi§tir. Normal hipofizde CH ve PRL, CH ve alfa subunit, veya PRL ve alfa subunitin nadir lokalizas-yonu bilinirken, bu ara§tlrmaCllar CH ureteadeno-mun tek hucre seviyesinde plurihormonal olduk-lanm gostermi§lerdir. CH ve alfa subunit kolokali-zasyon ekspresyonunun normal anterior hipofiz

(:a1(Jroglu:HipofizAdenomlannda Immunhistokimya

hucrelerine ait olabilecegi, ancak daha slk gorulen CH-PRL koekspresyonunun patolojik olabilecegi belirtilmi§tir (11). Vakalanmlzda multihormonal uygulamalar aym kesite degil, seri kesitlere uygu-lanml§tlr. Bu nedenle aym hiicrede dual reaktivi-tenin durumundan soz edebilmek mumkiin degildir. Mevcut multihormonal c;:ah§malar daha c;:ok bir hormona ait immiinreaktivite ic;:ermeyen alanlann diger hormonla reaktif oldugunu gostere-cek §ekilde uygulanml§ olmakla birlikte bazlSlnda dual reaktivite soz konusu olmasl olabilir. Diger taraftan vakalann rLtin yontemle diagnostik c;:ah§malanndahic;:birinde Stem Cell adenomu tespit edilmemi§tir. Bu tip vakalarda klinik patolojiye ragmen serolojik deliller bulunmayabilir (10). Yuk-sek grade gosteren, lokal invaziv bu tiimorlerde iHK daha da onem kazanmaktadlr. Somatotrop adenom vakalannda %20 oranmda hiperprolaktinemi

(Kadmda 30ngr/ml, erkekte 10 ngr/ml uzerinde) saptand!. Hastalann birinde somatotrop adenom klinigine aynca prolaktinom klinigi de ilave

01-mu§tu. Preoperatif bromokriptin tedavisi olan bu vakada tiimor Prl ile kuc;:uk topluluklar halinde hiicresel immunreaktivite gostermekteydi. Trouillas ve ark. (24), bromokriptin tedavili prolaktinoma hastalannda Prl immunreaktivitesinin genellikle tedavisizden az ve du§uk yogunlukta, kumeler hal-inde tespit edildigini ifade etmektedir. Serolojik saf Prl ic;:eren 1 adenomda CH+Prl reaktivitesi tespit edilmi§tir. Prl adenomlannda dii§uk orandaki vakada iHK'nm klinigi dogrulamadlgl izlenmekte-dir. 1994'de 1 vaka bildiriminde prolaktinemi klinigi ve serolojik duzey yiiksek PRL seviyesi (500 ng/ml) ile ba§Vuran 32 ya§mda bir kadm hastadan elde edilen transsfenoidal tumor rezeksiyon mater-yalinin histolojik incelemesinde tumoriin kromofob adenom oldugu ve adenom hiicrelerinin CH im-mun reaktivitesi gosterdigi, PRL ekspresyonunun bulunmadlgl ortaya konmu§tur (7). incelenen seride klinik tablo tumiinde dogrulanml§tlr. Kovaks 200 ngr /ml altmdaki hiperprolaktineminin "Stalk Effect" olarak geli§ebilecegini belirtmektedir

(13).Serimizde ise 200 gnr/ml seviyesinde du§uk prolaktinemi gosteren 7 vakada +,+++ arasmda degi§en Prl immun reaktivitesi saptanml§tlr. Seviy-enin 200 ngr/ml iizerinde bulundugu 1 vakada dif-fiiz, 3 vakada ise fokal reaktivite izlenmi§tir. Fokal reaktivitedeki non-reaktif alanlar CH ile reaktif goriilmu§tur. Bunlardan birinde serolojik olarak da ortaya konan bihormonal sekresyon mevcuttu. Boylece goriilmektedir ki, doku hormon profiller-inin her hipofiz adenomunda ortaya konmasl ba§ka yollarla hormon profili tayini yapllmaml§ vakalarda

Tii1*Noro~iriilji Dergisi 5: 39 - 43, 1995

fonksiyonel tabloyu ortaya koymanm tek yoludur. Mevcut olmadlgl halde, ancak serideki sonu<;:lann da non-fonksiyonel vakalarda da mevcut ise iHK

uygulamalan tumorlerin fonksiyonel durumlanm, biyolojik ozelliklerini daha iyi ortaya koymada onemli rol oynayabilecektir. Serolojik bulgulara gore primer tumoru kortikotrop adenom olan 1 vakamlzda bu klinikle uyumsuz doku reaktivitesi gosterilmi§tir. Bu durum vakanm muhtemelen primerde bihormonal oldugu, sekonder geli§mede ise, onceki serolojide gosterilemeyecek duzeydeki immunreaktivitesinin baskm hale geldigi §eklinde a<;:lklanabilir. Boylece, her opere hipofiz adeno-munde iHK ile hormon reaktivitesinin tespiti ink-omplet operasyonlar, yaYllma riski yiiksek tipler ve nukslerde buyuk tedavi degeri ta§lmaktadlr. Boylece spesifik tedavi olanagl saglanabilecektir.

KAYNAKLAR

1. Baker,BL,Midgley Jr AR,Gersten BE, Yu V-V:Differentiation of growth hormone-and prolactin-containing acidophils with peroxidase labeled antibody.Anat Res 164:163-171,1969. 2. Basetti,M,Spada,A,Arosio,M,Brina,M,Giannattasio,G:GH and

PRL: Hormone studies and immunocyt.ochemical corralates. In: Advances in Pit.uit.aryAdenoma Research. Landolt, AM, Heitz, Pu, ZapfJ, GirardJ ,Del Pow, E. (Eds.). Vol 69, Per-gamon Press, Oxford, 1988, Sf. 23-26.

3. Borit, A,Blanshard, TP: Sphenoidal Pituiter Adenoma, Hum Pat.ho\. 10:93-96,1979.

4. Dawson, AB, Freidgood, HB: Differantiat.ion of two classes of acidophiles in the anterior pituit.ary of t.he female rabbit and cat..Stain Tech 13:17-21,1938.

5. Emmart, EW, Spicer, SS, Bat.es, RW: Localizations of prolac-t.in wit.h the pituitary by spesific fluorescent. antiprolactin globulin]. Hist.ochem Cyt.ochem 11:365-373,1963.

6. Halmi NS: Immunost.aining of growth hormone and prolac-t.in in parafin-embedded and st.ored or previously stained mat.erials. j Histochem Cytochem 26:486-495,1978. 7. Hotoyama T, Iwabuchi T, Ishii M, Odo N, Ishii A; A

pleuri-hormonal adenoma: a case report.: No Shinkei Geka: 22(8), 755-60,1994.

8. Hedinger, CE,Farquhar, MG: Elekt.ronenmikroskopiche Untersuchungen von zwei Typen acidophiler Hypophysen voderlappenzellen bei der Ratte. Schweiz z Path Bakt 20:766-768,1957.

9. Heitz, PU, Landolt, AM, Zenklusen, H-R, Kasper, M, Reubi, J-c, Oberholzer, M, Rot.h J: Immunohistochemist.ry of

pit.ui-t.arytumorsJ Histochem Cytochem 35:1005-011,1978. 10. Horvart, E, Kovaks, K, Singer, W, Smyt.h, HS, Killinger, DW,

Erzin, C, Weiss, MH: Acidophil st.em cell adenoma of the

t;aklrog1u: HipofizAdenom1annda Immunbi5tokimya

human pituitary:Clinicopat.hologic analysis of 15 cases. Can-cer 47: 761-771, 1981.

11. Inuda K, Oda K,Utsunomiya H, It.ahJ, Osomuna RY; Immu-nohistochemical analysis of GH producing adenoma wit.h special emphasis on pleurihormonalit.y of individual t.umor cells by double staining. TokaiJ Exr Clin Med: 17(5-6)213-22,1992

12. Kay, S, Lees, JK, tout., AP: ituit.ary chromophobe tumors of the nasal cavit.y.Cancer 3:695-704,1950.

13. Kovaks, K, Horvath, H, Asa, SL: Classificat.ion and pat.hology of pit.uitary t.umors. Wilkins, RH,Rengachary, SS.(Eds) Kovaks, K, Horvart.h, E, Corenblum, B, Sirek, AMT, Penz, G, Ezrin, C: Pituitary chromophobe adenomas consist.ing of prolactin cells.Virchows Arch Pathol Anat. Hist.ol 366:113-123,1975.

14. Kujas, M, Pleau-VaretJ, Peillon, F, Derome, P: Correlations between immunocytochemical and clinical dat.a in 675 cases of pit.uit.ary adenomas. In: Advences in pituitary adenoma research. Landolt, AM, Heitz, PU, Zapf J, Girard J, Del

Pow, E (Eds) Vol 69 Pergamon Press, Oxford, pp 21-22,1988.

15. Leznoff, A, Fishman,J, Goodfriend, L, McGarry, E, Beck, ], Rose,B: Localizat.ion of fluorescent antibodies to growt.h hormone in human anterior pituitary glands.Proc Soc Exp Bioi Med 104:232-235,1960.

16. Lloyd, RV, Chandler, WF, Kovacs, K,Ryan, N: Ectopic pitui-tary adenomas with normal anterior pituit.ary glands. Am] Surg Patholl0: 456-552,1986.

17. Nakane, PK: Simultaneous localization of multipl t.issue antigens using the peroxidase labeled antibody method: a study on pituitary glands of t.he rat.] Hist.ochem Cytochem

16:557-560,1968.

18. Nayak, R, McGarry, EE, eck,]C: Sit.eof prolact.in in t.he pitui-t.arygland,as st.udied by immunflourescence. Endocrinology 83:731-736,1968.

19. Parker, ML, ]arret, L, Schalch, DS; Kipnis, DM: Rat. growth hormone:immunofluorescent and radioimmunologic stud-ies.Endocrinology 76:928-932, 1965.

20. Rosai J: Ackerman's surgical pat.hology. Vol 2, CV Mosby Co., St. Louis, 1989, Sf: 1779-1788.

21. Russell, DS, Rubinst.ein, Lj, Lumsden,CE:Pat.hology of tu-mours of t.he nervous system. Edward Arnold LTD, London, 1971,Sf:223-240.

22. Rumke, P, Ladiges, NC]]: Comperative immiinochemical studies wit.h antisera to sheep prolact.in and bovine growt.h hormone on ant.erior pit.uit.aryof oX,sheep, rats, and mice. Z Zellforsch 67:575-583,1965.

23. Sanders, AE, Rennels, EG: Evidence on t.he cellular source of luteotrophin derived from a study of rat pituit.ary aut.o-grafts.Z Zellforsch 49:263-274,1959.

24. Trouillas J, Girod, C, Sassolas, G, Claustrat., B: Immunocyto-chemistry what does it add t.o clinical management.? In: Ad-vences in pituit.ary adenoma search. Landolt, AM, Heilz, PU,Zapf J, GirardJ, Del Pow, E. (Eds) Vol 69, Pergamon Press, Oxford, 1988, pp, 11-20.