• Sonuç bulunamadı

Madde ve Özellikleri Ders Notları

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Madde ve Özellikleri Ders Notları"

Copied!
7
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

MADDE VE ÖZELLİKLERİ

Maddenin Ortak Özellikleri Maddenin Halleri

1. Kütle 1. Katı

2. Hacim 2. Sıvı

3. Eylemsizlik 3. Gaz

4. Tanecikli yapı 4. Plazma

!!! Maddenin şekil almış haline cisim denir.

Kütle Ağırlık

 Değişmeyen madde miktarıdır.  Yerçekimine göre değişir.

 Skaler büyüklüktür.  Vektörel büyüklüktür.

 Terazi ile ölçülür.  Dinamometre ile ölçülür.

 Birimi (ton,kg,g …)  Birimi ( Newton ya da dyn )

1 kental = 100kg !!! Ağırlık bir kuvvettir.

Hacim: Maddenin boşlukta kapladığı miktardır. 1 litre = 1dm3 = 1cm3

Katı  titreşim

Sıvı titreşim + öteleme

Gaz  titreşim + öteleme + dönme

!!! Bütün gazların genleşme ve sıkışma katsayıları aynıdır.

(2)

Plazmalar: İyonize olmuş gazdır.  Elektrik ve ısıyı iyi iletir.

 Bütünsel olarak nötrdür.

 Bu haldeki reaksiyonlar daha hızlı ilerler.  Elektrik ve manyetik alandan etkilenir.  Işığı geçirmede opak davranır.

 Evrenin %96’sı plazmadır.  Plazmalar sıcağa göre

Atmosferdeki gazlar

%78 Azot %21 Oksijen %1 Diğer gazlar

Eşit Kollu Terazi

Duyarlılık: Binicinin 1 bölme yer değiştirmesinin denk geldiği kütle miktarıdır. Binicinin Kütlesi

Bölme Sayısı ÖRNEK:

!!! Norveç gibi ülkelerde Dünyanın manyetik alanı Güneş ışınlarıyla etkileşerek plazmaları oluşturur. En çok yeşil renkte gözlenir.

!!! Viskosite  Sıvıların akışkanlığa karşı gösterdiği dirençtir.

Kutuplarda yerçekimi maksimumdur.

Sıcak: Güneş, Yıldız, Mum alevi Soğuk: Neon lamba, Floresan, Aura !!! Auralar kutup ışığı olarak bulunur

Güneş

2xm 20

5 3

2x15 12

Binici kütlesinin 20 gram olduğu sistemde bir tane B cismi 15 gr ise A cisminin kütlesini bulalım.

(3)

ÖRNEK:

Yoğunluk (Öz kütle): Birim hacim başına düşen kütledir. Ayırt edici özelliktir.

ğ

Kütle

m

V

/

Fiziksel Değişim Kimyasal Değişim

Maddenin sadece dış görünüşündeki değişmedir.

Maddenin içyapısında meydana gelen değişimdir.  Kırılma  Yanma  Ufalama  Paslanma  Kesme  Oksitlenme  Süblimleşme  Çürüme  Kırağılaşma  Mayalanma

 Gökkuşağının Oluşumu  Küflenme

 Solunum  Fotosentez  Elektroliz 80 40

Şekildeki dereceli kaba 40cm3 su konulunca kum seviyesi 100cm3 okunuyor. Buna göre kuru kumun % kaçı havadır?

120 cm3

100 cm3

80cm3 kuru kumda 20cm3 boşluk vardır. 100cm3 kuru kumda %25 boşluk vardır.

Kuru Kum 80cm3 ş 20 cm3

ş

2

ş ü

2. .

(4)

Ok yönünde tanecikler arası uzaklık ve düzensizlik artar. ÖRNEK: ÖRNEK: 15cm 2cm

Şekildeki 3gr/cm3 yoğunluğa sahip olan prizmada 2cm yarıçaplı silindir bir oyuk açılıyor. Oyuk 5gr/cm3 yoğunluğa sahip olan sıvı ile doldurulursa sistemdeki kütle artışı ne kadar olur?

3. 2 . 15

Silindirin Hacmi

180

cm

3 ş ç ş

180 5

180 3

ş

900 540

ş

gram

2 gr/cm3 60 cm3 90cm3 Boş Kap

60 cm3 hacminde sıvı olan kaba, 6gr/cm3

yoğunluğunda ve 720 gram kütlesindeki x cismi bırakılıyor. Kaptaki kütle artışı ne kadar olur?

(5)

Cismin Hacmi

720

6

120

!!! Cismin yoğunluğu sıvıdan büyük olduğu için batar ve kendi hacmi kadar yer değiştirir. ÖRNEK: ş ö ü ş

720

90 2

ş

gram

(120-30)

Verilen grafiğe göre

m

V

80

10

8 /

m

V

60

15

4 /

a) Sıvıların yoğunlukları nelerdir?

2

8

4

2

6 /

c) Sıvılar eşit hacimde karışır ise yeni yoğunluk ne olur?

2. .

2

2 4 8

4

8

16

3

/

b) Sıvılar eşit kütlelerde karışır ise yeni yoğunluk ne olur?

40

80

5

20

120

25

24

5

/

e) X sıvısından 40 gr, Y sıvısından 20

k

arıştırılırsa yeni yoğunluk ne olur?

240

120

30

30

360

60

6 /

d) X sıvısından 30 , Y sıvısından 120 gram

k

arıştırılırsa yeni yoğunluk ne olur?

(6)

ÖRNEK:

ADEZYON

SSK

KOHEZYON

 Sıvı moleküllerinin kendi arasındaki çekim kuvvetidir.

Sıvı Sıvı

 Sıvı ve katı molekülleri arasındaki çekim kuvvetidir.

 Yapışma Kohezyon  Bir arada tutma

Şekil-I Şekil-II Şekil-III

Şekildeki özdeş kap ve kılcal cam borularda Cıva yüzeyinin Şekil-I ‘deki gibi kendi üzerinde toplanması kohezyon etkisinin adezyon etkisinden büyük olduğunun göstergesidir. Suda ise Şekil-II deki gibi yüzey cama doğru giderek genişlemektedir. Bu da adezyonun kohezyondan daha büyük olduğunu gösterir. Adezyon etkisi kohezyona eşitse, sıvı yüzeyi Şekil-III teki gibi düzdür.

5 .

3 .

3 5

15

15

8

15

4

f) X ve Y sıvılarının kütleleri eşittir. Sıvılar karışım yaparsa yeni yoğunluğu bulalım.

(7)

Yüzey Gerilimi: Kohezyon kuvvetinin fazla olmasından kaynaklanır. ( Su örümceğinin atacın yüzeyde kalması)

 Sıvının sıcaklığının artması  Deterjan eklenmesi

Kılcallık: Sıvının yerçekimine rağmen adezyon kuvvetinin fazla olması sonucu yükselmesidir.

 Borunun uzunluğuna bağlı değildir.

 Bitkilerin yapraklarına kadar su iletmesi kılcallık sayesinde olur.  Borunun çapı küçüldükçe su daha yukarı çıkar.

!!! Islatan sıvının yüzey gerilimi daha azdır.

Dayanıklılık: Katı bir cismin gerilme, sıkışma gibi etkilere özelliğini kaybetmeden gösterdiği dirençtir.

Kesit Alanı

!!! Düzgün şekillerde dayanıklılık yükseklikle ters orantılıdır.

!!! Eşit hacimli kapalı cisimlerden yüzey alanı en küçük olan küredir. !!! Sincap gibi yüzey alanının hacmine oranı büyük canlılar enerji kaybı fazla olacağından metabolizmaları daha hızlı çalışır.

Yüzey gerilimi azalır.

3

3

. 7

1

7

2

2

. 4

1

4

4

7

Referanslar

Benzer Belgeler

Küçük ci- simlerin birim kütlesine düşen yüzey alanı, büyük ci- simlere göre daha fazladır.. Fillerin kulaklarının büyük olmasının nedeni, bu şe- kilde

• Hidrolik ve linyit gibi değerlendirilmemiş enerji kaynaklarının yanı sıra, Türkiye’nin sahip olduğu yenilenebilir enerji potansiyeli de yatırımcılar için

• ATP-CP sistemi, ne kadar enerji üretebildiğinden çok, ne kadar süratli enerji üretebildiği ve egzersiz sonunda 2-3 dakikalık dinlenme sırasında ne kadar süratli

• Mitokondri ve miyoglobin sayısının fazla olması aerobik kimyasal olayların daha fazla gerçekleşmesi, O2’nin daha fazla kullanılması ve daha fazla

Ca sayısının fonksiyonu olarak kabarcık ara yüzey alanının birim hücre hacmine oranı (AB/Vuc) ve kabarcık ara yüzey alanının kabarcık hacmine

Bunun için toprakaltı drenaj yönteminde hem açık derin drenaj sistemleri hem de kapalı (borulu) drenaj sistemleri kullanılmaktadır... Açık Drenaj

Konsantrasyon zamanı hesaplandıktan sonra, konsantrasyon zamanı yağış süresi olarak kabul edilerek istenilen tekerrür süresine bağlı olarak Mc Math yönteminde

olamayacağı büyük ve derin çöküntüler ile drenaj önlemlerinin alınmasına uygun olmayacak kadar küçük ve dağınık çöküntü alanlarının bulunduğu