1-mikroorganizma-ve-mikrobiyoloji-morfolojileri

(1)

MİKROORGANİZMA VE

MİKROBİYOLOJİ

(2)

İ.Ü.Veteriner fakültesi

Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Prof.Dr. SEYYAL AK ( Ana Bilim Dalı Bşk. ) Prof.Dr. SEYYAL AK ( Ana Bilim Dalı Bşk. )

Prof.Dr. NACİYE YAKUT ÖZGÜR Prof.Dr. NACİYE YAKUT ÖZGÜR Prof.Dr. ARZU FUNDA BAĞCIGİL Prof.Dr. ARZU FUNDA BAĞCIGİL

Prof.Dr. SERKAN İKİZ

Doç.Dr. KEMAL METİNER

Arş.Gör.Dr. BEREN BAŞARAN KAHRAMAN Arş.Gör.Dr. BEREN BAŞARAN KAHRAMAN

Arş.Gör.Dr. BELGİ DİREN SIĞIRCI Arş.Gör.Dr. BELGİ DİREN SIĞIRCI

Arş.Gör.Dr. BARAN ÇELİK Arş.Gör.Dr. BARAN ÇELİK

Arş.Gör. BARIŞ HALAÇ Arş.Gör. BARIŞ HALAÇ

(3)

(4)

►Mikrobiyoloji ; ?Mikrobiyoloji ; ?

►Mikroorganizmaları inceleyen bilim dalıdır.Mikroorganizmaları inceleyen bilim dalıdır.

►Bakteri, mantar, protozoa ve mikroskobik algleri Bakteri, mantar, protozoa ve mikroskobik algleri

içeren, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük

olan yaşayan canlılar. Virüsler ve prionlar da bu

gruba dahil edilmiştir

gruba dahil edilmiştir..

.

(5)

Mikrobiyolojinin gelişimi

►

Roger Bacon

₍₍_1214-1294)_1214-1294) ►

İlk basit büyüteç

►

Antonie van Leeuwenhoek

₍₍_1632-1723_1632-1723

)

►

Basit mikroskobu bulmuş

200 büyütme, mikrobiyolojinin kurucusu

olarak kabul edilir.

(6)

►

Louis Pasteur

(

_1822-1895_1822-1895 ₎₎ ► _{Kuduz, Tavuk kolerası, Anthrax}_{Kuduz, Tavuk kolerası, Anthrax}_,_,

► Bira ve şarabın fermentasyon yoluyla…Bira ve şarabın fermentasyon yoluyla… ►

Robert Koch

₍₍_1843-1910_1843-1910₎₎

► BakterileriBakterileri saf üretebilmek için besiyerlerini saf üretebilmek için besiyerlerini

kullanmış

kullanmış,,

► _{hastalıklar etkenler tarafından oluşturulur}_{hastalıklar etkenler tarafından oluşturulur}_,_, ► _{saf kültür olarak üretilmeli.}_{saf kültür olarak üretilmeli.}

► Deneme hayvanlarına verilerek patojeniteleri Deneme hayvanlarına verilerek patojeniteleri

saptanmalı.

(7)

Padişah Abdülhamid

tarafından

► Pasteur 1885-Kuduzla ilgili çalışmalarını izlemek üzere,Pasteur 1885-Kuduzla ilgili çalışmalarını izlemek üzere, ► Paris Tıp AkademisineParis Tıp Akademisine

►

► Tıbbiye mektebi Dahiliye Mualimi Dr. Aleksander Zoeros Tıbbiye mektebi Dahiliye Mualimi Dr. Aleksander Zoeros

Paşa. başkanlığındaPaşa. başkanlığında

► Veteriner Hekim Hüseyin HüsnüVeteriner Hekim Hüseyin Hüsnü ► Zooloji Muallimi Hüseyin RemziZooloji Muallimi Hüseyin Remzi

1886

(8)

MİKROORGANİZMA GRUPLARI

(Yapılarına göre)

* *

ÖKARYOTLAR

* PROKARYOTLAR

* VİRUSLAR

* PRİON

(9)

MİKROORGANİZMA GRUPLARI

(Yapılarına göre)

1-ÖKARYOTLAR : 1-ÖKARYOTLAR :

Hücre yapıları bitki ve hayvan hücrelerinin yapısına Hücre yapıları bitki ve hayvan hücrelerinin yapısına benzerlik gösteren mikroorganizmalardır.

benzerlik gösteren mikroorganizmalardır. Algler, Protozoonlar ve Mantarlar

(10)

2-PROKARYOTLAR

Daha basit hücre yapısına sahip mikroorganizmalarDaha basit hücre yapısına sahip mikroorganizmalar Mavi

Mavi yeşilyeşil algler ve algler ve BakteBakterilerriler

3-VİRUSLAR

Hücre yapısı göstermeyen ve tek başlarına Hücre yapısı göstermeyen ve tek başlarına

metabolik aktiviteleri bulunmayan mikroorganizmalar metabolik aktiviteleri bulunmayan mikroorganizmalar

4-PRİON

Nukleik asit içermeyen protein yapısındaki

(11)

Ökaryot ve Prokaryot hücrelerin temel

özellikleri

Ökaryot Prokaryot

Ana gruplar Algler, Protozoonlar ve Mantarlar Bakteriler, mavi-yeşil algler

Büyüklük >5 µm 0,5-3,0 µm

Çekirdek zarı Var Yok

Kromozom Diploid, linear DNA Haploid bir tane, çembersel DNA

Mitokondri Var Yok

Golgi aygıtı Var Yok

Endoplazmik retikulum Var Yok

Ribozom (sedimentasyon katsayısı) 80 S (60S+40S) 70 S (50S+30 S)

Sitoplazmik zar Sterol içerir Sterol içermez (Mycoplasma spp. hariç)

Hücre duvarı Sadece mantarlarda var (+) Peptidoglikan, protein ve lipid yapıda

Üreme Seksüel ve aseksüel Aseksüel (ikiye bölünme)

(12)

BAKTERİLERİN

SINIFLANDIRILMASI

 I-MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖREI-MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE  II-FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖREII-FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE  III-ANTİJENİK YAPIYA GÖREIII-ANTİJENİK YAPIYA GÖRE

 IV-SAYISAL SINIFLANDIRMAIV-SAYISAL SINIFLANDIRMA  V-GENETİK SINIFLANDIRMAV-GENETİK SINIFLANDIRMA  VI- FAJLARLA SINIFLANDIRMAVI- FAJLARLA SINIFLANDIRMA

(13)

BAKTERİLERİN SINIFLANDIRILMASI

►I-MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖREI-MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE

a-Boyanma özelliklerine göre(Gram Boyama)

A-Gram(+) bakteriler

A-Gram(+) bakteriler : Mikroskopta mor renkte : Mikroskopta mor renkte görülürler.

görülürler.

Streptococcus equi, Bacillus anthracis

B-Gram (-) bakteriler

B-Gram (-) bakteriler : Mikroskopta pembe renkte : Mikroskopta pembe renkte görülürler.

görülürler.

Brucella abortus, Escherchia coli

(14)

b-Mikroskobik morfolojilerine göre

A-GERÇEK BAKTERİLER

1-KOK(COC): 1-KOK(COC):

Yuvarlak şekilli bakterilerdir.

Yuvarlak şekilli bakterilerdir. Streptococ, StaphylococStreptococ, Staphylococ

2-2-ÇOMAKÇOMAK((BASİL/BASİL/BACİL):BACİL): Çomak şekilli bakterileridir. Çomak şekilli bakterileridir. Fizyolojik özelliklerine göre

Fizyolojik özelliklerine göre 4 gruba4 gruba ayrılırlar. ayrılırlar. A-Aside dirençliler

A-Aside dirençliler – – MycobakterilerMycobakteriler

B-Gram (+) spor oluşturanlar

AerobAerob AnaerobAnaerob

Bacillus

Bacillus ClostridiumClostridium

C-Gram (+) spor oluşturmayanlar

C-Gram (+) spor oluşturmayanlar – – Corynebakteri, ListeriaCorynebakteri, Listeria

D-Gram (-) basiller

(15)

3-SPİROKETLER

Sarmal şekilli bakterilerdir.

Borrelia,Treponema, Leptospira

4- PLEOMORFİK BAKTERİLER

►Hücre duvarından yoksundurlar, bunlar sıvı Hücre duvarından yoksundurlar, bunlar sıvı

kültürlerden yapılan preparatlarda oval,

yuvarlak,yıldız, halka, yüzük vb. şekilde

görülürler

(16)

B-FLAMENTÖZ BAKTERİLER B-FLAMENTÖZ BAKTERİLER 1-Actinomyces 1-Actinomyces 2-Nocardia 2-Nocardia 3-Streptomyces 3-Streptomyces

(17)

►II-FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖREII-FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE

Bakterilerin çeşitli fizyolojik özelliklerine göre

ayrım söz konusu

Örn:

Örn:Bacillaceae familyası Bacillaceae familyası OKSİJENOKSİJEN gereksinimlerine göre gereksinimlerine göre

Aerob

Aerob (üremek için oksijene gereksinim duyanlar) Bacillus(üremek için oksijene gereksinim duyanlar) Bacillus

Anaerob

(18)

III-ANTİJENİK YAPIYA GÖRE

►

Antijenik özelliklerine göre

sınıflandırılırlar.

►

Bu amaçla serolojik yöntemlerden

yararlanılır.

►

Serolojik yöntemlerle bakterilerin

oluşturdukları belirli antijenler

saptanarak, bakteriler arasındaki yapı

benzerliği karşılaştırılır.

(19)

IV-SAYISAL SINIFLANDIRMA

► Bakterilerin morfolojik, kültürel, biyokimyasal Bakterilerin morfolojik, kültürel, biyokimyasal

özellikleri gibi yüzlerce karakteri incelenir ve sonuçlar

bilgisayara verilir. Bu özellikler bakımından benzerlik

gösteren kökenler gruplandırılır.

► Karakter benzerliği durumunda +1, ayrılığı Karakter benzerliği durumunda +1, ayrılığı

durumunda -1 gibi puanlama yapılır ve benzer

puanların genel toplamı sonunda BENZERLİK İNDEKSİ

saptanır.

(20)

V- GENETİK SINIFLANDIRMA

►Bakteri DNA’sındaki G+C miktarına göre yapılır.Bakteri DNA’sındaki G+C miktarına göre yapılır. ► Guanin (G) + Sitozin (S) miktarlarının Guanin (G) + Sitozin (S) miktarlarının

toplamının tüm DNA miktarına oranı her tür

için sabittir.

► Buna göre G+C/DNA sayıları aynı ya da Buna göre G+C/DNA sayıları aynı ya da

birbirine çok yakın olan bakteriler aynı grup

içinde ele alınır. Ayrı cinsler arasında bu oran

farklıdır.

(21)

VI- FAJLARLA SINIFLANDIRMA

►Tür içi veya türler arası ilişkiyi saptamada Tür içi veya türler arası ilişkiyi saptamada

fajlarla tiplendirmedende yararlanılmaktadır.

►Ancak bazı fajların tür spesifiteleri çok Ancak bazı fajların tür spesifiteleri çok

sınırlıdır. Bunlar cins düzeyinde etkinlik

gösterirler.

(22)

MİKROORGANİZMALARIN

İSİMLENDİRİLMESİ

► İsimlendirme CARL von LINNE tarafından İsimlendirme CARL von LINNE tarafından

bildirilen BİNOMİNAL sistemi göre yapılır. bildirilen BİNOMİNAL sistemi göre yapılır.

► MikroorganizmaMikroorganizma isimleri 2 sözcükten oluşur : isimleri 2 sözcükten oluşur :

İlk sözcük

İlk sözcük CİNS CİNS ismi ismi Baş harfi büyük Baş harfi büyük yazılıryazılır

TÜRTÜR ismi ismi Küçük harfKüçük harflerle yazılırlerle yazılır

Örneğin

Örneğin : : Bacillus anthracisBacillus anthracis Brucella abortus

Brucella abortus

Cins isim kısaltılabilir.

(23)

• MİKROORGANİZ_{MİKROORGANİZ}MALARIMALARI SINIFLANDIR SINIFLANDIRMADA;MADA;

Bazı sıra kurallarına uyulur. Bunlar aşağda gösterilmiştir

Bazı sıra kurallarına uyulur. Bunlar aşağda gösterilmiştir..

ALEM

ALEM PROKARYOTPROKARYOT BÖLÜM

BÖLÜM GRACİLICUTESGRACİLICUTES SINIF

SINIF SCOTOBACTERİASCOTOBACTERİA TAKIM

TAKIM RİCKETSİALESRİCKETSİALES

FAMİLYA

FAMİLYA RİCKETSİACEAERİCKETSİACEAE

CİNS

CİNS COXİELLACOXİELLA TÜR

TÜR Coxiella burnetiiCoxiella burnetii

Alem: Eubacteria Bölüm: Proteobacteria Sınıf: Gamma Proteobacteria Takım: Enterobacteriales Familya: Enterobacteriaceae Cins: Escherichia Tür : Escherichia coli

(24)

(25)

BAKTERİLERİN MORFOLOJİSİ

Doç. Dr. Kemal METİNER

(26)

BAKTERİLERİN MORFOLOJİSİ

A-MİKROSKOBİK MORFOLOJİ

►1-Yuvarlak şekilli bakteriler- 1-Yuvarlak şekilli bakteriler- Kok(coc)Kok(coc) ►2-Çomak şekilli bakteriler- 2-Çomak şekilli bakteriler- Basil(bacil)Basil(bacil)

►3-Sarmal şekilli bakteriler- 3-Sarmal şekilli bakteriler- Spiroket(spirochet)Spiroket(spirochet) ►4- Pleomorfik bakteriler4- Pleomorfik bakteriler

(27)

1-Yuvarlak şekilli bakteriler –Koklar

(Cocc

i

_i

)

₎

► 0.8-1.5 µm çapında0.8-1.5 µm çapında

► Bazıları kahve çekirdeği ya da oval şekildeBazıları kahve çekirdeği ya da oval şekilde

► Bölünmeyi izleyen sürede tek tek (monokok)kalabilirler ya Bölünmeyi izleyen sürede tek tek (monokok)kalabilirler ya

da birbirlerinden ayrılmayıp özel şekiller alırlar

► Diplokokus (Diplococcus)Diplokokus (Diplococcus)

► Streptokokus (Streptococcus)Streptokokus (Streptococcus) ► Stafilokokus (Staphylococcus)Stafilokokus (Staphylococcus) ► Tetrakokus (Tetracoccus)Tetrakokus (Tetracoccus)

(28)

DİPLOKOKUS (Diplococcus)

►Koklar tek yönde bölündükten sonra oluşan Koklar tek yönde bölündükten sonra oluşan

iki kardeş hücre birbirinden ayrılmaz ve

birbirine yapışık kalırsa, Mikroskopta çift çift

görülürler.

(29)

Streptokokus (Streptococcus)

►Kokların bölünmesi birbirine paraleldir. Kokların bölünmesi birbirine paraleldir.

Bölünen hücreler birbirinden ayrılmayarak

kısa ya da uzun zincir oluştururlar.

► Bu zincirler 70-80 koktan (örneğin Bu zincirler 70-80 koktan (örneğin

Streptococcus pyogenes

Streptococcus pyogenes) oluşabileceği gibi ) oluşabileceği gibi 10-15 koktan (

10-15 koktan (Streptococcus uberis_{Streptococcus uberis}) da ) da oluşabilir.

(30)

Stafilokokus (Staphylococcus)

►Kokların bölünmesi çeşitli yönlerdedir, Kokların bölünmesi çeşitli yönlerdedir,

bölünen koklar birbirine yapışarak düzensiz

şekiller oluşturur.

(31)

Tetrakokus (Tetracoccus)

►Koklar birbirine dikey iki yönde bölünerek Koklar birbirine dikey iki yönde bölünerek

dörtlü gruplar oluştururlar.

(32)

Sarsina ( Sarcinae )

►Kokların bölünmesi birbirine dikey üç yönde Kokların bölünmesi birbirine dikey üç yönde

olur. Balya ya da paket şeklinde görülürler.

(33)

(34)

2-Çomak Şekilli Bakteriler

2-Çomak Şekilli Bakteriler (B (Basillerasiller))

► Silindir şeklindedirler. Boyları enlerinden daha

büyüktür..

► Şekilleri bakterilerin cins ve türlerine göre değişiklik Şekilleri bakterilerin cins ve türlerine göre değişiklik

gösterir. gösterir. Örn:

Örn:

 Salmonella cinsi bakteriler ve Salmonella cinsi bakteriler ve Bacillus anthracis’inBacillus anthracis’in

karşılıklı kenarları paraleldir. karşılıklı kenarları paraleldir.

 Corynebacteri’lerde (Corynebacteri’lerde (C. pyogenes ve C. diphteria) )

karşılıklı kenarlar bir ya da iki ucu doğru daralır. karşılıklı kenarlar bir ya da iki ucu doğru daralır.

 Vibrio’lar virgül şeklindeVibrio’lar virgül şeklinde

 Pasteurella’lar (Pasteurella’lar (P.multocida, P.haemolytica) bipolar bipolar

ve oval şeklindedir. ve oval şeklindedir.

(35)

►Bazı türlerde baBazı türlerde bakterininkterinin kenarları dış bükey ve kenarları dış bükey ve

uçları

sivrilmiştir-uçları sivrilmiştir- fusiform basillerfusiform basiller

►Bazılarının boyu enine yakın ve koklara benzer Bazılarının boyu enine yakın ve koklara benzer

şekildedir-şekildedir- kokobasilkokobasil

►Bazıları bölünmeyi izleyen sürede Bazıları bölünmeyi izleyen sürede

birbirlerinden ayrılmazlar ve zincir

oluştururlar-

oluştururlar- streptobasilstreptobasil

►Çomak şekilli bakterilerin çapları da türlere Çomak şekilli bakterilerin çapları da türlere

göre değişir.

Örn:

Örn: E.E. coli coli -- 0.4-0.7 x 1.0-3.0 µm-- 0.4-0.7 x 1.0-3.0 µm

B.

(36)

3-Sarmal Şekilli Bakteriler

► Bir ya da daha fazla kıvrımlara sahiptirler.Bir ya da daha fazla kıvrımlara sahiptirler. ► 2 gruba ayrılırlar:2 gruba ayrılırlar:

1.GRUP

1.GRUP :_: SPİROKET’LER_{SPİROKET’LER}

Uzun eksenleri çevresinde spiral ve dalgalı bükülürler.

Şekil,boyanma ve üreme yönünden farklılıklar gösteren

3 bakteri cinsi vardır.

A-A-Borrelia- - Geniş, düzensiz kıvrımlı, Gram (-), Geniş, düzensiz kıvrımlı, Gram (-), mikroaerofil/

mikroaerofil/anaerobanaerob

b-b-TreponemaTreponema--Kıvrımları daha sık ve düzenli, Kıvrımları daha sık ve düzenli, anaerob.anaerob. Giemsa ve Gümüşleme ile boyanırlar.

Giemsa ve Gümüşleme ile boyanırlar.

c-c-LeptospiraLeptospira--Çok sık ve kısa kıvrımlı, tam sarmal şekilde, Çok sık ve kısa kıvrımlı, tam sarmal şekilde, bir ya da iki ucu çengel şeklinde kıvrılmış,

bir ya da iki ucu çengel şeklinde kıvrılmış, aerobaerob.. Giemsa ve Gümüşleme ile boyanırlar.

(37)

2.GRUP:SPİRİL’LER

Birden fazla kıvrıma sahip, sert vucutlu ve

kıvrılmayan, Gram(-) bakterileridir.

Bir alt grubu Vibrio’lardır.

Bir alt grubu Vibrio’lardır. Virgül Şeklinde, Gram (-)

Virgül Şeklinde, Gram (-)

Bakteriler uygun ortamlarda hep aynı hücre

biçimini göstererek ürerler. Ancak bazı

durumlarda değişik şekiller alırlar.

(38)

4 - PLEOMORFİK BAKTERİLER

►1- PPLO formlar1- PPLO formlar

►2- L- fazları ( L- Formları )2- L- fazları ( L- Formları ) ►3- İnvolusyon formları3- İnvolusyon formları

(39)

1- PPLO formlar

► İnsan ve hayvanlarda bir çok hastalığa İnsan ve hayvanlarda bir çok hastalığa

neden olan

neden olan MikoplasmalarMikoplasmalar (PPLO;Pleuro (PPLO;Pleuro pneumoniae like organizm) hücre

pneumoniae like organizm) hücre

duvarından yoksundurlar…

►Sıvı kültürlerden yapılan boyamalarda yıldız Sıvı kültürlerden yapılan boyamalarda yıldız

halka , oval vb. değişik morfolojik özellik

gösterirler.

(40)

2- L Fazları (L- FORMU)

►Bakteriler hücre duvarı sentezini önleyen maddelerin Bakteriler hücre duvarı sentezini önleyen maddelerin

(penisilin, kimyasal maddeler vb…) bulunduğu (penisilin, kimyasal maddeler vb…) bulunduğu

ortamlarda üretilirlerse şekillerinde bazı değişiklikler olur ortamlarda üretilirlerse şekillerinde bazı değişiklikler olur

L- FORMUL- FORMU

►Normal çoğalma yeteneğine sahiptirler, ancak hücre Normal çoğalma yeteneğine sahiptirler, ancak hücre

duvarları yoktur. duvarları yoktur.

►Mikroskopta oval, yıldız, yüzük, disk gibi şekillerde Mikroskopta oval, yıldız, yüzük, disk gibi şekillerde

görülürler. görülürler.

(41)

3-İnvolusyon formları

►Bakteriler üredikleri ortamda birçok çevresel faktörün Bakteriler üredikleri ortamda birçok çevresel faktörün

etkisinde kalarak da değişik şekiller alabilirler

etkisinde kalarak da değişik şekiller alabilirler..

►pH değişimi, oksijen azalması, yüzey gerilimi ve ozmotik

basınç değişiklikleri, ortamda gıdaların azalması gibi

►Böyle ortamlarda bulunan bakterilerin şekillerindeki Böyle ortamlarda bulunan bakterilerin şekillerindeki

düzensizlikler (flament, branşlaşma, köşeli form) oluşur.

(42)

Bazı bakteriler ise normal üremeleri sırasında Bazı bakteriler ise normal üremeleri sırasında

bazı değişik formlar oluşturabilirler. bazı değişik formlar oluşturabilirler.

PLEOMORFİZM

(43)

B-KOLONİ MORFOLOJİSİ

► Bakterilerin Bakterilerin uygun katı besiyerlerinde uygun katı besiyerlerinde ve uygun ve uygun

koşullarda üretildiği zaman biraraya gelerek koşullarda üretildiği zaman biraraya gelerek

oluşturdukları,gözle görülebilen kümelere

oluşturdukları,gözle görülebilen kümelere KOLONİKOLONİ denir

denir..

► Bakteri türleri kendilerine özgü Bakteri türleri kendilerine özgü renk, koku, renk, koku,

büyüklük ve

büyüklük ve yapıda yapıda kolonilerkoloniler oluştururlar. oluştururlar. Bu Bu karakterler hücrenin genetik kontrolü altındadır. karakterler hücrenin genetik kontrolü altındadır.

(44)

►Katı besiyerlerinde kolonilerin oluşma süresi Katı besiyerlerinde kolonilerin oluşma süresi

bakteri türüne göre değişir.

►Örn: E. coli 24 saatteÖrn: E. coli 24 saatte

► Brucella’lar 2-3 gündeBrucella’lar 2-3 günde

► Mycobacteri’ler 15-20 gün sonra Mycobacteri’ler 15-20 gün sonra

►Kolonilerin büyüklüğü de bakteri türlerine Kolonilerin büyüklüğü de bakteri türlerine

göre değişir.

►Örn: Streptococ, Brucella, Pasteurella’larda Örn: Streptococ, Brucella, Pasteurella’larda

0.5-1 mm

(45)

BAKTERİLERDE GÖZLENEN KOLONİ ŞEKİLLERİ

►1- S (SMOOTH) KOLONİ 1- S (SMOOTH) KOLONİ ►2- R (ROUGH) KOLONİ 2- R (ROUGH) KOLONİ ►3- M (MUKOİD) KOLONİ3- M (MUKOİD) KOLONİ ►4- L-KOLONİ4- L-KOLONİ

(46)

1-1- SS (SMOOTH) KOLONİ : (SMOOTH) KOLONİ : Hastalık olgularından

Hastalık olgularından YENİ İZOLE EDİLEN bakterilerin YENİ İZOLE EDİLEN bakterilerin oluşturduğu oluşturduğu kolonidir.

kolonidir.

Düzgün, parlak ve homojen görünümdedir. Düzgün, parlak ve homojen görünümdedir.

:

(47)

2- R (ROUGH) KOLONİ

► ESKİMİŞ ya da BİRÇOK KEZ PASAJI YAPILMIŞ ESKİMİŞ ya da BİRÇOK KEZ PASAJI YAPILMIŞ

bakterilerin oluşturduğu kolonilerdir. bakterilerin oluşturduğu kolonilerdir.

► Kenarları ve üzeri pürüzlü granüler görünümdedir. Kenarları ve üzeri pürüzlü granüler görünümdedir.

R-tipi koloni oluşturan bakteriler, Patojenitelerini R-tipi koloni oluşturan bakteriler, Patojenitelerini

kaybederler , kolayca fagosite olurlar kaybederler , kolayca fagosite olurlar

(48)

3-3- MM (MUKOİD) KOLONİ:(MUKOİD) KOLONİ:

KAPSÜL ya da MUKOİD SALGI

KAPSÜL ya da MUKOİD SALGI oluşturan bakterilerde oluşturan bakterilerde görülür.

görülür.

Bu kolonilere öze değdirildiğinde iplik gibi uzarlar. Bu kolonilere öze değdirildiğinde iplik gibi uzarlar.

(49)

4- L- KOLONİ:

►Hücre duvarı olmayan veya oluşturmayan Hücre duvarı olmayan veya oluşturmayan

mikroorganizmalar katı besiyerlerinde bu tip

koloni oluşturur.

►Koloninin ortası düğmeli ve granüllü ve yan Koloninin ortası düğmeli ve granüllü ve yan

kenarları düzensizdir.

(50)

(51)

Mikroorganizmaların

Büyüklükleri

İnternasyonel metrik sisteme ait ölçü birimi

Ökaryotik organizmalar ve bakteriler Ökaryotik organizmalar ve bakteriler

mikrometre (µm, 10_{mikrometre (µm, 10}-6 -6 )m)m

Viruslar

Viruslar ; nanometre(nm, 10 ; nanometre(nm, 10-9-9)m)m

Atom ve moleküller

(52)

Yuvarlak biçimde olanlan kokların çapları

0,4-1,2 µm

Çomak biçiminde bakteriler

0,2-1,0×0,5-10,0 µm

Sarmal formlara sahip olanlar

0,15-0,25×5-20,0 µm

VİRUSLAR

(53)

Genom büyüklüklerine göre değerlendirme

Genom büyüklüklerine göre değerlendirme • Bakterilerde ,Bazı faj ve viruslardaBakterilerde ,Bazı faj ve viruslarda

genomik DNA çift iplikçikli……….

genomik DNA çift iplikçikli………. genom uzunluğugenom uzunluğu baz çifti olarak

baz çifti olarak(ba,base pair, bp)(ba,base pair, bp)

Tek iplikçikli genomik faj ve viruslarda

baz olarak,

Bin baz çifti

Bin baz çifti (bin bp) veya kilo baz(kbp) olarak (bin bp) veya kilo baz(kbp) olarak tanımlanır

tanımlanır

Bakterilerde, faj ve viruslarda

genom büyüklüğü

genom büyüklüğü molekül ağırlığı cinsinden molekül ağırlığı cinsinden

Dalton