”T T -
V S t
As
zG-ti.'z^ot
ı
-*7
lo K r I
Attila İlhan, "Mavi
Adam" kitabında
yazarları sert bir dille
eleştirince, ilk tepki
Enis Batur'dan geldi
Yazıları yanlış dolu
"Attila İlhan, siftin senedir böyle
destekten yoksun yargdar geliş
tiriyor. Yazıları yanlışlardan
geçilmiyor, okurken hangisine
şaşıracağınızı şaşırıyorsunuz. Gö
rüşleri yapıtına bu kadar zarar
vermiş ikinci yazar yoktur."H 7
Y
akin
plan
■■in
m
a ky/c^i
PAZARTESİ, 26 Kasim 2001
7
E N İ S B A T U R ' D A N A T T I L A I L H A N ’ A Y A Y L I M A T E Ş
Yargılan sittin senedir
destekten yoksun
T
Ü R K edebiyatının ünlü ismi yapılmış yeni bir söyleşi kitabı ortalığı tam Attila İlhan la anlamıyla karıştırdı. Zeynep Aliye'nin Attila Ilhan'la yaptığı ve Bilgi Yayınevi tarafındanyayınlanan Mavi Adam adlı kitapta Ilhan'ın edebiyat
dünyasının önde gelen isimleriyle ilgili söyledikleri daha uzun süre tartışılacak gibi. A ncak ilk tepki yine ünlü bir isimden, Enis Batur'dan geldi. Enis Batur,
Cumhuriyet Gazetesindeki köşesinde bu kitaptan yola çıkarak, Ilhan'ın ne gibi yanlışlar yaptığını
sıralıyor. Batur, “Attila Ilhan'ın Yanlışları” başlıklı
yazısında; “Türk edebiyatında, görüşleri' yapıtına bu kadar zarar vermiş ikinci bir yazar yoktur” diyerek
ünlü şairin yanlışlarını şöyle sıralıyor:
H
e
NRI DEĞİL CLAUDE
“Görünüşte Attila İlhan 'Yeni Roman' akımıyla hesaplaşıyor. Olabilir. Ama hesaplaşmaya
girişilecekse, 'karşı tarafı kavramak gerekir. Birincisi, söz konusu yazarın adı Henri Simon değil, Claude Simon. Buna, sürçme diyelim. İkincisi, Şey
diye bir romanı yok:
Attila İlhanın olay
yaratan sözleri
At
kttila Ilhan, Mavi Adam adlı kitapta
Zeynep Aliye'nin sorularına verdiği
cevaplarda Türk edebiyatının pek çok
ünlü ismiyle ilgili düşüncelerini de
aktarıyor. Aşağıda okuyacağınız sözlerin
muhatapları da eminiz bu yargılara
cevap vermekte geç kalmayacaktır. İşte
Attila İlhan'ın olay yaratacak sözleri....
PA M U K SA LM A N RUŞDI
O LM A K İSTİYOR
“ ...Orhan Pamuk; şimdi patinaj yapıyor. Ne
yapacağını bilmiyor. Çok zor. Başladığında
Orhan Kemal, Kemal Tahir geleneğinden bir
yazardı. Onu birden bıraktı post-modernist olm ak için. Salman Rüşdi olmak istiyordu.
T ü rk rom an geleneği gerçekçiydi, o da bu gelenekten geliyordu. Şimdi post-m odernist rom an yazmaya çalışıyor; post-m odernist ne, doğru dürüst bilen yok. Böyle bir durumda artık bu 'pazar'a çalışmıyor, 'B atı pazarına' çalışıyor,
Salman Rüşdi olacak. B u mümkündür am a, bu
ticarettir, edebiyat değildir.”
ENİS BATUR
EN İYİ O SM A N LI AYDINI
“Şim di günümüzde en iyi O sm anh aydını kimdir diye sorarsan bana, Enis Batur derim
tereddüt etmeden. Çünkü o ülkeyi, Fransa'yı çok iyi bilir, gidiyor, geliyor, oradaki meseleleri tartışıyor. San ki Türkiye’nin meselesiymiş gibi. Tabii okunmuyor. H alk kendi adam ını tanır. Öyle bir özelliği var Türk halkının. Y a n i birisi ortaya çıkıp 'ben aydınım', veya 'ben şuyum, ben buyum' dediği zam an o halk onu öyle bir dinler am a kendisinin lafını söylemiyorsa, okum az. Tü rk halkı Orhan Kemal'i okur.”
MELİH C EV D ET KENDİNİ
TÜ R K SAYM IYOR
“ B enim bir yazı dizisi vardır: Melih
Cevdet'in İnanılmaz Sığlığı diye bir yazıdır; 5-6
tanedir. İnanılm az saçm alıklar yazmış Melih.
B en de onları okudum ve açıkladım . D edim :
'Ne yapıyor bu adam böyle? Bunlar saçmalık. Hiçbir şeyin farkında değil.' M esela Melih
M acaristan ’da bir toplantıda; adam lar gelip ona soruyorlar: Türk edebiyatının klasikleri nelerdir?’ Cevap ne biliyor musun: 'Türk edebiyatının klasikleri yoktur.' Şimdi bu ne
dem ek? Bunun anlam ı ne? B ıınun anlam ı, kendisini Tü rk saymıyor. Tam am en kopmuş. B aşka bir yerde. İşte T anzim at kafası.”
Y a Perec'in Şeyleriyle karıştırıyor, ya da, daha vahimi, Claude Simon'un Leçon de Chose
kitabından söz ediyor, eğer öyleyse; Fransızcası da yetersiz. Burada 'Chose'un 'şey'le ilgisi yoktur, kitabın adı düpedüz 'Hayat Bilgisi'dir (...) Üçüncüsü, Simon'un eski itibarının kalmadığı da kulliyen yanlış:
1985'te Nobel ödülü kazandı bu yazar, geçen yıl yayımlanan Tramvayi neredeyse oybirliğiyle başyapıt
olarak değerlendirildi.”
RlMBAUD'NUN ÜÇTE BİRİ
“Attila İlhan, sittin senedir böyle destekten
yoksun yargılar geliştiriyor, yazıları yanlışlardan
geçilmiyor (...). Mavi Adam'da da böyle: Israrla Rimbaud'un 'tek bir kitabı' olduğunu vurguluyor,
üstelik şiirini de çok iyi tanıdığım söylemeyi de ihmal etmiyor, demek ki Rimbaud'nun üçte birini
okumuş.”
H
eid eg g er
va r o lu şçu
m u
?
“ Heidegger varoluşçuların çizgisinde bir adamdı” cümlesini felsefe fakültesi öğrencisi söylesesarakaya alınır, Attila İlhan yetinmiyor, bu komik ve
anokronik bilgiden yola çıkarak dehşet Heidegger ve
varoluşçuluk 'analizleri' yapıyor. Frankfurt Okulu düşünürlerinin hepsinin cinsellikle ilgili kitapları olduğunun bilinmediğini yüzümüze çarpıyor. Gerçekten de bilmiyoruz, mesela Adorno'nun, Habermas'ın (adlarını veriyor madem) hangi
kitapları -ben öğrenmeye hazırım."
Yüz
KIZARTICI YAN.LJâLAiT
Attila İlhan'ın Loti'yle ilgili ileri sürdükleri yüz
kızartıcı bilgi yanlışlarıyla dolu, her şeyi ve herkesi birbirine karıştırmış: Renee Vivien'le tanışan kadın
Fransız değil Türktür. (Reşat Nuri Drago'nun kız-
kardeşidir!), 'Aziyade'yle ilgisi yoktur, Loti'yle 'Aziya- de'yi okuduğu için tanışmış, Vivien'e 'Kırık Hayalli ler' kitabıyla ve Loti'nin Türkiye'yi le Figaro'da övdü
ğü yazı sayesinde ulaşmıştır. Attila tlhan'm bu konu
daki bütün bilgileri yanlış, Loti'ye ilişkin 'Ne Türki ye'yle, ne Türk halkıyla ilgisi var' yorumu da.
IV la v i Adam", Attila
Ilhan'la yapılmış bir
söyleşi kitabı. İlhan'ın
kitapta söylediklerine ilk
tepki yazar Enis
Batur'dan geldi. Batur,
Cumhuriyet
Gazetesi'ndeki köşesinde
Attila İlhan'ın ne gibi
yanlışlar yaptığını
sıralayarak, "Türk
edebiyatında/görüşieri'
yapıtına bu kadar zarar
vermiş ikinci bir yazar
yoktur" diyor.
n YUMAZ
★ sittin senedir: oldum olası, öteden beri, sürekli
Taha Toros Arşivi
