KADIN MÜDÜR — Darüsşafaka'nın 7 yıllık mü dürü Nazıma Antel çalışma masasında. Bu ve fakâr okulda tam 17 meslek yılını doldurmuş.
I
873
yılında kurulan tarihî okul,
gazeteci yazar Ahmet Rasim , şair Hü
seyin Siret, m atem atikçi Salih Zeki ve
devrin büyük isim yapan Rasathane
m üdürü Fatin Hoca gibi nice ünlü
kişi yetiştirm iştir, Artık bu şöhretle
rin arasında kadınlar da yer alacak.
ASIRLIK B İN A — Darüsşafaka'nın ilk binası. Geniş, yük sek tavanlı sınıflarında nice ünlüler okumuş, mezun ol muş. Am a yakında okul yeni, modem binasına taşınacak.
K IZ ERKEK O M U Z O M Z A — A rtık Darüşşafaka’nın sınıf larında (üstte )v e yemekhanesinde (altta) kızlar ve erkek ler bir arada okuyacak, aynı masalarda yemek yiyecekler.
g . RİF Ağa mubassırımız. Naki Efendi müdürümüz. Zi- yade haşarılık olmayacak. Derhal kaş çatılıyor. Bu iyi. Dayak yok...
«Ben valideyi unuttum. Akşama kadar o geniş, çiçekli, mun tazam bahçede oynadık...
« O ne? Herkes toplandı. Sıra duruldu. Ben de onları tak lit ettim. Bizden bir sene evvel giren efendilerden biri bizi tabur haline koydu...»
Gazeteci ve yazar Ahmet Rasim, 1873'lerde Darüşşafaka lisesi'ne ilk girdiği günlere ait anılarını böyle anlatıyor.
Bu anıların üzerinden, 98 yıl geçti. 98 upuzun yıl... Bu sü re içinde her yerde olduğu gibi Darüşşafaka'da da çok şey değişti. Gerçi okulda Ahmet Rasim devrinde olduğu gibi yi ne «dayak yok», bahçe yine eskisi gibi «geniş çiçekli ve mun tazam». Çocuklar yine «validelerini» unutarak oyuna dalıyor lar, sohbet ediyorlar. Ama bu aynı hava içinde çok büyük bir değişiklik göze çarpıyor... Tarthf Darüşşafaka için pek önemli ve henüz birkaç haftalık geçmişi olan bir değişiklik bu: Ahmet Rasim'tn ve o devirlerin tabiri ile «efendiler» İn yanında, şimdi «küçük hanımlar» da var... Zeki bakışlı, kısa saçlı, uzun saçlı, kumral, esmer, sarışın kız öğrenciler.
Kurulduğu tarihten bu yana Darüşşafaka Lisesi’nln sınıfla rını, koridorlarını, kütüphane ve kantinini ilk defa kız öğren cilerin sesleri dolduruyor, bahçede, erkek öğrenciler ilk de fa sınıf arkadaşları kızlarla beraber dolaşıyor, oynuyor ve kantindeki masalarını kızlarla paylaşıyorlar.
Darüşşafaka'nın 7 yıllık müdürü Nazıma Antel Hanımın ver diği bilgiye göre, hazırlık sınıflarına bu yıl tam 77 kız öğ renci alınmış. Müracaat eden 1740 öğrencinin 642'si kızmış. Nazıma Hanım bu konuda şöyle diyor:
— Kontenjanımız mahdut. Ayrıca okula girecek her öğren ciden istediğimiz bazı şartlar var. Maddi durumu, bizim tayin ettiğimiz ölçülerin üstünde olduğu takdirde, imtihanda al dığı puanlar yüksek bile olsa, kabul etmiyoruz.
Sarışın, mavi gözlü, şirin bir kız öğrenci. Ufacık tefecik... Ama ilerisi için düşünceleri pek cesur. «Gelecekte ne olmak istiyorsun?» şeklindeki soruyu:
' — Doktor olacağım, diye cevaplandırdı.
Kumral saçlı, sevimli bir öğrenci de, gözlerini kırpıştırarak: — Daha düşünmedim, dedi. Az sonra, karar vermiş olacak ki dönüp geldi: Ben, dedi öğretmen olacağım.
Kurulduğu yıllara rastlayan Rus harbinde, deha sonraki de virlerin I. Dünya ve Kurtuluş Savaşlarında babaları şehit dü şen çocuklara kucak açan Darüşşafaka, 5 yıldır yoksul ol mak şartıyle analı - babalı, çocukları da kabul ediyor. Bu yıl, okulun sıcak, yapmacıktan uzak, eğitim, kültür, şefkat ve bakım kokan havası, 77 kız öğrenciyi de saracak.
Okul analı • babalıları kabul ediyor ama, yetim - öksüzle rin oranı da hiç bir zaman yüzde 50’nin altına düşmüyor. Halen okulda 560 öğrenci okuyor. Fakat amaç, 500’ü erkek, 500’ü kız olmak üzere bu sayıyı 1000’e çıkarmak...
Darüşşafaka'da okumayana yer yok. Okulun hazırlamış olduğu yönetmeliğe göre, en fazla 3 dersten bütünlemeye kalma şansı var. Bir dördüncü eklendi mi, öğrenci okuldan uzaklaştırılıyor. Bu da çalışma temposunu hızlandırıyor...
Şimdi, koridorlarda bir koşuşma, bir hareket var... Zil çal dı... Yemek zili bu... Sınıflar boşalıyor. Kızlı, erkekli grup lar bahçeye çıkarak, eski binaya koşuyorlar. Binanın altındaki yemekhanede yemek yiyecekler. Sıralar muntazam, yemekler güzel... Masalara dört kız dört erkek öğrenci karşılıklı otu ruyor. Atatürk ilkelerine ve Türk geleneklerine bağlı eğitim yapan bu vefakâr lisede, kızlar bütün bir hayat boyu beraber olacakları, birlikte çalışacakları, dertlerine sevinçlerine ortak olacakları erkek arkadaşları ile hayat sorumluluğunu paylaş manın ilk denemesine böylece başlamış oluyorlar. ■
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
