IBYAN - 1L iki boyutlu hızlı yanma programı

TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU ÇEKMECE NÜKLEER ARAŞTIRMA VE EĞİTİM MERKEZİ

Ç .N .A.E.M . A.R 299..

IBYAN - IL İKİ BOYUTLU HIZLI YANM A PROGRAMI

Gülsen Ü S T Ü N , Ulvi ADALIOĞLU Mehmet H TU R G U T

NÜKLEER MÜHENDİSLİK BÖLÜM Ü Şubat 1992 *

|

P.K. 1, Hava Alam , İSTANBUL Basım tarihi Eylül 1992

Ç .N .A .E .M . A .R 299

IBYAN - IL İKİ BOYUTLU HIZLI YAN M A PROGRAM I

Gülsen Ü S T Ü N , U Iyİ ADALIOĞLU Mehmet H TU R G U T

n ü k l e e r m ü h e n d i s l i k b ö l ü m ü

Şubat 1992

P.K. 1, Hava Alanı, İSTANBUL Basım tarihi Eylül 1992

IBYAN-1L: İKİ BOYUTLU HIZLI YANMA PROGRAMI

ÖZET

îki ve bilhassa üç boyutlu difüzyon hesaplarında zamana bağlı değişimler incelenirken oldukça fazla bilgisayar zamanı harcanmaktadır. Hızlı gözlem çalışmaları için, mikroskopik tesir kesitleri kullanılarak yanma hesabı yapmak yerine, yanmaya bağlı makroskopik tesir kesitleri kullanılıp kritiklik hesabı yapacak bir kod hazırlanması düşünülmüştür. Bunun için EPRI-CELL kodu kullanılarak TR-2 reaktörü için yanmaya bağlı makroskopik tesir kesitleri kütüphanesi hazırlanmıştır.

Ç.N.A.E.M. Nükleer Mühendislik Bölümünde yazılmış iki bo­ yutlu difüzyon hesabı yapan IBD-1L koduna, hazırlanan bu tesir kesitleri kütüphanesini kullanarak akı dağılımlarını ve bölgele­ re bağlı yanma değerlerini hesaplayacak bir modül eklenmiştir. Geliştirilen IBYAN-1L programıyla, önce her bölge için verilen yanma değerlerine uygun makroskopik tesir kesitleri kullanılarak akı dağılımları hesaplanmakta ve bu kalp düzeni istenilen bir süre belirli bir güç seviyesinde çalıştırılarak k-etkin değerle­ ri ve yakıtların yanma oranları yeniden bulunmaktadır.

Bu program yardımıyla TR-2 reaktörünün ilk on çevrimiik kalp yüklemeleri ve çalışma programı gözönüne alınarak hesap ya­ pılmış, her çevrim başındaki ve sonundaki k-etkin değerleri ve yakıtların yanma oranları tesbit edilerek deneysel sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Hesaplarda tüm kontrol çubuklarının kalp dışında olduğu varsayılmıştır.

ABSTRACT

Two and especially 3D time dependent diffusion calculati­ ons cost a lot of computer time. A fast burnup routine that uses the burnup dependent macroscopic cross sections is preferred against the one that uses the microscopic cross sections, for quick-survey calculations. A macroscopic burnup dependent cross section library was generated for the TR-2 reactor core using EPRI-CELL code.

A simple module was added to 2D diffusion cade IBD-1L,which was written in Nuclear Engineering Department of CNAEM, that calculates the flux distribution and burnup levels for each re­ gion using the prepared cross section library. First, the flux distributions were calculated by using the macroscopic cross sections according to the burnup levels in each region and then for a fixed time interval, at a certain power lewel, the burnup values were recalculated for each region.

The first 10 cycles of the TR-2 reactor were evaluated by this code. The BOC and EOC k-effective values and the burnup distributions are in good agreement with the experimental results. All control rods were assumed to be out of the core in all of the calculations.

İÇİNDEKİLER Sayfa 1. GİRİŞ ... 1 2. TEORİ ... 2 3. KODUN TANITIMI ... 5 4. DENEYSEL ÇALIŞMALAR ... 6

5. KODLA YAPILAN ÇALIŞMALAR ... 6

6. SONUÇLAR VE İRDELEME ... 7

REFERANSLAR ... 9

TABLOLAR ... 10

ŞEKİLLER ... 16

EKLER EK-1: Alt programların kısaca tanıtılması ... 18

EK—2: Kodda kullanılan değişkenler ve tanımları ... 19

1. GÎRIS

Araştırma reaktörlerinde yakıt idaresi planlaması, yakıtın mevcut nötronik ve termohidrolik sınırlamalar dahilinde maksimum k-etkini verecek şekilde yakılması, reaktivite değişimlerine karsı reaktörün sürekli kritik tutulması ve yakıtın verilen li­ mit değerlerine kadar en iyi şekilde yakılması amaçlarını taşır. Bir araştırma reaktörü isletmesinde takip edilecek yakıt idaresi planlaması reaktörün,

- Yakıt dizaynı,

- Çıkarılmış yakıttaki ortalama yanma, - Yakıtın reaktörde kalma süresi ve yeri gibi önemli karakteristikleri üzerinde etkilidir.

iki boyutlu, çok gruplu nötron di füzyon denklemlerini çö­ zen, yanma ve yakıt yer değiştirmesi yapan birçok kodlar hazır­ lanmıştır. Yakıt yükleme ve yer değiştirme işlemlerinde bir ya­ kıt çevrimi sonunda her yakıtın yanma oranı bellidir. Sonraki çevrim için hangi yakıt elemanı hangi bölgeye yerleştirilirse, k-etkin değeri ile yakıtların o çevrim sonu yeni yanma oranları ne olur sorusu yakıt idaresi açısından önem kazanmaktadır. Yanma ve yakıt yer değiştirmesi hesabı yapan bir kodla temiz kalpten başlayıp istenen çevrime kadar bütün yanma hesaplarını yaparak bu son çevrim için aranan değerleri hesaplamak yerine, yalnız o çevrimde kullanılan yakıtların yanma değerlerini vererek çok da­ ha kısa zamanda istenilenleri bulmak bilgisayar zamanı açısından önemlidir. Bu şekilde hesap yapan bir programla kısa zamanda birçok değişik kalp yükleme durumu için hesap yapılarak en uygun kalp yüklemesi seçilebilir. Ayrıca yanmayla değişen sayısal yo­ ğunlukları ve mikroskopik tesir kesitleri kullanarak yanma hesa­ bı yapmak yerine, yanmaya bağlı makroskopik tesir kesitlerini direkt olarak kullanmak harcanan bilgisayar zamanını daha c azaltacaktır.

Bu düşüncelerle ÇNAEM Nükleer Mühendislik Bölümünde yazı, mis iki boyutlu çok gruplu difüzyon hesabı yapan IBD-IL1113 ko du, yanmaya bağlı makroskopik tesir kesitleri kütüphanesini kul

lanarak yanma hesabı yapacak hale getirilmiştir. Geliştirilen IBYAN-1L programıyla temiz kalpten hesaba başlanarak yanma

yapı-

-2-labildigi gibi, yanmış ve temiz yakıtlarla yüklü bir kalple de hesaba başlanarak, reaktör belirli bir güç seviyesinde istenilen süreler boyunca çalıştırılarak ard arda k-etkin değerleri ve ya­ kıtların yanma oranları bulunabilmektedir. Kodun bir özelliği de

istenirse her yakıt elemanı için, herhangi bir zaman adımı so­ nunda, fisil izotopların ve fisyon ürünlerinin yanmayla değişen sayısal yoğunluklarını vermesidir.

IBYAN-1L programında kullanılan makroskopik tesir kesit kütüphanesi, ANL'de TR-2 reaktörünün yüksek zenginlikli (% 93)

yakıtları için EPRI-CELL koduyla üretilmiş yanmaya bağlı beş gruplu datalardan1133 hazırlanmıştır.

2. TEORİ

Nötron difüzyon denklemlerinin sonlu farklar yöntemiyle çözümü nükleer reaktörlerin nötronik hesaplarında kullanılan en yaygın yöntemdir. IBYAN-1L, x-y ve r-z geometride çok gruplu sonlu fark nötron difüzyon denklemlerini bir satır ardışık over- relaksasyon (SOR) yöntemiyle çözmektedir. Genel olarak çok grup­

lu yere bağlı difüzyon tını göstermek üzere;

-\7.(D«(_r) S 7 J8"3 (_r>) +

---- J jEf'Mr)

k h— 1

seklindedir. Burada: G: Enerji grubu sayısı

Da (r>: r noktasında g grubundaki difüzyon katsayısı jzfa (_r ) : r noktasında g grubundaki nötron akışı

Z«(r): r noktasında g grubundaki makroskopik absorpsiyon tesir kesit i

r noktasında g grubundaki makroskopik fisyon tesir kesiti denklemi 'g' grubu, 'jr* de yer koordina-

G lZ?(r) +

]

2®— v^(r): r noktasında g grubundan diğer alt gruplara makrosko- pik saçılma tesir kesiti

v®: g inci gruptaki bir fisyondan açığa çıkan fisyon nötronu sayısı

Fisyon nötronlarının g grubuna düşenlerin kesridir.

(1) denkleminin bes nokta sonlu fark denklemi haline getirilmiş sekli, d d 9 9 3 9 3 3 ~ b ± , J | 0 i — l , J + Ö İ , J 0 ± m J C i , J 0 ± + ± 9 J *- d l , J 0 ± m J — ± S 3 % 3 3 3 — e*, j — ... . S^t.j + S» ı. j * (2) k»-f^ g-l , 2 ,.... G 3

Burada S^*.j ve S»*,j , (i,j) noktasında toplam fisyon ve saçıl­ ma kaynak terimleridir.

(2) denkleminin çözümü Ref[l] de verilmiştir. (1) denkleminde kullanılan makroskopik grup sabitleri genel olarak115*3,

2®=2®(e,b,P,T.*,TM ,£,p,c) (3)

seklinde ifade edilebilir. Burada ;

X : Tesir kesiti türü

e: Yakıt zenginliği b: Yakıtın yanma değeri P: Reaktör gücü

Tf : Yakıt sıcaklığı

Tm : Yavaşlatıcı sıcaklığı : Yavaşlatıcı yoğunluğu p: Sistem basıncı

c: Kontrol zehri yoğunluğu g: Enerji grubu

dur. Yukarıdaki (3) ifadesinde kısa ve uzun sürede olabilecek değişimleri ayırırsak, 2® = 2® + 62® X K , L T X,ÎT 2® = 2® ( e , b , P , Tf*- , Tm , p , p , c ) *,IT X,LT > (4) (5)

yazabiliriz. Bizi ilgilendiren uzun süredeki değişimleri belli bir yakıt zenginliği ve sabit bir reaktör gücü için basitleşti­ rerek sadece üç parametreye bağlı bir ifade haline getirebiliriz;

(6)

Güç reaktörleri için kullanılan bu ifade TR-2 reaktörü göz önüne alındığında daha da basitlesecektir. TR-2 reaktöründe kontrol zehri olmadığı ve güç reaktörlerine nazaran çok düşük ( 30-45*0 sıcaklıklarda çalışıldığı için yavaşlatıcının yoğunluk değişimi ve zehir kontrasyonu parametrelerini ihmal edebiliriz.

Böylece TR-2 reaktörü için makroskopik grup sabitleri tek bir parametreye bağlı olarak ifade edilebilir;

Yukarıdaki ifadede verildiği şekilde sadece yanmayla değişen makroskopik grup sabitleri, yüksek zenginlikli TR-2 yakıtlarının

% 76'1ık yanma değerine kadar 21 yanma adımı alınarak EPRI-CELL koduyla hazırlanmıştır.

IBYAN-1L programıyla hesap yapılırken temiz veya yanmış kalpteki her yakıtın yanma değeri MWG/TU olarak verilmektedir. Verilen bu yanma değerlerine uygun makroskopik tesir kesitleri, tesir kesit kütüphanesinden lineer interpolasyonla bulunmakta­ dır. Yanma oranı farklı her yakıt için gerekli makroskopik tesir kesitleri bulunduktan sonra sistemin k-etkin değeri, noktasal akı ve bölgesel güç dağılımları hesaplanmaktadır. Güç dağılımın­ dan hareketle her yakıt elemanının güç yoğunluğu W/cm3 olarak bulunmaktadır. Yakıt bölgelerinin bir A t zaman adımı sonundaki yanma değerleri ise.

•“•Tw ? ( b ) (7)

b * ( t ) = b i ( t - A t ) + P ı ( t - A t ) * Fj (8) formülüne göre hesaplanmaktadır. Burada:

bı : ı inci yakıt bölgesinin yanma değeri [MWG/TU] P t : i inci yakıt bölgesinin güç yoğunluğu [Watt/cm3 ] A t : Yanma zaman adımı [Gün]

IBYAN-İL programıyla, reaktör kalbindeki izotopların sayı­ sal yoğunluklarının zamana bağlı değişimlerinin teker teker bu­ lunarak mikroskopik tesir kesitlerinden hareketle makroskopik grup sabitlerinin hesaplanması işleminden kurtulunarak, belli bir yanma değerine uygun grup sabitleri direkt olarak daha önce hazırlanan kütüphaneden alınmaktadır. Böylece, herhangi bir TR-2 kalp düzeni için sadece yakıtların yanma değerleri verilerek di­ rekt kalbin reaktivite fazlası, akı ve güç dağılımları ile ya­ kıtların istenen bir zaman adımı sonundaki yeni yanma oranları hesaplanabilmektedir.

3. KODUN TANITIMI

IBYAN-1L kodu iki boyutlu çok gruplu nötron difüzyon denk­ lemini x-y ve r-z geometride sonlu fark yöntemi ile çözerek k-etkin çoğalma katsayısını, grup akı ve güç dağılımlarını he- saplayabilmektedir. Dıs iterasyonda kaynak terimini hızlandırmak üzere Chebyshev hızlandırma yöntemi kullanılmıştır. îç iteras­ yonda akının yakınsamasını hızlandırmak için de tek satır over- relaksasyon tekniği tatbik edilmiştir. Program maksimum 5 enerji grubu ve 90*100 nokta sayısı için hesap yapmaktadır. Kompozisyon sayısı 25, bölge sayısı 100 ile sınırlandırılmıştır. Yanma zaman aralıklarında sabit akı varsayımı ile istenildiği kadar ard arda yanma yaptırılabilir. IBYAN-1L kodundaki yanma modülünün akis diyagramı Seki 1-1'de verilmiştir.

Kodun bir özelliği de ilk akı tahminini 1 alarak hesaba başladığı gibi daha önceden bir üniteye yazdırılmış akı dağılı­ mını okuyarak bu değerleri ilk tahmin olarak alabilmesidir. Kalp düzeni değiştirilmedikçe bu şekilde yapılan hesap akının yakın­ samasını hızlandırdığından iterasyon sayısını ve dolayısıyla ge­ çen CPU zamanını azaltmaktadır.ilk k-etkin hesabından sonra akı dağılımları bir üniteye yazdınlmakta, sonraki k-etkin hesapla­ rında bu akı değerleri ilk tahmin olarak alınmaktadır.

Kod ana program ve alt programlardan oluşmaktadır. Ana program giriş datasının bir kısmını okur ve problemin çözümü için gerekli birinci derece alt programları çağırır. Birinci de­ rece alt programlar ve bu alt programlarda çağrılan ikinci dere­

-6-ce alt programların yaptıkları isler EK-l'de özetlenmiştir.

Kod eğer istenirse, verilen veya herhangi bir zaman adımı sonunda hesaplanan yanma değerlerine göre fisil izotopların ve fisyon ürünlerinin sayısal yoğunluklarını da bulabilmektedir.

Kodda NBV=1 ile hesaba başlanmaktadır. Her yanma adımında NBV bir arttırılmakta, NBV=NYA olduğu zaman koddan çıkılmaktadır.

4. DENEYSEL ÇALIŞMALAR

Deneysel değerler genellikle bakır teller kullanılarak ya­ pılmaktadır C‘*:1. 60 cm uzunluğundaki bakır teller reaktör kal­ bindeki standart yakıt elemanlarının elden geldiğince ortadaki plakalarının arasına yine ortaya gelecek şekilde dikey olarak yerleştirilmektedir. Reaktör 5 kW güçte iken 10 dak.'lık bir sü­ re ışınlandıktan sonra, 1-2 gün bekletilerek toplam aktiviteleri ölçülmektedir. Bu suretle bulunan relatif aktivite, dolayısıyla güç dağılımından gerçek akılar bir program yardımıyla hesaplana­ rak yakıtların belli bir süre içindeki yanma değerleri deneysel olarak tesbit edilmektedir. Akıların bu süre içinde değişmediği varsayıldıgı için bir çevrim içinde değişik zamanlarda ölçüm de­ ğerleri alınmasına çalışılmaktadır.

Deneysel değerlerin tutarlılığını test edebilmek üzere, bakır teller haricinde, mini fisyon odasıyla*1553 , altın varaklar­

la ve ışınlama elemanı ortasında Ro-dedektörü ile de ölçümler yapılmıştır.

5. KODLA YAPILAN ÇALIŞMALAR

IBYAN-1L programının ilk testi için TR-2 reaktörünün 10.çevrim kalp düzeni (Şekil-3) örnek problem olarak alınmıştır. 89 bölgeli kalp sekli için 70*85 nokta alınmış ve 5 gruplu data kullanılmıştır, örnek kalp seklinde bütün yakıtların yeni olduğu farzedilerek temiz kalpten hesaba başlanmış ve kalp 3.16 MW güç­ te 240. 480. 720 ve 960 MWG yakılmıştır. Aynı kalp düzeni ve yanma süreleri için mıkroskopik tesir kesitlerini kullanan GERE- BUS1^ 3 koduyla da hesap yapılmış ve sonuçlar karşılaştırı1- mıştır. Her iki kodla elde edilen temiz kalp ve dört yanma adımı sonundaki k-etkin değerlerinin, her yanma adımından sonra yakıt­

ların yanma oranlarının birbirine çok yakın olduğu görülmüştür (Tablo-1, 2) .

Kodun gerçek problemlere tatbikinde TR-2‘nin çevrim hesap­ larının yapılması uygun görülmüştür. TR-2'nin ilk kalp yükleme düzeni (Şekil-2) alınarak kalp 186.9 MWG yakılmıştır. 1. çevrim sonundaki k-etkin değerleri ve yakıtların yanma oranları hesap - lanmıştır. Hesaplanan yanma değerleri yakıt yer değiştirmesi ya­ pıldıktan sonra 2. çevrim başında kullanılarak çevrim başı ve sonu k-etkin değerleri ve çevrim sonunda yakıtların yeni yanma oranları hesaplanmıştır. Bu şekilde TR-2‘nin 10 çevrimiik yanma hesapları yapılmış ve elde edilen sonuçlar deneysel değerlerle karşılaştırılmıştır. Çevrim hesaplarında tüm kontrol çubukları­ nın kalp dışında olduğu varsayılmıştır. Reaktör yüksekliği 59.65 cm, akıbüküm değeri 0.00161 cm-3 ve yakıtların uranyum yoğunluğu 0.1005303 gr/cm3 alınmıştır. Çevrimler boyunca akılar, on günü geçmeyecek şekilde belirli zaman aralıkları için sabit kabul edilmiş ve hesaplar bu sabit akılarla yapılmıştır.

6. SONUÇLAR VE İRDELEME

Difüzyon hesaplarında kafes aralıklarının seçimi önemlidir. Bu aralıklar ortalama serbest yoldan küçük olmalıdır. Bu şart nokta sayısını arttırmaktadır. Buna mukabil nümerik hesaplarda ise boyut artması CPU zamanını arttırır. Daha kaba bir kafes ya­ pısı ile bölge sınırlarında aralıklar ortalama serbest yoldan küçük alınarak oldukça iyi sonuçlar elde edilmiştir. Kafes nok­ talarının iyi seçilmesi durumunda Tablo-1’de verilen k-etkin de­ ğerleri arasındaki farkların tüm yanma adımları için %0.4’ün al­ tında olduğu; aynı yanma adımları için Tablo-2'de verilen yakıt­ ların yanma oranlarındaki ortalama farkların ise %2 civarında olduğu görülmüştür.

TR-2 reaktörünün ilk on çevriminin çevrim uzunlukları, çevrim başı ve sonu k-etkin değerleri; standart, kontrol, ışın­

lama yakıt elemanlarının çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçü­ len yanma oranları Tablo-3 ile Tablo-12 arasında verilmiştir. Bu tablolar düzenlenirken kalp konfigürasyonlarındaki (Şekil-2, 3) su kutuları ve kalp yukarısındaki Be bloklar yerden tasarruf

-8-amacıyla tekrardan gösterilmemiştir, ölçüm ve hesap arasındaki ortalama farklar standart yakıt elemanları için % 6 , kontrol ya­ kıt elemanları için ise %7 civarındadır. Farklar yanma değeri düşük olan yakıtlarda daha yüksek gözükmektedir. Yakıtlar deği­ şik pozisyonlarda yanarak daha yüksek yanma değerlerine ulaştık­ ça bu fark giderek azalmaktadır.En yüksek farklılık ise CR-2 kontrol elemanı pozisyonunda beş çevrim boyunca kalan C018 No'lu kontrol elemanında görülmüştür. Bunun en önemli sebebi hesaplar­ da tüm kontrol çubuklarının yukarıda farzedilmesidir. Gerçekte

ise CR-2 kontrol elemanı reaktörü kritik yapacak şekilde çevrim­ ler boyunca kalp içinde kalmakta ve bu bölgedeki termal akı de­ ğerini düşürerek, uzak bölgelerdeki akıları yükseltmektedir. Bunun sonucu olarak yanma değerleri kontrol elemanı ve yakının­ daki bölgelerde düşük, diğerlerinde ise yüksek olmaktadır. De­ neysel yanma değerleri bulunurken, akı ölçümleri genelde çevrim başlarında ve sonlarına doğru yapılmakta ve bu değerler sabit kabul edilerek yanmalar hesaplanmaktadır. Ayrıca kontrol eleman­

larındaki akılar ölçülemedigi için çevrelerinde ölçülen akıların ortalamaları kullanılmıştır. IBYAN-1L kodu ile hesap yapılırken akı dağılımları on günü geçmeyecek sürelerle sabit kabul edil­ miştir. Bu kabuller de deney ile hesap arasında az da olsa bir

farklılığa neden olmaktadır.

IBYAN-1L kodunda kullanılan tesir kesitleri kütüphanesi TR-2 reaktörünün 3.16 MW güçte çalıştığı varsayılarak hazırlan­ mıştır. Dolayısıyla bu kütüphanedeki makroskopik tesir kesitleri Xe ve Sm'un her zaman adımı için bu güçteki değerine tekabül eden değerlerini içermektedir. Reaktör daha değişik bir güçte çalıştığı zaman X e ’nun üremesi değişeceğinden buna göre bilhassa yutma tesir kesitlerinin de düzeltilerek hesap yapılması gerek­ mektedir. Bunur, için önerilebilecek en iyi yöntem, reaktörün ça­ lıştırıldığı güç aralığı içinde birkaç değer alınarak hazırlana­ cak kütüphaneler arasındaki farklardan makroskopik tesir kesit­ leri için bir güç düzeltme faktörünün bulunarak kodda gerekli düzenlemelerin yapılmasıdır. Bu şekilde, ayrıca. her noktadaki güç yoğunlukları arasındaki farklardan ötürü oluşacak Xe degeı—

IBYAN-1L kodu modüler olarak hazırlanmıştır. Planlandığı gibi ilerde daha hızlı difüzyon kodları geliştirildiği takdirde difüzyon hesabı yapan kısımlar bu yeni programlarla değiştirilip daha hızlı kodlar elde edilebilecektir.

REFERANSLAR

[1] U. Adalıoglu. R. Tuncel, "IBD-lL:One Line Overrelaxation Co­ de for Diffusion Theory Calculations"(An Improved Version of

IBD-1 Code), ÇNAEM AR-263 (July 1989)

[2] T. Aldemir, M. H. Turgut, M. M. Bretscher, J. L. Snelgrove, "A Feasibility Study Concerning the Conversion of the TR-2 Reactor from Using Highly Enriched Uranium to Light Enriched Uranium". CNAEM-R-217 (1982)

[3] A. Kruger. D. Bünemann, K. Penndorf, M. H. Turgut, "A Fast Burnup Routine for 3D Simulators", GKSS 81/E/49 (Oct.1981) [4] Deneyler Arif işyar, Ertaç Vural ve Bülent Sevdik tarafından

Reaktör Bölümünce yapılmaktadır.

[5] Bu deney Hakan Anaç ve M.Yaşar özal tarafından gerçekleşti­ rilmiştir.

[6] M. Console, A. Daneri, and E. Salina, "EREBUS: A Multigroup Diffusion Program in Two Dimension", FN-E-88 (FIAT.1967)

-10-Tablo-1 : TR-2 reaktörü 10. çevrim kalp düzeni için IBYAN-1L ve GEREBUS kodlarıyla hesaplanan k-etkin eğerleri

Yanma (MWG) k-etkin % fark IBYAN-İL GEREBUS 0 1.124012 1.126759 0.24 240 1.056884 1.060706 0.36 480 1.032499 1.034625 0.21 720 1.006194 1.006176 0.00 960 0.977298 0.974902 0.25

Tablo-2 : TR-2 reaktörü 10. çevrim kalbinin 4 zaman adımı sonundaki yanma oranlarının yakıtla­ ra göre dağılımı (% U-235 olarak)

3 4 5 6 — >Kalp koord. 3 4 5 o 6.. 10 6,.01 7.,48 7,.20 7..05 6,.82 6..35 6,.26 12.. 15 12,.05 14..84 14..36 14..02 13,.62 12 ..65 12,.54 18..21 18,.09 22 .. 14 21,.47 20.,96 20..41 18..94 18,.81 24.. 27 24..14 29 ..36 28.,51 27..88 27,.16 25..23 25,,08 7..08 6,.99 7., 99 7,.68 7..86 7,.56 6 ..72 6,,63 14,.06 13,.95 15 ..84 15.,29 15..58 15,.05 13..37 13.,25 21..01 20,.86 23..64 22..84 23.. 26 22,.49 20..02 19.,87 2.7..91 27 .73 31 .. 36 30,.33 30..86 29,.87 26..67 26,.48 6 ,.93 6 .85 9 ..84 9.,36 8..75 8,.38 6 ..57 6,.51 13,.78 13 .68 19 ,.35 18..47 17..30 16,.64 13..07 13..02 20..60 20 .47 28.. 54 27,,29 25..71 24,.77 19 ..59 19..55 27.. 39 27,.24 37.. 36 35..81 33 ..95 32,.74 26.. 12 26..07 5 . 79 5 ,.75 7.. 00 6,.80 7.. 18 6 ,.95 5,.91 5..86 11 .. 54 11,.54 13.. 93 13..58 14.. 27 13,.89 11 .78 11,.77 17..31 17,.35 20 ,.84 20,.36 21 ..33 20 .80 17..68 17,.70 23 . 13 23 . 19 27,.74 27,. 12 28 .35 27 .67 23..61 23 .66 240 480 720 960 MWG MWG MWG MWG

Soldaki değerler IBYAN-1L sonuçları, sağdaki de­ ğerler GEREBUS sonuçlarıdır.

Çevrim başı k-etkin - 1.080047 (*) Çevrim sonu k-etkin = 1.017897 Çevrim uzunluğu = 186.88 MWG

Tablo-3: 1. çevrim başa ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları 0.0 6.84 S104/33 0.0 6.03 0.0 8.52 C015/43 0.0 7.41 0.0 7.70 S103/53 0.0 6.90 0.0 6.98 C016/63 0.0 6.21 0.0 7.20 C017/34 0.0 6.70 0.0 7.91 Sİ01/44 0.0 7.42 0.0 7.04 S102/54 0.0 7.34 0.0 6.04 Slll/64 0.0 6.22 0.0 5.60 S107/35 0.0 5.95 0.0 6.38 S106/45 0.0 6.40 0.0 5.12 C018/55 0.0 7.06 0.0 5.52 S108/65 0.0 5.78 Al 0.0 5.43 S110/46 0.0 5.24 0.0 4.71 S109/56 0.0 5.47 Al

(*) GEREBUS'la 1. Çevrim başı k-etkin = 1.0804104 bulunmuştur.

Tablo-4: 2. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim başı k-etkin * ** 1.021134 Çevrim sonu k-etkin « 1.004587 Çevrim uzunluğu = 140.76 MWG 6.84 11.56 8.52 14.55 7.70 13.12 6.98 11.95 S104/33 C015/43 S103/53 C016/63 6.03 10.48 7.41 12.85 6.90 11.99 6.21 10.80 7.20 12.33 7.91 13.80 7.04 12.37 6.04 10.42 C017/34 Sİ01/44 S102/54 Slll/64 6.70 11.64 7.42 12.89 7.34 12.77 6.22 10.83 6.38 10.41 5.43 10.54 5.12 9.23 4.71 9.27 S106/35 S110/45 C018/55 S109/65 6.40 10.80 5.24 10.04 7.06 12.30 5.47 9.79 5.52 10.03 0.0 4.09 Al S108/46 Sİ12/56 Al 5.78 9.70 0.0 4.32

* : Çevrim başı ölçüm değeri ** : Çevrim sonu ölçüm değeri

***/*** ****. Eleman kod N o 'su ve pozisyon N o 'su **** ; Çevrim başı hesaplanan değer

*****. Çevrim sonu hesaplanan değer

* * *

* * * f k * * * Hitit * * # * *

-12-Tablo-5: 3. çevrim bası ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim bası k-etkin = 1.032331 Çevrim sonu k-etkin = 1.005081 Çevrim uzunluÇfu = 203.96 MWG 13.80 20.16 14.55 21.86 11.56 19.43 11.95 19.29 S101/33 CQ15/43 S104/53 C016/63 12.89 18.91 12.85 20.29 10.48 17.54 10.80 17.15 12.33 19.42 12.37 20.58 10.42 18.24 10.41 17.14 C017/34 Sİ02/44 Sİ11/54 S106/64 11.64 18.61 12.77 20.46 10.83 18.60 10.80 17.39 10.54 17.17 10.03 17.59 9.23 15.93 0.0 6.49 Sİ10/35 S108/45 C018/55 Sİ14/65 10.04 16.46 9.70 16.80 12.30 20.04 0.0 6.84 9.27 15.67 0.0 6.27 Be S109/46 S113/56 Be 9.79 15.74 0.0 6.70

Tabio-6: 4. çevrim başı ve 3onu hesaplanan ve ölçülen vanma oranları

Çevrim bası k-etkin = 1.013659 Çevrim sonu k-etkin = 1.008158 Çevrim uzunluğu = 50.17 MWG 17.14 19.08 S10 6 / 3 3 17.39 18.86 21.86 23.70 C015/43 20.29 22.07 19.43 21.12 Sİ 04/53 17.54 19.24 19.29 20.97 C016/63 17.15 18.67 19.42 21.16 C017/34 18.61 20.30 17.59 19.66 S108/44 16.80 18.70 17.17 19.11 S110/54 16.46 18.36 15.67 17.11 S1Ö9/64 15.74 17.34 " 13.12 14.80 3103/35 11.99 13.60 5.60 7.51 Sİ 07/45 5.95 7.80 15.93 17.55 CÜ18/55 20.04 21.90 4.09 5.89 S 112 / 6 5 4.32 5.98 Be 6.49 8.02 Sİ14/46 6.84 8.38 6.27 7.65 S113 / 5 6 6.70 8.31 Be

Tablo-7: 5. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim bası k-etkin = 1.020990 Çevrim sonu k-etkin = 1.007325 Çevrim uzunluğu = 76.69 MWG 19.66 22.07 23.70 26.37 19.08 22.04 20.97 23.62 S108/33 C015/43 S106/53 C016/63 1 8 . 7 0 2 0 . 9 3 2 2 . 0 7 2 4 . 7 4 1 8 . 8 6 2 1 . 4 0 1 8 . 6 7 2 0 . 9 5 0.0 3.22 19.11 22.20 17.11 19.67 14.80 17.31 C011/34 S110/44 S109/54 S103/64 0 . 0 2 . 9 7 1 8 . 3 6 2 1 . 2 1 1 7 . 3 4 2 0 . 1 9 1 3 . 6 0 1 6 . 0 6 7.51 10.14 8.02 11.05 17.55 19.98 0.0 2.48 S107/35 Sİ14/45 C018/55 S115/65 7 . 8 0 1 0 . 3 3 8 . 3 8 1 1 . 1 5 2 1 . 9 0 2 4 . 6 9 0 . 0 2 . 6 5 7.65 9.98 5.89 8.13 Be S113/46 Sİ12/56 Be 8 . 3 1 1 0 . 6 3 5 . 9 8 8 . 4 4

Tablo-8: 6. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim bası k-etkin = 1.017678 Çevrim sonu k-etkin = 1.006631 Çevrim uzunluğu = 77.32 MWG 20.58 22.86 26.37 28.89 21.12 23.95 23.62 26.24 S102/33 C015/43 S104/53 C016/63 2 0 . 4 6 2 2 . 6 8 2 4 . 7 4 2 7 . 3 8 1 9 . 2 4 2 1 . 8 0 2 0 . 9 5 2 3 . 2 0 0.0 3.14 20.16 23.20 18.24 21.18 17.31 19.96 C012/34 S101/44 Slll/54 S103/64 0 . 0 3 . 0 0 1 8 . 9 1 2 1 . 7 9 1 8 . 6 0 2 1 . 4 5 1 6 . 0 6 18. 51 10.14 12.59 11.05 13.88 3.22 6.20 2.48 4.81 S107/35 Sİ14/45 C011/55 S115/65 1 0 . 3 3 1 2 . 8 5 1 1 . 1 5 1 3 . 9 0 2 . 9 7 6 . 1 8 2 . 6 5 5 . 2 4 9.98 12.48 8.13 10.51 Be Sİ13/46 S112/56 Be 1 0 . 6 3 1 2 . 9 5 8 . 4 4 1 0 . 8 9

-14

Tablo-9: 7. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim başı k -etkin = 1.022527 Çevrim sonu k-etkin = 1.009244 Çevrim uzunluğu = 73.01 MWG 23.20 25.19 S101/33 21.79 23.85 3.14 6.19 C012/43 3.00 5.90 22.86 25.50 3102/53 22.68 25.03 26.24 28.65 C016/63 23.20 25.30 0.0 2.87 C013/34 0.0 2.82 21.18 23.89 Slll/44 21.45 24.11 19.96 22.69 S103/54 18.51 21.20 12.59 15.19 S107/64 12.85 15.21 13.88 16.12 Sl14/35 j 13.90 16.21 12.48 15.14 Sl13/45 12.95 15.50 6.20 8.94 C011/55 6.18 9.12 0.0 2.33 S116/65 0.0 2.52 Be 10.51 12.73 Sl12/46 10.89 13.05 4.81 7.18 Sl15/56 5.24 7.58 Be

Tablo-10: 8. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim başı k-etkın = 1.018497 Çevrim sonu k-etkın = 1.009895 Çevrim uzunluğu = 52.61 MWG 23 . 89 25 .34 D . 19 8 .36 25 .. 19 26 .95 28,. 65 30 .24 s ı n / 3 3 cni 2:/43 sıo 1/53 C016/63 24 .11 25 ,56 5,. 90 7. 94 23..85 25. 53 25 ,.30 26. 79 2 . 87 5 .03 22 .69 24. 76 15.. 19 17. 30 16.. 12 17. 76 C013 /34 S103/44 S107/54 Sl14/64 2,.82 4. 78 21 .20 23. 12 15.. 21 17. 20 16..21 17. 88 15 .. 14 16 .91 12 ,.73 14. 74 8.. 94 10 .81 0 ., 0 1 .78 Sil 3/35 S112/45 coı 1/55 Sl17/65 15..50 17. 14 13.,05 14. 90 9 ., 12 11. 22 0.,0 1 .86 7 .. 18 8. 75 2 ., 33 3. 94 Be Sl15/46 Sil6/56 Be 7..58 9. 18 2..52 4. 27

Tablo-11: 9. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim bası k-etkin = 1.024346 Çevrim sonu k-etkin - 1.013395 Çevrim uzunluğu = 58.20 24.76 26.32 8.36 10.58 25.34 27.17 0.0 2.48 S103/33 C012/43 Slll/53 C014/63 2 3 . 1 2 2 4 . 7 2 7 . 9 4 1 0 . 1 5 2 5 . 5 6 2 7 . 3 9 0 . 0 2 . 0 2 5.03 7.21 17.30 19.57 17.76 19.96 16.91 18.81 C013/34 S107/44 S114/54 S113/64 4 . 7 8 6 . 8 7 1 7 . 2 0 1 9 . 3 5 1 7 . 8 8 2 0 . 0 3 1 7 . 1 4 1 8 . 9 8 14.74 16.50 8.75 11.02 10.81 12.84 0.0 2.05 S112/35 S115/45 C011/55 S118/65 1 4 . 9 0 1 6 . 7 0 9 . 1 8 1 1 . 2 5 1 1 . 2 2 1 3 . 4 9 0 . 0 2 . 0 3 3.94 5.68 1.78 3.63 Be S116/46 S117/56 Be 4 . 2 7 6 . 0 6 1 . 8 6 3 . 7 8

Tablo-12: 10. çevrim başı ve sonu hesaplanan ve ölçülen yanma oranları

Çevrim başı k-etkin - 1.058668 Çevrim sonu k-etkin = 1.019728 Çevrim uzunluğu - 305.02 MWG 19.57 25.50 S107/33 1 9 . 3 5 2 6 . 8 1 7.21 17.45 C013/43 6 . 8 7 1 6 . 8 5 11.02 21.53 S115/53 1 1 . 2 5 2 0 . 3 1 12.84 22.64 C011/63 1 3 . 4 9 2 1 . 5 7 10.58 19.29 2.05 15.84 0.0 13.72 22.07 30.39 C012/34 S118/44 S105/54 S108/64 1 0 . 1 5 1 9 . 5 4 2 . 0 3 1 3 . 1 3 0.0 1 1 . 1 4 2 0 . 9 3 2 9 . 1 5 19.96 26.50 0.0 10.82 2.48 13.60 19.67 27.47 S114/35 1001/45 C014/55 S109/65 2 0 . 0 3 2 8 . 5 5 0.0 1 3 . 7 8 2 . 0 2 1 4 . 2 3 2 0 . 1 9 2 8 . 2 4 16.50 24.34 3.63 14.52 5.68 15.78 18.81 24.81 S112/36 S117/46 S116/56 S113/66 1 6 . 7 0 2 3 . 8 3 3 . 7 8 1 3 . 1 4 6 . 0 6 1 5 . 5 7 1 8 . 9 8 2 6 . 1 3

16-BAŞLA

Sonuçlar

Şekil-2: TR-2 reaktörü 1. çevrim kalp düzeni

Seki 1-3: TR-2 reaktörü 10. çevrim kalp düzeni * : x-y düzleminde ızgara sayıları

+ : x-y düzleminde yakıt elemanlarının pozisyor No’su SK: Su kutusu

-18

EK— 1: ALT PROGRAMLARIN KISACA TANITILMASI

OKU: Giriş datasının bir kısmını okur ve yazdırır.

0KU1: Makroskopik tesir kesit kütüphanesini ve homojen ya­ kıtın haricindeki kompozisyonlar için makroskopik grup sabitle - rini okur.

FİTİ: Yakıtların yanma değerine göre makroskopik tesir ke­ sitlerini hesaplar ve 22 nci üniteye yazdırır.

FIT2: Yakıtların yanma değerine göre yakıttaki izatopların sayısal yoğunluklarını hesaplar ve 23 üncü üniteye yazdırır.

FITBUR: 22 nci üniteden temiz/yanmıs yakıtın makroskopik tesir kesitlerini, istenirse 23 üncü üniteden temiz/yanmıs ya - kıttaki izotopların sayısal yoğunluklarını okur.

IBD1L: Sonlu fark difüzyon denklemini i satır SOR tekniği çozer.

KATSA: Nı, ı, Ni, j, Ri1, j matrisleri ile faktörizasyon matri­ si Sı.i 'yi oluşturur.

FISYO: Akı için fisyon kaynak terimini hesaplar.

QARTI: k-etkin hesabındaki ağırlık fonksiyonunu hesaplar. PAY: k-etkindeki integralleri hesaplar.

FISYAD: Adjoint akı hesabındaki fisyon kaynağını hesaplar. C0Z2: Karekök metodunun uygulanması ile akı dağılımını bu­ lur ve optimum overrelaksasyon faktörü w fc, 'nin hesaplanması ile tek satır hızlandırması yapar.

KAYN: Toplam saçılmayı ve fisyon kaynağı terimini hesaplar. SACAD: Adjoint akı hesabındaki saçılma kaynağı terimini hesaplar.

QOR: Kalp üzerinden ortalanmış izafi ve güce normalize a- kıları, bölge integrallerini, kazanç ve kayıp terimlerini hesap­

lar .

GUCYOG: Her yakıt elemanı için güç yoğunluğunu hesaplar. YANMA: MWG/TU olarak hesaplanan yanma değerlerini % yanma ya çevirir.

EK—2: KODDA KULLANILAN DEĞİŞKENLER VE TANIMLARI

IRRX1: Kalp bölgesinin sol sınırı (x veya r eksenindeki) IRRX2: Kalp bölgesinin sag sınırı (x veya r eksenindeki) IRHZİ: Kalp bölgesinin alt sınırı (y veya z eksenindeki) IRHZ2: Kalp bölgesinin üst sınırı (y veya z eksenindeki) EPS2: k-etkin ve fisyon kaynağı için yakınsama kriteri EPS3: Dıs iterasyonda akının yakınsama kriteri

EPS4; Iç iterasyonda akının yakınsama kriteri

NRZ=1: izafi ve güce normalize noktasal akı dağılımları, güç da­ ğılımı ve kaynak dağılımını yazdırır.

=2: Yazdırmaz

ITMAX: Maksimum iç iterasyon sayısı IB: Bölge sayısı

ICAP#1) ICEY#li ICAP-1 ICEYtl. ICAP#l] ICEY-lt

Kartezyen geometri tam kalp

Kartezyen geometride y-eksenine göre simetrik yarım kalp veya silindir geometride tam kalp

Kartezyen geometride x-eksenine göre simetrik yarım kalp ICAP=ll Kartezyen geometride x ve y-eksenine göre simetrik çey- ICEY^IJ rek kalp veya silindir geometride yarım kalp

IGE0=1: Silindir geometri =0: Kartezyen geometri

IAD=0: izafi ve adjoint akılan hesaplar >2: izafi akıları hesaplar

Güç ve kaynak dağılımı bulunur (Yanma yapılacaksa IGUC=1 oİmalı).

Bulunmaz

KMAX: Enerji grubu sayısı

IBAK=1: x—y geometride B23* ile eksenel kaçak bulunur. =0: Silindir geometri için

IMAX: x veya r eksenindeki kafes aralığı sayısı JMAX: y veya z eksenindeki kafes aralığı sayısı KOMSA: Kompozisyon sayısı

IGUC-1

-20-IBIS=0 = 1 NDEN=1 #1 NAT=0 = 1 -2

izafi (relatif) akıları hesaplar

Hem izafi hem de güce normalize akıl a n hesaplar

Yanma sonunda yakıttaki izotopların sayısal yoğunlukları (at/b-cm) hesaplanır.

Hesaplanmaz

ilk akı tahmini 1 olarak alınır

ilk akı tahmini 15 inci üniteden okunur ilk akı tahmini Sin dağılımı olarak alınır NRW15-0 : Grup akıları 15 ine İ !üniteye yazılır

#0 : Yazılmaz

ISI(K): K inci bölgenin X _{ve r eksenindeki sol sınır No 1} su IS2(K): K inci bölgenin X _{ve r eksenindeki sag sınır No 1} su JSl(K): K inci bölgenin y ve z eksenindeki alt sınır No ’ su JS2(K): K inci bölgenin y ve z eksenindeki üst sınır No * su KK(K): K inci bölge numarası

IMAT(K): K inci bölgenin kompozisyon numarası

DELRI(I): x veya r eksenindeki kafes aralığı uzunluğu (cm) DELZJ(J): y veya z eksenindeki kafes aralığı uzunluğu (cm) X(K): K inci grup için fisyon nötronu kesri

NYC(NK)=1: Homojen yakıt bölgesi =0: Diğer bölgeler

P: IGUC=1 ise P Watt olarak termik güç IGUC#1 ise P'ye ihtiyaç yok

HYUK: x-y geometride cm olarak reaktör yüksekliği RO: Homojen yakıttaki uranyum yoğunluğu (gr/crrf5) BKARE: Eksene 1 akıbüküm (cm"2 )

NBURN: Yanma oranları farklı yakıt kompozisyonu sayısı

N 2 4 : Makroskopik tesir kesit kütüphanesindeki yanma adımı sayısı NN inci kompozisyon için K inci grup fisyon nötronu sayısı

NN inci kompozisyon için K inci grup di füzyon kat­ sayısı

NN inci kompozisyon için K m c ı grup makroskopik absorpsiyon tesir kesiti (cm'"1)

NN inci kompozisyon için K inci grup makroskopik fisyon tesir kesiti ( c m 1)

XN (K , NN) r:* :ı

D F (K ,N N )c*3

SA(K,NN)c*J

SS(K,N,NN) t:*:': NN inci kompozisyon için K m c ı gruptan N inci gruba makroskopik saçılma tesir kesiti ( c m 1) JBUR=0: Yanmış kalple başlayan hesap

=1: Temiz kalple başlayan hesap

NYA=1: Temiz kalp için tek k-etkin hesabı =2: Yanmış kalp için tek k-etkin hesabı

(Temiz kalple hesaba başlayıp örneğin 4 yanma yapılacaksa NYA=4+1,yanmış kalple hesaba başlayıp 4 yanma yapılacaksa NYA=4+2 alınmalıdır)

KKL(I): Yanmış kalpteki I inci yakıt elemanının kompozisyon nu- marası

BURO(I): I inci yakıt elemanının MWG/TU olarak yanma değeri DELT: Yanma adımının gün olarak uzunluğu

BPYB(I): I inci yakıt elemanının yanma değeri

BU(IN): Makroskopik tesir kesit kütüphanesinin hazırlanmasında kullanılan yanma adımlarının MWG/TU olarak yanma değeri DB(IG,IN): Homojen yakıtlar için hazırlanan makroskopik tesir

kesit kütüphanesinde IN inci yanma değerine karşı ge-)

len IG inci grup difüzyon katsayısı

SGGA(IG,IN): IN inci yanma değerine karşı gelen IG inci grup makroskopik absorpsiyon tesir kesiti

VSF(IG.IN): IN inci yanma değerine karşı gelen IG inci grup mak­ roskopik fisyon tesir kesiti

XXN(IG,IN): IN inci yanma değerine karşı gelen IG inci grup fis­ yon nötronu sayısı

SSS(IN,IGG,IGD): IN inci yanma değerine karşı gelen IGG inci gruptan IGD inci gruba makroskopik saçılma tesir ke­ siti

SAY(IZ,IN): IN inci yanma değerine karşı gelen IZ inci izotopun (yakıt elemanındaki) sayısal yoğunluğu (at/b-cm)

FSAYO(IZ): Yakıt elemanındaki IZ inci izotopun sayısal yoğunluğu B(I): Yanma adımlarının MWG/TU olarak yanma değeri

A(I): Yanma adımlarının % olarak yanma değeri

IMATY(K): Temiz kalple hesaba başlayıp yanma yapıldığı zaman bi­ rinci yanma adımından sonra kalpteki K inci bölgenin kompozisyon numarası

EK—3 : IBYAN-1L GÎRÎŞ DATASI

KART NO FORTRAN İSMİ FORMAT

1 IRRX1,IRRX2,IRRZ1, IRRZ2 415 2 EPS2,EPS3,EPS4,NRZ, ITMAX 3F10.7,12,14 3 IB,İCAP,IGEO,IAD,IGUC, IBAK,ICEY,KMÂX,IMAX, JMAX,KOMSA,IBIS, NDEN,NAT,NRW15 1513 4 (ISl(K) , IS2 (K) , JS1 (K) JS2(K),K=1,IB) 413 5 (KK(K),IMAT(K),K-1,IB) 2014 6 (DELRI(I),1*1,IMAX) 8F10.5 7 (DELZJ(J),J*1,JMAX) 8F10.5 8 (X(K),K=1,KMAX) 8F10.5 9 (NYC(NK),NK=1,IB) 4012 10(1) P 3E14.7 11(2) HYUK.RO, BKARfe 3E14.7 12 NBURN,N24 215 NBUN“NBURN+1 NN=NBUN,KOMSA K=1,KMAX 13 X N (K ,N N ),DF(K,NN), SA(K,NN),SF(K,NN) 4E14.6 K-1.KMAX 14 (SS(K,N,NN),N=1,KMAX) 5E12.4 15 JBUR,NYA 215 16(3) NBURN,KOMSA 215 17(4) (IMATY(K),K=1,IB) 2014 18(5) (KKL(I),1=1,NBURN) 2014 19(6) (KKL(I),BÜRO(I ) 1=1,NBURN) 5(12,E12.5) 20(7) DELT E14.7

- IGUC#1 ise (1) yoktur

- IBAK#1 ise (2)'de BKARE okunmaz

- JBUR=1 ve NYA=1 ise (3),(4),(5),(6),(7), okunmaz - JBUR=1 ve NYA>1 ise (6) okunmaz

- JBUR=0 ve NYA=2 ise (4),(5),(7) okunmaz - JBUR=0 ve NYA>2 ise (4), (5) okunmaz

- (7) kart, kaç yanma hesabı yapılacaksa o kadar sayıda ard arda okunur.