KALP-DAMAR HASTALIKLARI
PATOLOJİSİ
DAMARLAR
Arter atrofisi :
Fizyolojik arter atrofisi; yeni doğan yavruların göbek kordon arterleri ile doğum sonrası anne uterus
mukozası arterleri ve tekrarlayan ovulasyonu takiben yumurtalık arterlaerinde gözlenir.
Patolojik arter atrofisi; Çavdar mahmuzu ile kronik zehirlenmelerde (ergotizm) özellikle perifer
arterlerde izlenir. Ergot alkoloidlerini etkisi ile arter kas tabakası kontraksiyonu arter beslenmesinde
aksamaya ve atrofi oluşumuna yol açar.
Ayrıca kedilerde toxocara cati invazyonlarına ilgili akciğer arterlerinde kronik irritasyon ve arter
duvarında kalınlaşma (intima fibrozisi) sonucu oluşabilmektedir.
Damar Sertliği (Arteriosclerose)
Kronik arter hastalığı
Damar duvarının sertleşmesi ve
kalınlaşması ile karakterize
Arter lumenleri daralır veya genişler Yaşlılara özgü bir hastalıktır.
Üç hastalığı kapsar
Atherosolerosis
Mönckeberg’in media sklerozu Yaygın arterioler sclerozis
Arteriosklerozis
Damar sertliği anlamına gelen arteriosklerozis,
media ve intimada oluşan dejeneratif ve proliferatif değişiklikler sonu damarın sertleşmesi, esneklil kaybı ve lumen daralmasıyla sonuçlananan kronik arter
değişikliğidir.
Aterosklerozis terimi dejeneratif yağ
değişikliklerinin de görüldüğü arteriosklerozis lezyonlarını tanımlamak için kullanılmaktadır.
(Aterosklerozis insanlarda arteriosklerozisin en yaygın görülen ve önemli bir tipidir.)
Atherosklerosis
Geniş ve orta çaplı arterlerde intimada
(intimal plak) ve küçük arterlerde medianın iç kısmında sarımtırak yumuşak atheromatöz
plakların oluşması ve bu tabaların aşırı fibrozisi ile karakterize
Atheromlar kolestrol, lipoid maddeler,
harap olmuş hüre ve doku artıkları ile lipofajlardan oluşur.
Atheromlar yumuşak lapamsı yapıda .
Bunlar zamanla intima tabakasında artan fibröz bağ doku ile kuşatılır.
• Bu tip en sık karşlaşılan damar sertliği tipidir. •Domuz ve köpeklerde sık
•At, Sığır, Papğan ve Güvercinlerde de var.
•Domuzlarda ateromatöz plaklar ve yağ çizgileri insanlarda olduğu gibi aorta, ekstramural
koroner arterler, serebral ve iliak arterlerde
gözlenir.
•Köpeklerde lipidler müsküler arterlerde medianın orta ve dış tabakalarında çöker. Aortada gözlendiğinde lezyon intimal plak şeklinde olur.
Atherosklerosis sebepleri
Lipid metabolizması bozuklukları Aşırı Yağlı beslenme
Hipotiroidism hali Diabetes mellitusta Hareketsizlik
Sonu:
İskemik atrofiler
İnfarktuslar
Kanamalar
Anöyrizmalar
Sertleşen damarlarda yırtılma
coronary atherosclerosis-with diabetes mellitus-hypercholesterolemia
thrombosis-coronary artery
Cholesterol clefts+atheroma-ulceration+hemorrhage-ulceration-emboli
Mönckeberg Media Sklerozu
Orta boyuttaki müsküler arterlerde.
Media tabaksı kalınlaşıp sertleşir ve
kireçlenir
Yaşlı insanlarda ve hayvanlarda sık
Mönckeberg sebepleri
Vazotonik etkiler (Aşırı uyarım)
Arteriolosklerozis
Periferik küçük çaplı arteriollerde intima tabakasının kalınlaşması
İki tipi var
Hiyalin arterilosklerosis ve
Hiperplastik arteriolosclerosis
Hiyalin tipi arteriol duvarında hyalin maddesi birikmesi ve kollegenizasyonu
Hiperplastik olan intimdaki düz kaz hücrelerini aşırı artışı ve keza kollegen iplik demetlerinin aşırı çoğalması ile
karakterize.
Sebepleri:
Hipertansiyon, Diabet, Nikotin Genetik Faktörler
Arterlerde Anöyrizma
Arter duvarında sınırlı olarak enine genişleme Torba, iğ, silindir, salkım veya yılan şeklinde Morfolojilerine göre
Sahici ve yalancı Sebeplerine göre
Verminöz, Travmatik, Sifilitik,
Hayvanlarda anöyrizmalar sıklıkla
paraziter etkenlidir.
Strogylus vulgaris atlarda
Spirocerca sanguinalenta köpeklerde
Dejenerasyonlar
Yangısı, kireçlenmesi
Bakır yetersizliği (domuz) lizil
Pathogenezis:
İntimanın zedelenip yırtılması
İntima ve mediadaki kas tabakaları yıkımlanır
ve bunun yerini fibröz bağ doku alır. Bu doku esnek olmadığından kan basıncı ile genişler.
Sonu:
Ruptur - İç kanama
Tromboembolik komplikasyonlar sancı gibi Çevreye basınç
Arter Yangılarına neden olan önemli
hastalıklar :
Atların Viral arteritisi
Sığırların coryzsa ganrenosası
Köpeklerin Leptospirosisi
Mycotic arteritis
Periarteritis nodosa
Atların Viral Arteritisi
Küçük çaptaki muskular arterlerin media tabakasında Fibrinoid dejenerasyon ve Nekroz
Akut
Etken Togaviridae familyaası Arterivirus cinsinde yer alan bir RNA virus
Ön hava yollarında mukuprulent akıntı ile ortaya çıkması kısrakların Rhinopnöymonitisi ve At
Vebasına benzer klinik oluşturur.
Mortalite düşük fakat yüksek oranda obortusa neden olur.
Haralarda yetiştirme kayıplarına neden olur.
Rhinopnöymonitis ve At vebasından damarlardaki
yangılar ve çeşitli organlardaki infarktus tabloları ile ayrılır.
Solunum ve veneral yolla bulaşma
Virus endotel hücreleri için patojen lenf ve
kan damarlarında yangı yapar.
Viremi sonucu damarlara ulaşan etken endotel
hücrelerini etkiler. Trombositler bu alanlara yapışır ve küçük çaplı trombozlar oluşur ve tıkanır.
Kas tabakası nekroze olur, media ve
adventisya tabakalarına lökositlerden zengin ödem sıvısı sızar ve nekrotik artritis tablosu oluşur.
Makroskopi:
Hastalıkta çeşitli organ ve dokularda ödem
(Özellikle göz kapaklarının dışa bükülmesi tipik)
Akut mukoprulent rinitis ve akut
seroprulent konjuktivitis
Göğüs ve karın boşluğunda sıvı
Serozalarda peteşiyel kanamalar Hemorajik ve difterik enteritis %60 a varan abortuslar.
Mikroskobik olarak
Muskuler arterlerde media tabakasında
nekrozlar tanıtıcı lezyon
Düz kaz ipliklerinde Fibrinoid
dejenerasyon
Arter duvarlarında yangı ve ödem.
Sekum ve kolan submukoza tabakalarında
daha sık olarak trombozlar
Sonu:
Mortalite düşük %33 Abotus %60
SIĞILARIN CORYZASI
Virus orta boy arterlerle arteriollerin,
diğer bir deyişle muskuler arterlerin
endotel hücrelerine yerleşir ve fibrinoid
nekrotik arteritis tablosu oluştur.
Sonu; % 36 ölüm, iyileşme durumunda
Barsak
lenf damarlarında dilatasyon
