DOI Number: http://dx.doi.org/10.21497/sefad.377079
Millî Kütüphanede Kayıtlı 06 Mil Yz A 803 Numaralı Şiir Mecmuası
∗ Dr. Kamil Ali GıynaşAhi Evran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
kagiynas@gmail.com
Öz
Muhteva bakımından muhtelif çeşitleri bulunan mecmualardan biri de şiir mecmualarıdır. Şiir mecmuaları vasıtasıyla edebiyat tarihine ait birçok bilgi edinmek mümkündür. Mecmuanın derlendiği dönemde revaçta olan, kaynaklarda kendisinden hiç bahsedilmeyen, döneminde beğenilen bir şair olmasına rağmen biyografik kaynaklara girme şansı bulamayan, kaynaklarda adı geçmesine rağmen günümüze divanı ya da herhangi bir eseri ulaşamayan şairlerin şiirlerinden yahut bir şairin mürettep divan nüshalarında bulunmayıp da mecmualarda bulunan şiirlerinden haberdar olmak bu bilgilerden bazılarıdır. Bu çalışmanın esasını Millî Kütüphanede kayıtlı Yz A 803 numarayla kayıtlı 138 varaklık şiir mecmuasının ayrıntılı olarak tanıtımı ve MESTAP’a göre tablo hâline getirilmiş şekli teşkil etmektedir. Mecmuada 134 şaire ait 530 şiir ve şairleri tespit edilemeyen 85 şiirle toplam 615 adet şiir bulunmaktadır. Gazel, kasîde, musammat (tahmîs, müseddes, müsebba’, terkîb-i bend) gibi farklı nazım şekilleriyle söylenmiş şiirler bulunan mecmuada en fazla şiir Bâkî’ye aittir.
Anahtar Kelimeler: Klâsik Türk Edebiyatı, mecmua geleneği, şiir mecmuaları,
MESTAP.
The Poetry Collection Numbered 06 Mil Yz A 803 at the National Library
Abstract
Poetry collections are one of the collections which have various varieties in terms of content. It is possible to obtain a lot of information about the history of literature through the poetry collections. The poems which were popular in the period when the collection was compiled but were not mentioned in the sources themselves, the poets who were liked in the period but had no chance to enter into the biographical sources and the poems which could not take place in the daily divan or any other works even though they were mentioned in sources are some of this information. The basis of this study is the detailed presentation of the poetry collection of Yz A 803 at the National Library and the table based on MESTAP. The collection consists of 138 varak. There are 530 poems which are the works 134 poets in total. There are a total of 615 poems whose poets can not be identified. In the poetry collection, there are gazels, kasides and musammats (tahmîs, müseddes, müsebba’, terkîb-i bend). The poet whose poems are included most is Bâkî.
Keywords: Classical Turkish Literature, tradition of collection, poetry collections,
MESTAP.
∗ Bu makale, Yrd. Doç. Dr. Semra Tunç danışmanlığında tamamlanan Millî Kütüphanedeki Yz. A 803 Numaralı Mecmuanın Transkripsiyonlu Metni başlıklı Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir.
Gönderim Tarihi / Sending Date: 18/09/2017 __________
GİRİŞ
Türk edebiyatının önemli kaynakları arasında yer alan mecmuaların içeriğinde birçok farklı türde ve biçimde eser bulunduğu gibi, tek bir tür ve şekle münhasır mecmualar da bulunmaktadır. Örneğin, şiir mecmuaları (mecmû’a-i eş’âr), risale mecmuaları (mecmû’atü’r-resâ’il), hadis mecmuaları (mecmû’atü’l-ehâdîs), fetva mecmuaları (mecmû’a-i fetâvâ), dua mecmuaları (mecmû’a-i ed’iye), tarih manzumelerini içeren mecmualar (mecmû’a-i tevârîh), fevâid mecmuaları (mecmû’a-i fevâ’id), hutbe mecmuaları (mecmû’atü’l-huteb), tıpla ilgili mecmualar (mecmû’a-i tıb, mecmû’a-i mücerrebât, mecmû’a-i mu’âlece), gizli ilimlerden bahseden mecmualar (mecmû’atü’l-havâss, mecmû’a-i cifr ve reml, mecmû’a-i ilm-i nücûm, mecmû’a-i tılısmât, mecmû’a-i melâhîm, mecmû’a-i vefk), letaif mecmuaları (mecmû’atü’l-letâ’if), zikir ve evrâd mecmuaları (mecmû’a-i zikr ü evrâd), hikâye mecmuaları (mecmû’a-i hikâyât), münşe’ât mecmuaları (mecmû’a-i münşe’ât), müzikle ilgili mecmualar (mecmû’a-i beste ve semâ’î, mecmû’a-i mûsikî, mecmû’a-i ilâhiyyât, mecmû’a-i sâz u söz), mektup mecmuaları (mecmû’a-i mekâtib), müsvedde mecmuaları (mecmû’a-i müsevvedât), ilâm mecmuaları (mecmû’a-i sukûk), söz, deyiş mecmuaları (mecmû’a-i makâlât), hadis ve tefsir benzeri kaynaklardan edinilen dinî bilgilerin yer aldığı mecmualar (mecmû’a-i menkûlât) bunlardan bazılarıdır.
Özellikle klâsik şiirimize ait türler ve nazım şekillerine mahsus manzumelerin toplandığı mecmualar da bulunmaktadır: Kaside mecmuaları (mecmû’atü’l-kasâ’id), na’t mecmuaları (mecmû’atü’n-nu’ût), gazel mecmuaları (mecmû’a-i gazeliyât), nazire mecmuaları (mecmû’atü’n-nezâ’ir), rubai mecmuaları (mecmû’ai rubâ’iyât), terkîb-i bend mecmuaları (mecmû’a-i terkîb-i bend), tercî-i bend mecmuaları (mecmû’a-i tercî-i bend), sadece müstakil beyitler bulunan mecmualar (mecmû’a-i ebyât), birden çok şairin divanlarını barındıran mecmualar (mecmû’atü’d-devâvîn) gibi. Ayrıca bazı mecmuaların derleyicilerinin adıyla anıldığı (Münşe’ât-ı Ferîdûn, Pervâne Bey Mecmû’ası vb.), bazılarının özel adları olduğu (Câmi’u’-n-nezâ’ir vb.) görülmektedir (Gıynaş 2011: 246-247).1
Bu yazının konusunu teşkil eden mecmua da Millî Kütüphanede 06 Mil Yz A 803 numarayla kayıtlı bir şiir mecmuasıdır.2 Çalışmada mecmua ayrıntılı bir şekilde tanıtıldıktan
sonra, mecmuanın içeriği Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP)3’ne göre
tablo hâlinde verilmiştir.
06 Mil Yz A 803 Numaralı Mecmuanın Tanıtımı
Millî Kütüphanede kayıtlı bulunan 803 numaralı mecmuanın künyesinde 133 varak olduğu belirtilmesine rağmen mecmua 138 varaktır. Bu durum, mecmuaya kütüphanede sonradan numara verilirken bazı sayfaların atlanarak numara verilmemesinden kaynaklanmıştır. Mecmua mavi ve kırmızı başlıklı, sırtı kenarları kahverengi meşin, ebru kaplı kartondur. Mecmuanın yazı türü ta‘lik, kâğıdı filigranlı, satır sayısı ise muhteliftir. Şirazesi bozuktur. Son yaprak sonradan yazılmıştır. Ayrıca yazı şekline bakarak derkenarların da sonradan yazıldığını söyleyebiliriz.
1 Mecmuaların tasnifiyle ilgili diğer çalışmalar için bk. Gürbüz 2012, Kılıç 2012.
2 Şiir mecmuaları hakkında yapılan çalışmalar için bk. Gıynaş 2011, Tanyıldız 2012. Ayrıca makale hazırlanırken istifade edilen diğer çalışmalar için bk. Tunç 2000, Tunç 2005, Koncu-Çakır 2012, Akgül-Çetin 2013, Atila 2013, Aykanat 2013, Bakırcı 2013, Çağlayan-Balaban 2013, Özerol 2013, Öztürk 2013, Sarıçiçek 2013, Selçuk-Bellibaş 2013, Tanyıldız 2013, Yazar 2013, Mutlu 2014, Üstüner 2014, Akpınar 2015, Gençer 2015, Karadağ 2015, Tanyıldız 2015, Tunç-Sevgi 2015, Köksal 2016, Tunç 2016, Uçar 2017.
3 Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP), Prof. Dr. M. Fatih KÖKSAL’ın öneri ve teklifiyle (Köksal 2012: 409-431) hayata geçmiş bir projedir. Proje kapsamında makaleler ve yüksek lisans tezleri hazırlanmış ve yakın zamanda da www.mestap.gen.tr üzerinden metin girişi yapılmaya başlanmıştır.
Mecmuanın derleyeni Vahîdî’dir. 62b’de bir gazelin başında “Li-muharrihi” ibaresi vardır ve şiir Vahîdî’ye aittir. Tezkirelerde “Vahîdî” ismine Latîfî’nin “Tezkiretü’ş-şu‘arâ ve Tabsıratü’n-nuzamâ” adlı tezkiresinde (Canım 2000: 560) ve Fâizî’nin “Zübdetü’l-eş‘âr” adlı tezkiresinde (Fâ’izî [yz.] 1621: 110a) rastladık. Ancak bu şair 1505 tarihinde öldüğünden mecmuanın derleyicisi olan Vahîdî değildir. Ayrıca Nâil Tuman’ın “Tuhfe-i Nâilî” adlı eserinde (Tuman 2001: 1158-1159) de üç adet “Vahîdî” adlı şaire rastladık. Bunlardan birincisi yukarıda bahsettiğimiz şairdir. İkincisinin ölüm tarihi 1662’dir. Dolayısıyla bu “Vahîdî” mecmuanın derleyicisi olabilir. Üçüncü “Vahîdî”nin ise Sultan I. Ahmed devrinde öldüğü belirtilmektedir. Sultan I. Ahmed 1617 tarihinde tahtta iken öldüğünden ve mecmuada 1617’den sonra doğan şairlerin şiirleri de olduğundan bu şairin mecmuayı derleme ihtimali zayıftır.
Mecmuanın hangi dönemde derlendiğine dair kesin bir tarih bulunamamıştır. Şairlerin yaşadıkları dönemleri, tezkireleri ve edebiyat tarihlerini inceleyerek mecmuanın hangi tarihte yazıldığına dair bir tahminde bulunmaya çalıştık. Mecmuada XIV. yüzyıl ile XVII. yüzyıl arasında yaşamış şairlerin şiirleri yer almaktadır. XVIII. yüzyılda yaşamış şairlere yer verilmemesi mecmuanın XVII. yüzyılda tertip edildiğini göstermektedir. Mecmuada imla hataları olduğu görülmektedir. Örneğin, harflerin noktalarında fazlalık veya eksiklik vardır. Bu durum en fazla خ ve ح harflerinde görülmektedir. Ayrıca başlıkların da kimi zaman yanlış verildiği görülmektedir. Örneğin, 94a’da başlıkta “Nazîre-i Münîr” ibaresi vardır; ama şiir ‘Amrî’ye aittir. 50b’de başlıkta “Hâlî” ibaresi vardır; ancak şiirin mahlas beyti yoktur. Muhtemelen dördüncü beyitteki “hâlî” kelimesi mahlas sanılmıştır.
Mecmuanın tertip şekline baktığımızda belli bir sistemin gözetilmediğini görüyoruz. Şiirler vezinlerine, rediflerine veya nazım şekillerine, şairlere göre sıralanmamıştır. Ancak yer yer aynı şaire ait şiirlerin arka arkaya yazıldığı görülmektedir.
Mecmuada 134 şairin 530 şiiri yer almaktadır. Bu sayı, şairi belli olmayan şiirlerle 615 olmaktadır. Şairi belli olmayan bazı şiirlerin şairleri dîvânlar, tezkireler ve mecmualar vasıtasıyla tespit edilmiş ve bu tespitler çalışmanın sonunda yer alan MESTAP tablosunda dipnotla belirtilmiştir. Şairler ve bu şairlere ait şiirler nazım şekilleriyle birlikte aşağıdaki tabloda ayrıntılı biçimde gösterilmiştir:
Tablo 1: Mecmuadaki Şiirlerin Şair ve Nazım Şekline Göre Dağılımı
Şair Adı Şiir Adedi ve Nazım Şekli
‘Abdî 1 gazel
Âgehî 1 gazel
Âhî 1 gazel
Ahmed 1 gazel
Ahmed Paşa 4 gazel
Ahmedî 1 gazel
Âlî 4 gazel
‘Amrî 2 gazel
‘Ârifî 1 gazel
‘Atâ 1 gazel
‘Atâyî 39 gazel, 2 tahmîs, 2 kasîde, 1 terkîb-i
bend, 17 matla’
Âzerî 3 gazel, 1 kasîde, 1 matla’
‘Azîzî 1 gazel
‘Azmî 1 gazel
Bahârî 1 gazel
Bâkî 80 gazel, 1 müfred
Behiştî 2 gazel, 1 tahmîs
Beyânî 1 gazel
Ca‘fer 3 gazel
Celâl Çelebi 1 matla’
Celâlî 1 tahmîs
Cemâlî 1 gazel, 1 beyit
Cem Sultan 1 gazel
Cilâyî 1 gazel
Cinânî 1 müseddes
Derûnî 2 gazel
Dervîş Çelebi 1 gazel
Dürrî 1 gazel
Emrî 7 gazel, 1 tahmîs, 1 matla’, 1 müfred
Fasîh 1 gazel
Fazlî 1 tahmîs
Fehmî 3 gazel
Fevrî 2 gazel, 1 müsebba‘
Figânî 2 gazel Firâkî 1 gazel Fuzûlî 4 gazel Gedâyî 2 gazel Gubârî 1 gazel Hâdî 1 gazel Hâfız-ı Konevî 1 gazel Hâfız Paşa 1 gazel
Hâletî (‘Azmi-zâde) 3 gazel
Halîlî 1 gazel
Hamdî 2 gazel
Hasan Çelebi (Kınalı-zâde) 1 gazel
Hasbî 1 gazel
Hâverî 1 gazel
Hayâlî 4 gazel, 2 tahmîs
Hayretî 6 gazel Hayrî 1 matla’ Hızrî 1 gazel Hicrî 1 gazel Hilâlî 3 gazel Hilmî 1 gazel Hafî 1 gazel Husrev 2 gazel
Hüsâmî 1 gazel
‘Itrî 1 kıt‘a
İbrâhim Paşa 1 gazel
‘İlmî 2 gazel İshâk Çelebi 3 gazel ‘İşretî 3 gazel ‘İzârî 1 gazel Kabûlî 17 gazel Kâmî (Karamanlı) 1 matla’ Kelîmî 1 gazel
Kemâl Paşa-zâde 9 gazel
Kemâl-i Zerd 2 gazel
La‘lî 1 gazel Levhî 1 gazel Livâyî 1 gazel Mahfî 1 gazel Makâlî 5 gazel Mesîhî 4 gazel
Mihrî Hatun 1 gazel
Misâlî 13 gazel Murâdî 3 gazel Münîr 1 gazel Nâdirî 2 gazel Nasûhî 1 gazel Nazîm 1 gazel Nazmî 15 gazel Necâtî 9 gazel Nesîmî 1 gazel Nevâlî 4 gazel
Nev‘î 15 gazel, 1 tahmîs, 1 matla’
Nigârî 1 gazel
Nikâbî 1 gazel
Niyâzî 1 gazel
Nizâmî 1 gazel
Rahmî 1 gazel, 2 tahmîs
Remzî 2 gazel Revânî 3 gazel Riyâzî 1 gazel Rûhî 5 gazel, 1 matla’ Sabâyî 2 gazel Sabrî 1 tahmîs Sâdık 1 gazel Sâ‘î 4 gazel, 1 müseddes Sâlim 1 gazel Sânî 1 gazel
Selîmî 1 gazel Senâ’î 1 gazel Sırrî 1 gazel Sipâhî 1 gazel Sürûrî 2 gazel Şâmî 2 gazel Şem‘î 7 gazel Şemsî 2 gazel Şevkî 1 gazel Şeyhî 2 gazel
Şeyh Kemâl 1 gazel
Şeyhülislâm Yahyâ 44 gazel, 1 kasîde
Şuhûdî 1 gazel Tâli‘î 2 gazel Tecellî 1 gazel Tîgî 3 gazel ‘Ubeydî 3 gazel ‘Ulvî 1 gazel Usûlî 1 gazel Ümîdî 15 gazel, 1 müseddes Vahdetî 3 gazel
Vahîd 2 gazel, 1 matla’
Vahîdî 2 gazel
Vasfî 3 gazel
Veysî 2 gazel, 1 matla’
Visâlî 1 gazel
Yahyâ Bey 4 gazel, 1 kasîde
Yûsuf 1 gazel
Za‘fî 1 gazel
Zâtî 8 gazel, 1 müfred
Zihnî 3 gazel
Zuhûrî 1 gazel
Mecmuada 29 şiirin başlığında “nazire” ibaresi bulunmaktadır. Ancak, başlıklarında belirtilmese de 54 numaradaki Vahdetî’nin şiiri 53 numaradaki Tîgî’nin şiirine; 111 numaradaki Ulvî’nin şiiri 110 numaradaki Bâkî’nin şiirine; 511 numaradaki Gedâyî’nin şiiri 510 numaradaki İshak Çelebi’nin şiirine nazire olarak yazılmış gibidir. 426 numaralı Nasûhî’nin şiirinin başlığı yanlışlıkla “Nazîre-i Nasûhî” şeklinde kayıtlıdır; ancak şiir nazire değil zemin şiirdir ve bu şiire “Fehmî” tarafından nazire yazılmıştır. Buna göre mecmuada 18 farklı şairin 21 zemin şiirine, 25 farklı şair tarafından yazılmış 32 nazire bulunmaktadır. Mecmuada önce zemin şiire, ardından nazirelere yer verilmiştir. Zemin şiir sahipleri ve nazire yazan şairler aşağıdaki tabloda varak numaralarıyla birlikte gösterilmiştir:
Tablo 2: Mecmuadaki Nazirelerin Dağılımı
Nazire Yazan Şairler Tanzir Edilen Şairler
Ca‘fer (4b) Ahmed (4a)
Nevâlî (8a) Murâdî (8a)
Nevâlî (8b) Murâdî (8b)
Vahdetî (9b) Tîğî (9b)
Ulvî (20a) Bâkî (19b)
Zihnî (64a), Abdî (64b) Şeyhülislâm Yahyâ (64a)
Nazmî (91a) Kemâl Paşa-zâde (91a)
Nazmî (91b) Ahmed Paşa (91b)
‘Atâ (92a), Nazmî (92b) Hilâlî (92a)
‘Azmî (93a), Hüsâmî (93a) Yahyâ Bey (92b)
Münîr (93b), ‘Amrî (94a) Hâverî (93b)
Fehmî (94b) Nasûhî (94a)
Fevrî (95a), Fevrî (95a), Nazmî (95b) Bâkî (94b)
Cem Sultan (96a) Nizâmî (95b)
Revânî (97a), Şevkî (97a) ‘Amrî (96b)
İshak Çelebi (98a), Hilâlî, (98a), Şem‘î (98b) Kemâl Paşa-zâde (97b) Zihnî (99a), Visâlî (99a), Hâfız-ı Konevî (99b) Şeyhî (98b)
Sürûrî (100a) Ca‘fer (99b)
Şem‘î (100b) Zâtî (100a)
Gedâyî (115a) İshak Çelebi (115a)
Şemsî (135a) Hâfız Paşa (135a)
Mecmuada yer alan nazım şekillerine bakıldığında en fazla gazel nazım şeklinin yer aldığı görülmektedir. Aşağıdaki tabloda mecmuada kullanılan nazım şekilleri ve adetleri gösterilmiştir:
Tablo 3: Mecmuadaki Şiirlerin Nazım Şekline Göre Dağılımı Nazım Şekli Adedi
Gazel 475 Matla’ 71 Müfred 29 Tahmîs 12 Nazım 8 Kasîde 5 Kıt‘a 3 Müseddes 3 Terkîb-i Bend 2 Türkü 1 Müsebba’ 1
Aşağıdaki tabloda ise mecmuada kullanılan vezinler ve sayıları verilmiştir:
Tablo 4: Mecmuada Kullanılan Aruz Kalıplarının Dağılımı
Kullanılan Vezin Adedi
fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün 181
fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilün 135
mefâ‘îlün mefâ‘îlün mefâ‘îlün mefâ‘îlün 96
mef‘ûlü fâ‘ilâtü mefâ‘îlü fâ‘ilün 63
mef‘ûlü mefâ‘îlü mefâ‘îlü fe‘ûlün 41
mefâ‘îlün mefâ‘îlün fe‘ûlün 27
fe‘ilâtün mefâ‘ilün fe‘ilün 25
mefâ‘ilün fe‘ilâtün mefâ‘ilün fe‘ilün 13
mef‘ûlü fâ‘ilâtün mef‘ûlü fâ‘ilâtün 9
mef‘ûlü mefâ‘îlün mef‘ûlü mefâ‘îlün 7
müfte‘ilün mefâ‘ilün müfte‘ilün mefâ‘ilün 4
fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilün 3
fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûlün 1
fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûl 1
fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün 1
müstef‘ilün müstef‘ilün müstef‘ilün müstef‘ilün 1
SONUÇ
Çalışmada Millî Kütüphane’de yer alan Yz A 803 numaralı mecmuanın tanıtımı yapılmış ardından mecmuanın içeriği Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi
(MESTAP)’ne göre tablo hâlinde verilmiştir.
Mecmua 138 varaktan (276 sayfa) oluşmaktadır. Toplam 134 şairden 530 şiir bulunmaktadır. Şairi belli olmayan diğer manzumelerle birlikte toplam 615 şiir mevcuttur. Bu sayıya beyitler ve dörtlükler de dâhil edilmiştir. Mecmuada en fazla kullanılan üç nazım şekli gazel, matla’ ve müfreddir.
Mecmuanın genelindeki şiirlerin şairleri başlıklarında belirtilmiştir. Fakat şairi bilinmeyen (yazılmayan) ve şairi yanlış yazılmış şiirler bulunmaktadır. Şairi belli olmayan kimi şiirlerin şairleri dîvânlar, tezkireler ve mecmualar vasıtasıyla tespit edilmiştir.
Zemin şiirlere ve nazirelerine de yer verilen mecmuada 18 farklı şairin 21 zemin şiirine, 25 farklı şair tarafından yazılmış 32 nazire bulunmaktadır.
Mecmuada en fazla kullanılan üç aruz kalıbı 181 adetle fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün, 135 adetle fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilün, 96 adetle mefâ‘îlün mefâ‘îlün mefâ‘îlün mefâ‘îlün’dür. En az kullanılan kalıplar ise 1’er adetle fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûlün, fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûlün fe‘ûl, fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün, müstef‘ilün müstef‘ilün müstef‘ilün müstef‘ilün’dür.
Tablo 5: Millî Kütüphane Yz A 803 Numaralı Şiir Mecmuasının MESTAP’a Göre Muhteva Tablosu
4 Sayfanın altına sonradan kâğıt yapıştırılmıştır. Bu yüzden mahlas beyti divandan eklenmiştir. Yapıştırılan kâğıtta aşağıdaki beyit ve muammâ kayıtlıdır: CemÀlì
NamÀz ehlinde yoḳdur zerrece Ḥaú emrine niyyet Varup mescide gördüm dillerinde cümle úad kÀmet Mu‘ammÀ
Her ki bu resmi çıḳaran ol tamÀm Ol şāh ola ben aña kemter ġulÀm İki he he iki cìm cìm iki lÀm İki mìm ile olur ismi tamÀm
5 Sayfanın altına sonradan kâğıt yapıştırılmıştır. Bu yüzden mahlas beyti tespit edilememiştir.
Yer Nu. Millî Kütüphane, Yz A 803.
Vrk ve Syf. Nu.
Mahlas Matlaè Beyti / Bendi Mahlas / Maktaè Beyti Nazım
Şekli-Türü / Birim Sayısı
Vezin Açıklamalar
1b Faãìó Dime esrÀrımı ne yÀr u ne bìgÀne bilür
O rÀyı ey dil-i şeydÀ iki peymÀne bilür Güft u gÿ itmededür àamze-i yÀr ile Faãìó IãùılÀó-ı àam-ı èışúı dil-i ferzÀne bilür gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Faãìó
2b Fużÿlì CÀnumuñ cevheri ol laèl-i güher-bÀra fidÀ
èÖmrümün óÀãılı ol şìve-i reftÀra fidÀ Ey Fużÿlì n’ola ger saklar isem cÀn-ı èazìz Vaút ola kim ola bir şÿò-ı sitemkÀra fidÀ gazel/7 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Fużÿlì
2b Nevèì Baña èayn-ı èinÀyet göz ucıyla bir selÀmuñdur
Bütün dünyÀca èizzet yarım aàız bir kelÀmuñdur äorarsañ kim durur Nevèì diyüp keyfiyyet-i óÀlin Úapuñda òidmete bel baàlamış kemter àulÀmuñdur gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Nevèì
3a Fużÿlì Bıraúdı òÀke óüsnüñ ÀfitÀb-ı Àlem-ÀrÀyı
Götürdi yir yüzinden muèciz-i laèlüñ MesìóÀyı [Fuøÿlì eşk seyliyle perìşÀn olma ãabr eyle Aña hem var ola Àòir dutup durur mı dünyÀyı]4 gazel/7 .---/.---/.---/.--- Başlık: Fuzÿlì Güft
3a Yÿsuf Tañrum irgürse nigÀruñ vaãlına irsem yine
Şol münevver òÿb cemÀlin ölmedin görsem yine […]
5 gazel/3 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Yÿsuf Güft
3b FirÀúì Aldı göñlüm Àlem içre a begüm bir ãarılı
Úaèbe óaúúı cÀn virürdüm aña olsam ãarılı Ey FirÀúì derdmendem õerrece úılmaz naôar ŞÀla görem ikimüzi bir döşekde ãarılı gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: FirÀúì
3b ÕÀtì Didüm yÀd it beni bir meróabÀdan
Didi hergiz elüm degmez cefÀdan Saña el virmüş iken ÕÀtì furãat El açup vuãlatı iste ÒudÀdan gazel/5 .---/.---/.-- Başlık: ÕÀtì
3b DıraòşÀn oldı gördüm beş hilÀl üstinde òurşìdi müfred/1 .---/.---/.---/.---
6 Şair, Kınalızâde Hasan Çelebi’nin Tezkiretü’ş-Şua’arâ’sından (Eyduran 2009: 210) tespit edilmiştir. 7 Şair, Âşık Çelebi’nin Meşâirü’ş-Şu’arâ’sından (Kılıç 2010: II/718) tespit edilmiştir.
8 Şair, Bağdatlı Rûhî Dîvânı’ndan (Ak 2001: 190) tespit edilmiştir. Beyit, Rûhî’nin “æanmañ bizi kim şìre-i engÿr ile mestüz/Biz ehl-i òarÀbÀtdanuz mest-i elestüz” beytiyle başlayan meşhur Terkîb-i Bend’inin yedinci bendinin vâsıta beytidir.
Meger kim pençe-i sìmìne o meh-pÀre yaãdanmış
4a BÀúì Bend-i úabÀ çözilmeye tÀ cÀme çıúmaya
Naúd-i viãÀl èÀşıú-ı nÀ-kÀme çıúmaya BÀúì óarìr-i zülfi gibi şöyle añların SÀéir úumÀş o serv-i gül-endÀme çıúmaya gazel/7 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: BÀúì
4a Aómed äalÀ-yı bÀde vir pìr-i òarÀbÀt
Getür sÀúì ki fi’t-teéòìri ÀfÀt Gicenin maènìsi gündüzdür Aómed äıfÀtıyla görinür pertev-i õÀt gazel/5 .---/.---/.-- Başlık: Aómed
4a CelÀl
Çelebi6 Bunca feryÀdum işidüp dimedüñ dÀd idem Sen ki dÀd itmeyesin ben kime feryÀd idem matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
4b Receb nÀmında bir şehrì cevÀna mübtelÀ oldum
O meh-mÀhiyyetüñ åuèbÀnıyam ardından ayrılmam müfred/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ferd
4b Karamanlı
KÀmì7 Güle gÿş itdiremez yoú yire bülbül iñler Varaú-ı mihr ü vefÀyı kim oúur kim diñler matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
4b Caèfer Úapuñdur úıble-i erbÀb-ı óÀcÀt
İşigüñ menbaè-ı èizz ü saèÀdÀt Lebüñ vaãf eylese Caèfer gören dir Zihì şìrìn maúÀl-i pür èibÀrÀt gazel/5 .---/.---/.-- Başlık: Naôìre-i Caèfer
4b YaóyÀ Yapdı bu èÀlì maúÀmı açdı cennet úapusın
CÀmièü’l-òayrÀt olan sulùÀn-ı ehl-i iútidÀ Bende-i efgende YaóyÀnuñ dilinden bir daòı Beyt-i tÀrìòe naôìre oldı bu beyt-i duèÀ gazel/10 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: YaóyÀ
5a İsóÀú Perì-ãÿret melek-sìmÀ imişsin
Güzeller içre müsteånÀ imişsin O gül-ruòsÀrı òoş vaãf itdi İsóÀú Be sen òod bülbül-i gÿyÀ imişsin gazel/5 .---/.---/.-- Başlık: İsóaú
5a Şìşe-i hecr olsa yirüm n’ola mÀnend-i gül-Àb
Ey felek bir tÀze ter gülden çıúarduñ sen beni müfred/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ferd
5a Fetìl-i şemè-i baòtum gerçi kim luùfuñ uyandurdı
ÇerÀà itdi beni ammÀ velìkin yaúdı yandurdı matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ferd
5b Nevèì Meded ey göñlümi siór ile meftÿn eyleyen dilber
Alup èaúlum beni èışú ile mecnÿn eyleyen dilber Gehì Nevèìye rÿyın èarż idüp geh sìne-i ãÀfın Benüm günden güne óÀlüm dìger-gÿn eyleyen dilber gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Nevèì
5b Óayretì Ey dil yine yÀrumdan ayırdı beni devrÀn
Göz göre revÀnumdan ayırdı beni devrÀn Ey Óayretì devletden tÀc-ı ser-i èizzetden Yÿsuf gibi Àfetden ayırdı beni devrÀn gazel/5 --. /.--- /--. /.--- Başlık: Óayretì
5b Rÿóì El virse ãafÀ furãatı fevt eyleme her dem
DünyÀ aña degmez ki cefÀsın çeke Àdem8 matla’/1 --./.--./.--./.-- Başlık: Ferd
5b Ne reftÀrı ne güftÀrı ne ruòsÀrındadur óikmet
NezÀketle güşÀd-ı bend-i şalvÀrındadur óikmet matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ferd
9 Şair, Nev’î Dîvânı’ndan (Tulum-Tanyeri 1977: 255) tespit edilmiştir.
10 Yazmada başlık “Firâkî” şeklinde kayıtlıdır; muhtemelen şair tespit edilemediğinden makta’ beytindeki “firâk-ı” kelimesi mahlas sanılmış “firâkî” şeklinde yazılmıştır. Ancak şiir Halîlî’ye aittir (Gıynaş 2014: I/840, Kavaklıyazı 2015: 21).
11 Yazmada mısranın devamı silik olduğundan okunamadı.
6a Dilerseñ òalúa beõl ü fażl u èadl itmek zamÀnuñda
ŞehÀ iósÀna lÀyıúdur bu pür-nÀtüvÀnuñ da SüleymÀn taòtına úaãd itdi beñzer òayl-i mÿr Àòir Óaù-ı miskìn ôuhÿr itmiş èiõÀr-ı meh-nişÀnuñda nazım/3 .---/.---/.---/.---
6a èUlvì YÀd-ı leb-i laèlüñle bugün úan olayazdı
Dil cürèa-ãıfat òÀk ile yeksÀn olayazdı èUlvì gice Àh itdi añup leyli-i zülfin Mecnÿn gibi èÀlemlere destÀn olayazdı gazel/4 --./.--./.--./.-- Başlık: èUlvì
6a Mihr-i ruòsÀrını õikr it o mehüñ maùlaèda
Ser-i aèdÀyı nihÀyet añasın maúùaèda matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Müfred
6a Nevèì9 YÀr işi ey dil úolay ammÀ àam-ı aàyÀr güç
Vaãl-ı gül ÀsÀn velì ãabr-ı cefÀ-yı òÀr güç matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ferd
6a Maóabbet úapu úaúdı didi miónet
äafÀ geldin benem bÀd-ı maóabbet matla’/1 .---/.---/.-- Başlık: Ferd
6a äalup dil fülkini èummÀna Àhum eyledüñ ber-bÀd
VefÀsuz rÿzgÀr ancaú úo essüñ her çi bÀd-ÀbÀd matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ferd
6b Òalìlì TÀ ki senden ayruyam işümdür ey yÀr aàlamaú
Bülbül-i şÿrìdeveş feryÀd idüp zÀr aàlamaú Ey Òalìlì dem-be-dem derd ü firÀú-ı yÀrla Aàlaàıl ögretdi çün çerò-i sitemkÀr aàlamaú gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: ÒÀlìlì
10
6b ÒayÀlì Neden bì-úayd imiş Mecnÿn-ı şeydÀ
Ki úonmış başına biñ dürlü àavàÀ ÒayÀlìnüñ dili deryÀya beñzer Süùÿr-ı şièridür emvÀc-ı deryÀ gazel/5 .---/.---/.-- Başlık: ÒayÀlì
6b Nièmet-i vaãlını ol buàday ekilü dilberüñ
Ben degirmen kimseye èÀlemde kendüm var iken müfred/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ferd
6b ÁsiyÀb-ı felegi dÀne-i encümle görüp
Kendümi maóv iderem eyleyicek fikr-i daúìú müfred/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
6b ÁsiyÀb-ı çerò içinde eyledüm fikr-i daúìú
Bulmadum kendüm gibi maóv-i vücÿd eyler defìú müfred/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ferd
7a Ôuhÿrì èÁşıúam gün yüzüñüñ naúşına mÀhum ezelì
Seni naúúÀş-ı ezel úudret eliyle yazalı Ey Ôuhÿrì úamu yÀrÀna yürü var òaber it Böyle rindÀne disünler diyicek her àazeli gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ôuhÿrì
7a Şimdi cÀnÀ laúabuñ çeşm-i siyÀh olsa ne söz
Lebüñ …11 müfred/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Müfred
7a ÒÀn Aómed itdi icrÀ çeşme-i Kevåer-feşÀn
Çeşme-i cÿd-ı muãaffÀ çün óayÀt-ı cÀvidÀn müfred /1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Neşée-i rÿóı Óüseyn ile Óasan
èışúı içün
12 Mısranın başındaki kelime okunamadı.
7a ÚÀle Óaşmet yÀ ebÀ mÀ fìke lek iórÀm işi(?)
äÀra lek be-kefì óaccük kÀne fièlük tÀm işi(?) Geldi bÀb-ı ŞÀm’a bir óÀcib didi tÀrìòini Sen hele èAbbÀs efendi eyledüñ óaccı ŞÀm işi nazım/2 -.--/-.--/-.--/-.-
7b Dürrì Ol şeh semend-i nÀza urdı eger meger
Kim ehl-i èışúa geldi görindi sefer mefer Ey bÀd úaldı Dürrì-i zÀr intiôÀrda Kim didi saña dergeh-i şÀha òaber maber gazel/7 --./-.-./.--./-.- Başlık: Dürrì
7b Naôìm Mey-ÀşÀmÀn-ı bezm-i èişreti ey òÀne mey-òÀne
ÒuãÿãÀ sÀúì-i meclis ãunar kestÀne mestÀne Olursa maôhar-ı feyż-i ÒudÀ nuùú-ı cihÀn-gìrüñ NaôìmÀ óükm ider ÙÿrÀn ile ÌrÀn’a mìrÀna gazel/6 .---/.---/.---/.--- Başlık: Naôìm
7b Zülfi[ni] óalúa idüp eylemek içün üftÀde
Beni nÀra úodı Güdekli Çörekçi-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
7b … mış idüm meclisine üftÀde12
Baña bir òalúa da virmedi Çörekçi-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
8a MurÀdì èAczüm olmaz àayrıdan çün kim óayÀtum sendedür
CÀnı niçün dil úayursın çün penÀhum sendedür ÕÀtumı miréÀt iderse ey MurÀdì añlasun Ehl-i diller kim benüm õÀt u ãıfÀtum sendedür gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: SulùÀn MurÀd ÒÀn
8a NevÀlì Bì-úarÀr üftÀdeñem ãabr u åebÀtum sendedür
Yoluña çoúdan fidÀ oldum óayÀtum sendedür Óabbe-i ten çÀk olup oldum NevÀlì uş helÀk Varlıàumdan yoú eåer õÀt u ãıfÀtum sendedür gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Naôìre-i NevÀlì Efendi
8a Baàlayup resen ile ellerümi cellÀda
Beni úazıúlara urdı ol Ögütçi-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
8a Ten-i zÀrumı atup virdi hevÀ-yı bÀda
PÀyumı òaylice ùoúmaúladı ÓalÀc-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
8a Yaúdı tennÿr-ı dili yine o serv-ÀzÀde
Çıúardı dÿdumı eflÀke Fırıncı-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
8b Tìàì Úaşuñ ki dil ü cÀnuma àamzeñle oú urdıèÁlemde
bütün cevr [ü] cefÀ yayın o úurdı Tìàì ãorar ise eger ol gözleri fettÀn áamzeñ göreli seyf duèÀsın oúurdı gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: Tìàì
8b MurÀdì Òaste-i èışkam yine dermÀnı senden isterem
Her ne deñlü mücrimem àufrÀnı senden isterem Ey MurÀdì her úaçan kim eylesem anı ùaleb CÀn u dilden ùÀlibem bürhÀnı senden isterem gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: SulùÀn MurÀd ÒÀn
8b NevÀlì CÀnumı úıldum fidÀ cÀnÀnı senden isterem
Mıãr-ı dilde Yÿsuf-ı KenèÀn’ı senden isterem Bende-i kemter NevÀlìyem yüz urdum dergehe èÁciz ü dermÀndeyem dermÀnı senden isterem gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Naôìre-i NevÀlì Efendi
9a Áõerì CÀm-ı èışúı nÿş idüp úıl rind-i dürd-ÀşÀmlıú
Ey göñül kÀm al cihÀndan niçe bir nÀ-kÀmlıú CÀn ile úurbÀnuñ olsun èìd-i vaãluñda senüñ Áõerìye tek hemÀn bir bÿse vir bayrÀmlıú gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Áõerì Çelebi
9a Vaódetì Kimseye ey serv gel dik gelme òÀk olsañ gerek
Sen de bu daèvÀyı úo ey gül helÀk olsañ gerek Vaódetì gibi yoluña cÀn virür bir èÀşıúı Bulmayup vallÀhi billÀhi helÀk olsañ gerek gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Vaódetì
9a Tüy taúınsun başına aña olan üftÀde
Çıúarur dìvÀne èÀşıúları Çavuş-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
9b Tìàì Dil alur èuşşÀúdan bir yÀr-i sìmìn-ber mi yoú
èÁşıú-ı dil-teng elinde yoòsa sìm ü zer mi yoú Òusrev-i Hindì pesend eylerdi görse òaùùuñı TìàiyÀ şemşìr-i ùabèuñda senüñ cevher mi yoú gazel/7 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Tìàì
9b Vaódetì Cümle èÀlem yÀra mÀèil bilmezin dilber mi yoú
Yoòsa ol meh-pÀreye beñzer perì-peyker mi yoú Úaldı òÀlì Vaódetì darü’ş-şifÀ èuşşÀúdan Bir perì-ãÿret güzel dìvÀne-meşreb er mi yoú gazel/6 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Vaódetì
9b Òayli demdür olalı ben o şehe üftÀde
Yazmadı defter-i èuşşÀúına KÀtib-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
9b Mìve-i vaãlına fehm itdi beni üftÀde
Yazdı ser ãafóa-i gülnÀra Yemişci-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
9b Òayrì Daòı úundaúda iken olmış idüm dil-dÀde
Beni şaşırdı ùabancayla Tüfenkçi-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Òayrì
10a èUlvì Gerçi kim èÀleme çok dilber-i mümtÀz gelür
Óaú budur kim saña beñzer güzelüm az gelür Gerçi yüz biñ bulınur yoluña cÀnlar virici äanma èUlvì gibi bir èÀşıú-ı ser-bÀz gelür gazel/4 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èUlvì Güft
10a Eksük itme cevrüñi cÀnÀ kerem úıl dÀéimÀ
Gerçi gelmezse óabìbüm õerrece senden vefÀ matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Müfred
10a Her dem güzelüm àamzeñ ider cÀna cefÀyı
Göñlüm getürür başuma her laóôa belÀyı Meyden úızarup èarż-ı cemÀl eyledi dildÀr Gösterdi şafaúdan ãanasın şems-i liúÀyı nazım/2 --./.--./.--./.--
10a YÀr kim ruòlarına zeyn ide kÀküller ile
Naúli güldür ki bulur zìneti sünbüller ile İdelüm çeng ü çeàÀn ile göñül ãoóbetini äalalum èÀleme ÀvÀzeyi bülbüller ile nazım/3 ..-- /..-- /..-- /..-
10a èAceb mi Ùaşcı-zÀde olsa dilberler içre müsteånÀ
ÒudÀ úÀdirdür eyler seng ü òÀrÀdan güher peydÀ matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ferd
10a CÀmièi óüsnüñe èuşşÀúı idüp ÀmÀde
Arturur úÀmeti maófelde Müeõõin-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
10a Bir lebi şìrìne ãordum bu gice tenhÀda
Úanda gitdi èacabÀ diyü Müéeõõin-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
10b èUlvì èÁlem-i èışúa düşüp úaldı belÀ vü àamda
Gitdi şÀd olmadı bì-çÀre göñül èÀlemde èÖmr-i Nÿó’a n’ola reşk eylemesek ey èUlvì GÀh olur bir niçe biñ yıl yaşaruz bir demde gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èUlvì
10b YaóyÀ Òÿn-ı eşkinden olupdur bülbülüñ her Àb sürò
BÀàda olsa èaceb mi àonçe-i sìr-Àb sürò ÔÀhiri YaóyÀ iden maèmÿr bÀùın óÀlidür Şìşeyi gösterdügi budur şarÀb-ı nÀb sürò gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: YaóyÀ Efendi
10b Dìde pür-òÿn oldı döndi reng-i cÀm-ı bÀdeye
Bir èilÀc itsün ãabÀ var söyle KeóóÀl-zÀdeye matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ferd
10b FÀéiú-ı leng dimiş dilber yine tenhÀda
äaà ayaú kabı degülsin hele ÒavvÀf-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
Beni ióżÀr-ı óużÿr eyledi Çavuş-zÀde
11a YaóyÀ Ruò-ı dildÀrı rengìn vaãf idersin ey dil-i şeydÀ
èAcebdür sözlerüñden reng almazsa gül-i raènÀ HevÀ-yı èışk u nÀr-ı şevú u Àb-ı çeşmüñ olmasa Kim Àdem dir senüñ gibi ayaú ùopraàına YaóyÀ gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: YaóyÀ Efendi
11a YaóyÀ Seóer şehen-şeh-i çÀrüm serìr-i nüh-kişver
DiyÀr-ı ŞÀm’ı alup itdi niçe fetó ü ôafer 26. èArÿs-ı medóüñi YaóyÀ müzeyyen eylemege Getürdi rişte-i naôm ile niçe lüèlü-i ter 30. Şeb-i siyÀh gibi tìre-baòt olup aèdÀ
CihÀna pertev-i devletle ol øiyÀ-güster
kaside-medhiyye/3 0
.-.-/..--/.-.-/..- Başlık: Úaãìde-i YaóyÀ Efendi
11a ÁsiyÀb-ı elem ü hecre idüp üftÀde
Pek daúìú işler işi èÀşıúa Uncu-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
11a Óasretiyle reh-i miónetde helÀk oldı tenüm
Mevtüme óÀżır ola gibi İmÀm-zÀde benüm matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
11a Eyleyüp maókeme-i vuãlatına ÀmÀde
èIşú ile eyler müdÀfiè beni Óıżr-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
11b ÓÀãılı èışúuña kendüm olalı üftÀde
Òırmeni ãabrumı ãavurdı äamancı-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
11b Varaú-ı mihri o meh ùoàradı virdi bÀda
Oydı miúrÀã-ı àamıyla beni Faòrì-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
11b áayra úul olmamaú içün bu dil-i ÀzÀde
Óuccet-i èışúumı imżÀladı ÚÀêì-zÀde matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ferd
12a TamÀm eksülügin bildirdi mÀha tÀú-ı mìnÀda
HilÀl ebrÿların èarż eyleyince Muótesib-zÀde matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ferd
12a èIùrì N’idem ki eşk-i dem-Àlÿde úÿy-ı yÀra aúar
HezÀr óasret ile dìde ol kenÀre aúar Çıúarsa dÿd u fiàÀnum n’ola sipihre degin Cayır cayır beni oùlaú Emìni-zÀde yaúar
kıtèa/1 .-.-/..--/.-.-/..- Başlık: Úıùèa-i èIùrì
12b YaóyÀ Hem-rÀh idüp èadÿları òoş-óÀl ider yürür
ÒÀk-i reh-i maóabbeti pÀ-mÀl ider yürür Hecriyle bì-úarÀr idügin yÀre èarż idüp YaóyÀ sirişk-i çeşmini irsÀl ider yürür gazel/5 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: YaóyÀ
13a YaóyÀ Dil-i bì-çÀrenüñ dildÀr mehcÿr olduàın ister
NişÀn-ı tìrinüñ ol úaşı yÀ dÿr olduàın ister Ruòuñ şevúiyle ölmek Àrzÿsın eylemiş YaóyÀ Virüp ìmÀn ile cÀn úabri pür-nÿr olduàın ister gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: YaóyÀ
13a YaóyÀ Hemìşe merdüm-i çeşmüm èiõÀr-ı yÀra baúar
Gözüm o penceredür ãaón-ı lÀle-zÀra baúar Ne iètibÀr bu evżÀèa merd olan YaóyÀ Ne õillete naôar eyler ne iètibÀra baúar gazel/5 .-.-/..--/.-.-/..- Başlık: YaóyÀ
13b YaóyÀ ÒÀùır-ı pÀkine úonmuş bÀd-ı Àhumdan àubÀr
13b Şemèì èÁr idermiş beni öldürmege ol sìm-tenüm
Varayın yalvarayın boynuma alup kefenüm Şemèìyem gÿşe-i mey-òÀneyi virmem felege Gülşen-i bÀà-ı cinÀndan baña yigdür vaùanum gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Şemèì
14a Áõerì Bir gice künc-i àamda yaturdum şikeste-bÀl
MiréÀt-ı úalbi ùutmış idi gerd-i infièÀl 23. Mihr-i sipihr-i èizzet olur Áõerì-i zÀr Bezmüñde aña olsa müyesser ãaff-ı nièÀl 30. áam anı añmasun ol unutsun cihÀn àamın Hergiz òuceste òÀùırına gelmesün melÀl
kaside-medhiyye/3 0
--. /-.-. /.--. /-.- Başlık: Kaãìde-i Áõerì Çelebì BerÀy-ı Bostan Efendi-zÀde
14b BÀúì SÀúiyÀ cÀm-ı mey ne òoş gül olur
Eline kim alursa bülbül olur BÀúìye Àb-ı vaãluñ irmez ise Áteş-i hecr ile yanar kül olur gazel/5 ..-- / .-.- / ..- Başlık: BÀúì
14b èİşretì Ey göñül kişverinüñ taòtına sulùÀn küçücük
Gel esirge úulınam başuñ-içün cÀn küçücük Dilerüz èİşretì Óaú’dan büyüyüp ola cevÀn İnci dişlüce şeker sözlüce oàlan küçücük gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èİşretì
15a NecÀtì Dil kişverine zülf-i siyÀhuñ belÀ yeter
Yıúmaàa bu vilÀyeti bir ejdehÀ yeter Tek yirde gökde õerre úadar minnet olmasun Örti döşek NecÀtìye bir bÿriyÀ yeter gazel/6 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: NecÀtì
15a Be ôÀlim terk itdüñ beni
äaà ol var ol şimden girü HercÀyìsin bildüm seni äaà ol var ol şimden girü
èIşú olmaz imiş miónetsüz Derd olmaz imiş fürúatsüz Yüri be hey óaúìúatsüz äaà ol var ol şimden girü
türkü/4 8’li hece Başlık: Türkü
15a Nesìmì Her seóer vaútinde kim bülbül fiàÀnın başlar
Áhum artar şöyle kim aúar gözümden yaşlar Şöyle terk itdi Nesìmì cÀnını Óaú yolına Úanda úaldı ata ana úavm ile úardaşlar gazel/6 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Nesìmì
15b NevÀlì CüdÀ ister beni devrÀn leb-i şìrìn-zebÀnumdan
Baña acıñ kim ayrılmaú görindi ùatlu cÀnumdan Uyarımaz o yÀrı bir nefescik òˇÀb-ı nÀzından NevÀlì uyımaz òalú-ı cihÀn gerçi fiàÀnumdan gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: NevÀlì
15b BÀúì Müşkil imiş ki dil-rübÀ ùıfl ola dil-sitÀn ola
èÁşıú-ı zÀr u mübtelÀ pìr ola nÀ-tüvÀn ola BÀúìye sÀúiyÀ feraó vir ki fenÀ bula teraó Şol meyi ãun ki bir úadeó pìr içe nev-cevÀn ola gazel/5 -..- / .-.-/-..-/.-.- Başlık: BÀúì
16a Selìmì Maóabbet şÀhınuñ bir bende-i fermÀnıyuz cÀnÀ
GedÀ-yı kÿy-ı èışúuz èÀlemüñ sulùÀnıyuz cÀnÀ Selìmìveş lebüñ vaãfın idüp şìrìn edÀ ile ZamÀnuñ himmetüñle Òusrev-i devrÀnıyuz cÀnÀ gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: SulùÀn Selìm ÒÀn
16a Úabÿlì Ey ùıfl-ı sirişküm úatı úalàırduñ a dıñ dıñ
ÓalvÀ-yı leb-i dilberi gördüñ yine diñ diñ Raóm eyler idi yaşumuza yÀr Úabÿlì AàyÀr geçüp úarşumuza gülmese giñ giñ gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: Úabÿlì
16a Úabÿlì áubÀr-ı òaùù-ı laèlüñ àÀyet ile òurde yazmışlar
äanasın sÿre-i Kevåer durur bir dürde yazmışlar Senüñ yoluñda ölmekden úaçar diyü münÀfıúlar Úabÿlì ol şeh-i óüsne bizi öldürde yazmışlar gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Úabÿlì
16b Úabÿlì Yatur pìr-i muàÀn evgÀr olup desti úabaú ùutmaz
Şu deñlü bÀde-nÿş olmuş kim el ditrer ayaú ùutmaz Úabÿlì gevher-i genc-i maèÀrif bì-revÀc ancaú Dür-i naôm-ı kelÀm-ı pÀküñe kimse úulaú ùutmaz gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Úabÿlì
16b Vaódetì CÀnumı úaşuña úurbÀn ideyin n’olsa gerek
Alnuma kilk-i úażÀ çekdügi resm olsa gerek Dem bu demdür berü gel bezm-i àama VaódetiyÀ İçelüm bÀde-i èışúı be diye n’olsa gerek gazel/7 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Vaódetì
Şekl-i bismillÀha beñzer kim kitÀb üstindedür Ey FiàÀnì menzilüñ Àòir türÀb üstindedür
17a Úabÿlì Cism-i pÀkin görmek isterseñ ãoyup óammÀma úoy
Olmaz ol sìmìn-beden gibi efendi pÀk-ãoy Óażret-i èÌsÀ da olsañ yaramazsın kimseye Ey Úabÿlì sÿzen-i zerle gerekse gözin oy gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Úabÿlì
17a Úabÿlì Gel naùè-ı maóabbetde şehÀ bir sen ü bir ben
Şaùranc oyunın oynayalum mÀt ola düşmen LeclÀc ise de lec iderüz naùè-ı cihÀnda NÀ-dÀna Úabÿlì yeñilür ãanma bizi sen gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: Ve lehu
17b BÀúì Álet-i óüsni mükemmel úad-i dil-cÿ da güzel
O siyÀh gözler ile óaú bu ki ebrÿ da güzel Söylese lafô-ı dürer-bÀrına söz yok BÀúì Dürc-i laèlindeki her dÀne-i lüélü de güzel gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: BÀúì Efendi SellemellÀhu
17b BÀúì CilÀ vir çeşme ey sÀúì mey-i ãÀf-ı muravvaúdan
Úamaşdı gözlerüm cÀm-ı hilÀl-i èìde baúmaúdan Muúayyed olma ey BÀúì kemend-i keyd-i aèdÀya èİnÀyet Óażret-i Óaú’dan kerem FeyyÀż-ı Muùlaúdan gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: BÀúì
18a BÀúì Áyìne-i cemÀl-i óaúìúat-nümÀ yüzüñ
Áb-ı zülÀl-i çeşme-i ãıdú u ãafÀ sözüñ Kimi ayaàuñ öpmege sarúar kimi elüñ BÀúìye besdür ey gül-i òandÀn güler yüzüñ gazel/5 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: BÀúì
18a Maófì Öpsem seni doyınca doyınca seni öpsem
Öpsem dimeseñ epsem epsem dimeseñ öpsem Maófì úuluñam şÀhum şÀhum úuluñam Maófì èÁlem dükeli bildi bildi dükeli èÀlem gazel/5 --. /.--- /--. /.--- Başlık: Maófì
18b CilÀyì NigÀrÀ vÀdì-i èışúuñda şÀdìden belÀ yigdür
Ki yad illerde yüz biñ yaddan bir ÀşinÀ yigdür Nesìm-i feyż-i luùfından CilÀyì olma müstaànì Sülÿk ehline istiànÀ maúÀmından recÀ yigdür gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: CilÀyì 18b Aómed Paşa BÀà-ı vuãlatda úaçan devr itse sÀúì cÀm-ı mül
ŞÀò-ı gül úaddüñ lebüñ àonçe yañaàuñ tÀze gül Naôm neår Aómed hemÀn eglenmek içündür bugün Kişiden ancaú úalan bir ad imiş ölmez oàul gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Aómed Paşa
19a Kelìmì YÀrumuñ úaddi elif ben bendesinüñ lÀm-elif
Bu muúarrer bir elif bir lÀm olur bir lÀm-elif Ey Kelìmì ol zül(ü)f úad úaddümi lÀm eyledi Bu elif lÀm oldı ammÀ nice olur lÀm elif gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Kelìmì
19a BÀúì èIşúuñla úılup úÀmetini dÀl úaranfül
èArż itdi saña mÿy-ı sefìd al úaranfül Geh şìşe gehì köhne sifÀl ile úılur èayş BÀúìveş olup èişrete meyyÀl úaranfül gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: BÀúì
19b èUlvì İşigüñ cÀnibin gözler gezer şÀm u seóer dìde
Irılmaz ÀsitÀnuñdan efendi bir naôar dìde Ölürsem hecr ile künc-i diyÀr-ı àamda ey èUlvì Dönüp bir kimse baúmaz yüzüme aãlÀ meger dìde gazel/6 .---/.---/.---/.--- Başlık: èUlvì
19b BÀkì Gÿş senüñ òaberlerüñ almaàa olsa çÀremüz
KÀş úulaàumuz úadar eyleyelerdi pÀremüz DÀà-ı siyÀh-ı sìnemüz örtüle mevc-i eşk ile Bir gün ola ki BÀúiyÀ görmeye kimse úaramuz gazel/5 -..- /.-.-/-..-/.-.- Başlık: BÀkì
20a èUlvì äubóa dek aàladuú bu şeb ùoàmadı mÀh-pÀremüz
ÙÀlièimüz açılmadı düşkün imiş sitÀremüz áarúa-i mevc-i eşk olup göz yumalum zamÀnede Çeşm-i óasÿd èUlviyÀ görmeye tÀ ki úaramuz gazel/5 -..- /.-.-/-..-/.-.- Başlık: èUlvì
20a Levóì Ey òoş o dem ki lebüñ meyl-i mey-i nÀb eyler
Dehen-i tengüñi mey àonçe-i sìrÀb eyler Levóì-i bì-dilüñ ayruàına şÀhum demidür Úıùèa-i derd-i dilin úapuña işrÀb eyler gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Levóì
20b Emrì Küşte-i tìà-ı àam-ı èışú olduàumçün ey melek
Bir zümürrüd türbe yapdı üstüme ùÀú-ı felek Úabrüm üstine úurılmış òaymedür çerò EmriyÀ Zer-ùınÀbıdur şuèÀè-ı ÀfitÀb Àhum direk gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Emrì
20b Óayretì Meclis içre bÿse-i cÀnÀnum almaú yol mıdur
21a èAùÀyì Aàlayup rÀz-ı derÿnın èarż ider cÀnÀne cÀm
BÀde-i èışú ile olmışdur meger mestÀne cÀm Ey èAùÀyì muùùaãıl òÀlì degüldür bÀdeden MübtelÀdur var ise dÀéim àam-ı devrÀne cÀm gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
21a èAùÀyì Ùaèn eyler oldı òançer-i ser-tìzüñ senüñ
CÀnÀ çemende òaylì dili bitdi sÿsenüñ áam gelse ey èAùÀyì òarÀbÀta düş hemÀn Egler seni ne óÀlet ise eski meskenüñ gazel/5 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: èAùÀyì
21b èAùÀyì Remedden ãanmañuz sürò olduàın bu çeşm-i
pür-òÿnuñ
ÒayÀli gitmez oldı dìdeden ol rÿy-ı gülgÿnuñ
Ne luèb itdüñ ki çeşmin baàladuñ nÀgeh èAùÀyìnüñ
Meger kÀr eyledi ey óoúúa-bÀz çerò-i efsÿnuñ gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: èAùÀyì
21b èAùÀyì Úalurdı pençe-i àamda dil-i figende zebÿn
Yitişmeseydi eger sÀúiyÀ mey-i gülgÿn èAùÀyì bÀàda ber-bÀd olan varaúları gör CihÀnı ãanma ãaúın menzil-i úarÀr u sükÿn gazel/5 .-.-/..--/.-.-/..- Başlık: èAùÀyì
22a èAùÀyì NÀãıóÀ pendüñ senüñ ehl-i maóabbet diñlemez
FÀrià olmaz èışú-ı dilberden naãìóat diñlemez Ey èAùÀyì òˇÀba varmış mesned-i nÀz üzre yÀr Úıããa-i hicrÀnı yÀd itme óikÀyet diñlemez gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì 22a èAùÀyì Tìr-i kilk-i kìnesi erbÀb-ı dile tìz geçer
èÁşıúa rengi yine àamze-i òÿn-rìz geçer Reh-i èışúuñda èAùÀyìveş olup ser-geşte Mihr-i ruòsÀruña dil õerre-i nÀ-çìz geçer gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
22b èAùÀyì Firúatüñle aàlasam aàyÀr-ı bed-aòter güler
áam beni bir şekle úoydı óÀlüme itler güler Ey èAùÀyì óÀãılı dìvÀnedür şol kimse kim èÁlem-i vìrÀnede şÀdÀn olup oynar güler gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
22b èAùÀyì áamzeñ òadengine olalı sìnemüz mekÀn
Úandìl-i tìrdür ten-i sÿrÀòumuz hemÀn Pür-dÀà-ı sìnem üzre èAùÀyì òadeng-i dïst Beñzer o serve kim ola eùrÀfı gülsitÀn gazel/5 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: èAùÀyì
23a èAùÀyì Õevú alan èÀrif cemèÀn bezminde nÿş-ı cÀmdan
Baş úaldırmaz óabÀb-ÀsÀ mey-i gül-fÀmdan Rÿşen it úalbüñ fürÿà-ı ÀfitÀb-ı tÀb ile Ey èAùÀyì tìre-dil olma àam-ı eyyÀmdan gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
23a èAùÀyì Ruòlarında tÀr-ı zülfin yÀr pür-çìn eylemiş
èÁrıż-ı tÀbendesin Àyìne-i Çìn eylemiş Ey èAùÀyì her gedÀ-meşreb olur şÀh-ı cihÀn Cem ãafÀ bezminde bir şÀhÀne Àyìn eylemiş gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
23b èAùÀyì Dest-i ãayyÀd-ı felekden ırdı nÀgeh tìr-i èışú
Deşt-i miónetde èaceb mi olsa dil naòçìr-i èışú Ey èAùÀyì görinen eflÀkde encüm degül Deldi ùÀs-ı günbed-i gerdÿnı yir yir tìr-i èışú gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
23b èAùÀyì Olmada dilde füzÿn derd-i àam-ı fürúat ise
Gel devÀ eyle ùabìbüm ne úadar zaómet ise ÒÀkden refè ider ayaúda úomaz şÀh-ı cihÀn Düş ayaàına èAùÀyì àarazuñ rifèat ise gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
24a èAùÀyì áayr ile yÀr oldı dilber ben gedÀyı n’eylesün
Yadlarla ülfet itdi ÀşinÀyı n’eylesün Ehl-i dil dÀéim çeker bunca belÀyı n’eylesün Dil giriftÀr-ı belÀ dilber hevÀyì n’eylesün DÀma düşmez yirlere úonmaz hümÀyı n’eylesün
Ey èAùÀyì şöyle virmiş Óaú aña óüsn ü cemÀl Ser-be-ser èÀlem teb-i èışúıyla olmış bì-mecÀl Bunca bìmÀra devÀ itmek muóÀl-ender-muóÀl Òalú-ı èÀlem BÀúiyÀ èışúında yÀruñ òaste-óÀl Bir ùabìb andan bu deñlü mübtelÀyı n’eylesün
tahmis/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
24b èAùÀyì äÀf-dil bir èÀşıúuñdur úıl naôar Àyìneye
Ger ùoúınsa pertev-i luùfuñ düşer Àyìneye Luùf idüp göñlin ele alsañ èAùÀyìnüñ n’ola Ùabè-ı pÀküñ beñzedür ehl-i hüner Àyìneye gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
13 Mısranın vezni bozuk. 14 Mısranın vezni bozuk.
İrdi tÀ gÿş-ı hilÀle bu meserret òaberi ŞÀh-ı dehre gele günden güne fırãat òaberi
25a èAùÀyì Görince dilleri baàlandı hep èuşşÀú-ı nÀlÀnuñ
Meger dil bÀàıdur başuñda ol zülf-i perìşÀnuñ áaraż iôhÀr ise yÀra èAùÀyì rÀz-ı pinhÀnı Açılsun sìneñ üzre yÀreler çÀk it girìbÀnuñ gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: èAùÀyì
25b èAùÀyì Meyl idüp bir mest-i nÀz u şÿò-ı bì-pervÀya dil
Başumuz uàratdı Àh u zÀr ile àÀvàÀya dil Ey èAùÀyì gerçi aóbÀbuñ ùoúınmaz göñline Ùurmaz ammÀ zaòm urur òançer gibi aèdÀya dil gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
25b èAùÀyì Ruò-ı rengìnüñe cÀnÀ berÀber ùutma mirèÀtı
Bilürsin èÀrıżìdur óüsni miréatüñ anuñ õÀtì matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ve lehu
25b èAùÀyì Bì-mecÀl olduàuma çekmez idüm óüzn ü melÀl
Olsa fì-cümle eger kÿyuña varmaàa mecÀl matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ve lehu
25b èAùÀyì Tìàuñla ten-i zÀrda kim yÀre açıldı
ŞÀd oldı biraz bu dil-i bì-çÀre açıldı Sìnemde èAùÀyì görinüp dÀà-ı nihÀn
13
Bildürdi àam-ı èışúumı dildÀra açıldı gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: èAùÀyì
26a èAùÀyì Gülüp açılsa n’ola èişve vü nezÀket ile
O àonçe göñlümüz almaú diler ôarÀfet ile matla’/1 .-.-/..--/.-.-/..- Başlık: Ve lehu
26a èAùÀyì Cemè itseler úılur seni èÀlemüñ maóal14
İksìre mÀlik oldılar erbÀb-ı èaúd ü óal matla’/1 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: Ve lehu
26a èAùÀyì Ey perì-rÿ seni ben hem-ser-i óÿrÀ bilürin
Lebüñi àonçe-i Firdevs-i muèallÀ bilürin Ruò-ı rengìnüñi gül-berg-i muùarrÀ bilürin Ser-i kÿyuñ ãanemÀ cennet-i aèlÀ bilürin MüntehÀ úÀmetüñi Sidre vü ÙÿbÀ bilürin
YÀrsuz òuldı èAùÀyìye dilÀ èarż itme Vaãf idüp cevr ile àılmÀnı aña èarż itme CÀn-ı maózÿnuma hìç cÀy-ı ãafÀ èarż itme BÀúiyÀ gülşen-i Firdevs’i baña èarż itme ÁsitÀnın ben anuñ cennet-i meèvÀ bilürin
tahmis/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
26b èAùÀyì áam Àteşin söyündür çek Àb-ı eràuvÀnì
NÀr-ı belÀya yanma çekme ãaúın duòÀnı matla’/1 --. /-.-- /--. /-.-- Başlık: Ve lehu
26b èAùÀyì Yansun úo nÀr-ı hecr ile aàyÀr-ı bed-fièÀl
ŞeyùÀn èaõÀbda yaraşur ey melek-òıãÀl matla’/1 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: Ve lehu
26b èAùÀyì Sìneden geçmekde tìr-i tìz-i dilber ùurmayup
Zaòm-ı pür-òÿnum anuñçün úanlar aàlar ùurmayup Ey èAùÀyì pÀy-mÀl eyler yürür ehl-i dili Tevsen-i ser-keş gibi çerò-i sitemger ùurmayup gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
27a èAùÀyì Gül-sitÀnı èayş u èişretdür meger mey-òÀneler
Devr idüp dÿlÀbveş anı ãular peymÀneler Ey èAùÀyì maórem-i bezm-i viãÀl-i şemè olup Raúãa girdi gice şevúinden yine pervÀneler gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
27a èAùÀyì Sükker-i laèl-i lebinden leõõet almazsañ revÀ
Bì-meõÀú olan ne bilsün aàzı dadın zÀhidÀ matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ve lehu
27a èAùÀyì El uzatmazsam èaceb mi cÀnib-i tesbìóe ben matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ve lehu
15 Yazmada başlık “Nazmî” şeklinde kayıtlıdır.
ZÀhidÀ degmez elüm meclisde sÀàar ùutmadan
27a èAùÀyì DÀà yaú sìneñe bir mÀhveşe mÀéil iseñ
Yan yaúıl şevú-i ruò-ı yÀr ile rÿşen-dil isen Gelmesün göñlüñe endìşe-i òaùù ile àubÀr Pür-keder olma èAùÀyì gibi deryÀ-dil iseñ gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
27b èAùÀyì Rind-i mey-òˇÀrelerüñ èaúlın uàurlardı müdÀm
Bezm-i meyde ele geldi ùutulup dün gice cÀm Ey èAùÀyì göricek yolda seni ol ser-keş Bir selÀmını dirìà itse gerekdür ne kelÀm gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
27b èAùÀyì Ey dìde òayÀl-i lebi tek hem-demüñ olsun
Çek òÿn-ı ciger bezm-i belÀda demüñ olsun matla’/1 --./.--./.--./.-- Başlık: Ve lehu
27b èAùÀyì Çek cÀmı defè-i derd-i àam-ı dil-rübÀ içün
CÀéiz degül mi nÿş-ı mey itmek devÀ içün matla’/1 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: Ve lehu
27b èAùÀyì Vaãl-ı yÀra naúd-i cÀn ile olurlar müşterì
Ol metÀèuñ úıymetin aèlÀ bilür èÀşıúları Ey èAùÀyì òˇÀn-ı iósÀn çekmege nÀdÀnlara Çerò-i dÿn himmet bulur elbette bir dÿn-perveri gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
28a èAùÀyì Òaùù-ı nev-res n’ola yüz sürse ol ruòsÀra bì-minnet
ViãÀl-i gül müyesserdür efendì òÀra bì-minnet EdÀnì minnet ile ey èAùÀyì cÀha irmekden MurÀd el virmemek yigdür dil-i nÀ-çÀra bì-minnet gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: èAùÀyì
28a èAùÀyì İtdi bezminde hezÀrÀn güle mey evbÀş ayaú
ÓÀãılı bir devre geldik kim bilinmez baş ayaú matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
28a èAùÀyì Mihr [ü] mÀhın görüp aldanma gel ey bì-çÀre
İki yüzlüdür inanma felek-i àaddÀre matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
28a èAùÀyì áonçe dirse lebüñe dil n’ola zìbÀdur bu
Serve beñzetsem olur úaddüñi aèlÀdur bu Ey èAùÀyì felek elbette döner yüz çevirür äaúın aldanma görüp mihrüñi dünyÀdur bu gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
28b èAùÀyì Olmasun àayrıya muótÀc bu úalb-i nÀ-şÀd
Dil-i vìrÀnumı yap yalñız eyle ÀbÀd N’ola ümmìd-i viãÀl itse èAùÀyì senden Òÿblardan budur ey şÿò cefÀ-pìşe murÀd gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì
28b èAùÀyì Ùutsalar elde n’ola gül gibi cÀm-ı sahbÀ
áam götürmez úaùı nÀzük geçer erbÀb-ı ãafÀ matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ve lehu
28b èAùÀyì NÀveküñ eglenmedi gitdi gelince yanuma
Yoòsa od almaàa mı geldi dil-i sÿzÀnuma Ey èAùÀyì àamdan öldüm dÿr olaldan yÀrdan ÓÀãılı èÀlem görinmez dìde-i giryÀnuma gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
29a èAùÀyì Sevdüm yine bir dilber-i fettÀnı göñülden
İtsem yiridür nÀle vü efàÀnı göñülden FÀş eylemezüz rÀz-ı àam-ı èışúı èAùÀyì El-óaú severüz ol şeh-i òÿbÀnı göñülden gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: èAùÀyì
29a èAùÀyì NÀylarla cÀn nÀlÀn olsa hem-dem bir nefes
Biz de bu bezm içre olsaú şÀd u òurrem bir nefes Ey èAùÀyì Àhumı gÿş eyleyüp raóm itse yÀr áam yimezdüm ol deme èÀlemde irsem bir nefes gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
29b èAùÀyì Baàlayup ãaón-ı çemende yine ãaflar sünbül
Çekdi sulùÀn-ı şitÀ üstine leşker sünbül 32. BÀà-ı dilden úoparup ãundı èAùÀyì saña Bir güzel dÀnesi çok tÀze vü òoşter sünbül 37. Ser-i aóbÀbuña perçem gibi àÀyet yaúışup
kaside-medhiyye/3 7
..-- /..-- /..-- /..- Başlık: èAùÀyì15
Dest-i aèdÀña gelince ola ejder sünbül
31a EyÀ yegÀne-i èaãr u ferìd-i devr-i zamÀn
CihÀnı ùutdı senüñ ãìt-i luùf-ı mekremetüñ Sipihr-i èilm ü fażìletde mihr-i enversin èAceb mi sengi eger laèl iderse terbiyetüñ nazım/3 .-.-/..--/.-.-/..- Başlık: Nazım
31b èAùÀyì Úand-i leb-i cÀnÀneye hem-tÀ dimek olmaz
Her bulduàuñ ey ùÿùì-i gÿyÀ dimek olmaz ZinhÀr dime èışúuñı zühhÀda èAùÀyì BìgÀnelere sırruñı zìrÀ dimek olmaz gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: èAùÀyì
31b èAùÀyì Şevú-i laèlüñdür dil-i pÀkìze gevherden àaraż
Neşée-i meydür belì èÀlemde sÀàardan àaraż Ey èAùÀyì dil n’ola eylerse ümmìd-i viãÀl Õevú-i vuãlaùdur cihÀnda çünki dilberden àaraż gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
32a èAùÀyì Gerçi kim azdur vefÀsından cefÀ vü nÀz çoú
ÚÀéilüz cÀnÀ hemÀn iósÀnuñ olsun az çoú Ey èAùÀyì àam degül èuşşÀúa itmezse vefÀ Cevrini tek görmesün ol dilber-i ùannÀz çoú gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
32a Dil-i şeydÀ varup bezm-i ãafÀda cÀm-ı mül çekmez
Lebüñ devrinde añma bÀde-i nÀbı göñül çekmez matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: èAùÀyì
32a èAùÀyì Her úaçan destüñde sÀàar sÀúiyÀ yüz gösterür
GÿyiyÀ Àyìne-i èÀlem-nümÀ yüz gösterür Ey èAùÀyì ÀsitÀnında gören ol yÀrı dir ÁsumÀnda ÀfitÀb-ı pür-żiyÀ yüz gösterür gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
32b èAùÀyì Kÿyuña varduúça görmezsem yüzüñ cÀnÀ ne güç
Sana èarż itmez gidersem óÀlümi óayfÀ ne güç NÀz ider àam-òÀnede bir gice luùf it úal disem Ey èAùÀyì böyle úalursa bu istiànÀ ne güç gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
32b èAùÀyì Ol òaùù-ı siyeh ôÀhir olup yÀr yüzinden
Çoú fitne belürdi o sitemkÀr yüzinden Zaòm-ı sitem urmaúda felek úalbe èAùÀyì Şemşìr-i àam-ı firúat-i dildÀr yüzinden gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: èAùÀyì
33a èAùÀyì Hep güzellerden baña ol serv-úadd-i zìbÀ gelür
NÀz ile reftÀra gelse cümleden aèlÀ gelür Ey èAùÀyì yig gelür baña gül gülzÀrdan Dest-i sÀúìden ki cÀm-ı bÀde-i óamrÀ gelür gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
33a èAùÀyì Raúã ider meclisde bir gül yüzlü cÀnÀndur úadeó
Baèiå-i cemèiyyet-i erbÀb-ı èirfÀndur úadeó áam şebinde gevher-i èayş u ãafÀyı bulmaàa Ey èAùÀyì elde bir şemè-i şebistÀndur úadeó gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
33b èAùÀyì 1 èİşve-i şÀhid-i dünyÀya gel olma meftÿn
Bì-vefÀdur úatı bu èÀlem-i pür-mekr ü füsÿn 2 Degişür cÀme-i dünyÀñı úabÀ-yı kefene èÁúıbet òˇÀce-i devrÀn seni eyler maàbÿn 3 Küşt-gìr-i ecel ey dil nice merdÀnelerün Getürüp arúasını yire ider zÀr u zebÿn 4 Düşürür òÀke idüp Àòir anı ser-gerdÀn Kime kim şevú ile raúã itdire bir dem gerdÿn 5 N’oldı Àòir görüñ ol pÀdişehe heft iúlìm ÓÀãıl-ı çÀr-èanÀãır-ı şeh-i rubè-ı meskÿn 6 ŻÀyiè oldı düşicek òÀke o dürr-i nÀ-yÀb TÀ úıyÀmet bu elem èÀlemi eyler maózÿn 7 Bildi gencìne-i èirfÀn idügin çünki felek
32 YÀ Rab ol servi müstaàraú-ı àufrÀn eyle Maôhar-ı raómet ü iósÀn-ı firÀvÀn eyle 33 ŞÀò-ı ÙÿbÀ’da idüp murà-ı revÀn ile maúÀm Keremüñden yirini ravżÀ-i rıżvÀn eyle 34 Eyleyüp óayr-ı òalef Óażret-i Aómed ÒÀnı YÀ İlÀhì selefi rÿóını şÀdÀn eyle
35 Ùabèı miréÀtin idüp maôhar-ı nÿr-ı èirfÀn äÿret-i maèdeleti anda nümÀyÀn eyle 36 Şarúdan àarba ãalup tìàını òurşìd gibi TÀ-ebed anı bütün èÀleme sulùÀn eyle 37 Gidere tÀ ki ôalÀm-ı şeb-i ôulm ü sitemi äubó-ı èadle anı bir şems-i dıraòşÀn eyle 38 Bülbül-i tabè-ı èAùÀyìyi ÒudÀyÀ dÀéim
terkib-i
bend/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Meróÿm SulùÀn Muóammed’e Meråiyye
Zìr-i òÀk itdi yirin niteki genc-i medfÿn 8 CÀh-ı èizzetde iken gör felek-i bed-òˇÀhı MÀh-ı Naòşeb gibi çÀh itdi mekÀn-ı şÀhı
Gülşen-i medó ü åenÀsında òoş-elóÀn eyle 39 Dilerüz òÀkde yatduúça o şÀh-ı meróÿm Şeh-i devrÀnı muèammer ide Óayy-ı Úayyÿm
35b èAùÀyì èÁleme fÀş eyledi èışúuñ àamın ey dil-rübÀ
Çıúsa göñlümden gözümden Àh ile eşküm revÀ Bulmaú isterseñ èAùÀyì cevr-i gerdÿndan òalÀã Ásitan-ı Óażret-i paşaya eyle ilticÀ gazel/8 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
35b èAùÀyì CÀnuma kÀr itdi çün kim èışk-ı bì-pÀyÀn-ı Nÿó
Başdan aşdı seyl-i eşküm nitekim ùÿfÀn-ı Nÿó matla’/1 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Ve lehu
35b èAùÀyì Görüp òaùù-ı ruòuñ aàlarsa tañ mı çeşm-i àam-dìde
áubÀr-Àlÿde olsa lÀcerem yaş aúıdur dìde matla’/1 .---/.---/.---/.--- Başlık: Ve lehu
35b èAùÀyì Naèller kesmiş iken sìneme bir zaòm açdı
Bilmezin çÀre nedür şimdi iş işden geçdi matla’/1 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Ve lehu
36a èAùÀyì EvrÀú-ı zanbaú oldı ãabÀ ile tÀr-mÀr
Óükmin yürütdi mülk-i çemende şeh-i bahÀr 31. Baór-i suòanda òaylì şinÀverlik eyledi Kilk-i èAùÀyì şimdi n’ola üzülse kenÀr 33. BÀà-ı cihÀnda gül gibi olup güşÀde-dil ÕÀtuñ ola serìr-i saèÀdetle pÀyidÀr
kaside-medhiyye/3 3
--. /-.-. /.--. /-.- Başlık: èAùÀyì
37b Sensin ol ãÀóib-i fażl u hüner ü luùf u nevÀl
Ki şimÀl-i keremüñ èÀleme olmış şÀmil Niçe bir òaric olam òÀne-i iósÀnuñdan Luùfuña maôhar olup vaútidür olsam dÀòil nazım/2 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Nazım
37b èAùÀyì Der-kenÀr olmaz güzeller vaãl-ı òÿbÀn ber-ùaraf
Kimsede yoú meróamet èÀlemde iósÀn ber-ùaraf Ey èAùÀyì şÀhid-i maúãÿd olurdı cilveler Olsa dil Àyìnesinde jeng-i hicrÀn ber-ùaraf gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: èAùÀyì
38a Emrì Ten-i dilberde mÿveş görinen ãanmañ miyÀnıdur
Der-Ààÿş itmiş anı ben żaèìfüñ úılca cÀnıdur Olup ter dìdeme vÀúıf didi nükteyle bir èÀrif Ne oldur Emrì ne bu òalúa-i mìm-i miyÀnıdur gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Emrì
38a Óasan Olaldan yÀr dest-i düşmen-i bed-gevher altında
Úalupdur ellerüm FerhÀd gibi ùaşlar altında Óasan ãanma miyÀnıdur görinen zìr-i òançerde MiåÀl-i gencdür yatur dem-À-dem ejder altında gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: ÒınnÀlı-zÀde Óasan Çelebi
38b èUbeydì Ne açılduú feżÀ-yı gülşene gül-pìrehenlerle
Ne ãalınduú murÀd üzre boyı serv-i çemenlerle VefÀ eyleñ diseydük incinürler söylemezler hìç èUbeydì söyleşilmez óaú budur àonçe-dehenlerle gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: èUbeydì
38b Úabÿlì Meróametsüz óabìbi n’eylersin
Menfaèatsiz ùabìbi n’eylersin Yaşına baú Úabÿlìye raóm it Aàladup bu àarìbi n’eylersin gazel/5 ..--/.-.-/..- Başlık: Úabÿlì
39a Nevèì NÀz iderseñ yaraşur mümtÀz dilbersin hele
Öldürürseñ àam degül sulùÀn-ı kişversin hele NevèiyÀ aàyÀr ile ãoóbet yaraşmaz yÀre hìç Saña meyl itse ne söz merd-i suòanversin hele gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Nevèì
39a Rÿóì Yaramı ãardurayın ol büt-i àaddÀra hele
Görsün aàyÀr ãarılmaú nice_olur yÀra hele Ne àazeller oúınup yazıla evãÀfuñda Rÿóì-i àam-zede gelsün yine güftÀra hele gazel/6 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Rÿóì
39b Úabÿlì ÁfitÀb-ı ùalèatüñ raòşÀn u nÿr-efşÀn ola
39b Úabÿlì Ne şÀd olmaú murÀd eyle ne dilde õerrece àam ùut
Elüñde sÀàaruñ cÀm ittióÀd it kendüñi Cem ùut CihÀn dÀr-ı belÀdur bunda kimse şÀdmÀn olmaz Úabÿlì àam getürme òÀùıra göñlüñi òurrem ùut gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Úabÿlì
40a Úabÿlì Egleden göñlümüzi seyr-i gül-i rÿyuñdur
Baàlayan murà-ı dili bÀàçe-i kÿyuñdur Kim-durur dirseñ işigüñde Úabÿlì çÀker DÀèì-i devletüñ ol eski duèÀ-gÿyuñdur gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Úabÿlì
40a Úabÿlì Meh-i nev keştì-i deryÀ-yı gerdÿna dümen ùaúdı
ŞuèÀè-ı ÀfitÀb eùrÀfına zerrìn resen ùaúdı Úabÿlì mÀéil-i dünyÀ degüldi ey göñül ammÀ Zen-i dünyÀ içün birúaç düzen düzdi ùaúan ùaúdı gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Úabÿlì
40b Nevèì N’ola úıyÀmete beñzer disem úad-i yÀrı
ÚıyÀmetüñ günidür ÀfitÀb-ı ruòsÀrı HevÀ-yı èışú eåeri var meger ki Nevèìde Açıldı perde-i rÀzı bilindi esrÀrı gazel/5 .-.-/..--/.-.-/..- Başlık: Nevèì
40b Veysì Müjeñdür bìşezÀrı şìr-i merdüm-gìrdür àamzeñ
Anuñçün òÿnına erbÀb-ı èışúuñ sìrdür àamzeñ Dil-i Veysì ùutalum ùÀs-ı pÿlÀd-ı sipihr olmış Geçer andan da bir tìr-i úażÀ teéåìrdür àamzeñ gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Veysì
41a HilÀlì Zaòm-ı òadeng-i yÀr ile dil lÀlezÀrdur
Her tÀze dÀà tende gül-i nev-bahÀrdur Yoúdur HilÀlì gül yüzi vaãfında hem-demüñ Gerçi cihÀnda bülbül-i şeydÀ hezÀrdur gazel/5 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: HilÀlì
41a Úabÿlì O nezÀket o leùÀfet o ùarÀvet o ãafÀ
O ôarÀfet o feãÀóat o belÀàat o edÀ Nedür ol yÀra Úabÿlì bu úadar èizzetler O teşevvuú o taèalluú o taèaşşuú o hevÀ gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Úabÿlì
41b MiåÀlì Dime bir bÿseme biñ cÀn virür çoú mübtelÀ vardur
BahÀsı óüsnüñüñ ãanma ki ey óüsn ü bahÀ vardur HevÀ-yı úadd-i cÀnÀn ile bir yirde úarÀr itmez MiåÀlìveş meger servüñ de başında hevÀ vardur gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: MiåÀlì
41b MiåÀlì Ùabìb-i cÀnsın derd ehline sende devÀ vardur
Anuñçün işigüñ bekler yatur çoú mübtelÀ vardur Hemìşe sÀde-rÿlar vaãfın itmekdür anuñ şÀnı MiåÀlì maòlaãı bir şÀèir-i rengìn-edÀ vardur gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: MiåÀlì
41b SÀlim Gözden ki n’idem cÿy-ı sirişk aúmaàa gelmez
Áyìne-i Àba o perì baúmaàa gelmez ÒayrÀn olalı óüsn-i cihÀn-tÀbuña SÀlim Áyìne-i Àba o perì baúmaàa gelmez gazel/6 --./.--./.--./.-- Başlık: SÀlim
42a Emrì Eşk-i çeşmüm gördi ol pìr olası sögdi baña
Bu meåeldür kim erenler naúde úılmışlar duèÀ Çeşm ü ruòsÀrına öykünse n’ola nergisle gül Anlaruñ yüzin gözin açmışdur ey Emrì ãabÀ gazel/5 -.--/-.--/-.--/-.- Başlık: Emrì
42a MiåÀlì PÀy-ı semendüñ öpmedüñ itdüñ güõÀr óayf
Óayf oldı ben fütÀdeñe ey şeh-süvÀr óayf İrgürmedi àubÀruñı kÿy-ı nigÀra Àh Óayf itdi ey MiåÀlì saña rÿzgÀr óayf gazel/5 --. /-.-. /.--. /-.- Başlık: MiåÀlì
42b RevÀnì Şol serv gibi úÀmet-i dil-cÿya ne dirsin
Şol güller ile kÀkül-i òoş-bÿya ne dirsin ZÀhid dir imiş tevbelüyem cÀm-ı şarÀba BillÀhi RevÀnì ya şu bed-òÿya ne dirsin gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: RevÀnì
42b Úabÿlì ŞitÀb idüp şitÀda rıólet idüp òÀneden çıúma
ŻiyÀ-baòş ol otur Àteş gibi kÀşÀneden çıúma Úabÿlì pÀdişÀh olmaú dilerseñ terk-i cÀh eyle FerÀàat şÀlına gir vażè-ı dervìşÀneden çıúma gazel/5 .---/.---/.---/.--- Başlık: Úabÿlì
43a Úabÿlì Zerd iden rÿyumuzı zer gibi zer yoúluàıdur
Bizi ayaúda úoyan elde güher yoúluàıdur NÀle vü Àh-ı Úabÿlì göge çıúmaàa sebeb Kÿy-ı dilberde ol üftÀdeye yir yoúluàıdur gazel/5 ..-- /..-- /..-- /..- Başlık: Úabÿlì
43a Áõerì Ey dil ruò-ı zerdüñle senüñ eşk-i terüñ yoú
Varma der-i dildÀra ãaúın sìm ü zerüñ yoú Dög ùaşlar ile ÁõeriyÀ gögsüñi her dem İller gibi sìneñde çü bir sìm-berüñ yoú gazel/5 --./.--./.--./.-- Başlık: Áõerì
