T Ü R K K Ü L T Ü R Ü N Ü A R A Ş T I R M A E N S T İ T Ü S Ü
T Ü R K K Ü L T Ü R Ü
SAYI 48 YIL IV EKİM 1966
ORGEN ERAL CEMAL GÜRSEL
Türkiye Cumhuriyetinin dördüncü Cumhurbaşkanı Orgeneral Cemal Gürsel 14.9.1966 Çarşamba günü saat 6.45’te hayata gözleri ni yummuş ve 18.9.1966 Pazar günü Anıtkabir’de defnedilmiştir.
Cemal Gürsel 1895 te Erzurum’da doğdu. 0 sıralarda babası Re fahiye Jandarma kumandanıydı. Gürsel ilk tahsilini Ordu’da yaptı. İlkokuldan sonra Erzincan Askerî Rüştiyesine girdi. Rüştiyeyi bi tirdikten sonra 1917’de İstanbul’da Kuleli Askerî İdadisi’ne yazıldı. 1918’de patlayan I. Dünya Savaşı sebebiyle idadiyi bitiremeden, kı taya gönderildi ve altı ay süren sıkı bir eğitimden sonra subay ola rak Çanakkale’deki 15. Tümen’e verildi. Bu tümenle Anafartalar ve Seddülbahir savaşlarına katıldı. Daha sonra Filistin cephesinde, Ce- bel-i Lübnan’da 7-8 ay kaldı. Batarya kumandanı olarak, Gazze do laylarındaki savaşlara katıldı. îngilizlere esir düştü (1918). Mısır'a sevkedildi. Dönüşte Anadolu’ya geçti. Kurtuluş Savaşında Kemalet- tin Sami Paşa’nm kumandanı bulunduğu I. Tümende batarya ku mandanı oldu. 1. ve 2. İnönü savaşlarına katıldı. Dumlupınar ve Sa karya savaşlarında büyük yararlıklar gösterdi.
Türkiye, Kurtuluş Savaşını kazandıktan sonra Harp Akademi sine girdi. Bu arada, cephede tanıdığı bir arkadaşının kızkardeşi ile evlendi (1927). Bu evlilikten bir çocukları oldu. 1929’da Harp Akademisini bitirdi.
1953’te korgeneralliğe terfi eden Gürsel, Eskişehir Bölge Ku mandanlığı, İzmir Yurtiçi Bölge Kumandanlığı yaptı. 18. Kolordu Kumandanı olarak Erzincan’da bulundu. Üç yıl sonra orgeneralliğe terfi etti ve 3. Ordu Kumandanı olarak Erzurum’a tâyin edildi.
1959’da Kara Kuvvetleri Kumandanı oldu. 1960’da M.B.K. Baş kam, 1961’de yapılan seçimleri müteakip, Türkiye Büyük Millet Mec lisi tarafından, Cumhurbaşkanı seçildi.
Cemal Gürsel orduda çok sevilen bir askerdi. Sınıf arkadaşları ona “ A ga ” derlerdi.
Siyasî hayatımızın dalgalı geçen son yıllarında bütün çatışma ların üstünde kalarak birleştirici bir rol oynayan Cemal Gürsel, de mokrasi rejimine inanmış hakikî bir vatanperverdi. Enstitümüzün kurucusu ve hâmisi olarak, çalışmalarımızla yakından ilgilenmiş ve millî kalkınmamızda İlmî çalışmanın lüzumuna her zaman işaret et miştir. Ailesine, yakınlarına ve bütün millete başsağlığı dileriz.
T.K.A.E.
\
Org-, Cemal Gürsel (1895 - 1966)
(3) 1091
