Yrd. Doç. Dr., Süleyman Demirel Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü Asst. Prof. Dr.,Süleyman Demirel University, Faculty of Education, Department of Primary
mevlutgunduz@sdu.edu.tr ORCID ID: orcid.org/0000-0001-5823-190X
Y. Lisans Öğrencisi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü M.A.. Stdt.Süleyman Demirel University,Institute of Social Sciences
dududuygugunduz@hotmail.com ORCID ID: orcid.org/0000-0002-5224-9719
Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-Journal of Turkish Researches Institute TAED-60, Eylül- September 2017 Erzurum
ISSN-1300-9052
Makale Türü-Article Types Geliş Tarihi-Received Date Kabul Tarihi-Accepted Date Sayfa-Pages DOI- : : : : :
Araştırma Makalesi-Research Article 03.01.2017 13.08.2017 645-664 http://dx.doi.org/10.14222/Turkiyat3704 www.turkiyatjournal.com http://dergipark.gov.tr/ataunitaed This article was checked by iThenticate.
Öz
Bir milletin kimliği uzun yıllar boyunca ortaya çıkan ve içinde birçok unsuru barındıran bir olgudur. Bu unsurların başında dil, bayrak, kültür, değer yargıları ve yaşam tarzları gelir. Kimlik bu olgularının hepsinin bir sentezi olarak o milleti betimler. Bu bağlamda Türk kimliğinin nasıl algılandığı önem arz etmektedir. Bu nitel çalışmanın amacı, değişik bir bakış açısı oluşturmak için dünya üzerinde tarihe iz bırakmış kişilerin gözünden Türkler hakkında söylenen sözleri tespit etmek ve bu sözleri değer eğitimi bağlamında ele almaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan doküman inceleme yöntemi kullanılmış ve veriler içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara baktığımızda, dünya genelinde tarihe iz bırakmış kişilerin Türkler hakkında söylediği sözlerde yer alan toplam 19 değer tespit edilmiş ve bu değerler 4 kategori (millî, Türklere has, dinî ve evrensel) altında toplanmıştır. Sonuç olarak bu araştırmada, yabancıların gözünden Türkler genel olarak olumlu algılanmakta ve kendilerine has özelliklerinin olduğu görülmektedir.
Abstract
The identity of a nation is a phenomenon that has emerged for many years and contains many elements. At the head of these elements are language, flag, culture, value judgments and lifestyles. Identity depicts that nation as a synthesis of all of these facts. In this context, it is important how Turkish identity is perceived. The aim of this qualitative work is to identify the words spoken about the Turks in the eyes of those who have left a mark on the world in order to create a different point of view and to consider these words in the context of value education. In the study, the document analysis method used in the qualitative research methods was used and the data were analyzed by using the content analysis technique. When we look at the findings, 19 values were found in the words of the Turks who were left behind in the world and these values were collected under 4 categories (national, Turkic, religious and universal). As a result, in this survey, the Turks are generally perceived as positive by their foreigners and their unique characteristics are seen.
Anahtar Kelimeler: Kimlik, Türk
kimliği, Algı, Türk algısı, Değer Eğitimi Perception, Turkish sense, Value Education Key Words: Identity, Turkish identity,
1.Giriş
Bir milleti ayakta tutan ve devamlılığını sağlayan birçok unsur vardır. Bunların
başında dil, kültür, bayrak, değer yargıları ve kimlik olgusu gelir. Kimlik bu unsurlardan
biri olmakla birlikte aynı zamanda diğerlerinin harmanlanmasından oluşmuş bir sentez
vazifesi de görür. Nitekim bir millet diline sahip çıktığında, kültürünü koruduğunda,
bayrağını özgürlük amacıyla taşıdığında ve geçmişten gelen değerlerine sahip çıktığında
aslında kimliğini oluşturmuş olur (Kıncal, 2015).
İnanç’a (2005) göre kimlik kişinin davranış, eylem ve değer yargıları arasında
kurduğu uyuma dayanan bütünlük ve birlik hissi, Yurdusev’e (1997) göre toplumsal bir
olgu, Mardin’e (2009) göre insanların üzerine bir gömlek gibi giydirilmiş bir nesne,
Gellner’e (2007) göre aralarında dil ve ortak tarih de dâhil olmak üzere örtüşen kültürel
özellikler bulunan insanların ırksal benzerliğe ve güçlü duygulara sahip oldukları durumun
adıdır. Anthony D. Smith (2007) ise, millî kimliğin unsurlarını şöyle sıralamıştır.
-Tarihi bir toprak/ülke yada yurt
-Ortak mitler ve tarihi bellek
-Ortak bir kitlesel kamu kültürü
-Topluluğun bütün fertleri için geçerli ortak yasal hak ve görevler
-Topluluk fertlerinin ülke üzerinde serbest hareket imkânına sahip oldukları bir
ortak ekonomidir.
Farklı tanımlamalar yapılsa da kimlik için ortak paydanın bir grubu veya bir
topluluğu belli amaçlar etrafında bir araya getiren ve insanları birbirine bağlayan ortak
değerler olarak görebiliriz. Bu değerler yıllar geçtikçe güçlenmekte ve insanlar için
olmazsa olmaz hale gelmektedir. Netice de ortaya çıkan bu değerler, insanları diğer
insanların ayırarak ve o insanlara has bir kimlik haline dönüşmektedir (Erkenekli, 2013).
Taylor’a göre kimliğimizi belirleyen temel nokta sahip olunan özelliklerin esas olarak
bizim için değerli olup olmadığıdır (Yeuk-shing Mok, 2007:60).
Türk adı ilk olarak Milat’tan önce sekizinci yüzyıllara dayanan Orhun Yazıtlarında
ortaya çıkmıştır ve Türklüğün başlangıç noktası olarak bu ele alınmıştır (İnanç, 2005).
Türkler çok eski tarihiyle dünyaya iz bırakmış ve zengin bir kültürüyle kendilerine ait bir
kimlik oluşturmuşlardır. İnalcık, Orhun kitabesinde, “Yukarıda Tanrı basmasa aşağıda yer
delinmese, Türk milleti ülkeni törünü kim bozar ”dendiğini belirtmektedir (İnalcık 2009).
Jean-Paul Roux’a göre de, Türkler, insanlık tarihinde Pasifik’ten Akdeniz’e
Pekin’den Viyana’ya, Cezayir’e, oradan Troyes’e uzanan uzun bir tarih demektir, kaderleri
dünyanın tüm eski halklarının kaderiyle harmanlanmıştır (Roux, 2007). Kafesoğlu, Türk
kelimesinin, cins ismi olarak, güç, kuvvet, sıfat hali ile güçlü, kuvvetli manasına geldiğini
belirtmiş, birçok farklı tanımları bulunan Türk kelimesinin, bir Uygur-Türk belgesindeki
mevcudiyeti yolu ile yukarıdaki manada olduğunun kesinleştiğini ifade etmiştir
(Kafesoğlu, 1999). Roux’da Türk adının, güçlü ya da güçlüler anlamına geldiğini ancak bu
ifadenin kavme ya da boya ilişkin bir kimlikten değil siyasal bir örgütlenmeden
kaynaklandığını belirtmiştir (Roux, 2007).
Türk kelimesine yüklenen bu anlam veya Türk kimliğini tanımlayan bu durum çok
kısa bir zaman diliminde ve mekânsal olarak da dar bir coğrafya ile oluşmamıştır. Türk
kimliği yüzyıllar boyunca yaşadığı tarihten ve coğrafyadan aldığı ilhamla oluşmuş
(Mahiroğulları, 2005) ve önemini her geçen gün daha da artırmıştır. Bu durum Türk
kimliğini beslemekte ve zamanla genişletmektedir. Bu yönüyle diğer milletler, Türklere
dünya üzerinde bir yönüyle vakıf olmuşlar ve hatta Türkler’e karşı olumlu cümleler sarf
etmişlerdir.
Bu nitel çalışmanın amacı da değişik bir bakış açısı oluşturmak için dünya üzerinde
tarihe iz bırakmış kişilerin gözünden, Türkler hakkında söylenen sözleri tespit etmek ve bu
sözleri değer eğitimi bağlamında ele almaktır. Nitekim Türk milleti, gelecek nesillerine
değer eğitimi anlamında Türk kimliğini miras bırakmak ve Türk milletine ait geçmiş
değerleri öğretmek sorumluluğuna sahiptir (Ulusoy-Dilmaç, 2005). Bu araştırma bu
yönüyle literatürde ilk olacak ve yapılacak diğer çalışmalara temel teşkil edecektir.
2.Yöntem
Bu araştırmada nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan doküman inceleme
yöntemi kullanılmıştır. Doküman inceleme, belgesel tarama olarak belirtilen, geçmişteki
olguların izlerini taşıyan resim, film vb. yapıtları, olgularla ilgili olarak yayınlanmış kitap,
dergi vb. birtakım yazılı materyalleri analiz etmek için kullanılan nitel araştırma
yöntemidir (Karasar, 2008:183). Doküman analizi yapılırken, Millî Eğitim Bakanlığı’nın
Tarih ders kitapları, Açık Öğretim Fakültesi Tarih Bölümü Ders Kitapları, YÖK’ün kur
tanımına uygun olarak hazırlanmış üniversitelerde okutulan Tarih ders kitapları ve internet
üzerinden online olarak yer alan tarih sitelerinden taramalar yapılmıştır.
Veriler içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. İçerik analizinde
veriler dört bölümde analiz edilmiştir. Bunlar; kodlanma, temaların bulunması,
kodların ve temaların düzenlenmesi, tanımlanma ve yorumlanmadır (Yıldırım-
Şimşek, 2011).
3.Bulgular ve Yorumlar
Tarihe iz bırakmış kişilerin Türkler hakkındaki söyledikleri sözler tespit edilmiş ve
her bir sözün içinde bulundurduğu değer tespit edilerek belli kategoriler halinde
gruplandırılmıştır. Aşağıdaki tabloda 19 adet değerin 4 kategori halinde nasıl
sınıflandırıldığı verilmiştir.
Tablo 1: Kişilerin Görüşlerine Göre Değerlerin Sınıflaması
Kategori Değer çeşitleriMillî değerler Özgürlük, vatanseverlik, millîyetçilik
Türklere Has Değerler Misafirperverlik, sadakat, cesaret, liderlik, onur, fedakârlık, asalet Dinî değerler Namus, sabır, merhamet, vefa
3.1.Türklerin Millî Değerlere Sahip Olduğuna Yönelik Bulgular
Bu kategoride, yabancı kişilerin söyledikleri sözlerde bulunan özgürlük,
vatanseverlik ve millîyetçilik değerlerine yer verilmiştir.
Tablo 2: Türkler’in “Özgürlük” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söylenen Söz Söyleyen Kişi
Türkler öldürülebilir, lakin mağlup edilemezler Napolyon Seceat ve cesaret bakımından Türklerden üstün; büyük hedeflere ulaşmak
bakımından da onlardan dirayetli hiç bir kavim yoktur. Cenab-ı hak onları aslan sıfatında yaratmıştır.
İbn-i Hassul Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını
feda eder.
Albert Einstein
Türklerden başka dinî ve vatanı uğruna canını vermeye hazır asker yoktur. Hamilton Çanakkale'de başarılı olamadık. Nasıl başarılı olurduk ki? Zira Türkler yuvasına
girilmiş aslanların hiddetiyle, cüret ve cesaret kahramanlığı ile savaşıyorlardı. Böyle bir millet görmedim.
Sir Julien Corbet
Türk gibi ölüme gülerek bakan bir eri başka hiçbir ulusta bulamazsınız. Mulman İşte Türkler, kendi cenaze merasimi için hazırlanan tabutlarını, sahiplerinin başlarına
geçirdiler.
Gandi
Türklerin insanı düşündüren iki büyük gücü vardır; ordusu ki, ona sancağını gösterip şahlandırmağa gelmez… Diplomasisi ki; kapalı kutu gibidir. Açılmadıkça, insan vesvesede kalır.
Meternich
Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdir.
Churchill
Türk askerinin savaş ve dövüş hususunda haiz bulunduğu evsafın bidayette layikiyle takdir edilmemiş olması, İngilizler için felaket olmuştur... Türk askerinin ne yaman muharip olduğunu, İngilizler kendileriyle dövüştükten sonra bit tecrübe anlamışlardır.
Oglander
Türkler pek farkında değil ama Avrupalılar şu gerçeğin farkındadır. Tarihten Türkler çıkarılırsa ortada tarih diye bir şey kalmaz.
Torquato Tasso
Tablo 2’de söylenen sözlere baktığımızda, Türklerin oluşturdukları algıların
başında özgürlük değerinin geldiğini söyleyebiliriz. Nitekim Türkler tarih boyunca sürekli
farklı devletler kurmuş ve kurdukları her devlete ayrı bir önem yüklemiştir. Türkler’in
kurdukları devletlerin kurulma nedenlerine ve yaptıkları savaşlara baktığımızda, özgürlük
ruhunun ilk sıralarda geldiğini söyleyebiliriz. Bunu en iyi Kafesoğlu açıklamıştır.
“Türklerde göçlerle birlikte ailelerin ve fertlerin kendilerine ait taşınabilir
mallarını beraberinde götürebilmeleri ve istedikleri gibi tasarruf etmeleri
onlardaki “hürriyet duygusu ve serbestçe davranma eğilimini daima canlı
tutmakta idi. Bu halise, eski Türk devletlerinde, tabiatıyla, köleliği ve bazı
zümrelerin “imtiyaz”larla donanmasını önlüyordu”
(Kafesoğlu, 1998:238).
Aynı şekilde Churchill’in “Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine
sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdir.” sözüyle özgürlük değerini
doğrulamaktadır.
Tablo 3: Türkler’in “Vatanseverlik” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Savaşın zevkini almak isteyen herkes Türklerle savaşmalıdır. Tawsend Türkler milletleri bir kere yeniyor fakat kazandıkları zaferleri ruhlara ve nesillere
nakşedebiliyorlar.
M. Montecuccoli
Türk, heredot'tan, tevrat'tan çok eski yüzyılların tanıdığı bir ulustur. Sadelik içinde görkemi, sükunet içinde ihtişamı, tahakküm kabul etmeyen bir yüreklilik, alabildiğine geniş bir fetih aşkı, sonsuz bir teşebbüs kabiliyeti, bölgelere uymaktan çok bölgeleri kendine uydurma zevki ve alışkanlığı Türk milletinin asırlar dolduran tarihinde açıkça görülür.
Hammer
Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını feda eder.
Albert Einstein
Türklerden başka dinî ve vatanı uğruna canını vermeye hazır asker yoktur. Hamilton Çanakkale'de başarılı olamadık. Nasıl başarılı olurduk ki? Zira Türkler yuvasına
girilmiş aslanların hiddetiyle, cüret ve cesaret kahramanlığı ile savaşıyorlardı. Böyle bir millet görmedim
Sir Julien Corbet
Türk gibi ölüme gülerek bakan bir eri başka hiçbir ulusta bulamazsınız. Mulman Türkler öyle bir millettir ki, eğer saldırırsak tamamını yok etmemiz gerekir. Yoksa
bir tane bile hayatta bırakırsak, yeni bir devlet kurar ve intikamını alır...
Adolf Hitler
Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdir.”
Churchill
Türk askerinin savaş ve dövüş hususunda haiz bulunduğu evsafın bidayette layikiyle takdir edilmemiş olması, İngilizler için felaket olmuştur.... Türk askerinin ne yaman muharip olduğunu, İngilizler kendileriyle dövüştükten sonra bit tecrübe anlamışlardır.”
Oglander
Türkler pek farkında değil ama Avrupalılar şu gerçeğin farkındadır. Tarihten Türkler çıkarılırsa ortada tarih diye bir şey kalmaz.
Torquato Tasso
Tablo 3’te Türkler hakkında söylenen sözlere bakıldığında, önemli bir yere sahip
olan vatanseverlik yani yurtseverlik ön plana çıkmaktadır. Vatansever; yurdunu, milletini
büyük bir tutku ile seven, bu uğurda her türlü özveriye katlanan kişilere denir. Türkler
vatanını; anası, babası, evladı gibi görmektedir. Bu hipotezi destekleyecek Sir Julien
Corbet, ‘Çanakkale'de başarılı olamadık. Nasıl başarılı olurduk ki? Zira Türkler yuvasına
girilmiş aslanların hiddetiyle, cüret ve cesaret kahramanlığı ile savaşıyorlardı. Böyle bir
millet görmedim.’ sözüyle, Türklerin vatanı için her şeyi yapacağını dile getirmişlerdir.
Tablo 4: Türkler’in “Millîyetçilik” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türk, heredot'tan, tevrat'tan çok eski yüzyılların tanıdığı bir ulustur. Sadelik içinde görkemi, sükunet içinde ihtişamı, tahakküm kabul etmeyen bir yüreklilik, alabildiğine geniş bir fetih aşkı, sonsuz bir teşebbüs kabiliyeti, bölgelere uymaktan çok bölgeleri kendine uydurma zevki ve alışkanlığı Türk milletinin asırlar dolduran tarihinde açıkça görülür.
Hammer
Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını feda eder.
Albert Einstein
Türklerden başka dinî ve vatanı uğruna canını vermeye hazır asker yoktur. Hamilton Çanakkale'de başarılı olamadık. Nasıl başarılı olurduk ki? Zira Türkler yuvasına
girilmiş aslanların hiddetiyle, cüret ve cesaret kahramanlığı ile savaşıyorlardı. Böyle bir millet görmedim
Sir Julien Corbet
Türk gibi ölüme gülerek bakan bir eri başka hiçbir ulusta bulamazsınız. Mulman Türkler öyle bir millettir ki, eğer saldırırsak tamamını yok etmemiz gerekir. Yoksa bir
tane bile hayatta bırakırsak, yeni bir devlet kurar ve intikamını alır.
Adolf Hitler
Türk askerinin savaş ve dövüş hususunda haiz bulunduğu evsafın bidayette layikiyle takdir edilmemiş olması, İngilizler için felaket olmuştur.... Türk askerinin ne yaman muharip olduğunu, İngilizler kendileriyle dövüştükten sonra bit tecrübe
anlamışlardır.”
Oglander
Türkler pek farkında değil ama Avrupalılar şu gerçeğin farkındadır. Tarihten Türkler çıkarılırsa ortada tarih diye bir şey kalmaz.
Torquato Tasso
Tablo 4’te görüldüğü gibi Türklerin kimliğinde bulunabilecek diğer bir özellik ise
millîyetçiliktir. Millîyetçilik,
Türklerin
özgürlüğünü, birliğini savunan ve Türk milletinin
ilerlemesini, gelişmesini amaçlayan
hayat felsefesidir.
Bu özellik yabancılar tarafından
sevilmeyecek bir özellik olabilir. En iyi örneği Adolf Hitler ‘
Türkler öyle bir millettir ki,
eğer saldırırsak tamamını yok etmemiz gerekir. Yoksa bir tane bile hayatta bırakırsak, yeni
bir devlet kurar ve intikamını alır.’ Sözüyle, Türklerin millîyetçi bir kimliğe sahip
olduklarını belirtmiştir.
3.2.Türklerin Kendilerine Has Değerlere Sahip Olduğuna Yönelik Bulgular
Tablo 5: Türkler’in “Misafirperver” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Bütün milletler arasında en namuslu ve dostluk kurmada tereddüt edilmeyecek olan yalnızca Türklerdir. Henüz yabancı tesiri altında kalmamış olan bir köye gidecek olursanız; gerçek misafirperverliğin ne demek olduğunu orada görüp öğrenirsiniz.
William Martin
Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkar mümkün değildir. Türk ırkının soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik adeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkarı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Tablo 5 incelendiğinde, Türkleri diğer toplumlardan ayıran en önemli
özelliklerinden biride misafirperver olmasıdır. Kapılarına gelen kişileri dinî, dili, ırkı ne
olursa olsun ayırmaksızın el üstünde tutup misafirlerini hoşnut etmektedir. Bir Japon aydın
olan Nagase Hōsuke’nin Türkler hakkındaki şu sözü misafirperverlikle ilgilidir.
‘Bir yolcu, geceyi geçirebileceği bir yere ihtiyaç duyduğunda; Türkler bu
kişinin sadece kalacak yerini değil her türlü gereksinimini karşılamaya
gayret ederler. O kimseyi, ellerinden geldiğince, en iyi şekilde ağırlamaya
çalışırlar. Bu onlar için bir şereftir ve Türkler böyle davranmayı kendilerine
bir vazife addederler. Ayrıca, Türkler böyle şeyler için kesinlikle para vb.
şey kabul etmezler.’
Hösuke (1915, Akbay, 2012:182’den)
Tablo 6: Türkler’in “Sadakat” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türklerden bahsediyorum... Düşmanına saldırırken amansız bir kasırgaya, korkunç bir denize ve insafsız bir yıldırıma benzeyen Türk; dost yanında ve silahsız düşman karşısında bir seher yelidir, berrak bir göldür. Gönül açan bu yeli yıldırma, göz kamaştıran bu gölü coşkun bir denize çevirmek tabiatıda inciten bir gaflet olur.
Tasso
Türkler kahramandırlar. Dostlarına zarar vermezler. Fakat kazanç getirirler Comenius Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını
feda eder.
Albert Einstein
Türklerle dost ol ama düşman olma. Gianni de
Michelis Kendi ulusuna karşı bu kadar dürüst ve cömert olan Müslüman Türkler hangi
mezhebe bağlı olursa olsun aynı dürüstlüğü yabancılara karşı da yapar ve yerine getirirler bu noktada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında hiçbir fark gözetmezler.
Monradgea D'ohsson
Türk askeri aslan gibi cesaretlidir. Kuzu gibi söz dinler. Hobart Türkler yalnız mert değil, cesur, güçlü, sabırlı, inanılmaz sihirli bir iradeye sahiptir Çernayel Türklerin insanı düşündüren iki büyük gücü vardır; ordusu ki, ona sancağını gösterip
şahlandırmağa gelmez.. Diplomasisi ki; kapalı kutu gibidir. Açılmadıkça, insan vesvesede kalır.
Meternich
Türkler tarihte eşi benzeri görülmemiş bir millettir. Enes Bin Malik
Tablo 6’da söylenen sözlere baktığımızda, Türklerin kendilerine has özelliklerinden
birinin de sadakat olduğunu görmekteyiz. Sadakat; içten bağımlılık, doğru olmak,
dürüstlük anlamına gelmektedir. Türkler savaşçı kimliklerinin dışında; dostlarının,
savunmasız kişilerin, dinî ve mezhebi farklı olanların karşısında her zaman doğru ve dürüst
olmuşlardır. Bunun en iyi örnekleri Tasso, ‘Türklerden bahsediyorum... Düşmanına
saldırırken amansız bir kasırgaya, korkunç bir denize ve insafsız bir yıldırıma benzeyen
Türk; dost yanında ve silahsız düşman karşısında bir seher yelidir, berrak bir göldür. Gönül
açan bu yeli yıldırma, göz kamaştıran bu gölü coşkun bir denize çevirmek tabiatı da inciten
bir gaflet olur.’ Sözüyle, Türklerin bu özelliğini çok iyi vurgulamıştır.
Tablo 7: Türkler’in “Cesaret” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türkler öldürülebilir, lakin mağlup edilemezler Napolyon Seceat ve cesaret bakımından Türklerden üstün; büyük hedeflere ulaşmak
bakımından da onlardan dirayetli hiç bir kavim yoktur. Cenab-ı hak onları aslan sıfatında yaratmıştır.
İbn-i Hassul Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını
feda eder.
Albert Einstein
Dünyada iki bilinmeyen vardır. Biri kutuplar, diğeri Türkler. Albert Sorel On ulusun, on yiğit adamının gücü tek bir kimsede toplansa yine bir Türk'e bedel
olmaz. Türklerin en çok konuştuğu şey savaştır, zaferdir. Eğlenceleri ise attır, silahtır. Türklerin doğrulukları ve namuslulukları ne kadar övülse yeridir.
Charles Mcfarlene
Türklerden başka dinî ve vatanı uğruna canını vermeye hazır asker yoktur. Hamilton Çanakkale'de başarılı olamadık. Nasıl başarılı olurduk ki? Zira Türkler yuvasına
girilmiş aslanların hiddetiyle, cüret ve cesaret kahramanlığı ile savaşıyorlardı. Böyle bir millet görmedim
Türkler canlı ve yaşamaya kabiliyetli olduklarını her fırsatta ve hayrete değer bir
kahramanlıkla ispat etmekten geri kalmıyorlar. Lord Beaconsfield Türk askeri aslan gibi cesaretlidir. Kuzu gibi söz dinler. Hobart Türkler öyle bir millettir ki, eğer saldırırsak tamamını yok etmemiz gerekir. Yoksa
bir tane bile hayatta bırakırsak, yeni bir devlet kurar ve intikamını alır...
Adolf Hitler
Türkler yalnız mert değil, cesur, güçlü, sabırlı, inanılmaz sihirli bir iradeye sahiptir Çernayel Türklerin insanı düşündüren iki büyük gücü vardır; ordusu ki, ona sancağını gösterip
şahlandırmağa gelmez.. Diplomasisi ki; kapalı kutu gibidir. Açılmadıkça, insan vesvesede kalır.
Meternich
Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdir.
Churchill
Tablo 7 analiz edildiğinde, Türklerin ruhuna işlemiş diğer bir özelliği ise cesarettir.
Türk milletinin neslinin devam ettirmesini sağlayan en önemli faktörlerden birisinin de
cesaret olduğunu söyleyebiliriz. Bu özellikleri Türklerin savaş esnasında zırh gibi olmasına
aslan gibi kükremesine sebep olmuştur. Churchill ‘Türkler, Çanakkale’yi zorlayan çağının
en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdir.’ Aynı zamanda
İbn-i Hassul’ un ‘Seceat ve cesaret bakımından Türklerden üstün; büyük hedeflere ulaşmak
bakımından da onlardan dirayetli hiç bir kavim yoktur. Cenab-ı hak onları aslan sıfatında
yaratmıştır.’ sözüyle Türklerin cesaretli oluşunu güzel bir şekilde dile getirmiştir.
Tablo 8: Türkler’in “Liderlik” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Seceat ve cesaret bakımından Türklerden üstün; büyük hedeflere ulaşmak bakımından da onlardan dirayetli hiç bir kavim yoktur. Cenab-ı hak onları aslan sıfatında yaratmıştır.
İbn-i hassul Türklerin yalnız sonsuz bir cesareti değil, iradeleri sersemleştiren bir sihirbaz zekası
vardır. İşte Türk, bu zekasıyla zafer kazanır, uygarlıklar yaratır ve insanlık dünyasında en şerefli hizmeti başarır. Zaten Avrupa'nın yarısını yüzyıllarca boyunduruk altına almak başka türlü mümkün olamazdı.
Çarnayev
Kılıcı insafsız bir beceriyle kullanan Türk'ün eli, yendiği insanların yarasını sarmakta
da ustadır. Lord Byron
Tablo 8’de görüldüğü gibi, Türklerin bu zamana kadar dünyaya nasıl iz bıraktığını
anlatan en önemli özelliklerinden biri de liderliktir. Lider; bulunduğu topluma yarar
sağlayan, toplumu yönetmek için sezgisi, zekâsı gelişmiş, donanımlı bilgilere sahip kişilere
denir. Türk milletini tek bir bayrak altında toplamak isteyen Metehan, Kanuni gibi ya da
ülkesini çıkmazdan kurtarmak isteyen Atatürk gibi kişiler bunun en güzel
örneklerindendir. Çamayev, ‘Türklerin yalnız sonsuz bir cesareti değil, iradeleri
sersemleştiren bir sihirbaz zekâsı vardır. İşte Türk, bu zekâsıyla zafer kazanır, uygarlıklar
yaratır ve insanlık dünyasında en şerefli hizmeti başarır. Zaten Avrupa'nın yarısını
yüzyıllarca boyunduruk altına almak başka türlü mümkün olamazdı.’ sözünde de belirttiği
gibi Türklerin liderlik özelliği ile neleri yapabileceğini özetlemektedir.
Tablo 9: Türkler’in “ Onur (Şeref)” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türkler bir ırk ve bir millet olarak yeryüzünün en şerefli insanlarıdır. La Martine Türklerin biricik sevdikleri şey hak ve hakikattir. Ve hiçbir haksızlık yapmadıkları
halde haksızlığa uğramışlardır.
William Pitt
Türkler tarihte eşi benzeri görülmemiş bir millettir. Enes Bin Malik Avrupa’da hiçbir asker yoktur ki, bu ifadenin altını çiziyorum, Türklerle mukayese
edilebilsin.
Tawshend
Türk'ü anlamamak için tarihe göz yummak gerekir. Haksız saldırılar ve adi iftiralar önünde Türk’ün vakur kalışı, kuşku yok ki körlerin gerçeği, eşyayı anlamadıklarını düşündüklerinden ve körlere acıdıklarındandır. Bu soylu davranış o adi iftiralara ne açık bir cevap oluyor.
Mark Sykes
Tablo 9’ da söylenen sözlere baktığımızda, insanın kendisine duyduğu saygı
Türklerin ruhuna işlemiştir. La Martine’nin sözlerinden ‘Türkler bir ırk ve bir millet olarak
yeryüzünün en şerefli insanlarıdır.’ sözü de bunu desteklemektedir. Onuru olmayan bir
toplum, ruhunu kaybetmiş bir beden gibidir. Türkler, geçmişten bugüne denk onurunu
kaybetmeden devamlılığını sağlamıştır.
Tablo 10: Türkler’in “Fedakarlık” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Savaşın zevkini almak isteyen herkes Türklerle savaşmalıdır. Tawsend Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını
feda eder.
Albert Einstein Türklerden başka dinî ve vatanı uğruna canını vermeye hazır asker yoktur. Hamilton Avrupa’da hiçbir asker yoktur ki, bu ifadenin altını çiziyorum, Türklerle mukayese
edilebilsin.
Tawshend
Tablo 10’ da görüldüğü gibi Türklerin bu zamana kadar devamlılığını sağlamasında
fedakârlık değerinin de ne derece önemli olduğunu görmekteyiz. ‘Hattı müdafaa yoktur,
sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla
sulanmadıkça terk olunmaz.’ Sözü de Türklerin vatanı için ne kadar fedakâr olduğunu
gösterir. Aynı şekilde Albert Einstein ‘Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun
için gerekirse çekinmeden canını feda eder.’ Sözleri de Türk askerinin fedakârlık
derecesinin ölümle sonuçlanacağını bilse dahi hiç düşünmeden canlarını feda edebileceğini
göstermektedir.
Tablo 11: Türkler’in “Asalet” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türkler öldürülebilir, lakin mağlup edilemezler Napolyon Her Türk'ün bakışında silahın ruha verdiği güveni görmek mümkündür. O hayata
ve olaylara güvenle bakmayı öğrenmiştir.
Molkte
Dünyada iki bilinmeyen vardır. Biri kutuplar, diğeri Türkler. Albert Sorel Türk toplumunda kişisel nitelik ve değer dışında hiçbir şeye önem verilmez. Baron Büsbek On ulusun, on yiğit adamının gücü tek bir kimsede toplansa yine bir Türk'e bedel
olmaz. Türklerin en çok konuştuğu şey savaştır, zaferdir. Eğlenceleri ise attır, silahtır. Türklerin doğrulukları ve namuslulukları ne kadar övülse yeridir.
Charles Mcfarlene
Türkler merhametli ve hoşgörülüdürler. İnanmadıkları gerçeklerin yanı başlarında yaşamasına göz yumarlar. Bu, kendi güçlerine gururlu bir şekilde güvenmekten ileri gelse bile pek asilanedir.
Chateu Briand
Türk askeri aslan gibi cesaretlidir. Kuzu gibi söz dinler. Hobart Türkler öyle bir millettir ki, eğer saldırırsak tamamını yok etmemiz gerekir. Yoksa
bir tane bile hayatta bırakırsak, yeni bir devlet kurar ve intikamını alır...
Adolf Hitler
Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkâr mümkün değildir. Türk ırkının soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik âdeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkârı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Türkler erdemli, doğru, dürüst, aynı zamanda yoksulları koruyup kollayan aile namusuna özen gösteren insanlardır. Küçük bir iki kusurlarına rağmen onlar dünyanın en yüksek ve en asil milletidir.
D’atrak Türklerin insanı düşündüren iki büyük gücü vardır; ordusu ki, ona sancağını
gösterip şahlandırmağa gelmez... Diplomasisi ki; kapalı kutu gibidir. Açılmadıkça, insan vesvesede kalır.
Meternich
Türkler tarihte eşi benzeri görülmemiş bir millettir Enes Bin Malik Avrupa’da hiçbir asker yoktur ki, bu ifadenin altını çiziyorum, Türklerle mukayese
edilebilsin.
Tawshend
Türk'ü anlamamak için tarihe göz yummak gerekir. Haksız saldırılar ve adi iftiralar önünde Türk’ün vakur kalışı, kuşku yok ki körlerin gerçeği, eşyayı
anlamadıklarını düşündüklerinden ve körlere acıdıklarındandır. Bu soylu davranış o adi iftiralara ne açık bir cevap oluyor.
Mark Sykes
Türkler pek farkında değil ama Avrupalılar şu gerçeğin farkındadır. Tarihten Türkler çıkarılırsa ortada tarih diye bir şey kalmaz.
Torquato Tasso
Tablo 11’ de görüldüğü gibi Türklerin; davranışları, manevi değerleri, savaşçı
ruhları vb. gibi özellikleri ne kadar asaletli olduğunu gösterir niteliktedir. Kaplan’ın
Türkler hakkında söylediği söz asaletin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.
Kaplan’a (2005: 35) göre, hür ve müstakil olarak yaşama ve dünyada
hâkim olma iradesine sahip olan Türkler, münasebette bulunduğu veya
idaresi altında aldığı kavimlere saygılı ve adil olmasını bilmişlerdir.
Anadolu Türk’ ünün başarısını sadece kılıç kuvvetiyle izaha kalkışmak çok
yanlış bir görüştür. Anadolu Türk medeniyetini kuran sadece gaziler
değildir. Mevlana, Hacı Bektaş Veli ve Yunus Emre gibi, bütün insanlığı
sevgi ile kucaklayan ve birleştiren velilerin de bunda büyük rolü vardır.
Anadolu’yu fethedebilen Türkler her yerde camiler, medreseler ve tekkeler
kurmuşlardır. Bunlar Türklerin yiğitlik ve kahramanlığına adaleti, sevgiyi,
müsamahayı, zarafeti ve inceliği katmışlardır.
3.3.Türklerin Dinî Değerlere Sahip Olduğuna Yönelik Bulgular
Tablo 12: Türkler’in “Namus” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türkler bir ırk ve bir millet olarak yeryüzünün en şerefli insanlarıdır. La Martine Türk askeri cesurdur. Anavatanını sever ve onun için gerekirse çekinmeden canını
feda eder.
Albert Einstein
Türk toplumunda kişisel nitelik ve değer dışında hiçbir şeye önem verilmez. Baron Büsbek Türklerden başka dinî ve vatanı uğruna canını vermeye hazır asker yoktur. Hamilton Türkler doğunun en temiz, en dürüst, en namuslu milletidir. Pierre Loti Türkler erdemli, doğru, dürüst, aynı zamanda yoksulları koruyup kollayan aile
namusuna özen gösteren insanlardır. Küçük bir iki kusurlarına rağmen onlar dünyanın en yüksek ve en asil milletidir.
D’atrak
Tablo 12’ye bakıldığında, toplum içerisinde önemli bir yeri olan namus değeri ele
alınmıştır. Dede Korkut Hikâyelerinde, Türk kadınının eşine ölene kadar sadık olduğunu,
namusunu korumak için her şeyi yaptığını vurgulamış, annelik ve eşe bağlılık değerlerinin
daima yüceltildiğini belirtilmiştir (Arı-Karateke, 2010). Pierre Loti’nin ‘Türkler doğunun
en temiz, en dürüst, en namuslu milletidir.’ sözü Türklerin namusuna önem verdiğini
göstermektedir.
Tablo 13: Türkler’in “Sabır” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Seceat ve cesaret bakımından Türklerden üstün; büyük hedeflere ulaşmak bakımından da onlardan dirayetli hiç bir kavim yoktur. Cenab-ı hak onları aslan sıfatında yaratmıştır.
İbn-i Hassul Çanakkale'de başarılı olamadık. Nasıl başarılı olurduk ki? Zira Türkler yuvasına
girilmiş aslanların hiddetiyle, cüret ve cesaret kahramanlığı ile savaşıyorlardı. Böyle bir millet görmedim
Sir Julien Corbet
Türkler canlı ve yaşamaya kabiliyetli olduklarını her fırsatta ve hayrete değer bir
kahramanlıkla ispat etmekten geri kalmıyorlar. Lord Beaconsfield Türkler yalnız mert değil, cesur, güçlü, sabırlı, inanılmaz sihirli bir iradeye
sahiptir
Çernayel
Tablo 13 incelendiğinde, zorluklara isyan etmeden katlanma anlamına gelen sabır
değerinden bahsetmektedir. ‘Türkler; çoğunlukla dürüst, mütevazı, gözü tok, temiz kalpli,
merhametli ve sabırlı kimselerdir. Hösuke (1915, Akbay, 2012:183’den). Çamayel’in
‘Türkler yalnız mert değil, cesur, güçlü, sabırlı, inanılmaz sihirli bir iradeye sahiptir.’ sözü
Türklerin mert, güçlü ve sabırlı olduğunu vurgulamaktadır. Türklerin sabırlı olması çoğu
zaman olumlu yönde olmuştur. Bunun en iyi örneklerinden biri de Çanakkale zaferidir.
Tablo 14: Türkler’in “Merhamet” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türklerden bahsediyorum... Düşmanına saldırırken amansız bir kasırgaya, korkunç bir denize ve insafsız bir yıldırıma benzeyen Türk; dost yanında ve silahsız düşman karşısında bir seher yelidir, berrak bir göldür. Gönül açan bu yeli yıldırma, göz kamaştıran bu gölü coşkun bir denize çevirmek tabiatıda inciten bir gaflet olur.
Tasso
Kılıcı insafsız bir beceriyle kullanan Türk'ün eli, yendiği insanların yarasını sarmakta da ustadır.
Türkler merhametli ve hoşgörülüdürler. İnanmadıkları gerçeklerin yanı başlarında yaşamasına göz yumarlar. Bu, kendi güçlerine gururlu bir şekilde güvenmekten ileri gelse bile pek asilanedir.
Chateu Briand
Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkâr mümkün değildir. Türk ırkının soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik âdeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkârı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Türkler erdemli, doğru, dürüst, aynı zamanda yoksulları koruyup kollayan aile namusuna özen gösteren insanlardır. Küçük bir iki kusurlarına rağmen onlar dünyanın en yüksek ve en asil milletidir.
D’atrak
Tablo 14’ e bakıldığında, Türklerin merhametli olduğuna dair sözler yer almaktadır.
Yine Bir Japon aydın olan Nagase Hösuke’nin Türkler hakkındaki şu sözü dikkat çekicidir.
Türkler, hayvanlara karşı da son derece şefkatlidirler. Sebepsiz yere
hayvanları asla öldürmezler. Bir avcının elinde canlı bir kuş gördükleri
vakit, muhakkak bu kuşu satın alırlar ve salıverirler. Bursa’da kuşlar için
yapılmış bir şifahane vardır. Burada yaşlı, güçsüz, hasta ve sıcak yerlere
göç edemeyecek durumdaki kuşların bakım ve tedavisi yapılır. Yaralı kuşlar
tedavi edilir. Hatta bacağı olmayan kuşlara takma bacak bile takılır.
Türklerin köpek sevgisi de olağanüstüdür ve meşhurdur. Türk toprakları,
köpekler için neredeyse bir cennet gibidir. Her yerde ve çok sayıda köpek
görmek mümkündür.
Hösuke (1915, Akbay, 2012:182’den).
Tablo 15: Türkler’in “Vefa” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türklerden bahsediyorum... Düşmanına saldırırken amansız bir kasırgaya, korkunç bir denize ve insafsız bir yıldırıma benzeyen Türk; dost yanında ve silahsız düşman karşısında bir seher yelidir, berrak bir göldür. Gönül açan bu yeli yıldırma, göz kamaştıran bu gölü coşkun bir denize çevirmek tabiatı da inciten bir gaflet olur.
Tasso
Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkâr mümkün değildir. Türk ırkının soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik âdeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkârı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Türkler tarihte eşi benzeri görülmemiş bir millettir. Enes Bin Malik
Tablo 15 incelendiğinde, Türklerin verilen sözü yerine getiren, emanete sahip çıkan
ve emaneti koruyan bir toplum olduğu görülmektedir. Bunu en iyi özetleyen sözlerden biri
de Edmondo De Amıcıs’ın şu sözüdür: ‘Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkâr
mümkün değildir. Türk ırkının soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük
iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet
ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik âdeti ve hayvanlara saygı
alışkanlığı gibi faziletlerin inkârı da mümkün değildir.’
3.4.Türklerin Evrensel Değerlere Sahip Olduğuna Yönelik Bulgular
Tablo 16: Türkler in “Hoşgörü” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Bütün milletler arasında en namuslu ve dostluk kurmada tereddüt edilmeyecek olan yalnızca Türklerdir. Henüz yabancı tesiri altında kalmamış olan bir köye gidecek olursanız; gerçek misafirperverliğin ne demek olduğunu orada görüp öğrenirsiniz.
William Martin
Türk, Herodot’tan, Tevrat’tan çok eski yüzyılların tanıdığı bir ulustur. Sadelik içinde görkemi, sükûnet içinde ihtişamı, tahakküm kabul etmeyen bir yüreklilik, alabildiğine geniş bir fetih aşkı, sonsuz bir teşebbüs kabiliyeti, bölgelere uymaktan çok bölgeleri kendine uydurma zevki ve alışkanlığı Türk milletinin asırlar dolduran tarihinde açıkça görülür.
Hammer
Türkler muhakkak ki Avrupa tarihinin ve yakın Asya tarihinin bildiği en halis efendi millettir.
Kayzerling
Kılıcı insafsız bir beceriyle kullanan Türk'ün eli, yendiği insanların yarasını
sarmakta da ustadır. Lord Byron
Kendi ulusuna karşı bu kadar dürüst ve cömert olan Müslüman Türkler hangi mezhebe bağlı olursa olsun aynı dürüstlüğü yabancılara karşı da yapar ve yerine getirirler bu noktada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında hiçbir fark gözetmezler.
Monradgea D'ohsson
Türkler merhametli ve hoşgörülüdürler. İnanmadıkları gerçeklerin yanı başlarında yaşamasına göz yumarlar. Bu, kendi güçlerine gururlu bir şekilde güvenmekten ileri gelse bile pek asilanedir.
Chateu Briand
Türk askeri aslan gibi cesaretlidir. Kuzu gibi söz dinler. Hobart Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkâr mümkün değildir. Türk ırkının
soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik âdeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkarı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Tablo 16’ da görüldüğü gibi, Türklerin hoşgörülü bir millet olduğu görülmektedir.
‘Hoşgörü, müsamaha, yabancı itikatlara saygı, Türklerin karakter yapısında vardır.’
(Öztuna 1998: 153) Tanınmış Alman Türkolog F. Grese şunu söyler:
Gerçek şudur ki, Batı’da kilise, başka inançtakilere karşı oldukça katı
müsamahasız davranırken, Müslümanlar kendi ülkelerindeki gayri
Müslimlere tam bir tolerans gösteriyorlardı. Bu bir gerçektir ve İslamiyet bu
yönden ne kadar övülse azdır. İslam hukukunun gayri Müslimlere karşı bu
müsamahalı tutumu Türkler tarafından da tarih boyunca uygulanmıştır.
Hatta Osmanlı İmparatorluğu’nda zaman zaman gayri Müslimler için
şartlar, Müslümanlarınkinden bile daha iyi olmuştur.
Tablo 17: Türkler’in “Yardımseverlik” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Bütün milletler arasında en namuslu ve dostluk kurmada tereddüt edilmeyecek olan yalnızca Türklerdir. Henüz yabancı tesiri altında kalmamış olan bir köye gidecek olursanız; gerçek misafirperverliğin ne demek olduğunu orada görüp öğrenirsiniz.
William Martin
Türkler kahramandırlar. Dostlarına zarar vermezler. Fakat kazanç getirirler Comenius Kılıcı insafsız bir beceriyle kullanan Türk'ün eli, yendiği insanların yarasını
sarmakta da ustadır. Lord Byron
Kendi ulusuna karşı bu kadar dürüst ve cömert olan Müslüman Türkler hangi mezhebe bağlı olursa olsun aynı dürüstlüğü yabancılara karşı da yapar ve yerine getirirler bu noktada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında hiçbir fark gözetmezler.
Monradgea D'ohsson
Tablo 17 analiz edildiğinde, Türklerin yardımseverlik değerine sahip olduğuna dair
sözler yer almaktadır. Lord Byron şu sözüyle Türkler’in bu yönünü güzel bir şekilde dile
getirmiştir: ‘Kılıcı insafsız bir beceriyle kullanan Türk'ün eli, yendiği insanların yarasını
sarmakta da ustadır.’ Aynı zamanda yine bir Japon aydın olan Nagase Hösuke’nin Türkler
hakkındaki bir tespiti şu şekildedir:
Türklerin bir başka meziyeti, son derece merhametli ve yardımsever
oluşlarıdır. Türkler; yaşlılara, güçsüz kadınlara, çocuklara ve özellikle de
yoksullara karşı çok anlayışlı ve yardımseverdirler. Bir dilenci, yardım talep
ettiği takdirde; az olsun, çok olsun muhakkak bir miktar para elde eder. Eğer
kendisinden yardım talep edilen kişinin yanında parası yoksa bile en azından
dua ve şefkatli sözlerle yardım isteyen kişiyi uğurlar. Türkler; kesinlikle
insanın kalbini kıran, karşısındakini rencide eden söz ve davranışlarda
bulunmazlar.
Hösuke (1915, Akbay, 2012:182’den).
Tablo 18: Türkler’in “Saygı” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türkler muhakkak ki Avrupa tarihinin ve yakın Asya tarihinin bildiği en halis efendi millettir.
Kayzerling
Türk toplumunda kişisel nitelik ve değer dışında hiçbir şeye önem verilmez. Baron Büsbek
Türklerle dost ol ama düşman olma. Gianni de
Michelis Türkler size dokunmadıkça siz de onlara sakın dokunmayın. Hz. Muhammed Eğer bir Türk devleti olmasaydı yaratmak gerekirdi. Thiers
Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkâr mümkün değildir. Türk ırkının soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik âdeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkârı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Türkler erdemli, doğru, dürüst, aynı zamanda yoksulları koruyup kollayan aile namusuna özen gösteren insanlardır. Küçük bir iki kusurlarına rağmen onlar dünyanın en yüksek ve en asil milletidir.
D’atrak Türk'ü anlamamak için tarihe göz yummak gerekir. Haksız saldırılar ve adi iftiralar
önünde Türk’ün vakur kalışı, kuşku yok ki körlerin gerçeği, eşyayı anlamadıklarını düşündüklerinden ve körlere acıdıklarındandır. Bu soylu davranış o adi iftiralara ne açık bir cevap oluyor.
Tablo 18 incelendiğinde, Türklerin saygılı insanlar olduğunu söyleyebiliriz.
Nitekim D’atrak ‘Türkler erdemli, doğru, dürüst, aynı zamanda yoksulları koruyup
kollayan aile namusuna özen gösteren insanlardır. Küçük bir iki kusurlarına rağmen onlar
dünyanın en yüksek ve en asil milletidir.’ sözüyle Türklerin hep saygı içerisinde yaşadığı
düşünmektedir.Aynı şekilde Kayzerling ‘Türkler muhakkak ki Avrupa tarihinin ve yakın
Asya tarihinin bildiği en halis efendi millettir.’ diyerek bu değeri desteklemektedir.
Tablo 19: Türkler’in “Dürüstlük” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türklerin yürekleri temizdir. Onlarda batıl fikirler, basit düşünceler yoktur. Semame İbn-i Eşreş Türklerin biricik sevdikleri şey hak ve hakikattir. Ve hiçbir haksızlık
yapmadıkları halde haksızlığa uğramışlardır.
William Pitt
Türkler muhakkak ki Avrupa tarihinin ve yakın Asya tarihinin bildiği en halis efendi millettir.
Kayzerling
On ulusun, on yiğit adamının gücü tek bir kimsede toplansa yine bir Türk'e bedel olmaz. Türklerin en çok konuştuğu şey savaştır, zaferdir. Eğlenceleri ise attır, silahtır. Türklerin doğrulukları ve namuslulukları ne kadar övülse yeridir.
Charles Mcfarlene
Kendi ulusuna karşı bu kadar dürüst ve cömert olan Müslüman Türkler hangi mezhebe bağlı olursa olsun aynı dürüstlüğü yabancılara karşı da yapar ve yerine getirirler bu noktada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında hiçbir fark gözetmezler.
Monradgea D'ohsson
Türkler doğunun en temiz, en dürüst, en namuslu milletidir. Pierre loti Türkler yalnız mert değil, cesur, güçlü, sabırlı, inanılmaz sihirli bir iradeye
sahiptir
Çernayel D’atrak Ey Almanlar; bırakınız, Türkler, Almanya’yı istilâ etsinler. Hakkın, adaletin ne
olduğunu Türkler, sizlere öğreteceklerdir.”
Martin Luther
Tablo 19 incelendiğinde, Türklerin bünyelerinde barındırdığı en önemli
özelliklerinden birinin de dürüstlük olduğunu görmekteyiz. William Pitt ‘Türklerin biricik
sevdikleri şey hak ve hakikattir ve hiçbir haksızlık yapmadıkları halde haksızlığa
uğramışlardır.’ sözü de bunu doğrular niteliktedir. Nagase Hösuke’nin Türkler hakkındaki
sözü ise şu şekildedir:
Türkler; karma evliliklerden dolayı önemli ölçüde melezleşmiş olsalarda,
büyük bir kısmı geçmişten gelen millî karakterlerinden bir şey
kaybetmemiştir. Türklerin birkaç karakteristik özelliğini sıralamamız
gerekirse; birincisi Türkler son derece dürüst kimselerdir. Şakadan bile
olsa yalan söylemezler. Çok içten ve samimidirler. Asla birisini kandırmak
ve dolandırmak gibi bir iş yapmazlar. Özellikle, parasal konularda katiyen
doğruluktan ayrılmazlar. Türklerin bu kadar dürüst olmalarında,
Müslüman olmalarının da önemli bir payı vardır. Dürüstlük konusunda size
basit bir örnek vereyim: bir meyve satıcısından elma satın aldığınızda, satıcı
tarttığı elmalara fazladanbir elma daha ilave edecektir. Böyle yapmasının
sebebi, teraziden kaynaklanan bir tartı hatası yapmış olabileceğini
düşündüğü içindir.’ sözlerini Monradgea D’ohsson onaylamaktadır. ‘Kendi
ulusuna karşı bu kadar dürüst ve cömert olan Müslüman Türkler hangi
mezhebe bağlı olursa olsun aynı dürüstlüğü yabancılara karşı da yapar ve
yerine getirirler bu noktada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında
hiçbir fark gözetmezler.
Hösuke (1915, Akbay 2012:181’den).
Tablo 20: Türkler’in “Adalet” Değerine Sahip Olduğuna Yönelik Söylenen Sözler
Söz Söyleyen kişi
Türklerden bahsediyorum... Düşmanına saldırırken amansız bir kasırgaya, korkunç bir denize ve insafsız bir yıldırıma benzeyen Türk; dost yanında ve silahsız düşman karşısında bir seher yelidir, berrak bir göldür. Gönül açan bu yeli yıldırma, göz kamaştıran bu gölü coşkun bir denize çevirmek tabiatıda inciten bir gaflet olur.
Tasso
Türklerin biricik sevdikleri şey hak ve hakikattir. Ve hiçbir haksızlık yapmadıkları
halde haksızlığa uğramışlardır. William Pitt
Kendi ulusuna karşı bu kadar dürüst ve cömert olan Müslüman Türkler hangi mezhebe bağlı olursa olsun aynı dürüstlüğü yabancılara karşı da yapar ve yerine getirirler bu noktada Müslüman ile Müslüman olmayan arasında hiçbir fark gözetmezler.
Monradgea D'ohsson
Türk’ün şefkat ve insaniyet duygusunu inkar mümkün değildir. Türk ırkının
soyluluğunu gösteren diğer duygular, yani en küçük iyiliklere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu, ölmüşlere karşı besledikleri minnet ve şükran duygusu büyük bir nezaketle yapılan konukseverlik adeti ve hayvanlara saygı alışkanlığı gibi faziletlerin inkarı da mümkün değildir.
Edmondo de Amıcıs
Ey Almanlar; bırakınız, Türkler, Almanya’yı istilâ etsinler. Hakkın, adaletin ne
olduğunu Türkler, sizlere öğreteceklerdir. Martin Luther
