Mühendis ve Makina - Cilt: 45 Sayý: 536
teknoloji
dünyasý
10
Q
Çeviri: Ceren KUZEYYELÝ
OKYANUSTAKÝ DERÝN YEÞÝL
ueen Mary 2, Ocak ayýnda denize indirildiðinde sadece transatlantiklerin en büyüðü deðil ayný zamanda en çevre dostu olanýydý. Gemiyi "yeþil" yapan ise onun atýk su arýtma tesisiydi.
1,132 foot uzunluðundaki Queen Mary 2, Miribel Rhodia Orelis'ten (Fransa), her gün yaklaþýk 4000 yolcu ve mürettebat tarafýndan üretilen 39,000 feet küp atýk suyu arýtabilen çok kompakt bir arýtma tesisi iþletmektedir. Orelis'in bir yetkilisine göre, Pleiade dýþ membranlý biyoreaktör, yaklaþýk 8000 nüfuslu bir kasabanýn arýtma tesisiyle ayný miktarda atýksuyu iþlemektedir.
Pleiade sistem temiz suyu denize gönderdiði için, Queen Mary 2'nin atýksu boþaltma þartlarýnýn çok sýký olduðu denizlerde çalýþtýrýlmasýna olanak vermektedir.
Pleiade sistem, yüksek derecede arýtma saðlanmasý için membran ultrafiltrasyonu ve biyolojik arýtmayý
S
birleþtirmektedir. Sistem, modüler bir sistemde 700 m3 filtrasyon alanýyla onu geminin alt güvertesi veya
sintinesi gibi dar alanlar için uygun yapmaktadýr. Bir ultrafiltrasyon sisteminde, arýtýlmamýþ su yarý geçirgen bir membrana doðru gönderilmektedir. Membran, su moleküllerinin geçmesine izin verir ve bir kalbur gibi daha büyük parça ve kirleri eler. Ultrafiltrasyon membraný 0.005 ile 0.01 mikro metre aralýðýndaki parçacýklarý temizlemektedir. Bu, ultra filtrasyon membranýn bakteri, virüs, patojenler ve protoza dahil olmak üzere suda asýlý bulunan maddeleri temizlediði anlamýna gelmektedir. Ultra filtrasyon ayný zamanda arsenik, klor, florit, aðýr metaller ve kötü tat ve kokularý da ortadan kaldýrmaktadýr.
Pleiade sistemin dýþtan kapalý çevrim monteli membranlarý görsel olarak incelenebilmekte, bu da ne zaman deðiþtirilmeleri gerekeceðini saptamayý kolaylaþtýrmaktadýr. Arýtma ve membran temizliði tüm yolculuk boyunca sürekli, kesintisiz çalýþma için tam otomatik yapýlmaktadýr.
HAVADAN DAHA HAFÝF BÝR MALZEME FÜME SÝLÝKA
entetik amorf silikon dioksit, daha bilinen adýyla füme silika, en hafif ama kullanýmda en tok malzemelerden biridir. Ýnce beyaz pudra kullanýmda kolayca kaymakta ve Nye Lubricants (Fairheaven, Mass.) müdürü Jim McGown'a göre "o kadar hafif ki gerçekte havada asýlý kalmaktadýr." Kuþ tüyü gibi hafif olmasýna raðmen, kuvvet uygulandýðýnda füme silika toparlanma eðilimine girmektedir. Bu özellikler onu, kullaným için vazgeçilmez bir malzeme yapmaktadýr.
Queen Mary 2'deki atýk su arýtma sistemi temiz suyu tekrar denize göndermekte.
Mühendis ve Makina - Cilt: 45 Sayý: 536 11
teknoloji
dünyasý
Sentetik sönümleyici gresler üretmek için, yaða füme silika ekleyen Nye Lubricants firmasý, elle boþaltma yerine, Flexicon Corp. (Bethlehem, Pa) firmasýnýn tamamen kapalý mobil torba boþaltma istasyonunu kullanarak tozu iþlem tanklarýna koymanýn temiz bir yolunu buldu. Toz boþaltým istasyonu, bir besleme haznesi, bir toz toplayýcý ve esnek bir vidalý taþýyýcýdan oluþmaktadýr.
Operatörler füme silika torbalarýný, malzemeyi iþlem tankýna taþýyan vidalý taþýyýcýyý destekleyen 13 ft uzunluðunda bir direðe ve taþýyýcýyý çalýþtýran bir motora sahip olan, yaklaþýk 8 x 4 ft boyutundaki torba boþaltma istasyonuna boþaltmaktadýr. Bu yaklaþýmla atmosfere hiç toz kaçmamaktadýr. Bu sistemden önce operatörler, toz torbalarýný 8 ft. yükseklikteki platformuna taþýmakta ve ardýndan onlarý iþlem tanklarýna boþaltmaktaydý. Bu durumda füme silika atmosfere kaçmaktaydý.
Þimdi operatörler sadece 10 lb. lik torbalarý bel hizasýndaki torba tablasýna kaldýracaklarý için daha kolay ve emniyetli çalýþabilecektir.
Sistem ayrýca havada füme silika bulunmasý riskini en aza indirmek için iç toz toplayýcý da içermektedir. 2 hp gücündeki bir fan havadaki tozu iki kartuþlu filtrelerin dýþ yüzeyine doðru çekmektedir. Atýmlý jet bir filtre sistemi, filtre yüzeylerindeki tozun tekrar besleme haznesine dönmemesi için belirli aralýklarla filtrelerdeki basýnçlý havayý býrakmak için solenoid valfler kullanmaktadýr.
14 foot küplük piramit þeklindeki besleme haznesindeki pnömatik bir türbin vibratörü, birbirine baðlanma ve keçeleþme eðiliminde olan tozu daðýtmakta ve esnek vidalý taþýyýcýnýn 45 derecelik giriþ adaptörüne akmasýný saðlamaktadýr. 15 ft. uzunluðundaki esnek vidalý taþýyýcý tozu bir geçiþ adaptörü aracýlýðýyla iþlem tankýna taþýmaktadýr. Bir operatör, nakil tekerleði monteli bir sistemi döndürerek çeþitli iþlem tanklarýna 300 lb partilerle füme silika ekleyerek hafiften aðýra doðru çeþitli derecelerde sönümleyici gresler hazýrlamaktadýr.
Ýþ güvenliðini ve tesis temizliðini artýrmasýna ek olarak mobil torba boþaltým ve taþýma sistemi iþçilerin diðer iþlemlerle ilgilenebilmelerine olanak vermektedir.
Otomotiv endüstrisinde yaygýn olarak kullanýlan sönümleyici gres, mekanik ve elektromekanik parçalardaki hareket titreþimini, uðultu, gýcýrtý ve takýrtýlarý kontrol etmektedir.
Aðustos 2004 Mechanical Engineering dergisinden çevrilmiþtir. Ýletiþim için :http://www.memagazine.org
Füme silika boþaltma istasyonu, toz toplayýcý ve esnek vidalý taþýyýcý kendilerine yetmekte.
