Yoklama Oturumları

Bu araştırmada yoklama oturumları, başlama düzeyi yoklama oturumları ve günlük yoklama oturumları olmak üzere iki şekilde düzenlenmiştir. Doğru tepki yüzdesi ölçütü %100 olarak belirlenmiş; ölçütün karşılanabilmesi için tüm yoklama oturumlarında katılımcılara beş fırsat sunulmuştur.

3.14.1. Başlama Düzeyi Yoklama Oturumları

Araştırmanın niteliğini arttırmak için öğretim oturumlarına geçmeden önce, her bir katılımcı için üç oturum üst üste kararlı veri elde edilinceye kadar başlama düzeyi verisi toplanmıştır. Her gün ve her bir katılımcı için bir yoklama oturumu şeklinde düzenlenmiştir. Katılımcıların doğru ve yanlış cevapları (katılımcının sessiz kalması yanlış cevap olarak alınmıştır), ‘Başlama Düzeyi Veri Toplama Forumu’na kaydedilmiştir. Her katılımcı için öğretimi yapılacak olan sosyal becerilere ilişkin beş fırsat olarak üç oturum üst üste %100 kararlı veri elde ettikten sonra, başlama düzeyi oturumlarına son verilmiştir.

Araştırmanın başlama düzeyi oturumları şu şekilde gerçekleştirilmiştir; öncelikle araştırmacı her oturumun başında müzik sınıfını ve materyalleri hazırlayarak uygulamaya hazır hale getirmiştir. Daha sonra katılımcıları sırasıyla sınıflarından alarak uygulama sınıfına getirmiştir. Araştırmacı ve katılımcı karşılıklı oturmuşlardır. Öncelikle katılımcının hazırbulunuşluğunu ve isteğini arttırmak için günlük kısa bir sohbet edilmiştir. Ardından katılımcının dikkatini çalışmaya çekmek için “bugün benimle güzel çalışırsan ve sorularıma

güzelce cevap verirsen hoşuna giden bir sürpriz seni bekliyor… çok sevdiğin bir şey vereceğim” şeklinde katılımcının en sevdiği pekiştireci göstererek oturuma başlanmıştır. Daha sonra “çalışmaya hazır mısın bakalım; aferin hadi o zaman seninle önce resimlerimize

91

geçilmiştir. Katılımcıya sosyal becerileri betimleyen ve her bir sosyal beceri için beşer tane toplamda on beş resim gösterilmiş ve “bu resimde ne görüyorsun; peki burada ne yapması

lazım/ne söylemesi lazım” şeklinde sorular sorulmuş; katılımcının cevap vermesi için 5-7

saniye beklenmiştir. Katılımcının belirlenen süre içinde sessiz kalması yanlış cevap olarak değerlendirilmiştir. Katılımcının doğru veya yanlış cevabına “peki hadi şimdi diğer resmimize

bakalım” diyerek olumlu veya olumsuz hiçbir tepki verilmemiştir. Başlama düzeyi

oturumlarının sonunda katılımcılar “aferin; çak harika çalıştın benimle, bugün benimle bu

kadar güzel çalıştığın için sana teşekkür ederim” şeklinde hem sosyal olarak pekiştirilmiş,

aynı zamanda çalışmanın başında vaat edilen etkili pekiştirece ulaşması sağlanmıştır.

Katılımcının verdiği doğru veya yanlış cevaplar başlama düzeyi veri toplama formuna kaydedilmiştir. Tüm katılımcılar için düzenlenen başlama düzeyi oturumlarında aynı uygulama süreci izlenmiştir.

3.14.2. Günlük yoklama oturumları

Günlük yoklama oturumları, müzikal etkinliklere dönüştürülmüş sosyal öykü uygulamaları ile yapılan öğretim oturumlarında, öğretimi yapılan olan sosyal becerilere ilişkin, katılımcıların performans düzeylerini belirlemek amacıyla düzenlenmiştir. Günlük yoklama oturumları ikinci öğretim oturumundan itibaren her öğretim oturumundan hemen önce gerçekleştirilmiştir. Öğretim oturumlarının hemen arkasından yapılacak günlük yoklama oturumlarının yanıltıcı veya ezbere olabileceği düşüncesiyle günlük yoklama oturumları bir sonraki öğretim oturumundan hemen önce yapılmıştır. Katılımcıların ölçütü karşılayıp karşılamadıklarını belirlemek için günlük yoklama oturumlarında verdikleri doğru cevap sayısı belirlenmiş ve bu sayılardan hareketle doğru cevap yüzdeleri elde edilmiştir. Katılımcılar günlük yoklama oturumlarında art arda üç oturum %100 doğru cevap verinceye kadar öğretim oturumları sürdürülmüştür.Günlük yoklama oturumlarında üç oturum üst üste kararlı veri elde edildikten sonra günlük yoklama oturumları sonlandırılmıştır. Günlük yoklama oturumlarında, başlama düzeyi oturumlarında izlenen uygulama basamaklarının aynısı izlenmiştir, farklı olarak bu sefer beş fırsat resmini gösterirken belli bir olay zinciri içerisinde anlatılmış ve katılımcıya “sence burada ne söylüyor/yapıyor veya ne

söylemesi/yapması lazım” şeklinde sorular sorarak katılımcıdan cevap vermesi beklenmiştir.

Günlük yoklama oturumlarında da başlama düzeyi oturumlarında olduğu gibi öncelikle katılımcının hazırbulunuşluğunu ve isteğini arttırmak için günlük kısa bir sohbet edilmiştir.

92

Ardından katılımcının dikkatini çalışmaya çekmek için “bugün benimle güzel çalışırsan ve

sorularıma güzelce cevap verirsen hoşuna giden bir sürpriz seni bekliyor… çok sevdiğin bir şey vereceğim” şeklinde katılımcı için etkililiği belirlenmiş pekiştireç gösterilerek oturuma

başlanmıştır. Daha sonra “çalışmaya hazır mısın bakalım; aferin hadi o zaman seninle önce

resimlerimize bakalım sonra da çok güzel bir şarkı söyleyelim anlaştık mı; çak” diyerek sözel

olarak da pekiştirilerek günlük yoklama oturumları gerçekleştirilmiştir. Tüm katılımcılar için düzenlenen günlük yoklama oturumlarında aynı uygulama süreci izlenmiştir. Günlük yoklama oturumlarından elde edilen veriler, Yoklama Oturumları (Başlama düzeyi, günlük yoklama ve izleme) Veri Toplama Formuna kaydedilmiştir.