• Sonuç bulunamadı

YET‹fiK‹N Ö⁄RENMES‹ VE ÖZELL‹KLER‹

Belgede Ö RETMENL KTE MESLEK GEL fi M (sayfa 59-66)

Etkili bir yetiflkin e¤itimi ancak yetiflkinlerin en iyi nas›l ö¤rendiklerini anlamakla olanakl› k›l›nabilir. Çocuklara ve ergenlere nispeten yetiflkinlerin ö¤renirken birta-k›m özel gereksinimlerinin karfl›lanmas› gerekmektedir. Bu ise yetiflkinlerin psiko-lojilerini anlamak ile olanakl› k›l›nabilir. Bu konuda e¤itimcilere afla¤›daki yetiflkin özelliklerini bilmek yard›mc› olacakt›r (Knowles, 1978; Knowles, 1989; Taylor, Lil-lis ve LeMone, 2001):

• Yetiflkinler iç denetimlidirler. Kendilerini idare etme konusunda özgür ol-mak isterler. Bu nedenle ö¤retmenler, ö¤renenlerin ö¤renme sürecine aktif kat›l›m›n› sa¤layarak kendilerini onlar›n ö¤renmelerini kolaylaflt›r›c›, ö¤ren-me etkinliklerinde kendilerine yard›mc› olarak sunmal›d›rlar. ‹çerik, bafll›k-lar, projeler, görevler, de¤erlendirme vb. tüm ö¤renme sürecinde onlar›n bak›fl aç›lar›n› yans›tmalar›na olanak tan›mal›d›rlar.

• Yetiflkinlerin ö¤renme ortam›na getirdikleri bir bilgi ve deneyim birikimleri vard›r. Bu nedenle onlar, önceki bilgi ve deneyimleri ile mevcut ö¤renme konusu aras›nda ba¤lant› kurma gereksinimi duyacaklard›r. Dolay›s›yla ye-ni kavramlar, yeye-ni bilgi ve beceriler önceki ö¤renmeleri ile iliflki kurularak sunulmal›d›r.

• Yetiflkinler amaç odakl›d›r. Kat›ld›klar› e¤itime ba¤l› olarak program›n biti-minde ne tür kazan›mlar elde edeceklerini bilmek isterler. Bu nedenle amaçlar› net olarak belirlenmifl e¤itim programlar›na kat›lmak daha çok hofllar›na gider. E¤itimciler, program›n bafl›nda kat›ld›klar› e¤itim progra-m›n›n belirli amaçlara onlar› nas›l ulaflt›raca¤›n› aç›k ve net bir flekilde or-taya koymal›d›rlar.

• Yetiflkinlerin bir fleyi ö¤renme iste¤i duyabilmeleri için geçerli bir nedenle-rinin olmas› gerekmektedir. Di¤er bir ifadeyle ö¤renecekleri, gerçek yaflam-da onun bir ifline yaramal›d›r. E¤er olanakl› ise her bireyin program ak›fl›

içinde içeri¤i (ö¤renme konusuna ait alt bafll›klar›) kendine göre özellefltir-mesine örne¤in istedi¤i projeyi seçözellefltir-mesine olanak tan›nmal›d›r.

• Yetiflkinler uygulama odakl›d›rlar. Yeni ö¤renmelerin meslek yaflant›lar›nda nas›l uygulanabilece¤ine iliflkin uygulamalar› görmek ve yapmak isterler. Bu anlamda e¤itimciler, yeni ö¤renmelerin meslek yaflant›lar›nda nas›l uygula-nabilece¤ine iliflkin örneklere yer vermelidirler.

• Bütün ö¤renenlerde oldu¤u gibi yetiflkin ö¤renenler de sayg› görmek isterler.

Bu nedenle e¤itimci, e¤itim ortam›nda tüm ö¤renenlere adaletli davranmal›, herkesin kendi düflüncelerini özgürce ifade etmesine olanak tan›mal›d›r.

• Yetiflkin ö¤renmesinde gönüllülük esast›r. Ö¤renme, yetiflkin aç›s›ndan di-namik bir süreç sonunda elde edilen deneyimlerdir.

• Yetiflkinler duygusal ve fiziksel yönden ö¤renmeye haz›r hale gelmelidirler.

Yetiflkinlerin haz›rbulunuflluk düzeyleri etkili bir e¤itim için kaç›n›lmazd›r.

• Ö¤renme için rahat ve özgürce hareket edebilecekleri bir ortam›n sa¤lanma-s› gerekmektedir.

• ‹yi organize edilmifl, basit ve anlafl›l›r materyaller yetiflkinler taraf›ndan da-ha rada-hat kabul görür.

• Yetiflkinlerin olumlu davran›fllar› ödüllendirilirse hem ö¤renme daha kal›c›

olur hem de ö¤renme motivasyonlar› olumlu yönde etkilenir.

• Yetiflkinler informal flartlarda iç denetimli olarak yeni kazan›mlar elde etme-ye isteklidirler.

• Yetiflkinlerin kiflisel kayg›lar› oldu¤undan güvenli bir ortamda e¤itim almak isterler.

Yukar›da yetiflkin ö¤renmesi ve yetiflkinlerin özelliklerine iliflkin belirtilen il-kelerin pek ço¤u, hemen her yafl grubu için geçerli olsa da baz› özellikler yetifl-kinler için düzenlenecek formal yap›daki etkinliklerde daha etkin bir e¤itim ger-çeklefltirmek için ifle koflulmal›d›r. Bunun yan› s›ra yetiflkinler informal olarak ö¤-renmede iç denetimi sa¤lamak, gerçek yaflamda karfl›laflt›klar› sorunlar› çözebil-mek için kendi ö¤renmelerini yönetebilmelidirler. Bu anlamda yukar›da de¤ini-len özellikler yetiflkinin kendi ö¤renmesini düzenleme ve yönetmesi konusunda kendine özgü bir bak›fl aç›s› gelifltirebilmesine ve kendini tan›mas›na yard›mc›

olacakt›r.

YET‹fiK‹N E⁄‹T‹M‹N‹N TEMEL ‹LKELER‹

Yap›lan alanyaz›n çal›flmas› sonucunda yetiflkin e¤itimcilerinin e¤itim durumlar›n›

planlarken dikkat etmeleri gereken ilkeler belirlenmifltir. Bu ilkeler afla¤›da s›ralan-m›flt›r (Harris ve di¤erleri, 1995):

• Ö¤renenlerin ö¤renme motivasyonunun yüksek oldu¤undan emin olun-mal›d›r.

• Ö¤retme-ö¤renme etkinlikleri süresince her ö¤renenin kendi ö¤renmesin-den sorumlu oldu¤u havas› sa¤lanmal› ve bu durum e¤itimin sonuna kadar korunmal›d›r.

• Her ö¤renenin kendi bireysel ö¤renme h›z›na göre ilerlemesine olanak tan›nmal›d›r.

• Ö¤renenlerin psikolojik ve biyolojik yetiflkinlik düzeyleri hesaba kat›lmal›d›r.

• Do¤ru davran›fl›n pekifltirilmesi için ö¤renenlere uygulama yapma olana¤›

tan›nmal›d›r.

• Ö¤renmede grup dinamiklerinden yararlan›lmal›d›r.

• Ö¤renenlere güvenli bir ö¤renme çevresi sa¤lanmal›d›r.

• Ö¤renenlerle ö¤renme materyali aras›nda ilgi kurulmal›d›r.

• Ö¤renenlerin ö¤renme materyalini anlamland›rmalar› sa¤lanmal›d›r.

• Ö¤renenlere önceki ö¤renmelerinden yararlanabilme f›rsat› verilmelidir.

• E¤itim program›n›n planlama sürecine ö¤renen kat›l›m› sa¤lanmal›d›r.

• Program›n›n yönetiminde ö¤renenin de söz sahibi olmas› sa¤lanmal›d›r.

• Ö¤renenlerin ö¤retme-ö¤renme etkinliklerine aktif olarak kat›l›mlar›

sa¤lanmal›d›r.

Bu ilkelerin pek ço¤u sadece yetiflkin e¤itim programlar›nda de¤il çocuklar ve ergenler de dahil olmak üzere her türlü e¤itim program›n›n haz›rlanmas›nda kul-lan›labilecek ilkelerdir. Bu ilkeler hemen her türlü yetiflkin e¤itimi program› için geçerli olmakla birlikte ilkelerin uygulanmas›, pratikteki ba¤lamlardan ba¤›ms›z olarak düflünülemez. Örne¤in 100 kiflinin bulundu¤u bir amfide, özellikle ö¤re-nenlerin ön ö¤renmelerinin yetersiz oldu¤u bir konuda ö¤renenin aktif kat›l›m›n›

sa¤lamak oldukça zor olabilir. Bu gibi durumlarda e¤itimciler, esnek davranarak alternatif yaklafl›mlar› kullanmay› deneyebilirler.

Yukar›da belirtilen ilkeler do¤rultusunda formal yap›da bir yetiflkin e¤itimi program› düzenlenirken Tablo 2.1’deki ö¤renim koflullar› ve ö¤retim yaklafl›mla-r›ndan yararlan›labilir.

Yetiflkin Ö¤reniminin Koflullar› Ö¤retim Yaklafl›mlar›

Ö¤renme temel bir insan gereksinimidir. Ö¤retmenlik ö¤renme için ana koflul de¤ildir;

ancak ö¤renmeyi ifllevsel hale getirir.

Ö¤renmeye güdülenme, bireyin yaflant›s› ile dünyay› alg›lamas› aras›nda bir uyumsuzluk ol-du¤unda artar.

Ö¤reten ve ö¤renen ö¤renme sürecini birlikte yap›land›rarak ö¤renme ihtiyac›n› ortaya ç›karan soruna yönelik olmas›n› sa¤lamal›d›r.

Yetiflkinler ö¤renme sürecine kat›lmak isterler. Ö¤reneni ö¤renme sürecine katan yöntemler kullan›lmal›d›r.

Yetiflkinler ö¤renme ortam›na kendi yaflant›-lar›n› ve kendi anlamland›rma sistemlerini ge-tirirler.

Ö¤reticiler, yetiflkinlerin yaflant›lar›n› ö¤renme kayna¤› olarak kullanmal›d›r.

Yetiflkinlerin anlamland›rma sistemlerine uygun çal›flarak eski bilgilerini yenileri oluflturmada kullanmas› sa¤lanmal›d›r.

Yetiflkinlerin ö¤renme ortam›ndaki gereksi-nimleri göz önüne al›nmal›d›r.

Ö¤reticiler, yetiflkinlere ö¤renilen konuyu ba¤lamland›rmada yard›mc› olmal›d›r.

Kuramsal bilgi yerine uygulamal› çal›flmalara ve bireysellefltirilmifl ö¤renme durumlar›na a¤›rl›k verilmelidir.

Yetiflkin kendini tehdit alt›nda hissetmedi¤inde daha iyi ö¤renir.

Ö¤reticiler, yetiflkinlerin kendilerini tehdit al-t›nda ya da s›n›rland›r›lm›fl hissetmeyecekleri bir ö¤renme ortam› yaratmal›d›r.

Bu yaklafl›m özellikle ö¤renme sürecinin ilk bafllar›nda çok önemlidir. Rekabet yerine iflbirli¤i güçlendirilmelidir.

Tablo 2.1 Yetiflkin Ö¤reniminin Koflullar› ve Ö¤retim Yaklafl›mlar›

Ö¤renme, insan›n temel ve dolay›s› ile de ço¤u insan›n yaflam› süresince de-vam eden bir gereksinimdir. Geliflmifl toplumlarda yaflam boyu e¤itim, insan hak-lar›ndan biri olarak kabul edilmektedir. Yaflam boyu e¤itim arac›l›¤›yla bireyler;

ö¤renme gereksinimlerini karfl›lar, potansiyellerini gelifltirir ve kendilerine yeni ufuklar açarlar. Uzunca bir süre e¤itim, çocuklara uygulanan bir araç olarak görül-müfl, yetiflkinlikle beraber e¤itim kurumlar›nda çal›flanlar hariç e¤itimin yirmi y›ld›r yetiflkinlerin e¤itimi önem kazanm›flt›r.

Yetiflkinlik teriminin aç›klamas›nda belirtildi¤i gibi yetiflkin birey, toplumun

di-¤er üyelerince sosyal olgunlu¤a kavufltu¤u kan›s›na var›lan ve kendisi de bu statü-de oldu¤unu kabullenen bireydir. Bundan dolay› e¤itimciler; yetiflkinlik dönemini farkl› özelliklere sahip, kendine özgü dinamikleri olan bir yap› olarak ele alarak

“yetiflkin e¤itimi, yetiflkin ö¤renmesi, yetiflkin ö¤renenler” gibi kavramlar› ortaya atm›fllard›r. Bu konuda çal›flan uzmanlar, yetiflkinlik döneminin belirli özelliklerini araflt›rm›fllar ve yetiflkinlerin özelliklerini dikkate alan e¤itim programlar› gelifltiril-mesi gerekti¤ini ileri sürmüfllerdir.

Yetiflkin e¤itimin önemini kavrayabilmek

• Yetiflkin e¤itimi ve sürekli mesleki geliflim ko-nusu hemen her konunun güncelli¤ini çok ça-buk yitirdi¤i günümüzde güncelli¤ini kolay yi-tirmeyecek bir konu olarak göze çarpmaktad›r.

• Mesleki geliflim programlar› haz›rlamak için yetiflkin e¤itiminin temel ilkelerini ifle kofl-mak, yetiflkin ö¤renenlerin özelliklerini bil-mek ve ö¤retme-ö¤renme sürecinde yetiflkin-lerin do¤alar›na uygun etkinlikler düzenle-mek gerekdüzenle-mektedir.

Yetiflkin e¤itiminin tarihsel geliflimine iliflkin bilgi sahibi olabilmek

• Yetiflkin e¤itimiyle ilgili ilk aç›klamalar›n Pla-ton’un e¤itime iliflkin görüfllerine dayand›¤›

söylenmektedir.

• Yetiflkin e¤itimi, kavram olarak 20. yüzy›l›n ilk çeyre¤inde tarihî arenada boy göstermeye bafllamas›na ra¤men kavram ile ilgili önemli çal›flmalar›n son 30-40 y›lda gerçeklefltirildi¤i-ni söylemek mümkündür. Knowles, Tough, Houle ve Park gibi araflt›rmac›lar; yetiflkin ö¤-renmesi konusuna yo¤un ilgi göstermifl, bu konuda çeflitli eserler yay›mlam›fllard›r.

• Yetiflkin e¤itimi kavram›, 1921’de yine bir Al-man sosyal bilimci olan Eugen Rosenstock ta-raf›ndan kullan›lm›flt›r.

• Savicevic, 1960’l› y›llar›n ortas›nda Amerika Birleflik Devletleri’nde Boston Üniversitesinde yaz döneminde düzenlenen bir çal›fltayda ka-t›l›mc›lara andragoji kavram› ile ilgili görüflle-rini anlatm›flt›r. Malcolm Knowles andragoji kavram›n› ilk kez burada duymufl ve 1968 y›-l›nda yazd›¤› bir makalede andragoji kavra-m›ndan söz etmifltir.

• Brookfield, Mezirow, Merriam ve Lawler gibi yetiflkin e¤itimciler andragoji kavram›n› aç›k-lamaya ve üzerinde tart›flmaya çal›flsalar da Knowles, andragoji kavram› üzerinde çal›flan en tan›nm›fl bilim adam› olarak yetiflkin e¤iti-mi tarihindeki yerini alm›flt›r.

Yetiflkin e¤itimi ile ilgili temel kavramlar› aç›kla-yabilmek

• Yetiflkin e¤itimi kavram›n›n ç›k›fl noktas›nda öncelikle yetiflkin, andragoji ve pedagoji kav-ramlar› yer almaktad›r.

• Yetiflkin: Sorumluluk alabilen, kimlik duygusu oluflmufl, kendi yaflant›lar› ve deneyimleri olan, öz sorumluluk duygusu geliflmifl bireydir.

• Andragoji: Yetiflkinlerin ö¤renmelerine yar-d›m etme sanat› ve bilimidir.

• Pedagoji: Çocuklara temel bilgi ve becerileri ö¤retmekte kullan›lan bir dizi varsay›m üzeri-ne kurulmufl bir e¤itim yaklafl›m›d›r.

Yetiflkin e¤itimini etkileyen etmenleri s›ralaya-bilmek

• Yetiflkin e¤itimini etkileyen de¤iflkenleri genel olarak yafl, ö¤renmenin gerçekleflti¤i s›n›f ve çevresel koflullar› ve ö¤reticinin e¤itim sürecin-deki rolü olarak s›n›fland›rmak mümkündür.

• Yafl, yetiflkinlerin birbirilerinden zihinsel ve karakteristik farkl›l›klar göstermelerinde önemli rolü olan bir de¤iflkendir. Yafl de¤ifl-kenine iliflkin gruplamalar; bireyler aras›n-daki bilinç, düflünme tarz›, e¤itime karfl› tu-tum gibi özellikler aç›s›ndan yetiflkinleri bir-birinden farkl›laflt›rabilmektedir.

• Yetiflkin e¤itiminde önemli de¤iflkenlerden bir di¤eri de ö¤renmenin gerçekleflti¤i s›n›f ve çevresel koflullard›r. Ö¤renmenin gerçek-leflece¤i çevre hem fiziksel aç›dan ö¤renen-lerin kendiö¤renen-lerini rahat hissetmeö¤renen-lerini sa¤la-mal› hem de psikolojik aç›dan ö¤renene gü-ven vermelidir. Bir e¤itim program›ndaki ye-tiflkinlerin programa kat›l›fl amaçlar› ve prog-ramdan beklentileri farkl›d›r. Bu nedenle ö¤-renme çevresi, farkl› beklentilere yan›t vere-cek ergonomik koflullara haz›rl›kl› olmal›d›r.

• Yetiflkin e¤itiminde önemli konulardan biri de ö¤retmenin e¤itim sürecindeki rolüdür.

Yetiflkin e¤itiminde ö¤retmeninin ö¤retici ro-lünden s›yr›l›p ö¤reneni yönlendiren, ona yard›mc› olan kolaylaflt›r›c› bir rol üstlenme-si gerekmektedir.

Yetiflkin ö¤renmesinin genel özelliklerini kavra-yabilmek

• Yetiflkinler iç denetimlidirler.

• Yetiflkinlerin ö¤renme ortam›na getirdikleri bir bilgi ve deneyim birikimleri vard›r.

• Yetiflkinler amaç ve uygulama odakl›d›r.

• Yetiflkinlerin bir fleyi ö¤renme iste¤i duyabil-meleri için geçerli bir nedenlerinin olmas›

gerekmektedir.

• Bütün ö¤renenlerde oldu¤u gibi yetiflkin ö¤-renenler de sayg› görmek isterler.

• Yetiflkin ö¤renmesinde gönüllülük esast›r.

• Yetiflkinler, duygusal ve fiziksel yönden ö¤-renmeye haz›r hale gelmelidirler.

• Ö¤renme için rahat ve özgürce hareket edebi-lecekleri bir ortam›n sa¤lanmas› gerekmektedir.

• Yetiflkinlerin olumlu davran›fllar› ödüllendirilir-se hem ö¤renme daha kal›c› olur hem de ö¤-renme motivasyonlar› olumlu yönde etkilenir.

• Yetiflkinler, informal flartlarda iç denetimli ola-rak yeni kazan›mlar elde etmeye isteklidirler.

• Yetiflkinlerin kiflisel kayg›lar› oldu¤undan gü-venli bir ortamda e¤itim almak isterler.

Yetiflkin e¤itiminin temel ilkelerine iliflkin de¤er-lendirme yapabilmek

Yetiflkin e¤itimcilerinin e¤itim durumlar›n› plan-larken dikkat etmeleri gereken yetiflkin e¤itimi ilkelerini afla¤›daki gibi özetlemek mümkündür:

• Ö¤renenlerin ö¤renme motivasyonunun yük-sek oldu¤undan emin olunmal›d›r.

• Ö¤retme-ö¤renme etkinlikleri süresince her ö¤renenin kendi ö¤renmesinden sorumlu ol-du¤u havas› sa¤lanmal› ve bu durum e¤itimin sonuna kadar korunmal›d›r.

• Her ö¤renenin kendi bireysel ö¤renme h›z›na göre ilerlemesine olanak tan›nmal›d›r.

• Ö¤renenlerin psikolojik ve biyolojik yetiflkin-lik düzeyleri hesaba kat›lmal›d›r.

• Do¤ru davran›fl›n pekifltirilmesi için ö¤renen-lere uygulama yapma olana¤› tan›nmal›d›r.

• Ö¤renmede grup dinamiklerinden yararla-n›lmal›d›r.

• Ö¤renenlere güvenli bir ö¤renme çevresi sa¤-lanmal›d›r.

• Ö¤renenlerle ö¤retim materyali aras›nda ilgi kurulmal›, ö¤retim materyalini anlamland›r-malar› sa¤lanmal›d›r.

• Ö¤renenlere önceki ö¤renmelerinden yarar-lanabilme f›rsat› verilmelidir.

• E¤itim program›n›n planlama sürecine ö¤re-nen kat›l›m› sa¤lanmal›d›r.

• Program›n›n yönetiminde ö¤renenin de söz sahibi olmas› sa¤lanmal›d›r.

• Ö¤renenlerin ö¤retme-ö¤renme etkinliklerine aktif olarak kat›l›mlar› sa¤lanmal›d›r.

N

A M A Ç5

N

A M A Ç6

Kendimizi S›nayal›m

1. Afla¤›dakilerden hangisi, günümüzde yetiflkin e¤iti-mini gerekli k›lan etmenlerden biri de¤ildir?

a. Çal›flma alan›nda donan›ml› bireyler yetifltirme b. Bilginin h›zl› de¤iflimi ve dönüflümü

c. Mesleki yeterliliklerin de¤iflimi ve geliflimi d. Bireysel geliflim sa¤lama ve topluma faydal› olma e. Bofl zamanlar› etkili ve verimli geçirmeyi sa¤lama 2. Pedagojik model ile ilgili afla¤›daki ifadelerden han-gisi yanl›flt›r?

a. Yetiflkin e¤itimine iliflkin gelifltirilen ilk e¤itim prog-ramlar› pedagojik model üzerine kurulmufltur.

b. Ö¤renenlerin ö¤rendiklerinin gerçek hayatta na-s›l uygulanaca¤› temeline dayan›r.

c. Pedagojik modelde ö¤renci d›fla ba¤›ml›d›r.

d. Ö¤renenler kendilerini d›fla ba¤›ml› bir kiflilik olarak alg›larlar.

e. Ö¤renenlerin ö¤renme ile ilgili kararlar›n› ö¤ret-men al›r.

3. Afla¤›dakilerden hangisi yetiflkinlerin ö¤renmelerine yard›m etme sanat› ve bilimi olarak tan›mlan›r?

a. Pedagoji b. Sürekli e¤itim c. Andragoji d. Formal e¤itim e. ‹nformal e¤itim

4. Afla¤›dakilerden hangisi bir sosyal yetiflkinlik göster-gesi de¤ildir?

a. Anne-baba olmak

b. Tam zamanl› bir iflte çal›flmak c. Yasal sorumluluklara sahip olmak d. Benlik alg›s› kazanmak

e. Askerli¤ini yapm›fl olmak

5. Afla¤›dakilerden hangisi andragojik modelin temel varsay›mlar›ndan biri de¤ildir?

a. Yetiflkinler ö¤renme ortam›nda d›fla ba¤›ml› ol-ma gereksinimi duyarlar.

b. Yetiflkinler bir konuyu ö¤renme gereksinimi duyarlar.

c. Yetiflkinlerin ö¤renmesini, kendilerini alg›lama flekilleri etkiler.

d. Yetiflkinlerin deneyimleri ö¤renmelerini etkiler.

e. Yetiflkinlerin bir konuyu ö¤renebilmeleri için haz›rbulunufllu hale gelmeleri gerekir.

6. Afla¤›dakilerden hangisi yetiflkinlerin e¤itim ortam›-na getirdi¤i benlik alg›s› sorunlar›ndan biridir?

a. Di¤er insanlar taraf›ndan kendi kararlar›n› vere-bilen biri olarak alg›lanmay› istemeleri

b. Baflkalar›n›n fikirlerini kendine empoze etmeye çal›flmas›ndan hoflnutsuzluk duymalar›

c. Bir yandan yetiflkin gibi muamele görmek isterken di¤er yandan d›fla ba¤›ml› davran›fllar sergilemeleri d. Yaflam›fl olduklar› olaylar karfl›s›nda kendilerini

de¤erlendirmeleri

e. E¤itim ortam›nda di¤er insanlarla karfl›laflt›r›l-maktan hofllanmamalar›

7. I. Çocuklarda her zaman d›flsal motive ediciler da-ha etkilidir.

II. Yetiflkinlerde zaman zaman içsel motive ediciler de etkili olabilir.

III. ‹çsel motive ediciler daha çok yetiflkinlerde etki-li olmakla biretki-likte çocuklarda da etkietki-li olabil-mektedir.

Yukar›daki ö¤renen motivasyonu ile ilgili ifadelerden hangisi ya da hangileri yanl›flt›r?

a. Yaln›z I b. Yaln›z II c. I ve II d. II ve III e. I, II ve III

8. Afla¤›dakilerden hangisi iç denetimli ö¤renmenin içerdi¤i süreçlerden biri de¤ildir?

a. Ö¤renmede kontrolü ö¤reticiye b›rakma b. Ö¤renme gereksinimlerine karar verme c. Ö¤renme amaçlar›n› yap›land›rma

d. Ö¤renmesi için gerekli insan kaynaklar›na ve insan d›fl› kaynaklara karar verme

e. Ö¤renme için gerekli ö¤renme stratejilerini uygulama

9. I. Ö¤renme çevresi yetiflkine psikolojik aç›dan gü-ven vermelidir.

II. Yetiflkin e¤itiminde ö¤retmen ö¤retici rolünde olmal›d›r.

III. Yetiflkinlerin gerçek yaflamda karfl›laflt›klar› so-runlara çözümler üretmeyi sa¤lamal›d›r.

Yukar›daki yetiflkin e¤itimini etkileyen de¤iflkenlerle il-gili ifadelerden hangisi ya da hangileri do¤rudur?

a. Yaln›z I b. Yaln›z II c. I ve II d. II ve III e. I, II ve III

10.Afla¤›daki yetiflkin e¤itiminin temel ilkeleri ile ilgili ifadelerden hangisi yanl›flt›r?

a. Ö¤renenlere teorik bilgiler sunulmal›d›r.

b. Ö¤renenlere güvenli bir ö¤renme çevresi sa¤-lanmal›d›r.

c. Ö¤renmede grup dinamiklerinden yararlan›lma-l›d›r.

d. Ö¤renenlere önceki ö¤renmelerinden yararla-nabilme f›rsat› verilmelidir.

e. Ö¤renenlere bireysel ö¤renme h›z›na göre iler-leme olana¤› sa¤lanmal›d›r.

Yetiflkinlerin e¤itimi

Dünyada, özellikle de geliflmifl ülkelerde, ömür boyu e¤itim giderek önem kazan›yor. Pek çok ülke, e¤itime ayr›lan kaynaklar›n›n önemli bir bölümünü, çocuk ve gençlerden çok yetiflkinlere ay›r›yor. Çünkü, yaflam›n her an› gibi e¤itimle kazan›lan davran›fllarda da çok önemli geliflmeler oluyor.

‹nternet üzerinde gerçekleflen sanal e¤itim, yetiflkin e¤i-timinde en önemli argümanlardan biri. Uzaktan e¤itim-de, bilgisayar ve internet, vazgeçilmezler aras›na girdi.

Ama tüm bu geliflmeler, elbette okul içi e¤itimi, ikinci plana atm›yor.

Kimileri, yetiflkinlere yönelik uzaktan e¤itimi, çocuk ve gençlere yönelik örgün e¤itimin de yerine koymak isti-yor. ‹flte bu çok yanl›fl!

Temel e¤itimin kesinlikle okullarda yap›lmas› gereki-yor. Çünkü ilkö¤retim ça¤› sadece bilgilenmenin de¤il, iyi bir yurttafl olman›n kazan›ld›¤› bir dönem. Orta ve yüksekö¤retimde de öncelik yüz yüze e¤itimde olmal›-d›r. Ama yetiflkin e¤itimi de özellikle uzaktan e¤itimle gerçekleflmelidir. Çünkü, bugünkü yo¤un ifl ortam›nda yüz yüze e¤itime çok fazla vakitleri olmayabiliyor.

Zaten teknoloji sayesinde, uzaktan e¤itim de yak›ndan e¤itim haline dönüfltü. Y›llar önce ABD ve ‹srail'de in-ternet ve kameralar sayesinde oluflturulan sanal s›n›flar, flimdi hemen herkes için geçerli. Yak›nda bizim ö¤retim kurumlar›m›z da s›n›flar›na koyduklar› kameralarla, okullar›nda ifllenen dersleri herkesle paylaflabilecekleri noktaya gelecekler. Ki bunu flimdiden baflaranlar da var.

Uzaktan e¤itim, bizdeki aç›kö¤retimin biraz daha ötesi-ne geçip sanal teknolojiyle desteklendi¤inde müthifl bir e¤itim platformu oluflturacakt›r. Arama motorlar›yla her türlü bilgiye ulaflmak mümkün. Biraz aidat ödendi¤in-de ise dünyan›n en önemli kütüphanelerine girip mil-yonlarca, milyarlarca kayna¤a ulaflmak, art›k bir tufla basmakla gerçeklefliyor.

Örgün e¤itim, sanal e¤itim, uzaktan e¤itim, aç›kö¤retim, yetiflkin e¤itimi, ömür boyu e¤itim, bunlar bir kavram karmaflas› yaratmamal›. Belki bunlardan baz›lar› bizim için yeni kavramlar. Ama dijital teknoloji gibi çok yak›n-da hemen hepsi her yönüyle hayat›m›za girecektir.

03.02.2006

Belgede Ö RETMENL KTE MESLEK GEL fi M (sayfa 59-66)