Yıllık Faaliyet Raporlaması Alanındaki Düzenlemeler BDDK bankaların bilgi alıcılarının ihtiyacına cevap verebilecek şekilde

faaliyetlerinin kamuoyuna sunulmasını sağlamak amacıyla 2006’da

“Bankalarca Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanmasına Ve Yayımlanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliği¹⁹” yayınlamıştır

Tebliğin 1. maddesinde yönetmeliğin amacı; banka bilgi kullanıcılarının bilgilendirilmelerini sağlamak üzere bankalar tarafından kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde, statülerine, yönetim ve organizasyon yapılarına, insan kaynaklarına, faaliyetlerine, finansal durumlarına, yönetimin değerlendirmeleri ve geleceğe yönelik beklentilerine ilişkin bilgiler ile finansal tablolarını güvenilir bir şekilde sunmalarını sağlamaktır.

Yönetmeliğin 6. maddesinde yıllık faaliyet raporunun içeriği 3 kısımda açıklanmıştır.

Birinci kısımda; genel bilgiler açıklanacaktır, buna göre;

- Bankanın bütün yöneticilerinin varsa sahip oldukları paylara ilişkin açıklamalar,

- Yönetim Kurulu başkanının ve genel müdürün faaliyet dönemine ilişkin değerlendirmeleri ve geleceğe yönelik beklentileri,

- Personel ve şube sayısına, bankanın sektördeki konumunun değerlendirmesi,

19 BDDK’nın 1.11.2006 tarih ve 26333 sayılı RG’de yayınladığı Yönetmeliğin tam metni için bkz.:

http://www.bddk.org.tr/turkce/Mevzuat/Bankacilik_Kanununa_Iliskin_Duzenlemeler/1704Bankalarca _yillik_faaliyetlerin_raporlanmasi_hakkinda_yonetmelik_01112006.pdf, 19.10.2007.

158

- Yeni hizmet ve faaliyetlerle ilgili olarak araştırma geliştirme uygulamaları ve diğer konularla ilgili bilgiler verilir.

İkinci kısmında; yönetime ve kurumsal yönetim uygulamalarına ilişkin bilgiler açıklanacaktır. Şöyle ki;

- İnsan kaynakları uygulamalarına ilişkin bilgiler,

- Bankanın dahil olduğu risk grubu ile yaptığı işlemlere ilişkin bilgiler vb sunulmalıdır.

Finansal bilgilerin ve risk yönetimine ilişkin değerlendirmelerin verileceği üçüncü bölümde ise;

- Denetim komitesinin iç kontrol, iç denetim ve risk yönetim sistemlerinin işleyişine ilişkin değerlendirmeleri hakkında bilgiler,

- Bağımsız denetim raporu,

- Finansal tablolar ve bölümün sonunda verilmek üzere mali bünyeye ilişkin bilgiler,

- Mali durum, kârlılık ve borç ödeme gücüne ilişkin değerlendirme, - Risk türleri itibarıyla uygulanan risk yönetimi politikalarına ilişkin bilgiler,

- Derecelendirme yapılıp yapılmadığı, derecelendirme yapılması halinde verilen derecelendirme notları ve içerikleri hakkında bilgi,

- Rapor dönemi dahil beş yıllık döneme ilişkin özet finansal bilgiler verilmek zorundadır.

3.3.3.3. Kurumsal Yönetim Alanındaki Düzenlemeler

BDDK bankalarda kurumsal yönetim uygulamalarını sağlamak ve yaygınlaştırmak amacıyla 2006 yılında “Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmeliği²⁰” yayınlamıştır. Bu yönetmelikte yayınlanan kurumsal yönetim ilkeleri SPK’nın yayınladığı ilkelere ve dolayısıyla dünya uygulamalarına benzer ilkelerdir. Tebliğe göre 7 temel kurumsal yönetim ilkesi benimsenmiştir.

20 BDDK’nın 1.11.2006 tarih ve 26333 sayılı RG’de yayınladığı Yönetmeliğin tam metni için bkz.:

http://www.bddk.org.tr/turkce/Mevzuat/Bankacilik_Kanununa_Iliskin_Duzenlemeler/1682Bankalarin _Kurumsal_Yonetim_ilkelerine_iliskin_yonetmelik_01112006.pdf, 19.10.2007.

159

Tebliğdeki 1. ilkeye göre; banka içerisinde kurumsal değerler ve stratejik hedefler oluşturulmalıdır. Banka yönetim kurulu bankanın misyonu ile vizyonunu belirlemeli ve kamuya açıklamalıdır. Yönetim kurulu, öncelikle bankanın devamlılık arz eden faaliyetlerini yönlendirecek stratejileri belirlemelidir. Oluşturulacak kurumsal değerler ve etik kurallar, hem banka içi hem de banka dışı işlemlerde rüşvet, yolsuzluk gibi yasa dışı ve etik olmayan davranışların önüne geçilmesine yönelik olmalıdır. Yönetim kurulu, sürekli ve etkin bir şekilde, bankanın hedeflerine ulaşma derecesini, faaliyetlerini ve performansını değerlendirmelidir.

Tebliğde açıklanan 2. ilkeye göre; banka içinde yetki ve sorumluluklar açıkça belirlenmeli ve uygulanmalıdır. Yönetim kurulu, yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yönetimin yetki ve sorumluluklarını belirlemeli, üst düzey yönetimin faaliyetlerini ve yönetim kurulu tarafından belirlenen politikalara üst düzey yönetim tarafından uyulup uyulmadığını izlemelidir. Bu amaç doğrultusunda çalışanlar daima yönlendirilmeli ve varsa aksamalar tespit edilerek giderilmelidir.

Tebliğdeki 3. ilkeye göre; yönetim kurulu üyeleri, görevlerinin bilincinde olmalı ve banka faaliyetleri hakkında bağımsız değerlendirme yapabilmelidir.

Bu değerlendirmeyi yapabilecek bilgi birikimi, deneyim ve profesyonelliğe sahip olmalıdırlar. Yönetim kurulu eşit davranmalıdır. Her zaman yönetimde bulunanlar hesap verebilir olmalı ve yetki ve uygulamaları şeffaf olmalıdır.

Tebliğdeki 4. ilkeye göre; üst düzey yönetim görevlerini etkin bir şekilde yerine getirecek niteliklere sahip olmalıdır. Bu kademedeki yöneticiler uzman oldukları alanlarda çalışmalıdırlar. Hesap verebilir ve şeffaf yönetim sergilemeliler. Üst düzey yöneticiler bankanın alanları ile ilgili şahsi işlemler yapmamalı, doğrudan veya dolaylı hediye vb. kabul etmemelidir.

Tebliğdeki 5. ilkeye göre; bankaya daha yararlı olabilmek ve denetim kalitesini yükseltebilmek için bankanın müfettişleri, bağımsız denetim elemanlarının çalışmalarından etkin olarak yararlanılmalıdır.

160

Bankanın risk yönetimi, iç kontrol ve iç denetim sistemlerindeki problemlerin tespit edilebilmesi ve bankanın finansal raporlarının bankanın mali durumunu ve performansını doğru yansıtmasını sağlamak için, üst yönetim risk yönetimi, iç kontrol ve iç denetim sistemlerinin önemini kavramalı ve banka personelinin kavramasını da sağlamalıdır.

Tebliğdeki 6. ilkeye göre; ücret stratejik hedeflere ve çalışanların kademelerine uygun olmalıdır. Çünkü ücret dengesizliği çalışanlarda motivasyon eksikliği ve diğer sıkıntıların doğmasına neden olur. Ayrıca inan kaynakları yönetimi etkin bir biçimde yapılmalıdır. İşe alım, terfi, eğitim, rotasyon ve ödüllendirme bankanın gelişmesine katkı sağlayacak şekilde yapılmalıdır.

Tebliğde yer alan ilkelerin sonuncusu, kurumsal yönetimde şeffaflığın sağlanma gerekliliğidir. Banka tarafından başta pay sahipleri olmak üzere, bütün bilgi kullanıcılarının ihtiyaç duyacakları bilgilere ulaşması kolaylaştırılmalıdır. Sunulan finansal veya diğer bilgilerin güvenilir olmasına azami dikkat ve özen gösterilmelidir. Bunun yapılabilmesi için de bankanın geleceğine yönelik bilgilerin güvenilirliği için iyi bir risk yönetim sistemi kurulmalı ve çalıştırılmalıdır.

3.3.3.4. BDDK Tarafından Yapılacak denetim ve Risk Ölçümüne