Video Telekonferansı

görüntü iletimine de olanak vermektedir. Ülkemizde de video telekonferans yönteminden özellikle haber bültenlerinde sıklıkla yararlanılmaya başlanmıştır. Ayrıca, üniversitelerde uzaktan eğitim amaçlı video telekonferans yönteminden özellikle haber bültenlerinde sıklıkla yararlanılmaya başlanmıştır. Ayrıca, üniversitelerce uzaktan eğitim amaçlı video telekonferans kullanımı da yaygınlaşmaktadır. Video telekonferans uygulamaları sırasında ses iletimi telefon bağlantıları aracılığıyla kurulurken hareketli görüntü iletimini sağlamak üzere kablo, mikrodalga ya da uydu gibi birkaç farklı yayın yönteminden biri kullanılabilmektedir. Bunlardan uydu aracılığıyla yapılan video konferans en yaygın olanıdır.

Video konferansı, canlı toplantı düzenlemede de kullanılmaktadır. Bu teknolojinin kullanılmasında temel amaç uzaktaki gruplara bilgi verilmesidir. Telekonferans uygulamalarının çoğunda organize öğrenme beklenmez ve öğrenme hemen hemen hiç ölçülmez.

Çoğu video konferans dersinin modeli normal sınıftır. Öğretim, sınıfın bir bölümünün başka yerde olması dışında yüz yüze eğitimdeki gibidir. Bilgisayar konferansında öğrenciler, konferans sisteminin yazılımının bulunduğu merkezi bilgisayarlarla iletişim kurmak için modemli bir bilgisayar kullanır. Öğretmen konu ile ilgili öğrenci girdisi oluşturan bir başlık sunar. Diğer öğrenciler ise arkadaşlarının girdileri konusunda yorumda bulunur. Öğretmenler ya da öğrenciler, ilginç bir konuda gözlem yapmak üzere konferans düzenleyebilir. Öğrenciler ders kitabını, video kaseti, bir makaleyi ya da el planlarını kullanarak ödevlerini yapar. Öğretim öncesi

organizasyon gereklidir. Öğrenciler, gereksinim duymadan önce materyallere sahip olmalıdır. Sınıfta sunulan öğretim ile bu tür öğretim arasındaki temel fark öğrencilerin yalnızca oturup öğretmeni ve öğrencileri izlememesi ve derse katılmalarıdır. Telekonferansların türlerine ve özelliklerine ilişkin daha ayrıntılı açıklama internet ve öğretim ünitesinde yer almaktadır.

2.4.3.1.6. Hipermedya : BDÖK’ün daha yeni türü hipermedyadır. Hipermedya, metin, grafik, gerçek hareketli görüntü, canlandırma ya da ses biçimindeki farklı bilgi birimleri ile bu birimler arasında kullanıcının kolaylıkla hareket edebilmesine elverişli bağlantı olanaklarını içeren bilgisayar yazılımlarıdır. Hipermedya, kullanıcının kişisel ilgisine göre verileri kullanmasını sağlar.BDÖ’nün önceden belirlenen yolunun tersine BDÖK bilgisayar programları aracılıyla verilere ulaşılmasını, verilerin incelenmesini ve kullanılmasını kolaylaştırır.

Hipermedya kapsamlı bir terimdir. Kapsamında hipermetin terimi de yer alır. Hipermetin de hipermedya ile neredeyse aynı özellikleri taşıyan, ancak kullandığı bilgi türü bakımında farklı olan bir sistemdir. Hipermetin, yalnızca yazı ve çizelge, şekil, hareketsiz resim, kroki gibi yazısal bilgi birimleri ile bu birimler arasında kullanıcının istediği ilişkileri kurabilmesine elverişli bilgisayar yazılımlarıdır. Hipermedya, hipermetnin tüm yapabildiklerini ve metin dışındaki kavramları da içerir. Hipermedya ses ve müzik oluşturmak üzere doğrudan işitsel araçlarla da birleştirilebilir. Uzaktan eğitim kurumları yalnızca metin bağlantılarını kullansa bile buna hipermetin değil hipermedya adı verilir. Bunun nedeni yazılımın diğer medya araçlarına eklenme kapasitesinin olmasıdır.

BDÖ ve hipermedya birbirine benzemez. Ancak bunlar birbirini destekleyecek şekilde birlikte kullanılabilir. Hipermedya, kullanıcının bilgilere hızla ulaşmasını sağlar. Kullanıcının bilgilere ulaştığı yol yapılandırılmamıştır.Hipermedya güdülenmiş bir öğrencinin çalışması için mükemmeldir. BDÖ ise tümüyle farklıdır.

BDÖ planlamacısı, öğrenciye bilginin nasıl sunulacağını dikkatli bir şekilde planlar. Normalde öğrenci bilgiye ulaşmak için tümüyle yapılandırılmış ve kontrol altında tutulan bir yol izler ve yapı gereklidir. Bu, planlanan öğretim hedeflerine ulaşılmasını garanti altına alır. Hipermedya yazılımı, eğitimi mükemmel bir şekilde

tamamlar. Kütüphaneye benzer özellikleri nedeniyle, hipermedya, BDÖ dersinden ulaşılabilecek bir kaynak işlevi görür. Eğitim bittikten sonra hipermedya bir iş desteği olmayı sürdürür. Bu iki teknolojiyi birbirinden ayırmada izlenebilecek yollardan biri hipermedya kullanıcısı ve BDÖ öğrencisi terimlerini kullanmaktır.

2.4.3.1.7. Uzman Sistemler : BDÖK’ün bir başka şekli de uzman sistemlerdir. Uzman sistemler bilgisayara dayalıdır ve öğretmez.Bunlar yalnızca elektronik iş destekleridir. Uzman sistemler, uzmanların bilgilerini içeren bilgisayar yazılımlarıdır. Bunlar, öğrenme konusunda önemli etkileri bulunan bir tür yapay zekadır. İş destekleri, çalışanın işi ile ilgili bir etkinlikte bulunmasına yardımcı olur. Bir iş desteği kullanılırsa bunun nedeni görevin hatırlanmasının zor olması ya da çalışanın eğitilmesinin karmaşık olmasıdır. Tüm iş destekleri, eğitim miktarını azaltır, hatta eğitimin yerine geçer. Çünkü çalışanın uzmanlaşması için eğitilmesinde gerekli süre pratik, gerekli ya da istendik değildir. Uzman sisteminin elektronik bir iş desteği olarak düşünülmesi yeterlidir. Bu özel bir şekilde programlanan yapay zeka uygulamasıdır, ancak ürettiği sonuçlar açısından iş desteğine benzemektedir.

Uzman sistemler, yalnızca elektronik iş destekli değildir. Bu yazılım, finans, üretim, hizmet ve diğer sektörlerde çalışan çoğu şirkete büyük yararlar sunmaktadır. Uzman sistemler sorun çözmede uzmanlarca kullanılan mantıksal düşünce yapılarını elde ederek programlar yaratılabilir. Sistem, kullanıcıya sorunun en iyi çözümünü gösterir. Ayrıca bu çözümün neden en iyi çözüm olduğunu da anlatır. Uygulamada uzman sistem, tek bir kullanıcının kullandığı yazılımın bir bölümü olabilir. Kullanıcı, BDÖ ve Hipermedya modülleri içeren pakete ulaşabilir. Uzman sistemler bir başka bilgisayarlı öğrenme kaynaklarının içinde çalışabilir. Dolayısıyla bir BDÖ sisteminin içinde uzman sistem olabilir.

2.4.3.1.8. Etkileşimli CD’ler : Benzetimlerin giderek çok kullanılması, lazer disk ve bilgisayar teknolojilerinin ortaya çıkışını hızlandırmıştır. 4,72 inç yarıçaplı tek bir CD, yaklaşık 300 bin sayfalık metni, 10 bin fotoğrafı ve çizimi, görüntüyü ya da bir saatlik sesli hareketli görüntüyü saklayabilmektedir. Mikroişlemciler ve daha da etkili CD sürücüleri istenen bölümleri hızla bulabilmekte, metinleri, görüntüleri, sesleri, animasyonları görsel-işitsel araçları entegre ederek bir araya getirebilmektedir.

Öğretim amaçlı CD’ler üç değişik kümede toplanırlar. Bunlar;

1. Yazı yazma, matematiksel soru sorma, okuma, çizme ve tasarım becerisi

geliştirenler.

2. Sosyal bilimler, fen bilimleri, güzel sanatlar ve edebiyat daha değişik

alanlarda bilgi açıklayıcılar.

3. Sözlük, ansiklopedi, makaleler, bildiriler gibi konulardaki referans

çalışmalarıdır.

Etkileşimli CD’ler, müzik, grafik, yazı, canlandırma ve gerçek hareketli görüntülerden oluşan ve temelde eğlence amaçlı olarak geliştirilmiş programları içeren disklerdir. Bu disklerde, aynı CD-ROM’lar gibi, 12 cm. çapında ve dayanıklı plastik malzemeden üretilmişlerdir. Ancak CD-ROM’ların tersine etkileşimli CD’lerin kullanılabilmesi için temelde bir bilgisayar değil, yalnızca etkileşimli CD’leri işletmek üzere geliştirilmiş özel bir aygıt gereklidir. Bu aygıt, doğrudan televizyona ya da bir monitörü bağlanabilmekte; kullanıcı kişi üzerinde denetim çubuğu ve düğmeler bulunan özel bir uzaktan kumandayı kullanarak etkileşimli CD’deki yazılım programı ile etkileşime girebilmektedir.

2.4.3.1.9. Etkileşimli Video : Etkileşimli video, görüntü ve sesi içeren, video diskler ile bilgisayar tarafından üretilen, metin ve grafiğin en iyi denetimle aynı anda kullanılabilmesini sağlayan bilgisayarlı bir video sistemidir. Etkileşimli video, televizyon ve bilgisayar destekli eğitimin özelliklerini kullanarak çoklu ortam yaratan bir sistemdir. Bu öğrencilere, bir takım görüntüler bilgisayarın kontrolüyle sunulmaktadır. Öğrenciler yalnızca görüntüleri izlemek ve sesleri dinlemekle kalmayıp etken yanıtlar da verebilmektedir. Öğrenci bu katılımıyla sunulan bilgi, araç ve gerecin sunuluş şeklini ve yönünü etkileyebilmektedir. Görüntüler hızlı ya da yavaş ya da bir slayt gösterisinde olduğu gibi kareler şeklinde gösterilebilmektedir.

2.4.3.1.10. Sanal Gerçeklik : Sanal gerçeklik; bilgisayarca oluşturulan dünya görüntüsüne kullanıcının katılması ve bu dünyayla kullanıcının gezinin kaptanı olmasına izin verilmesine olanak sağlayan bilgisayarca üretilen bir ortamdır. Bilgisayarın yarattığı sanal gerçeklik ortamlarında gezilebilir ve etkileşime girilebilir. Bu kombine hareket insanın “televarlık” denilen psikolojik duruma geçmesini sağlar. Sanal gerçeklikte insanın ilgisi duyusal benzetimlere odaklaşmaktadır ve insan dışarıdan

şeylere ilgi göstermemektedir. İnsan kendini hiç görmediği bir rüyadaymış gibi hissedebilir.

Sanal gerçeklik teknolojisi, geniş uygulama alanları bulmuştur. Mimarlar yıllardır bilgisayar destekli tasarım (Computer Assisted Design) teknikleri kullanmaktadırlar. Planlanan yapılara girilebilmektedir. Bu etkilere dayalı olarak değişiklikler yapılmaktadır. İtfaiyeciler de bu uygulamalarla çalışmaktadır. Kısıtlı hareketi olan kişiler kütüphaneleri, müzeleri, havaalanlarını ve kentin caddelerini ve sokaklarını gezebilmektedirler. Geleneksel uzaktan eğitim araç gereçleri ile öğrenmede zorlanan öğrenciler için de sanal gerçeklik önemli olanaklar sunmaktadır. Örneğin: ilgi ya da odaklanma eksikliği olan öğrenciler sanal gerçeklikten yararlanabilmektedirler.

2.4.3.2. Bilgisayarlı Öğrenme Kaynaklarıyla İlgili Ergonomi : Bilgisayarlı