Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersinin planlanan amaçlar›na ulaflmas›nda uygula-ma ö¤retmenlerinin yan›s›ra dan›fluygula-man ö¤retmenlerin etkin rehberli¤inin önemli bir yeri vard›r. Ö¤retmen adaylar›n›n ders süresince gerçeklefltirecekleri çal›flmalar uygulama ö¤retmenleri taraf›ndan incelenmeli ve dönüt verilmelidir. Ayr›ca et-kinlikleri uygulamalar› s›ras›nda ö¤retmenlik becerilerini kazanabilmeleri için rehber olunmal›d›r. Dan›flman ö¤retmenler ise e-portfolyo portal› üzerinden ö¤ret-men adaylar›n›n çal›flmalar›n› izleyerek de¤erlendirmelidirler.
Amaçlar›m›z
Bu üniteyi tamamlad›ktan sonra,
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›ndaki etkinliklerin amaç, kapsam, iflleyifl ve de¤erlendirme özelliklerini aç›klayabilecek,
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›ndaki etkinlikleri gerçeklefltirirken ö¤-retmen adaylar›na nas›l k›lavuzluk etmeniz gerekti¤ini aç›klayabileceksiniz.
N N
4
G‹R‹fi
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi, okulöncesi e¤itim kurumlar› günlük etkinlik prog-ram›nda yer alan Türkçe, Oyun, Hareket, Müzik, Fen, Matematik, Okuma-Yazma-ya Haz›rl›k, Drama, Alan Gezileri, Sanat Etkinliklerinin planlanmas› ve uygulanma-s›n› içermektedir. Ayr›ca, Ö¤retmenlik Uygulamas› dersinin içerisinde ö¤retmen adaylar›n›n güz dönemi süresince gözlemlemek üzere bir çocuk belirlemeleri ve bu çocu¤u tan›maya yönelik kimi teknikleri kullanarak gerekli belgeleri doldurma-lar› gerekmektedir. Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi güz dönemi süresince haftada bir gün olarak gerçeklefltirilecektir.
Afla¤›da Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›nda ö¤retmen adaylar›n›n ger-çeklefltirece¤i etkinliklere ve bu süreçte uygulama ö¤retmenleri ile dan›flman ö¤-retmenlerin rollerine iliflkin aç›klama ve yönergelere yer verilmifltir.
Ö⁄RETMENL‹K UYGULAMASI I: AMAÇ VE ‹fiLEV‹
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi, ö¤retmen adaylar›n›n, okulöncesi e¤itim kurum-lar›n›, ö¤rencileri, Okulöncesi E¤itim Program›n›, günlük yap›lan e¤itsel etkinlikle-ri ve okulöncesi ö¤retmenli¤i mesle¤ini genel olarak tan›malar›n›, kendi alanlar›n-da gerekli uygulama becerilerini kazanabilmelerini amaçlayan, gözlem, planlama, uygulama ve de¤erlendirmeye dayal› bir derstir.
Amaç
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›ndaki etkinlikler tamamland›¤›nda ö¤ret-men adaylar›n›n afla¤›daki özellikleri kazanm›fl olmalar› beklenmektedir:
• Okulöncesi e¤itim kurumlar›nda günlük etkinlik program›nda yer alan e¤i-tim etkinliklerini ve temel özelliklerini aç›klayabilme,
• Okulöncesi e¤itim kurumlar›nda günlük etkinlik program›nda yer alan k›sa süreli etkinlikleri planlayabilme,
• Okulöncesi e¤itim kurumlar›nda günlük etkinlik program›nda yer alan k›sa süreli etkinlikleri uygulayabilme,
• Bireyi tan›ma tekniklerinden yararlanarak çocuklar› tan›ma, bu konuda ge-rekli belgeleri doldurma bilgi ve becerisi kazanabilme,
• Bir ö¤retmen aday› olarak öz de¤erlendirme yapma becerisi kazanabilme,
• Okul ortam›nda di¤er ö¤retmenlerle verimli ve uyumlu çal›flabilmek için ge-rekli becerileri kazanabilme.
Kapsam
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi, güz dönemi boyunca haftada bir gün olarak ger-çeklefltirilecektir. Bu ders, ö¤retmen aday›na okulu ve ö¤rencileri tan›ma, alan›n-da deneyimli ö¤retmenleri görev bafl›nalan›n-da gözleme ve ö¤rencilerle bireysel ya alan›n-da küçük gruplar hâlinde çal›flma ve s›n›rl› sorumluluklarla da olsa ö¤retmenlik dene-yimi kazanma olana¤› sa¤lamal›d›r. Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›nda ö¤retmen aday›n›n temel olarak iki grup etkinlik gerçeklefltirmesi beklenmektedir.
Bu etkinlikler flöyle s›ralanabilir:
1. Okulöncesi e¤itim kurumlar› günlük etkinlik program›nda yer alan e¤itim etkinliklerini planlamak ve uygulamak(Türkçe, Oyun, Hareket, Müzik, Fen, Matematik, Okuma-Yazmaya Haz›rl›k, Drama, Alan Gezileri, Sa-nat Etkinlikleri).
2. Gözlemlemek üzere bir çocuk belirlemek ve bu çocu¤u tan›maya yö-nelik kimi teknikleri kullanarak gerekli belgeleri doldurmak(Geliflim Gözlem Formu).
Etkinlikler ile ilgili ayr›nt›l› aç›klamalar “Ö¤retmenlik Uygulamas› I Dersi Etkin-likleri Uygulama Yönergesi” adl› bölümde verilmifltir.
‹flleyifl
• Ö¤retmenlik Uygulamas› I kapsam›ndaki etkinliklerin nas›l bir s›ralama ile gerçeklefltirilece¤i, uygulama ö¤retmeni ile birlikte haz›rlanacak çal›flma plan› arac›l›¤› ile belirlenmelidir. Planda etkinliklerin (Türkçe, Oyun, Hare-ket, Müzik, Fen, Matematik, Okuma Yazmaya Haz›rl›k, Drama, Alan Gezile-ri ve Sanat etkinlikleGezile-ri) haftalara göre da¤›l›m› yap›lmal›d›r. Ö¤retmen ada-y›, her hafta bir /iki etkinli¤in planlama ve uygulamas›n› yapmal›; ayr›ca, be-lirledi¤i çocu¤u tan›maya yönelik gözlem tekniklerini kullanarak Geliflim Gözlem Formunu (7 adet) doldurmal›d›r.
• Ö¤retmen aday› etkinlik planlar› ile çocuklar› tan›ma amaçl› doldurdu¤u belgeleri her hafta düzenli bir biçimde e-portfolyo portal›na yüklemelidir.
Uygulama ö¤retmeni bu süreçte ö¤retmen aday›na k›lavuzluk etmeli ve uy-gulamalar› ile ilgili portal arac›l›¤›yla dönüt vermelidir. Ö¤retmen aday›, dö-nütler do¤rultusunda planlar› ve uygulamas›nda gerekli düzenlemeleri yap-mas› için yönlendirilmelidir.
De¤erlendirme
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›ndaki etkinliklerin de¤erlendirilmesinde amaç ö¤retmen aday›n›n etkinlikleri uygulama yeterliliklerini de¤erlendir-mek, bu yeterlilikleri edinme sürecinde ona yard›m ve k›lavuzluk etmektir.
Bu nedenle yetifltirme ve gelifltirmeye yönelik de¤erlendirme esast›r. De¤erlendir-me uygulama ö¤retDe¤erlendir-meni taraf›ndan flöyle yap›l›r:
• Ö¤retmen aday›, çal›flma plan› do¤rultusunda gerçeklefltirdi¤i her bir etkin-li¤i e-portfolyo portal›na yükler. Uygulama ö¤retmeni etkinlik raporlar›n›
de¤erlendirir ve portal arac›l›¤›yla ö¤retmen aday›na dönüt verir. Dönütleri-nin aç›k, anlafl›l›r, detayl› ve ö¤retmen aday›n› gelifltirmeye yönelik olmas›-na özen gösterir. Ö¤retmen aday› dönütler do¤rultusunda etkinlik raporla-r›nda de¤ifliklik yapabilir.
• Uygulama ö¤retmeni, ara s›nav ve dönem sonu s›nav› için belirtilen tarihlerde ö¤retmen aday›n›n e-portfolyo portal›na yükledi¤i etkinlik raporlar›n› bir kez daha inceleyerek de¤erlendirmesini yapar. Ara s›navda; Türkçe, Oyun, Hare-ket, Müzik, etkinliklerine ait raporlar ile Geliflim Gözlem Formunun (3 adet)
de-¤erlendirmesi yap›l›r. Bu süreçte, uygulama ö¤retmeni, ö¤retmen aday›n›n ha-z›rlam›fl oldu¤u planlar yan›nda gerçeklefltirdi¤i etkinlik uygulamalar› ve belir-ledi¤i çocu¤u tan›maya yönelik teknikleri kullanarak doldurdu¤u belgeleri te-mel al›r. Ayr›ca, ö¤retmen aday›n›n derse devam›n› da göz önünde bulundurur.
• Dönem sonu s›nav›nda; Fen, Matematik, Okuma-Yazmaya Haz›rl›k, Dra-ma, Alan Gezileri, Sanat Etkinliklerine ait raporlar ile Geliflim Gözlem For-mu (4 adet) için de¤erlendirme yap›l›r. Bu süreçte, uygulama ö¤retmeni, ö¤-retmen aday›n›n planlar›n›n yan› s›ra etkinlik uygulamalar›n›, belirledi¤i ço-cu¤u tan›maya yönelik teknikleri kullanarak doldurdu¤u belgeleri temel al›r. Ayr›ca, ö¤retmen aday›n›n derse devam›n› göz önünde bulundurur.
De-¤erlendirmede ekte verilen de¤erlendirme ölçekleri kullan›lmal›d›r.
39
4. Ünite - Ö¤retmenlik Uygulamas›-I Dersi Ö¤retmen K›lavuzu
• Ö¤retmen adaylar›n›n e-portfolyo portal›na yükledikleri etkinlik raporlar›-n›n özgün olmas› de¤erlendirme sürecinde göz önünde bulundurulacak önemli bir ölçüttür. Bu nedenle, etkinlik raporlar›n›n di¤er ö¤retmen aday-lar› ile benzerlik göstermemesi ya da farkl› kaynaklardan al›nm›fl olmamas›
gerekmektedir. Özgün olmad›¤› belirlenen etkinlik raporlar› konusunda ö¤-retmen adaylar› uyar›lmal› ve planlar›nda de¤ifliklik yapmalar› istenmelidir.
• Uygulama ö¤retmeni taraf›ndan e-portfolyo portal› arac›l›¤› ile de¤erlendiri-len etkinlik raporlar› Aç›kö¤retim Fakültesi’nce görevde¤erlendiri-lendiride¤erlendiri-len dan›flmanlar taraf›ndan da de¤erlendirilmektedir. Ö¤retmen aday›n›n baflar› notunu be-lirlemede uygulama ö¤retmeninin, ö¤retmen aday›n›n raporlar›na verdi¤i notun %50’si ile dan›flman taraf›ndan verilen notun %50’si al›n›r.
Ö⁄RETMENL‹K UYGULAMASI I DERS‹ ETK‹NL‹KLER‹
UYGULAMA YÖNERGES‹
Ö¤retmenlik Uygulamas› I gözlem, planlama, uygulama ve de¤erlendirmeye daya-l› etkinlikleri içerir. Bu süreçte uygulama ö¤retmenleri ile dan›flman ö¤retmenler-den beklenen gözlem, planlama ve uygulamalar›n› gerçeklefltiren ve gerekli belge-leri dolduran ö¤retmen adaylar›na k›lavuzluk etmebelge-leri, iyi örnek olmalar› ve dönüt vermeleridir. Bu ifllemler s›ras›nda dikkat edilmesi gereken noktalar afla¤›da aç›k-lanmaktad›r.
Çal›flma Plan›n›n Haz›rlanmas›
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi kapsam›ndaki etkinliklere bafllarken öncelikle, ö¤retmen aday›n›n uygulama ö¤retmeni, ö¤renciler ve bu süreçte yer alan di¤er görevlilerle tan›flmas› gerekmektedir. Bundan sonraki ilk ad›m uygulama ö¤retme-ni ile iflbirli¤i halinde çal›flma plan›n›n haz›rlanmas›d›r. Bu amaçla, ö¤retmen ada-y›ndan öncelikle k›lavuzu detayl› bir biçimde okumas› istenmeli, uygulama ö¤ret-meni de ilgili bölümü okumal›d›r. Daha sonra ö¤retmen aday› ile birlikte çal›flma plan› k›lavuza uygun bir biçimde haz›rlanmal›d›r.
Ö¤retmen aday›n›n çal›flma plan›n›n içeri¤inde, k›lavuzda belirtilen Ö¤retmen-lik Uygulamas› I dersi kapsam›ndaki etkinÖ¤retmen-liklerin tümü yer almal›d›r. Baflka bir de-yiflle ö¤retmen aday›, çal›flma plan›na, Türkçe, Oyun, Hareket, Müzik, Fen, Mate-matik, Okuma-Yazmaya Haz›rl›k, Drama, Alan Gezileri ve Sanat Etkinliklerinin uy-gulamas›n› diledi¤i s›ra ile yerlefltirebilir. Burada dikkat edilmesi gereken temel nokta; ayn› gün uygulama yapan ö¤retmen adaylar›n›n çal›flma planlar›nda farkl›
etkinliklere yer vermifl olmalar›d›r. Ayr›ca, çal›flma plan›n› haz›rlarken, Geliflim Gözlem Formunun doldurulmas› ile ilgili planlama yapmay› da unutmamal›d›r.
Ö¤retmen aday› haz›rlad›¤› çal›flma plan›n›n son durumunu uygulama ö¤retmeni-ne onaylatarak e-portfolyo portal›na yüklemelidir. Çal›flma Plan› örö¤retmeni-ne¤i Ö¤retmen-lik Uygulamas› I Dersi Ö¤retmen Aday› K›lavuzunda yer almaktad›r.
Etkinlik Planlar›n›n Haz›rlanmas›
Ö¤retmen adaylar›n›n etkinlik planlar›n› haz›rlarken Milli E¤itim Bakanl›¤› taraf›n-dan haz›rlanan ve 2013 y›l›nda uygulamaya konulan Okulöncesi E¤itim Program›
ile Özel Ö¤retim Yöntemleri I ve II derslerinde edindi¤i bilgilerden yararlanmala-r› gerekmektedir.
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi süresince, ö¤retmen aday›n›n çal›flma plan›n-da belirledi¤i s›ra ile her hafta etkinliklerden bir ya plan›n-da ikisini planlamas› ve uygu-lamas› gerekmektedir.
Etkinlikleri planlarken ve uygularken uygulama ö¤retmenlerinin ö¤retmen adaylar›na k›lavuzluk yapmas› ve kimi noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir.
Bu noktalar flöyle s›ralanabilir:
1. Ö¤retmen aday› etkinlik plan›n› haz›rlarken, uygulayaca¤› etkinlikle ilgili olarak, uygulama ö¤retmenin daha önceki planlar›n› incelemelidir. Bu ko-nuda gerekli kaynaklar sa¤lanarak ö¤retmen adaylar›na k›lavuzluk edilme-lidir.
2. Ö¤retmen adaylar› etkinlikler s›ras›nda çocuklarda gerçeklefltirmeye çal›fla-caklar› kazan›mlar› belirlerken onlara yol gösterilmelidir.
3. Ö¤retmen adaylar›na, etkinliklerin her biri içerisinde yap›labilecek çal›flma-lar, ö¤renme sürecinin planlanmas›, kullan›lmas› gerekli yöntem ve teknik-lerle ilgili bilgiler verilmeli ve örnek olunmal›d›r.
4. Ö¤retmen adaylar›na etkinlikleri uygularken dikkat etmeleri gerekenler ko-nusunda aç›klamalarda bulunulmal›, uygulamada araç-gereç ve materyal kullanmalar› sa¤lanmal›d›r. Ayr›ca, etkinlik planlar› ve haz›rlad›klar› araç-ge-reçler amaca uygunluk ve kullan›fll›l›k aç›s›ndan de¤erlendirilerek ö¤retmen adaylar›na dönüt verilmelidir.
5. Etkinliklerin uygulanmas› s›ras›nda, ö¤retmen adaylar› yaln›z b›rak›lmamal›, dikkatle izlenmeli çok gerekli olmad›kça müdahale edilmemeli, etkinlik bi-timinde ö¤retmen aday› ile birlikte de¤erlendirme yap›lmal›d›r.
6. Ö¤retmen adaylar›ndan yaln›zca etkinlikleri uygulamalar› istenmeli, bir gün-lük ak›fl› uygulamalar› beklenmemelidir. Güngün-lük ak›fl uygulamalar›na Ö¤ret-menlik Uygulamas› II dersinde yer verilecektir.
7. Ö¤retmen aday› uygulad›¤› etkinliklere ait örnekler ile bilgi yapraklar›n› da (sanat etkinliklerine ait örnekler ya da foto¤raflar›, öykülerin metinleri, gezi plan› vb.) planlar›na ekleyerek e-portfolyo portal›na yüklemelidir. Uygula-ma ö¤retmeni portala yüklenen etkinlik planlar›n› inceleyerek ö¤retmen aday›na dönüt vermelidir. Dönütlerin planlama yan›nda uygulamaya yöne-lik olmas›na da özen gösterilmeli ve aç›k, detayl›, gelifltirmeye yöneyöne-lik dö-nütler verilmelidir.
8. Etkinlik planlar› önerilen süre içerisinde de¤erlendirilmelidir.
Ö¤retmenlik Uygulamas› I dersi sürecinde ö¤retmen adaylar›n›n planlanan amaçlara ulaflmas› için uygulama ö¤retmenlerinin yan› s›ra dan›flmanlar›n da önemli görevleri bulunmaktad›r. Dan›flmanlar, ö¤retmen adaylar› taraf›ndan porta-la yüklenen etkinlik pporta-lanporta-lar›n› önerilen süre içerisinde de¤erlendirmelidirler.
Ö¤retmen adaylar›, etkinlik planlar›n›n haz›rlanmas› s›ras›nda afla¤›daki etkin-lik plan› format›n› kullanmal›d›r.
41
4. Ünite - Ö¤retmenlik Uygulamas›-I Dersi Ö¤retmen K›lavuzu
M‹LL‹ E⁄‹T‹M BAKANLI⁄I OKUL ÖNCES‹ E⁄‹T‹M PROGRAMI ETK‹NL‹K PLANI FORMATI
(Etkinlik Ad›) Etkinlik Çeflidi :... (Uygulama fiekli)
Yafl Grubu :... Ay
*MEB (2013) Okulöncesi E¤itim Program›ndan al›nm›flt›r.
KAZANIMLAR VE GÖSTERGELER‹
Çocuklar›n geliflimsel özellikleri göz önünde bu-lundurularak o ay için belirlenen kazan›m ve gös-tergeler aras›ndan o gün için ulafl›lmas› bekle-nenler geliflim alanlar› belirtilerek aç›k olarak
ya-z›l›r.
Ö⁄RENME SÜREC‹
Ö¤renme süreci belirlenen kazan›mlara yöne-lik olarak aç›klan›rken;
• E¤itim ortam›n›n nas›l düzenlenece¤i yaz›l›r.
• Çocuklar›n nas›l yönlendirilece¤i aç›klan›r.
• Materyallerin nas›l kullan›laca¤› yaz›l›r.
• Ö¤retmenin ve çocu¤un süreçteki rolü belirtilir.
MATERYALLER
Ö¤renme sürecinde kullan›lacak olan materyaller yaz›l›r.
SÖZCÜKLER
Ö¤renme sürecinde sözcük da¤arc›¤›n›
zenginlefltirecek yeni sözcükler yaz›l›r.
KAVRAMLAR
Ö¤renme sürecinde ele al›nacak yeni kavramlar
A‹LE KATILIMI (*)
Ailelerin yapabilecekleri destekleyici etkinlik önerileri yaz›l›r.
(*) Her etkinlik için aile kat›l›m› düzenlenmesi gerekmeyebilir.
DE⁄ERLEND‹RME
Etkinlik sonunda çocuklara afla¤›daki çeflitlerde sorular
yöneltilebilir;
• Etkinli¤in süreç olarak gözden geçirilmesini sa¤lay›c› sorular sorulur (betimleyici sorular).
• Çocu¤un etkinlikle ilgili yaflant› ve duygular›n›
paylaflmas›na f›rsat verilir (duyuflsal sorular).
• O gün için al›nan kazan›m ve göstergelere iliflkin aç›k uçlu sorular sorulur (kazan›mlara yönelik sorular).
• Ö¤renmelerinin kal›c›l›¤›n›n sa¤lanmas› ama-c›yla çocuklara etkinlikte yaflad›klar› ile kendi yaflant›lar› aras›nda iliflki kurabilmeleri için so-rular sorulur (yaflamla iliflkilendirme soso-rular›).
De¤erlendirme, farkl› flekillerde de yap›labilir;
• Çal›flma sayfalar›/bellek kartlar› gelifltirilip kullan›labilir.
• Resim yap›labilir, afifl/poster haz›rlanabilir, etkinlikle ilgili çekilen foto¤raflar çocuklarla incelenebilir.
• Çocuklar etkinlikle ilgili konuflabilir, birbirle-rine sunum yapabilirler.
• Sergiler düzenlenebilir.
UYARLAMA
S›n›fta özel gereksinimli bir çocuk bulunmas›
durumunda, bu etkinli¤in yönteminde, kullan›-lan materyallerde ve ö¤renme sürecinde yap›la-cak düzenlemeler ile dikkat edilmesi gereken
noktalar yaz›l›r.
Ö¤retmen adaylar› planlad›klar› etkinlikleri uygulad›ktan sonra genel bir de¤er-lendirilme yapmal›d›rlar. Bu süreçte;
• Çocuklar›n kazan›mlar› ve kat›l›mlar›,
• Uygulama sürecinde materyal, yöntem ve e¤itim ortam›,
• Süreç hakk›ndaki düflünceler ile ilgili de¤erlendirmeler program, çocuk ve ö¤retmen aç›s›ndan ayr› ayr› de¤erlendirilerek etkinlik plan›n›n alt›na yaz›l-mal›d›r.