Testler

Test bir ölçme aracıdır. Eğitim ve öğretimde test, sınav yoklama imtihan kelimelerinin karşılığında kullanılır. Objektif, aletli, aletsiz, yazılı ne şekilde olursa olsun eğitimin ve öğretiminde kullanılan bütün ölçme araçlarına test denir (Büşra, 1986).

Kısa cevaplı testler bir sözcük, bir rakam, bir tarih ya da bir cümle ile cevaplandırılabilecek maddelerden oluşur. Kısa cevaplı maddeler; cevabı öğrenci tarafından hatırlanıp yazılan maddeler grubunda yer alır. Yazılı yoklama tipi sınavlara yakın düşerler.Kısa cevaplı testler; öğrencinin kafasına estiği cevabı yazmasına izin vermeyecek derecede iyi yapılandırılmışlardır. İstenen cevapların kısa ve belirgin olması, kısa cevaplı testlerin puanlamasını tam olmasa da nesnel yapar. Kısa cevaplı testler objektif test gurubunda değerlendirilir (Tekin,1996: 125).

Kısa cevaplı testler hatırlama gücünü ölçen ve şans başarısına hemen hemen hiç yer vermeyen soru tipleridir. Eğer yoklanacak konular arasında önemli terimler, tarihler, sayılar yoğun olarak yer alıyorsa bu tür sınavlar tercih edilir (Yılmaz, 2004: 92).

a) Test Sorularının Hazırlanması

Sınıf içi başarı testi sorularını hazırlanmasında en iyi soru konu işlenirken olur. Öğretmen aklına gelen iyi soruları soru defterine not eder. Bunları soru şekline getirerek saklar. Bu durum kolaylık sağlar. Hazırlanan sorular ezbere kaçan bilgilerden ziyade uygulamaya dönük olmalıdır. Ölçmek istenen bilgiyi en iyi şekilde hangi çeşit sorulara elde edilecekse o şekilde sorular hazırlanmalıdır.

b) Test Planı

1- Testin kullanılacağı amaç tespit edilmelidir.

2- Testte bulunacak toplam soru sayısı kararlaştırılmalıdır.

3- Ölçülecek davranışlar ve bu davranışların hangi içerikler içinde ölçüldüğü belirlenmeli.

4- Kullanılacak soru tipi karşılaştırılarak.

5- Testteki soruların güçlük dağılımı kararlaştırılarak. 6- Puanlama biçimi belirlenmelidir.

c) Uyulması Gereken Kurallar 1) Test planı yapılmalıdır.

2) Testte kısa cevap gerektiren çok soru bulunmalıdır. 3) Her soru çok açık ve anlaşılır bir biçimde yazılmalıdır. 4) Çok zorunlu değilse testte seçimlilik soru bulundurulmalıdır. 5) Açık kitap sınavı yapmaktan kaçınılmalıdır.

d) Seçenek Hazırlarken Uyulması Gereken Kurallar 1) Bütün seçenekler akla ve mantığa uygun olmalıdır. 2) Cevaplar kesin olmalı şahıstan şahsa değişmemeli. 3) İfadeler kısa, açık ve özlü olmalıdır.

4) Cümle yapısı dilbilgisi kurallarına uygun olmalıdır. 5) Gereksiz yere fazla tekrarda bulunmamalı.

6) Çoğunluğun kullanmadığı kelime ve deyimler kullanılmamalı. 7) İpucu veren özel ifadeler kullanılmamalıdır.

8)İpucu vermesi için zıt seçeneklerden ikişer ikişer kullanılmalıdır.

9) Sayısal seçenekler maddenin kolay algılanabilmesi için ya büyükten küçüğe ya da küçükten büyüğe sıralanmalıdır.

10) Bir testteki soruların hepsi dört veya beş seçenekli olmalıdır (Büşra, 1986).

2.1.18.1.1. Doğru-Yanlış Testler

Doğru yanlış testleri, cevaplayıcıların test maddelerini doğru veya yanlış oluşlarına göre sınıflamaları esasına dayanan ölçme araçlarıdır. Cevap doğru ya da yanlıştır. Niteliklerine uygun olarak hazırlandığında kullanışlılığı olan bir ölçme aracıdır.

Doğru yanlış testlerini çeşitli biçimde düzenlemek mümkündür. Cevaplayıcıya düz cümleler verilir. Cevaplayıcı cümleyi okuyarak doğru için (D) veya yanlış için (Y) harfini kullanır (Yılmaz, 2004: 135).

u) Puanlama kolay ve objektiftir.

v) Cevaplaması geniş bilgi içermediği ve istenmediği için kolaydır ve çözümü için çok zaman gerektirmez.

w) %50 doğru cevap verme şansı vardır.

x) Öğrencinin şansla puan elde etme ihtimali yüksektir.

y) Öğrencilerin yanlış öğrendikleri yerleri ortaya çıkarmaya elverişli değildir. Doğru Yanlış Maddelerin Yetersizlikleri:

1. Anlaşmalı cevaplamaya ve kopya çekmeye çok elverişlidir.

2. Tam olarak doğru ya da tam olarak yanlış cevap hakkında ipucu vermeyecek nitelikte soru bulmak zor olmaktadır.

3. Doğru cevabı tahmin etmeye son derece elverişlidir (Doğanay ve diğeri; 2006: 375).

Dikkat edilmesi gerekenler

z) Ölçme aracında sadece D-Y türü soru kullanılacaksa cümle sayısı 50 den az olmamalıdır.

aa) Cümlelerin yarısı doğru, yarısı yanlış olarak hazırlanmalıdır ve belli bir sistematikle dizilmemelidir.

bb) Sorular açık ve anlaşılır olmalı, ya kesinlikle doğru yada yanlış olmalı cc) Zorunluluk olmadıkça olumsuz cümle kullanmaktan kaçınılmalı dd) Fazla uzun ifadeler kullanılmamalı

ee) Bir madde diğer maddenin doğru cevabını içermemeli ya da cevap hakkında ipucu vermemelidir.

ff) Sorular birbirine cevap verir nitelikte hazırlanmamalı gg) Yönerge bulunmalıdır.

Doğru- yanlış maddelerinden oluşturulmuş bir test değerlendirme de objektifliği sağlamakla birlikte güvenirlilik açısından sorunludur. Daha çok ezber bilgiye yöneliktir (Doğanay ve diğeri; 2006: 375).

2.1.18.1.2. Çoktan Seçmeli Testler

Çoktan seçmeli maddelerden oluşan testlerdir. Sorulan bir sorunun cevabının oluşturulmuş seçenekler arasından seçilip işaretle belirtilmesini gerektiren ölçme araçlarıdır. Bu tür maddelerden oluşan testlere de çoktan seçmeli testler adı verilir (Tekin, 1996: 149).

Çoktan seçmeli maddeler iyi yapılandırıldığında, problem çözme, anlam ve fikirleri çözümleme, bildiklerini uygulama gibi zihinsel etkinlikleri ölçebilirler (Garrett, 1959: 28).

hh) Değerlendirilmesi objektiftir. Üst düzey davranışların ölçülmesi zordur. ii) Çok sayıda soru sorulması mümkündür.

jj) Şans başarısı vardır. Seçenek sayısı arttıkça şans başarısı azalır. kk) Hazırlaması zordur ve zaman alır. Bu yüzden uzmanlık gerektirir ll) Uygulanması ve puanlaması kolaydır. Tekrar tekrar kullanılabilir. Dikkat edilmesi gerekenler

mm) Bu tür sorularda kök cümle mümkün olduğu kadar soru cümlesi olmalıdır. nn) Gereksiz kelime ve tekrarlardan kaçınılmalıdır.

oo) Az bilinen kelimelere yer verilmemelidir. pp) Seçenekler akla uygun ve mantıklı olmalıdır.

qq) Her madde öğrenme ürünü olan dersin hedefleriyle doğrudan ilgili bulunan önemli bir davranışı ölçmelidir.

rr) Madde kökünde daha seçenekleri okumadan fark edilen tek ve temel bir fikir bulunmalıdır.

ss) Bilmece gibi ne sorulduğu açık olmayan maddeler yazılmamalıdır.

tt) Testteki bir madde başka maddelerin cevaplandırılmasına ipucu olmayacak şekilde bağımsız bir problemi içermelidir.

uu) Seçenek sayısı 4 ya da 5 olmalıdır.

vv) Öğretmen için hazırlanması zordur ve uzun zaman alır. Özellikle uygun çeldirici bulmanın zorluğu nedeniyle yoklanması gereken bazı bilgileri yoklamak için uygun madde yazılmayabilir. Bu nedenle bazen geçerliliğinin düşmesine neden olabilir.

ww) Seçenekler arasında sadece tek bir doğru ya da doğru cevap bulunmalıdır (Büşra, 1986).

Madde Güçlük İndeksi

xx) Maddeyi doğru cevaplayanların tüm cevaplayıcı sayısına oranıdır.

Na= doğru cevaplayanların sayısı

N=tüm cevaplayıcıların sayısı

yy) Maddeyi herkes yanlış cevaplandırdıysa Pj = 0dır. Doğru cevaplandırdıysa P_j=1dir. Bu yüzden MGİ1 0ile 1 arasında değerler alır.

zz) MGİ’nin 1’e yakın olması, bu soruyu çoğunluğun yaptığını yani basit olduğunu gösterir.

aaa) MGİnin 0,50 civarında çıkması, sorunun orta düzeyde olduğunu gösterir. Buda güvenirliği arttırır.

Madde Ayırıcılık Gücü İndeksi

bbb) Bu indeks, test ile ölçülen yetenek açısından üst ve alt diye iki farklı gruba ayrılan öğrencileri birbirinden ayırabilme derecesini gösterir.

ccc) Üst ve alt gruptaki doğru cevap yüzdeleri arasındaki üst grup lehine olan fark büyüdükçe maddenin ayırıcılığı da artar.

ddd) Güvenilir bir test, ayırıcılığı yüksek maddelerden oluşan testtir. 1. MGİ’nin orta güçlükte olması (0,50)

2. Ayırıcılığın mümkün olduğunca yüksek olması (1’e yakın olması)

3. Doğru cevabın üst grupta daha çok öğrenci tarafından cevaplandırılmış olması 4. Seçeneklerdeki çeldiricilerin alt grupta daha çok öğrenci tarafından

cevaplandırılmış olması

5. Çeldiricilerin hepsinin de eşit ya da birbirine yakın sayıda cevap çekmiş olması beklenir.

2.1.18.1.3. Eşleştirmeli Testler

Biri madde köklerini diğeri ise bu madde köklerine verilecek uygun cevabı içeren iki grup hâlindeki bilgilerin eşleştirilmesiyle gerçekleştirilen sınavlara eşleştirmeli sınavlar denir. Yönerge kullanmanın gerekli olduğu bu sınav tipinde, sol tarafta öncüller (cevap için ipucu teşkil eden kısım) yer alırken sağ tarafta ise cevaplar bulunur.

Eşleştirmeli sınavlarda seçenekler öğrencilere verildiği için tahmin olasılığı vardır. Bunun yanında objektif puanlanan sınavlardan biridir. Sorular; ilki öncüller veya madde kökünü diğeri ise seçenekleri oluşturan iki sütundan oluşur. Madde kökleri ve seçenekler benzer içerik ve uzunluğa sahip olmalıdır. Bununla birlikte şans başarısını azaltmak amacıyla seçenek sayısı, madde köklerinin sayısından iki veya daha fazla olmalıdır. Kısa cevaplı ve doğru yanlış sınavlar gibi eşleştirmeli sınavlar da özellikle alt düzey davranışların ölçülmesinde etkilidir (Kaymakçı ve diğeri, 2009).

eee) Puanlaması objektiftir.

fff) Doğru cevabı vermede şans faktörü diğer test türlerine göre daha azdır. ggg) Öğrencilerin değişik özelliklerini ölçme imkânı verir.

Dikkat edilmesi gerekenler

hhh) Cümle sayısı 3’ten az 12’den fazla olmamalıdır. iii) Cevaplar, ifadelerden 2 ya da 3 tane fazla olmalıdır. jjj) Soru grubu mümkün olduğu kadar aynı konudan olmalıdır.

2.1.18.1.4. Boşluk Doldurmalı Testler

kkk) Ezbere yöneltir.

lll) Tesadüfî doğru cevaplama ihtimali diğerlerine göre azdır.

mmm) Öğrencilerin kilit kavramları, tanımları, ifadeleri bilip bilmediklerini ölçme imkânı verir.

Dikkat edilmesi gerekenler

nnn) Boşluklar mümkün oldukça sonda olmalıdır. ooo) Boşluk doğru cevabın sığacağı kadar olmalıdır

ppp) Her soruda tek boşluk olmalı ve Fazla uzun ifadeler kullanılmamalı qqq) Sorular birbirine cevap verir nitelikte olmamalı

rrr) Sorular ayrıntıya değil, konulardaki temel noktalara dayalı olmalıdır (Büşra; 1986).