TANAKH’TA “S/D/K”( קדצ “TSADAQ”) KÖKÜ

“S/D/K” (

קדצ

“Tsadaq”) kökünün ibranice sözlüklerdeki anlamları incelenirken, ilk önce modern İbranice sözlüklerde inceleme yapılacak, daha sonra ise Tanakh sözlüklerinde köke verilen anlamlar incelenecektir.

69

1.2.1. “S/D/K” (

קדצ

“Tsadaq”) Kökünün Modern İbranice Sözlüklerindeki Anlamları

Kökün anlamlarını tespit etmek için başvurduğumuz modern İbranice sözlükler ve köke verilen anlamlar aşağıda verilmiştir.

1.2.1.1. Abraham Heschel¹²⁴

Abraham Heschel, sözlüğünde köke şu anlamları vermektedir.

קוּדִצ

(tsiduq): Doğrulama.

קֶדֶצ

(tsedeq): 1- Gerçeklik, doğruluk 2- Adalet, hakkaniyet, haklı gerekçeye dayanma, beraat, hak, fazilet 3- İrade özgürlüğü.

קַדָצ

(tsadaq): Gerçek, doğru veya yeterli olmak, haklı olmak,doğruyu konuşmak.

יִקְדִצ

(tsidqi),

יִנָקְדַצ

(tsadqani): Doğru.

1.2.1.2. A Complete Dictionary of Ancient and Modern Hebrew¹²⁵

Bu sözlükte, Eliezer Ben Yehuda, kökle ilgili şu bilgilere yer vermektedir.

קוּדִצ

(tsiduq): Teyid, doğrulama.

יִקוֹדְצ

(tsdoqi): Özel isim, Sadukî

קידַצ

(tsadiq): Adil, faziletli. Arapçası: (قيدص, للهلايلخ, ليلخلا ) şeklindedir.

קַדָצ

(tsadaq): Doğru olmak, haklı olmak, izin istemek.

124 Heschel, Dictionary, s. 71.

125 Ben Yehuda, A Complete Dictionary, XI, 5384-5394.

70 1.2.1.3. English - Hebrew Dictionary¹²⁶

English - Hebrew Dictionary sözlüğünde “S/D/K” kökle ilgili şu anlamlar ifade edilmektedir.

קיִדַצ

(tsadiq): Doğru, dürüst, hakkaniyetli, salih.

!

ָתְקַדָצ

(tsadaqta): Haklısın!

קֶדֶצ

(tsedeq): Doğruluk, dürüstlük, hakkaniyet.

קֶדֶצְב

(btsedeq): Kök, “b” zamiri ile kullanıldığında, “doğru bir şekilde, dürüst bir şekilde, hakkaniyetle, adil bir şekilde, adilâne, adaletle muamele etmek”

anlamlarına gelmektedir.

קֵּדוֹצ

^(tsodeq),

קָדְצֻמ

(mutsdaq): Müdafaa edilebilir, haklı görülebilir, gerekçelendirilebilir.

הָקָדְצַה

(hatsdaqah): Gerekçelendirme, haklı bir gerekçeye dayandırma.

קיִדְצִה

(hitsdiyq): Mazur görmek, bağışlamak.

קֵּדִצ

^(tsiddeq),

הָכִּז

(zikah): Beraat ettirmek, günahını bağışlamak.

קֵּדוֹצ

(tsodeq): Doğru, dürüst, hakkaniyetli, salih, iyi, adil.

קֶדֶצ

(tsedeq): Doğruluk, dürüstlük, hakkaniyet, etik olarak doğru olan şey.

קֵּדוֹצ

(tsodeq): Adil.

תוּכְז

^(zkhut),

תֶקֶדוֹצ

(tsodeqet): Adil bir hak iddiası, alacak.

126 Scharfstein vd, English - Hebrew Dictionary, s. 362-363, 587.

71

1.2.1.4. English-Hebrew, Hebrew-English Dictionary¹²⁷

Bu sözlükte “S/D/K” köküyle ilgili olarak şu bilgiler yer almaktadır.

קוּדִצ

(tsiduq): Haklı bir gerekçeye dayandırma, temize çıkarma.

יִקוֹדְצ

(tsdoqi): Özel isim, Sadukî.

קיִדַצ

(tsaddiq): Adil, zahid, faziletli.

קַדָצ

(tsadaq): Adil olmak, doğru olmak.

קֵּדִצ

(tsiddeq): Haklı bir gerekçeye dayandırmak, temize çıkarmak.

קֵּדַטְצִה

(hitstaddeq): Özürdilemek.

קֶדֶצ

(tsedeq): Doğruluk, adalet ve Jüpiter gezegeni.

הָקָדְצ

(tsdaqh): Adalet, refah, cömertlik.

ןָקְדִצ

(tsidqan): Doğru, dürüst, hakkaniyetli, zahid kişi.

קֵּדוֹצ

^(tsodeq),

תֵּקֵּדוֹצ

(tsodeqet): Doğru.

1.2.1.5. The Complete English-Hebrew Dictionary¹²⁸

The Complete English-Hebrew Dıctıonary sözlüğünde kökle ilgili şu bilgilere yer verilmektedir.

קיִדַצ

(tsaddiq): Sıfat olarak; açık ve kesin anlamlarına gelir.

127 Ben-Yehuda, Weinstein, Hebrew Dictionary, s. 255.

128 Alcalay, Dictionary, s. 674, 2017-2018, 3119-3121.

72

קֶדֶצְב

(btsedeq): Kök, “b” zamiri ile kullanıldığında zarf olarak; “temiz bir şekilde, mazur görülebilir bir şekilde, haklı bir gerekçeye dayandırılabilir bir şekilde”

ve “doğru”anlamlarına gelmektedir.

קֵּדוֹצ

^(tsodeq),

יאַכַּז

(zakay): Sıfat olarak; “doğru” anlamındadır.

קֶדֶצ

^(tsedeq),

תוּכִז

(zikhut): İsim olarak; “doğru, adil” anlamındadır.

קיִדַצ

(tsaddiq): Doğru, dürüst, hakkaniyetli.

קֶדֶצ

(tsedeq): İsim olarak; “doğruluk, adalet” adalet anlamlarına gelmektedir.

קיִדַצ

(tsaddiq),

תוּכִז

^(zikhut),

קֵּדוֹצ

^(tsodeq): Sıfat olarak; “doğru”

anlamındadır.

קֵּדוֹצ

^(tsodeq),

קָדְצֻמ

(mutsdaq),

יאַכַּז

(zakay): Sıfat yada isim olarak “adil”

anlamına gelmektedir.

הָקָדְצַה

(hatsdaqah),

קֵּדְצֶה

(hetsdeq),

קָדְצֻמ

(mutsdaq): Mazur görülebilirlik/

mazur görülebilir, haklı bir gerekçeye dayandırılabilirlik/ dayandırılabilir (isim veya sıfat olarak kulanılabilir.)

קיִדְצַמ

(matsdiq): 1- Sıfat olarak; “haklı çıkaran, haklı çıkarıcı” 2- İsim olarak; “haklı çıkaran” anlamlarına gelmektedir.

קֵּדְצַה

(hatsdeq),

קֵּדַצ

(tsaddeq),

הֵּכַּז

^{(zakeh): Haklı bir gerekçeye}

dayandırmak, temize çıkarmak.

73 1.2.1.6. İvrian Glikolel: Hayyim Şekhter¹²⁹

Bu sözlükte kökle ilgili şu bilgiler yer almaktadır.

קוּדִצ

(tsidduq): İsim olarak; “haklı bir gerekçeye dayandırma, gerekçelendirme, temize çıkarma” demektir.

יִקוֹדְצ

(tsdoqi): Özel isim; “Sadukî”

קיִדַצ

(tsaddiq): Sıfat olarak: 1- Doğru kimse, hakkaniyetli kimse, salih insan 2- Allah korkusu olan insan 3- Mahkeme tarafından beraat ettirilen kimse 4- Doğru, hakkaniyetli, dürüst, 5- Hasidik Haham.

קַדָצ

(tsadaq): Fiil olarak: 1- Adil olmak, doğru olmak, hakkaniyetli olmak 2- Kanıtlanmak 3- Mahkeme tarafından beraat ettirilmek.

קֵּדִצ

(tsiddeq): Beraat ettirmek, aklamak, temize çıkarmak, suçlamadan berî kılmak.

קֵּדַטְצִה

(hitstaddeq): 1-(Yaptıklarını) Haklı bir gerekçeye dayandırmak, (kendini) temize çıkarmak, özür dilemek 2- Beraat etmek.

קיִדְצִה

(hitsdiq): Haklı bir gerekçeye dayandırmak, gerekçelendirmek, temize çıkarmak 2- (Bir kimseyi) doğru ve hakkaniyetli hâle getirmek 3- (Bir şeydeki) adaleti kanıtlamak.

קֶדֶצ

(tsedeq): İsim olarak; 1- Hakkaniyet, adalet 2- Zafer, temize çıkarma, suçsuzluğunu kanıtlama.

129 Şekhter, İvriy-Angliy Kolel, II, 648-650.

74

הָקָדְצ

(tsdaqah): İsim olarak; 1- Doğruluk, hakkaniyet, adalet 2- Doğru yargılama 3- Zafer 4- Cömertlik, hayırseverlik 5- İyi iş, salih amel.

ןָקְדִצ

(tsidqan): İsim olarak; 1- Doğru insan, salih kişi 2- Zahid.

קֵּדוֹצ

(tsodeq): Sıfat olarak; 1- Doğru, adil, hakkaniyetli 2- Gerçeki doğru.

1.2.2. “S/D/K” (

קדצ

“Tsadaq”) Kökünün Tanakh Sözlüklerindeki Anlamları

“S/D/K” (

קדצ

“TSADAQ”) kökünün anlamlarını incelediğimiz Tanakh sözlükleri ve köke bu sözlüklerde verilen anlamlar aşağıda verilmiştir.

1.2.2.1. Julius Fuerst and Samuel Davidson¹³⁰

Bu sözlükte “S/D/K” köküne şu anlamlar verilmektedir.

קוַֹֽדָצ

(tsadoq): Adil, doğruyu uygulayan ilâh. Ayrıca çoğul isim olarak

“yüksek haham”ın çoğulu anlamında kullanılır. Eski bir görüşe göre, ”

קוַֹֽדָצ

^”

(tsadoq)’un Sadukîler mezhebinin kurucusu olduğu söylenir.

קיָדַצ

(tsaddayq) sıfat olarak; 1- Adil, doğru (bir hükümdar, yönetici için kullanılır) 2- Doğruyu konuşan kişi, doğru ve hakkaniyetli kişinin vasfı.

קַֽ ַדָצ

(tsadaq): Kelimenin gelecek zaman kipi

קַֽ ַדְצִי

(yitsdaq) şeklindedir.

Geçişsiz fiil olarak: Sağlam, sert olmak (nesneler için kullanılır). Ayrıca 1- Güçlü, kuvvetli, otoriter olmak, fethetmek (Allah için kullanılır), kurulmak, oluşturulmak, belirlenmek (yasalar için kullanılır) 2- Doğrulanmak, teyit edilmek, güvenilir olmak, sadık olmak, doğru olmak, dürüst olmak, masum olmak, sağda olmak, doğruyu kabul

130 Fuerst, Davidson, Hebrew Lexicon, s. 1175-1176.

75

etmek, kendini Allah huzurunda teyit etmek, Allah nezdinde doğru görünmek, birine karşı adil olmak ya da birinden daha hakkaniyetli olmak, temize çıkarılmak.

Nifhal kalıbı:

קַֽ ַדְצִנ

(nitsdaq): Kurulmak, oluşturulmak, ibadethane, kutsal yer, günlük kurbanlar, ibadet ve saflık.

Piel:

קַֽ ַד ִצ

(tsiddaq): Gelecek zaman kipi

קַֽ ַדַצְי

(ytsaddaq) şeklindedir. Haklı bir gerekçeye dayandırmak, temize çıkarmak, aklamak, adil görünmesini sağlamak, adil olduğunu ilân etmek.

Hiphil:

קיַֽ ַדְצִה

(hitsdaq): Hak vermek, beraat ettirmek, bağışlamak (bir hâkim için kullanılır), diğer bir ifadeyle, beraat ettirmek, bir iddiayı onaylamak, tasdik etmek, (bir kişiyi) doğru/dürüst hâle getirmek, doğru/dürüst kişi.

Hitphil kalıbı:

קַֽ ַדַטְצִה

(hitstadaq): Kendini temize çıkarmak, (yaptıklarını) haklı bir gerekçeye dayandırmak.

קַֽ ַדְז

(zdaq): Sağlam olmak, muhkem olmak, yerleşmiş olmak, kanun, yasa;

Arapça: “ َقَدَص” sağlam, güçlü, sert olmak; güvenilir olmak, sadık olmak, doğru olmak, sadık olmak, kanıtlanmış olmak; bu sebeple: “قْدِص” sağlamlık, güç, kuvvet, kudret, zafer; “قْدَص” sert (mızrak için kullanılır) هقْدَص muhkem şey, هقَدَص aynısı (vergi için ve gümrük vergisi için kullanılır); َقَدَز (Süryaniceden) doğru olmak, dürüst olmak, hakkaniyetli olmak.

קֶדַֽ ֶצ

(tsedeq): Güç, kuvvet, zafer, kudret.

ַָֽקָדְצ

ה

(tsdaqah): İstikrar, sabitlik, sadakat. Genellikle adil olma; yasallık, uygunluk. Hak, adil, adalet, haklı bir gerekçeye dayandırma, temize çıkarma, gerçek, dürüstlük, kurtuluş, refah, lütuf (doğruluğun bir sonucu olarak).

76

ה ַֽ ַקְדִצ

(tsidqah): İyilik, hayırhahlık, sadaka; Arapçası: ةقَدَص

הָקָדְצ

(tsdaqah): 1- Güç, kuvvet, kudretli amel (Allah için kullanılabilir ya da generaller için kullanılabilir; özellikle çoğul olarak hâkimler için kullanılabilir).

Üstünlük, zafer.

2- Hak, adalet (bir devlette), Allah için kullanılır, sadece cezalandırma ile değil, ödüllendirme ile bağlntılı olarak da kullanılabilir; güvenlik, kesinlik, iddia, mecazen yumuşaklık, iyilik, cömertlik; Yunanca: Elemosune, Arapça: ةقَدَص- sadaka, salih ameller, kurtuluş, lütuf.

הַָֽיִקְדִצ

(tsidqiah): Daha önceden ismi verilmiş olan bir Yehuda Kralı.

1.2.2.2. Karl Feyerabend¹³¹

Karl Feyerabend ise, kökle ilgili şu bilgilere yer vermektedir.

קוַֹֽדָצ

(tsadoq): Özel isim olarak kullanılır.

קיַֽ ִדַצ

(tsaddiq): “

םיִ ַֽקיִדַצ

” (tsadiqim) kelimesidir. Sıfat olarak; “adil, doğru, dürüst, hakkaniyetli” manalarını ifade eder.

קַֽ ַדָצ

(tsadaq): Gelecek zaman kipi “

קַֽ ַדְצִי

” (yitsdaq) şeklindedir. Anlam olarak; “doğru, dürüst, adil, hakkaniyetli olmak” anlamlarına gelir. Niphal kalıbı:

קַֽ ַדְצִנ

(nitsdaq) şeklindedir: “Haklı bir gerekçeye dayandırılmış olmak, restore edilmek” anlamını ifade etmekte kullanılır. Piel kalıbı:

קַֽ ֵּדִצ

(tsiddeq), ve

תֶקַֽ ֶדָצ

(tsadeqet) şeklindedir: “Haklı bir gerekçeye dayandırmak, doğru ve

131Feyerabend, Hebrew Dictionary, s. 282.

77

hakkaniyetli olduğunu ilân etmek” demektir. Hitpael kalıbı:

קיַֽ ִדְצִה

(hitsdiq) ve

קיַֽ ִדְצַה

(hatsdiq), şeklindedir. Çoğulu:

וּקיַֽ ִדְצַה

(hatsdiqu), gelecek zaman kipi:

קיַֽ ִדְצַי

(yatsdiq) şeklindedir: “Haklı bir gerekçeye dayandırmak, (bir kişiyi) doğru ve hakkaniyetli hâle getirmek, (bir kişinin) masum olduğunu ilân etmek, beraat ettirmek, onaylamak” anlamlarına gelir.

קֶדַֽ ֶצ

(tsedeq) ve

י ַֽ ִקְדִצ

(tsidqi): Doğruluk, adillik, hak, adalet, dürüstlük.

ה ַֽ ָקָדְצ

(tsdaqah),

ת ַֽ ַקְדִצ

(tsidqat),

יַֽ ִתָקְדִצ

(tsidqati),

תוַֹֽקָדְצ

(tsdaqot),

תוַֹֽקְדִצ

(tsidqot): İlâhî ve insanî hak, iddia edilen hak, adalet, doğruluk, adillik, sadakat, zühd, merhamet, yumuşaklık, hilm.

1.2.2.3. Marcus Justrow¹³²

Marcus Justrow sözlüğünde köke şu anlamları vermektedir.

קוֹדצ

(tsadoq): Özel isim, Zadok 1-Hz. Davud ve Hz. Süleyman döneminde vazife yapan yüksek haham 2- Z., Sokho’lu Antigonos’un müridi ve Sadukiler mezhebinin kurucusu olduğu iddia edilen bir kişi. 3- R.Z., Tannai, tapınağın yıkılma döneminde yaşamış bir kişi.

אָקוֹדְצ

(tsdoqa): Özel isim, Ts’doka.

יִקוּדְצ

(tsduqi): Özel isim,

קוֹדָצ

(tsadoq) kelimesinden türemiştir. Sadukî, Sadukîler mezhebinin bir üyesi.

קיִדַצ

^(tsadiq),

אָקיִדַצ

(tsadiqa): Faziletli, adil, zahidadam.

132Jastrow, A Dictionary of The Targumim, II, 1261, 1263-1264.

78

קַדָצ

(tsadaq): Temiz, arı, saf, samimî olmak, doğru, dürüst, adil olmak; temize çıkmak.

Piel kalıbı:

קֵּדִצ

(tsiddeq): 1- Bir kişinin lehine hareket etmek;

özgürlükçü/cömert olmak. 2- Haklı bir gerekçeye dayandırmak, bir kişiyi doğru/dürüst olarak ilân etmek ya da görmek; savunmak.

Hiphil:

קיִדְצָה

(hatsdiq)1- Haklı bir gerekçeye dayandırmak, temize çıkarmak, doğru/dürüst olduğunu ilân etmek; faziletli hâle getirmek. 2-

הָקָדְצ

(tsdaqah)...ile muamele etmek, ...’e karşı özgürlükçü olmak 3- İlâhî muhakemeye sunmak, kaderine boyun eğmek.

Hitpael:

קֵּדַטְצִה

(hitstaddeq): Kendini (yaptıklarını) haklı bir gerekçeye dayandırmak, kendini aklamak, kendini affetmek, mazur görmek.

קַדְצ

^(tsdaq),

קיֵּדְצ

(tsdeq): Temiz olmak, adil olmak.

קיֵּדְצאַ

(atsdeq): Haklı bir gerekçeye dayandırmak, aklamak, temize çıkarmak, (birine) adaletle muamelede bulunmak.

קֶדֶצ

(tsedeq): 1- Doğruluk, dürüstlük, adalet, fazilet. 2- Jüpiter gezegeni.

הָקָדְצ

(tsdaqah): Saflık, doğruluk, adalet, cömertlik; özellikle sadaka verme.

וּקְדִצ

^(tsidqu),

אָתוּקְדִצ

(tsidquta): Doğruluk, haklı bir gerekçeye dayandırma, aklama, adalet.

ןָקְדַצ

(tsadqan): 1- Adil bir şekilde hareket etme 2- İyiliksever, hayırsever.

תיִנָקְדַצ

(tsadqanit): Zahid, faziletli, hayırsever.

79 1.2.2.4. William Gesenius¹³³

William Gesenius, sözlüğünde “S/D/K” köküyle ilgili şu anlamlardan bahsetmektedir.

קדצ

(tsadaq): Arapçası ( َقَدَص) Doğruyu konuşmak (“ قْدَص”doğru, mükemmel, sert, düzgün).

קדצ

(tsedeq): Adil, mesela: Krallara dair, ayrıca fiil olarak kayırmak, tercih etmek, (birine bir şey) bahşetmek, doğru olmak, arı, saf olmak, adil olmak.

Sıfat olarak

קדצ

(tsedeq) kelimesi adil, doğru, dürüst, hakkaniyetli, sadık, masum anlamlarına gelmektedir. Yine

קדצ

(tsedeq) kelimesi isim olarak ise “Doğruluk, hakkaniyet, sadakat” anlamlarına gelmektedir.

קֶדֶצ

(tsedeq): Kelimesi isim olarak; doğruluk, dürüstlük, hakkaniyet anlamlarına gelir. Ayrıca 1- Doğru, adil veya normal olan şey; doğruluk, dürüstlük, adillik (tartıda ve ölçüde) 2- İdarede doğruluk ve dürüstlük: a- Hâkimler, hükümranlar, krallar b- Kanunla ilgili olarak c- Hz. Davut’un ya da soyunun krallığı ile ilgili, Mesih ile ilgili d- Kudüs ile ilgili, Kudüs’e ait e- Allah’ın hâkim sıfatı ile ilgili 3- Doğruluk, dürüstlük, adalet; bir hukuk davasında 4- Konuşmada doğruluk 5- Doğruluk, etik olarak doğru olma anlamında 6- Doğruluk, düşmanlarıyla anlaşmazlığında aklanmış ve haklı bulunmuşluk anlamında, kurtuluş, zafer, refah.

הָקָדְצ

(tsdaqah): Kelimesi de isim olarak; doğruluk anlamına gelir. Ayrıca 1- İdarede doğruluk, hakkaniyet a- Bir hâkim, bir hükümran, bir kral ile ilgili kullanılır b- Kanunlarla ilgili olarak kullanılır c- Hz. Davut ve soyundan gelen krallarla ve Mesih’le ilgili olarak kullanılır. 2- Allah’ın hâkim sıfatı; idarede; adaleti uygulamada

133Gesenius, Hebrew - English Lexicon, s. 841-843.

80

3- Doğruluk, bir hukuk davasında ya da uğrunda mücadele edilen davada 4- Hakkaniyet = doğruluk 5- Doğruluk, etik olarak doğruluk anlamında 6- Aklanmış olarak doğruluk, haklı bir gerekçeye dayandırılma, aklanma, kurtuluş a- Allah’la ilgili olarak b- İnsanlarla ilgili olarak; refah, saadet, başarı 7- Çoğul olarak doğru iş, doğru amel: a- Allah ile ilgili olarak b- İnsanın ahlâkî davranışları ile ilgili olarak.

קֵּדָצ

(tsadeq),

קידָצ

(tsadiq): Adil ve doğru olmak.

Qal kalıbı: 1- Adil bir davaya sahip olmak, sağda olmak, hakkaniyetli görünmesini sağlamak 2- Savunmasında haklı bulunmak, temize çıkarılmak 3- Adil olmak: Allah için, idaresinde ve günahla suçlaması konusunda kullanılır 4- Adil olmak, doğru olmak, hakkaniyetli olmak (davranışlarında ve karakterce): İnsan için kullanılır.

Niphal kalıbı: Mukaddes yer, düzeltilecek, doğru yola koyulacak, düzgün bir hâle getirilecek (haklı bir gerekçeye dayandırılacak, aklanacak, davası temize çıkarılacak).

Piel kalıbı: Haklı bir gerekçeye dayandırmak, temize çıkarmak.

Hiphil kalıbı: 1- Kanunu uygulamada adaletle hareket etmek 2- Doğru ve hakkaniyetli olduğunu ilân etmek, temize çıkarmak, haklı bir gerekçeye dayandırmak 3- Haklı bir gerekçeye dayandırmak, temize çıkarmak, uğruna mücadele ettiği davasını haklı çıkarmak, temize çıkarmak, kurtarmak 4- Doğru ve hakkaniyetli hâle getirmek, doğruluğa yönelmek.

Hitpael kalıbı: Kendimizi nasıl aklayacağız, kendimizi şüphelerden berî kılacağız.

קיִדַצ

(tsaddiq): Sıfat olarak; adil, doğru 1- Adil, doğru, dürüst (yönetme konusunda) a- Hz. Davud ve soyundan gelen krallarla ilgili olarak b- Hâkimlerle

81

ilgili olarak c- Kanunlarla ilgili olarak d- Allah ile ilgili olarak kullanılır. 2- Davasında adil ve hakkaniyetli 3- Davranışlarında ve karakterce adil ve doğru a- Allah’a karşı adil ve dürüst b- Genel anlamda, etik olarak adil ve dürüst 4- Doğru, dürüst, aklanmış ve temize çıkarılmış olarak 5- Hakkaniyetli, dürüst, doğru.

קוֹדָצ

^(tsadoq),

קֹדָצ

(tsadoq): Özel isim. 1- Hahamlar, Hz. Davut’un döneminde 2- Uzzialı’nın kayınpederi 3- İki duvar inşaatçısı.

וּהָיִקְדִצ

(tsidqiyahu): Özel isim. 1- Yehuda Krallığı’nın son kralı 2- Sahte peygamberler 3- Prens; Jeremiah’ın dönemi 4- Hahamlar; Nehemiah’ındönemi 5- JehoiAchin’in oğlu.

1.2.2.5. H.W.F.Gesenius¹³⁴

Belgede VAHİY SÜRECİNDE “ZKY” VE “SDK” KÖKLERİNİN ARTSÜREMLİ (DIACHRONIC) SEMANTİK İNCELEMESİ (sayfa 95-108)