• Sonuç bulunamadı

Sterilizasyon uygulamaları için otomasyon sistemleri kullanılarak her bir basamak sırası ile uygulama anında kaydedilip baştan sona izlenir, geriye dönük tüm kayıtlara ulaşmak mümkün olabilir. Ancak ünitedeki tüm cihazların söz konusu yazılım sistemi ile birlikte kullanılabilir olması gerekir. Ülkemizde bazı sterilizasyon ünitelerinde kullanılmakta olan yazılımların bir kısmı sadece cerrahi aletlerin takibine yönelik iken, bir kısmı da süreç bo-yunca üretilen set miktarına odaklı çalışmaktadır. Sterilizasyonda izlenebilirlik söz konusu olduğunda sadece aletlere odaklanmak veya ne kadar üretim yapıldığına bakmak yeterli olmaz. İzleme sistemleri sterilizasyon süreci boyunca malzemelerin maruz kaldıkları iş-lemlere yönelik parametreleri göstermeli, kayıt altına almalı, gerektiğinde geriye dönük ulaşabilmeyi sağlamalıdır. Bunun için yıkama makinesi ve sterilizatör üreticisinin onayla-dığı bir yazılım, işletmek için ise bazı donanımlara ihtiyaç duyulur. Şekil 2’de gösterilen izleme zincirinin kesintiye uğramadan, tüm ihtiyaçları karşılaması için, yazılımı hazırlayan firmanın;

- sterilizasyon sürecinin basamaklarını

- işletim sırasında karşı karşıya kalınan sorunları ve - sorunların çözüm yollarını bilmesi gerekir.

Türkiye’de sterilizasyon ünitelerinin temel işlevi aynı olmakla birlikte yeni alet satınalma, tamire ayırma, sterilizasyon sonrası setlerin ameliyathanede depolanması, hurdaya ayır-ma, cerrahi alet envanterinin takibi gibi farklılık arzeden uygulamaların bulunması süreçle ilgili bazı kararları sterilizasyon merkezinin dışına taşıyabilir. Sterilizasyon süreçlerini

izle-meye yönelik otomasyon sistemlerinin satın alma çalışmalarına başlarken, kullanıcı “tek tek alet takibi yapmak istiyor mu, yoksa sterilizasyon sürecini mi takip etmek istiyor?” so-rusunun cevabını biliyor olmalıdır. Ayrıca hangi malzemenin hangi hastaya kullanıldığının tam zamanlı olarak bilinmesi hedefleniyorsa çalışma istasyonlarının ameliyat odalarına da kurulması gereklidir. Her bir yeni talebin kurulum maliyetlerini artıracağı unutulmama-lıdır. Diğer taraftan böyle bir yazılım sisteminin iyi işletilebilmesi kurum çalışanlarının bilgi ve beceri düzeyleri ile doğrudan ilişkilidir. Otomasyon sisteminin sadece sterilizasyon içindeki basamakları izlemek ve kaydetmek amacı ile kurulması gereken minimum istas-yon ihtiyacı, her bir alanda en az 1’er tane olmak üzere aşağıda verilmiştir.

- Dekontaminasyon alanı - Paketleme alanı - Sterilizatör yükleme - Sterilizatör boşaltma - Steril depo ve transfer

• Hasta kayıtlarının tam zamanlı işletilmesi isteniyorsa her bir ameliyat odasına da çalış-ma istasyonlarının kurulçalış-ması gereklidir.

• Dekontaminasyon ve paketleme alanlarındaki istasyon sayıları ihtiyaca göre artırılabilir. Her bir istasyon; bilgisayar ve barkod okuyucu ile çalışır. Ayrıca set dökümü ve cihaz parametrele-rinin ayrıntılı çıktısını almak için standart renkli bir printer ile setlerin hazırlıktan, kullanımına kadar geçen sürede hareketini izlemeye yönelik olarak sistem tarafından atanmış parti numa-rasını tanımlayacak barkod sistemi ve printer ihtiyacı bulun-maktadır. Resim 7’de sistem tarafından verilen ve steril ürünün üzerine yapıştırılan barkod örneği paylaşılmıştır.

• Bilgi teknolojisi kullanılarak kurulumu sağlanan yazılım, cihazlar arası haberleşmeyi tam zamanlı olarak işletir. Aletlerin tüm hareketleri, süreci gerçekleştiren kişilere ait bilgiler, cihazlarda gerçekleşen işlem parametreleri, malzeme stok ve tarih bilgileri, talep ve transfer bilgileri, kullanan hekim, hemşire ve hasta bilgileri, kullanım sonrası sterilizas-yon sürecine geri dönme (kirli teslim alma) bilgilerine ulaşmak suretiyle tüm süreç izle-nebilir ve kayıt altına alınabilir.

Otomasyon sistemleri;

- Sahip olduğumuz cerrahi aletler için iyi bir envanter veri tabanı oluşturmamızı,

- Cerrahi aletlerin yeniden kullanıma hazırlık sürecinde işlem parametrelerini görselleşti-rerek ulusal ve uluslararası standarların gerekliliklerine uyumu

- Kağıt bazlı dökümantasyon işlerinin azalmasını - İstatistik ve raporların hızlı ve kolay alınmasını - Yeni çalışanlarda adaptasyon kolaylığı

- Malzemelerin bulunduğu yer hakkında bilgiye hemen erişimi (yıkama makinesinde/

steril depoda/ameliyathanede)

- Uyarı modülü sayesinde aletler ile ilgili önemli bilgileri (özel prosedürler, kullanım sıra-sındaki teknik sorunlar, tamir süreçleri ile ilgili işletim)

- Geriye dönük olarak hızlı ve kesintisiz bilgi erişimi sağlamalıdır.

Otomasyon sistemleri ile standardizasyon sağlanıp, prosedürler kolaylaştırılır. Ancak bilgi teknoloji sistemleri ile ilgili aksaklıklar cihazların birbiri ile iletişimini kesintiye uğratarak, süreçte bilgi kayıplarına sebep olabilir. Aksaklıkların hemen farkedilmesi için sistemin iş-leyişi sürekli takip edilmeli, hastane Bilgi Teknolojileri Bölümü ve firma yetkilisi sisteme uzaktan müdahale edebilmelidir. Sterilizasyon ünitelerinin, veri kaybolma ihtimaline kar-şı manuel kayıt uygulamasına geçiş planı hazır olmalıdır. Malzemelerin başka bir hasta için tekrar kullanılmak üzere hazırlanmasında atılan her adımda hedefimiz “Sterilizasyon Güvence Düzeyini” sağlamak olmalı ve hedefine ulaşmış malzemelerin kullanıma sunul-duğu belgelenmelidir.

KAYNAKLAR

1. Association of periOperative Registered Nurses (AORN), Guidelines for Perioperative Practice, Equipment and Product Safety, Denver,2016, ss. 119-132 ISBN: 978-1-888460-17-9

2. Association of periOperative Registered Nurses (AORN), Guidelines for Perioperative Practice, Patent and worker Safety, Denver,2016, ss. 186-497 ISBN: 978-1-888460-17-9

3. Association of periOperative Registered Nurses (AORN), Guidelines for Perioperative Practice, Sterilization, Denver,2016, ss. 829-831

4. Association of periOperative Registered Nurses (AORN), Guidelines for Perioperative Practice, Environment of Care, Denver, 2016 , ss. 237-283

5. Association of periOperative Registered Nurses (AORN), Guidelines for Perioperative Practice, Packaging Systems,Denver,2016 , ss. 813-816

6. Atkinson Lucy Jo, Fortunato Nancymarie H., Berry & Kohn’s Operating Room Technique, 8th Ed., St.Louis, 1996, s.21-34

7. Güvenli Cerrahi Uygulama Rehberi (Versiyon 2.0; Revizyon 00) 2.Baskı: Ankara, Temmuz 2015

8. Joint Commision International, Hastane Akreditasyon Standartları, 5. Versiyon, Nisan 2014, ISBN: 978-1-59940-837-8

9. TC. SB. Sağlıkta Kalite Standartları, Hastane (Versiyon 5, Revizyon-00), 1.Baskı, Temmuz 2015, ISBN:978-975-590-558-7

10. WHO Guidelines on Hand Hygiene in Health Care, 2009, ss.101,102 ISBN 978 92 4 159790 6

11. 10 Facts on Patient Safety, June 2014. http://www.who.int/features/factfiles/patient_safety/en (25.08.2016) 12. TC. SB. Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Yayımlanma Tarihi. 19 Nisan 2011,

Sayı.27910, http://www.bilimasml.com/kanun-ve-yonetmelik (28.08.2016)

Ameliyathane ve Merkezi