Hacım hesaplan, en ve boy kesitlerden, yüzeysel nivelman öl-çülerinden ve eşyükseklik eğrili planlardan değişik yöntemlere göre yapılır. Takeometrik ve fotogrametrik olarak elde edilen üç boyutlu koordinatlar ile üçgen ve dörtgen prizmalar yöntemi ile belirleniri Yüzey alanı, küçük olmak koşulu ile üçgen yüzeyli prizmalar ya da tetraederlerle bulunan hacımlar en uygundur. Üçgen prizmalar ve tetraederlerle hesaplanan hacımlar eşdeğerlidir. Ayrıca hesaplama elemanı bilhassa tetraederlerle daha az olmakta ve doğrudan ara bir işlem yapmadan koordinatlar ile hacım hesaplanmaktadır.
Elektronik ve bilgisayar teknolojisinin gelişimine paralel olarak fotogrametrik yöntemle (bilhassa Analitik Fotogrametri) gerekli in-celikle sayısal arazi modeli belirlenir. Bu sayısal arazi modelinden faydalanarak hazırlanan bir programla konfor bozulmadan hacımlar bulunur. Böylece sürat ve ekonomi sağlanır.
280
Fotogrametrik yöntemle açık bir işletmenin konumunun belirlen-mesi, o anda çekilen resimler ile yapılmaktadır. Ölçü için işletme fazla işgal edilmeyecek ve ayrıea örneğin idare ile yüklenici firma arasında kaba hacım - tonaj farkları hiçbir zaman olmıyacaktır.
K A Y N A K Ç A
/I/ Hübner, W. : Massenermittlung mit Dreiecks - und Vierec- prismen, AVN 10/1981, S. 395_403.
/2/ Schut, G. H. : Review of interpolation methods for digital terrain models 14th Congress of the Inter-national Society of Photogrammetry, Com-misson III, Helsinki 1976.
/3/ Linkwitz, K. : Vermessungskunde IA und IIA, Helsinki 1976.
/4/ Wittke, H. : Geodâtische Formelsammlung, Band II, S.
1237-1260, Bonn 1971.
/5/ Tansuğ, B. : Ölçme Bilgisi - Topografya 4. Baskı, İstanbul 1973.
/6/ Songu, C. : Ölçme Bilgisi 2. Cilt, Ankara 1975.
281
İSTTANBUL'DA İKİ SOKAĞA MESLEKDAŞLARIMIZIN
Nubarataj Şb 5/1792 Sayı : V. 1723 Konu : Sokak ismi Hk.
T.M.M.O.B.
Harita Kadastro Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi
Cumhuriyet Caddesi Engin İşhanı No. 283/2 Harbiye — İSTANBUL
İLGİ : Bilâ tarih ve 106/40 sayılı yazınız.
Kadıköy Rasimpaşa mahallesinde bulunan «Düz Sokağı» ismi Belediye Meclisinin 22.6.1982 tarih ve 190 sayılı kararı ile «MACİT ERBUDAK»
Sokağı olarak değiştirilmiştir.
Bilgilerinize arz ederim.
M. Orhan BAYRAK Harita Mühendisi
Harita Kadastro Mühendisleri Odası İstanbul Şubesine
Cumhuriyet Caddesi Engin İşhanı 283/2 Harbiye - İSTANBUL İLGİ : 30.3.1982 tarih ve 106/41 sayılı yazınız.
Kadıköy, Bostancı mahallesi 166 pafta, 702 ile 901 adalar arasında bulunan «BAHÇELERE GİDEN YOL» ismiyle anılan sokağa Belediye Mec-lisinin 22.6.1982 tarih ve 190 sayılı kararlan ile «MEHMET ŞEVKİ PAŞA»
Sokağı ismi verilmiştir.
Bilgilerinize arz ederim.
M. Orhan BAYRAK Harita Mühendisi Harita Müdürü 282
HARİTACI MEHMET ŞEVKİ PAŞA'NİN KISA ÖZGEÇMİŞİ
Mehmet Şevki Paşa 1866 yılında İstanbul'da doğmuş, Eyüpsul-tan askerî ortaokulu ve Kuleli lisesini bitirdikten sonra 1883 de Pan-galtı Harp Okuluna girerek 1886 da Teğmen rütbesi ile mezun ol-muş, bundan sonra Harp Akademisi Teknik bölümünde öğrenimini sürdürüp kurmay yüzbaşı olarak bitirmiştir.
1889 da Topçu ve Mühendis okullarında öğretmen olarak atan-mış, 1890 da Paris'e gönderilip 2,5 yıl teorik ve uygulamalı öğrenim yapmış, 1892 de Fransa Askerî Coğrafya Dairesinde Jeodezi öğreni-mine başlamış, öğrenimini tamamlayarak 1884 de yurda dönmüştür.
1894 de Osmanlı ülkesinin haritalarını Jeodezi tekniği ile yapımı için kurulan Harita komisyonunda görev almış, 1899 da mühendis okulunda jeodezi tekniğini öğretmekle görevlendirilmiştir.
1908 yılında Albaylığa yükseltilen merhum Mehmet Şevki Os-manlı ülkesinin haritasının nasıl yapılacağına ilişkin ayrıntılı ve bi-limsel bir rapor vermiş ve bu rapor üzerine kurulan Harita Komisyo-nunda Jeodezi bölümü müdürlüğü'ne atanmıştır. Bu görevde İstan-bul, Adapazarı, Eskişehir ve Edirne'de yapılan 1 ve 2. derece nirengi işlerini planlayıp yöneltmiş, daha sonra çıkan Balkan harbinde sa-vaş alanında bulunan birliklerin harita ihtiyaçlarını karşılamak için büyük çaba göstermiştir.
Bu arada Tuğgeneralliğe terfi eden Mehmet Şevki Paşa 1915 de Askerî Harita Heyeti Başkanlığına atanmış, orduya gerekli olan bü-tün haritaları zamanında bastırarak istenilen birliklere dağıtmış, teh-like altında bulunan Çanakkale boğazının iki yakasının haritasını tekrar yaptırarak Çanakkale savaşının kazanılmasında büyük katkı-da bulunmuştur.
1920 yılında tüm elemanlarını seferber ederek Millî Anadolu Or.
duşunun harita ihtiyaçlarını karşılamaya büyük çaba göstermiş, 1921 yılında da 60'a yakın üst subay ve subayla 170 sandık dolusu çeşitli alet, gereç, basım makinaları ve benzerlerinin Anadoluya geçirilme-sini sağlamış, kendisi de Anadoiuya geçerek Harita Dairegeçirilme-sinin faali-yetlerini Millî güçlerin yanında sürdürmeye başlamıştır.
1925 yılında bugünkü Harita Genel Müdürlüğü'nün kurulmasın, da da büyük katkıları olan ve 1 Temmuz 1926 tarihinde kendi arzu-su ile Korgeneral rütbesiyle emekliye ayrılan ve 9 Mayıs 1927 de vefat eden Mehmet Şevki Paşa 18 madalya kazanmış ve 7 yazılı eser bırakmıştır.
283
Sayın
Odamız üyesi, Selçuk Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Jeodezi ve Fotoğrametri Mühendisliği İmar Bilgisi Öğretim görevlisi ve eski Konya Belediyesi Teknik Başkan Yardımcısı Mehmet GÜRLER ta-rafından IİMAR PLANLARI ve UYGULAMA TEKNİĞİ adıyla bir kitap ha-zırlanmış ve kitabın basımı Odamızca gerçekleştirilmiştir.
Kitapta yer alan konulara şehirleşme, planlama, uygulama, şehir yol-ları, yapı işleri ve fen adamları ana başlıkları altında toplanmış olup baş-ta Haribaş-tacılar olmak üzere, İnşaatçılara, Mimarlara, Şehircilere ve Bele-diyelere hitap etmektedir. Kitap için Ülkemizde bu içerikle yayınlanan ilk eser denilebilir. Ekleriyle birlikte 520 sahifeyi bulan kitabın satış bedeli 750.—TL olarak saptanmıştır.
Büyük bir mesleki boşluğu dolduracağına inandığımız kitaptan almak isterseniz aşağıdaki kuponu doldurarak Odamız adresine postalamanızı rica eder çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Saygılarımızla, Yönetim Kurulu
Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Başkanlığına Konur Sokak 4/3 Kızitay-ANKARA
Odanızca yayınlanan İMAR PLANLARI VE UYGULAMA TEKNİĞİ adlı kitaptan almak istiyorum. Aşağıdaki adresime (...) adet ödemeli olarak gönderilmesini rica ederim.
ADRES: