Gastronomi ve Mutfak Sanatları öğrencilerinin yaratıcılık düzeylerinin incelendiği araştırmanın bu bölümünde, araştırma bulguları ve bu bulgular doğrultusunda yapılan tartışmalara dayalı olarak sonuçlara ve önerilere yer verilmiştir.
Gastronomi ve Mutfak Sanatları öğrencilerinin yaratıcılık düzeylerini ölçmek için iki farklı test kullanılmıştır Torrance Yaratıcı Düşünme Testi Şekilsel A, Torrance Yaratıcı Düşünme Testi Sözel A ve araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Adı geçen testlerin uygulanmasıyla aşağıda yer alan sonuçlara ulaşılmıştır; Katılımcıların demografik özellikleri değerlendirmesinde kız öğrencilerin sayısı 88, erkek öğrencilerin sayısı ise 66; 1. sınıfların sayısı 42, 2. sınıfların sayısı 41, 3. sınıfların sayısı 33, 4. sınıfların sayısı ise 38; tek çocukların sayısı 9, 2 kardeşlerin sayısı 57, 3 kardeşlerin sayısı 45, 4 kardeşlerin sayısı 24, 5 ve daha fazla kardeşlerin sayısı ise 19; meslek lisesi öğrencilerinin sayısı 25, düz lise - anadolu lisesi öğrencilerinin sayısı ise 129; anne eğitim durumları değişkeninde ilkokul mezunu ve altının sayısı 83, ortaokul mezunu sayısı 28, lise mezunu sayısı 34, üniversite mezunu sayısı ise 9; baba eğitim durumları değişkeninde ilkokul mezunu ve altının sayısı 51, ortaokul mezunu sayısı 39, lise mezunu sayısı 41, üniversite mezunu sayısı ise 23; annesi çalışanların sayısı 40, annesi çalışmayanların sayısı ise 114; babası çalışanların sayısı 115, babası çalışmayanların sayısı ise 39; kırsal bölgede yaşayanların sayısı 46, kentte yaşayanların sayısı ise 108; okul öncesi eğitim alanların sayısı 58, okul öncesi eğitim almayanların sayısı 96; aile aylık gelir durumu değişkeninde 0-1500 Türk lirası olanların sayısı 32, 1501-2500 Türk lirası olanların sayısı 54, 2501-ve üstü Türk lirası olanların sayısı ise 68 ve bölümü tercih etme nedeni değişkeninde gelecekteki amaca uygun olması olanların sayısı 42, mesleğe olan ilgi olanların sayısı 55, yönlendirme ile olanların sayısı 14, iş bulma olanağının yüksek olması olanların sayısı 26, üniversiteye giriş sınav puanının bu bölüme yetmesi olanların sayısı 5, lisedeki alan tercihi olanların sayısı 3, diğer olanların sayısı ise 9 olarak belirlenmiştir.
Katılımcıların cinsiyet değişkeni değerlendirmesinde Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel akıcılık, sözel ve şekilsel boyutları ortalamalarına değerlendirildiğinde kadın ve erkekler arasında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenirken; orijinallik boyutu faaliyet üçten aldıkları puanlar (p=,028), Sözel Esneklik boyutunun toplamlarından (,043)
ve yaratıcı Kuvvetler Listesindeki Tamamlanmamış Şekillerin Birleştirilmesi boyutunda (p=,047) p<.05 manidarlık düzeyinde farklılık bulunmuştur.
Katılımcıların anne çalışma durumu değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Akıcılık, Sözel Orijinallik, Şekilsel ve Yaratıcı Kuvvetler Listesinden aldıkları puanların ortalamalarında anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenirken; Sözel Esneklik boyutunun toplamlarından (,043) alınan puanlar arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir.
Katılımcıların baba çalışma durumu değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Orijinallik, Sözel Akıcılık ve Sözel Esneklik boyutlarında aldıkları puanların ortalamalarında anlamlı bir farklılık görülmezken; şekilsel yaratıcılık boyutlarından olan Başlıkların Soyutluluğu (,034) ve Erken Kapamaya Direnç (,040) ve Yaratıcı Kuvvetler Listesinin İçsel Görselleştirme boyutundan aldıkları puanlarda (,004) manidar farklılıklar gözlenmiştir(*p<.05).
Katılımcıların büyünülen yer durumu değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Esneklik boyutunda aldıkları puanların ortalamalarında anlamlı bir farklılığa rastlanmazken; Sözel Orijinallik boyutu 1. faaliyetinden (,032); Yaratıcı Kuvvetler Listesi Hikâye Anlatma (,000), Başlıkların Açıklayıcılığı (,048), Tamamlanmamış Çizgilerin Sentezi (,027) ve Toplam aldıkları puanlardan (,034); Sözel Esneklik 2. Faaliyeti (,011) ve 7. Faaliyetinde (,033); Sözel Akıcılık boyutu 7. Faaliyetinde (,016) aldıkları puan ortalaması açısından manidar bir farklılıklar olduğu görülmüştür (*p<.01*p<.05).
Katılımcıların mezunun olunan okul değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin şekilsel yaratıcılık ve sözel orijinallik boyutunda aldıkları puanların ortalamalarında anlamlı bir farklılık görülmezken; Yaratıcı Kuvvetler Listesi Fantezi boyutun (,049), sözel akıcılık toplam puanlarda (,000), sözel esneklik 5. Faaliyetinde (,029) alınan puan ortalaması sonuçlarına göre anlamlı bir farklılık belirlenmiştir (*p<.01*p<.05).
Katılımcıların okul öncesi eğitim alma değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin sözel orijinallik, şekilsel yaratıcılık ve yaratıcı kuvvetler listesi alt boyutlarından aldıkları puanlar ortalamalarında anlamlı bir farklılığa rastlanmazken; sözel esneklik 7. Faaliyetinden (,014) ve sözel akıcılık listesi Testinin 7. Faaliyetinden (,003) ve toplam puanlardan (,050) aldıkları puan ortalamalarında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.
Katılımcıların sınıf değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Orijinallik boyutunun 1. (,000), 4. (,000), 5. (,000), 6. (,002) ve 7.( ,039) faaliyetlerinde ve alınan toplam puanlarda (,000) manidarlık tespit edilmiştir. 4. sınıf öğrencilerinin 1. Sınıf (,002), 2. sınıf (,007) ve 3. sınıf (,000) öğrencilerine, göre daha yüksek puanlar elde ettiği belirlenmiştir. Orijinallik boyutundan elde ettikleri puanların sınıf düzeyine göre şekilsel orijinallik değerlendirmesinde (,005) anlamlı farklılık belirlenmiş; 2. sınıf öğrencilerinin 1. sınıf, 3. sınıf ve 4. sınıf öğrencilerine göre daha yüksek puanlar elde ettiği görülmüştür. Yaratıcı Kuvvetler Listesinden İçsel Görselleştirme boyutunda (,004) ve Hayal Gücü Renkliliği boyutunda (,000) puanların ortalamasında anlamlı farklar gösterdiği görülmektedir. Akıcılık boyutunun 1. (,000), 4. (,002), 5. (,000) ve 6. (,000) faaliyetinden ayrıca toplam puanda (,014) elde edilen puanların öğrencilerin sınıf düzeyine manidar bir fark belirlenmiş; bu farkın 4. sınıf öğrencilerinin 1. sınıf, 2. sınıf ve 3. sınıf öğrencileri puan ortalamalarında olduğu görülmüştür. Esneklik boyutunun 1. (,000), 2. (,004), 4. (,003), 5. (,007) faaliyetleri ve toplam puan (,002) ortalamalarında anlamlı bir fark belirlenmiştir. Ortalama farklılıkları incelendiğinde 4. sınıf öğrencilerinin 1. sınıf, 2. sınıf ve 3. sınıf öğrencilerine göre daha yüksek puanlar elde ettiği görülmektedir.
Katılımcıların kardeş sayıları değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Esneklik, Şekilsel ve Yaratıcı Kuvvetler Listesi alt boyutlardan ve toplamdan elde edilen puan ortalamalarında anlamlı bir farklılık belirlenmemiştir. Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Akıcılık 2. (,028) ve 3. (,027) faaliyetlerde; orijinallik boyutunun 2. (,041) ve 3. (,027) faaliyetlerinde ise elde edilen puanların ortalamalarının manidarlık düzeyinde farklılaştığı görülmüştür.
Katılımcıların anne eğitim değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Akıcılık, Sözel Esneklik, Sözel Orijinallik ve Şekilsel boyutlarından elde ettikleri puan ortalamaları değerlendirmesinde anlamlı bir farklılığa rastlanmazken, Yaratıcılık Kuvvetler Listesi Hareket ve Faaliyet boyutu için (,005) anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür.
Katılımcıların baba eğitim değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Akıcılık, Sözel Esneklik, Sözel Orijinallik, Şekilsel ve Yaratıcılık Kuvvetler Listesi tüm boyutlardan ve toplamdan elde edilen puan ortalamalarının manidarlık düzeyinde farklılaşmadığı görülmüştür.
Katılımcıların aile aylık gelir durumu değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Akıcılık, Sözel Esneklik, Sözel Orijinallik, Şekilsel ve Yaratıcılık Kuvvetler Listesi tüm boyutlardan ve toplamdan elde edilen puan ortalamalarının manidarlık düzeyinde farklılaşmadığı görülmüştür.
Katılımcıların tercih etme nedeni değişkeni değerlendirmesinde, Torrance Yaratıcılık Testinin Sözel Akıcılık, Sözel Esneklik ve Şekilsel boyutlardan ve toplamdan elde edilen puan ortalamalarında anlamlı farklılık görülmemiştir. Yaratıcı Kuvvetler Listesinden Fantezi boyutunda (,004) ve Orijinallik boyutunun 1. Faaliyetinden (,016) manidarlık düzeyinde farklılaştığı görülmüştür.
Araştırmanın sonuçlarından yola çıkılarak yapılacak uygulamalara, şu önerilerde bulunulabilir:
1. Farklı yaş gruplarındaki öğrencilerin yaratıcılık düzeylerini inceleyen araştırmalar yapılabilir.
2. Öğrencilerin yaratıcı becerilerine etki eden faktörlerin belirlenmesine ilişkin deneysel çalışmalar yapılabilir.
3. Bu çalışmada çeşitli demografik ve sosyo-ekonomik düzeyin öğrencilerin yaratıcılık düzeyleri üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Yapılacak olan çalışmalarda bilişsel gelişim süreçleri, farklı üst düzey düşünme becerileri ve öğrenme stilleri gibi değişkenler kullanarak çeşitli araştırmalar yapılabilir.
5. Yaratıcılık düzeylerinin gelişmesinde önemli bir yere sahip olduğu düşünülen eğitimcilere ve ailelere yönelik çalışmalar hazırlanabilir.
Çocuğun yaşamı boyunca rol oynayan herkese yaratıcılığının gelişmesi aşamasında önemli roller düşmektedir. Bu durumda çocuğun en yakınında bulunan kişiler olan aile ve öğretmenler çok dikkatli hareket etmeli onları kısıtlayacak davranışlardan kaçınmalıdır. Onları destekleyici davranışlar onun yaşamı boyunca olumlu yönde kalıcı izler olmasını sağlayacaktır.
KAYNAKLAR
Akıllı, N. (2012). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Yaratıcılık Düzeylerinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Akıncı, Z. (2015). Meslek Yüksekokullarında Verilen Turizm Eğitiminin Değerlendirilmesi: Bir Odak Grup Çalışması. Mediterranean Journal of Humanities, 5(1), 43-59.
Aksüzek, S. (2008). İşletmelerde Rekabet Avantajı Olarak Yaratıcı Düşünceden Yararlanılması Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Altınel, H. (2009). Gastronomide Menü Yönetimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Anadolu Üniversitesi. (2017). Aşçılık Program Bilgileri. 3 Kasım 2017 tarihinde https://www.anadolu.edu.tr/acikogretim/turkiye-programlari/acikogretim-
fakultesi-onlisans-programlari-2-yillik/ascilik adresinden erişildi.
Aral, N. (1999). Sanat Eğitimi - Yaratıcılık Etkileşimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Ankara, 15, 11-17.
Aslan, E. (2001a). Kavram Boyutunda Yaratıcılık. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 16.
Aslan, E. (2001b). Torrance Yaratıcı Düşünce Testi’nin Türkçe Versiyonu. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19-40.
Aslan, E. (2009). Torrance Yaratıcı Düşünce Testleri (A ve B Formu) Tanıtım Kılavuzu. Marmara Üniversitesi Yayınları İstanbul.
Aslan, E., Aktan, E. ve Kamaraj, I. (1997). Anaokulu Eğitiminin Yaratıcılık ve Yaratıcı Problem-Çözme Becerisi Üzerindeki Etkisi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 37-48.
Aslan, E. ve Puccio, G. (2006). Developing and Testing A Turkish Version of Torrance’s Tests of Creative Thinking: A Study Of Adults”, Journal of Creative Behavior, 40 (3), 163-178.
Atay, Z. (2009). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5-6 yaş öğrencilerinin yaratıcılık Düzeylerinin yaş, cinsiyet ve ebeveyn eğitim Durumlarına göre incelenmesi: Ereğli örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Atilla, O. (2017). Müziğin Yaratıcı Mutfak Uygulamaları Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Avcıkurt, C., Sarıoğlan, M. ve Girgin, G. K. (2007). Yiyecek- İçecek Olgusuna Sosyolojik Bir Bakış. 1. Ulusal Gastronomi Sempozyumu & Sanatsal Etkinlikler, sunulmuş bildiri, Antalya.
Ayan, B. E. (2017). Okul Öncesi ve İlkokul Öğretmenlerinin Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri ve Öğrencilerinin Yaratıcılık Performansları Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. Aymankuy, Y. ve Sarıoğlan, M. (2007). Yiyecek - İçecek Felsefesi ve Beslenme
Alışkanlığının Geliştirilmesine Yönelik Bir Model Önerisi (ss. 8-17). 1. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler, sunulmuş bildiri, Antalya.
Baer, M., Oldham, G. R., Hollingshead, A. B. ve Jacobsohn. (2005). Revisiting the Birth Order–Creativity Connection: The Role of Sibling Constellation. Creativity Research Journal, 17(1), 67-77.
Baki, S. (2004). Küresel Ekonomik Sistemde Rekabet Gücünün Geliştirilmesine Yönelik Yaratıcılık Stratejilerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Baltacı. (2013). Çocuğun Yaratıcılık Performansında Görsel Değerlerin Yeri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Belpınar, A. (2014). Gastronomi Turizmine Yönelik Turist Görüşlerinin Kültürlerarası Karşılaştırılması: Kapadokya Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Bulut, Y. (2014). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Yaratıcılık Açısından Kendilerini Değerlendirmeleri İle Yaratıcılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Canbolat, C. (2017). Hatay İlinde Yaşayan Farklı Dini İnançlara Mensup Bireylerin Gastronomik Etkileşimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Carson, S. H., Peterson, J. B. ve Higgins, D. M. (2005). Reliability, Validity, and Factor Structure of the Creative Achievement Questionnaire. Creativity Research Journal, 17(1), 37–50.
Ceylan, E. (2008). Okul öncesi Eğitimine Devam Eden 5–6 Yas Çocuklarının Bilişsel Tempoya Göre Yaratıcılık Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Csikszentmihalyi, M. (1996). Creativity: Flow and the Psychology of Discovery and
Invention. HarperCollinsPublishers.
https://books.google.com.tr/books?id=K0buAAAAMAAJ adresinden erişildi. Çakır, M. (2010). Otel İşletmelerinin Mutfak Bölümünde İstihdam Edilen Personelin
Eğitim Sürecinin Değerlendirilmesi: İstanbul’daki 5 Yıldızlı Zincir Otellere Yönelik Bir Alan Çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çakmak, A. (2005). Anasınıfına Devam Eden Altı Yaşındaki Köy Ve Kent Çocuklarının Yaratıcılıklarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çemrek, F. ve Yılmaz, H. (2010). Turizm ve Otel İşletmeciliği İle Aşçılık Programı Öğrencilerinin “Uygulamalı Mutfak Dersleri” Hakkında Tutum ve Düşüncelerini Ölçmeye Yönelik Bir Uygulama. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 12(2), 203-220.
Çidem, G. (2016). Mutfak Çalışanlarının Örgüt Kültürü Algıları ve Yaratıcılık Süreçleri Arasındaki İlişkiler: Kemer Bölgesi Örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Çifci, M. A. (2014). İş Ortamının Yaratıcılık Performansına Etkisi Mutfak Çalışanları Üzerine Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Çimen, H. ve Akbaba, A. (2006). Yöneticilerinin Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Almiş İşgörenleri İle İlgili Değerlendirmeleri: Ankara’daki Dört ve Beş Yıldızlı Otelerde Bir Araştırma. SÜ İİBF Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(12), 229–251.
Daylar, Ş. (2015). Otel Mutfak Yöneticilerinin İşgörenlerin Yeterlilik Düzeyi Hakkındaki Algıları: Karşılaştırılmalı Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). http://businessbuildersbanquet.com/software/thphy.pdf adresinden erişildi. Demirci, C. (2007). Fen Bilgisi Öğretiminde Yaratıcılığın Erişi Ve Tutuma Etkisi.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 65-75.
Denk, E. ve Koşan, A. (2017). Otel Mutfak Çalışanları Mesleki Eğitim Seviyeleri ve Kariyer Hedeflerinin Ölçülmesi: Kiş Koridoru Analizi, 5(1), 55-83.
Dikici, A. (2006). Sanat Eğitimi ve Öğrencilerin Yaratıcılık Düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 31(139), 3-9.
Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de Gastronomi ve Turizm (İstanbul Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Durukan, H. (2006). Okul Yöneticisinin Vizyoner Liderlik Rolü. Ahi Evran Üniversitesi
Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 7(2), 277-286.
Ekincek, S., Gode, M. O., Oncel, S. ve Yolal, M. (2017). Gastronomy and Culinary Arts Education in Turkey: Department Heads’ Perspective. Studia Universitatis Babeș- Bolyai Negotia, 62(1), 23-43.
Eren, R. (2016). Türkiye’nin Gastronomi Imajı, Ziyaretçilerin Bilgi Kaynakları ve Harcamaları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Eren, S. (2007). Türk Mutfağı ve Haccp Sistemi; Mutfak Profesyonellerinin Haccp Bilgilerinin Ölçülmesi (s. 74). I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, sunulmuş bildiri, Antalya.
Filiz, F. (2013). Kimya Dersleri İçin Bilimsel Yaratıcılık Ölçeğinin Geliştirilmesi Ve Genel Yaratıcılık İle Bilimsel Yaratıcılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Gillespie, C. ve Cousins, J. (2001). European Gastronomy into the 21st Century. Butterworth-Heinemann.
Görkem, O. ve Sevim, B. (2016). Gastronomi Eğitiminde Geç mi Kalındı Acele mi Ediliyor? Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58).
Gülözge, G. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaratıcılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güneştekin, F. (2011). İlköğretim 1-5. Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcılığının Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Gürsoy, D. (2013). Yiyelim İçelim, Tarihinin Bilelim - Dünden Bugüne Gastronomi. İstanbul: Oğlak Yayıncılık. https://www.nadirkitap.com/yiyelim-icelim-tarihinin- bilelim-dunden-bugune-gastronomi-deniz-gursoy-kitap4861352.html adresinden erişildi.
Güzel, G. (2009). Gastronomi ve İnovasyon. İz Atılım Üniversitesi Dergisi, (8), 28-29. http://kurumsal.library.atilim.edu.tr/shares/kurumsal/files/IZ/8/#p=31 adresinden erişildi.
Hatipoğlu, A. (2010). İnançların Gastronomi Üzerine Etkileri: Bodrum’daki Beş Yıldızlı Otellerin Mutfak Yöneticilerinin Görüşlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Hatipoğlu, A. (2014). Osmanlı Saray Mutfağı’nın Gastronomi Turizmi Çerçevesinde İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Hegarty, J. A. ve O’Mahony, G. B. (2001). Gastronomy: A phenomenon of cultural expressionism and an aesthetic for living. International Journal of Hospitality Management, 20(1), 3–13.
Hennessey, B. A. ve Amabile, T. M. (1987). Creativity and Learning: What Research Says to the Teacher. ERIC Document Reproduction Service No. ED 312-835. Advance online publication. doi: http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED312835.pdf adresinden erişildi.
Hergüner, G., Arslan, S. ve Dündar, H. (2002). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Okul Deneyimi Dersini Algılama Düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(11), 44–58.
Horng, J.-S. ve Hu, M.-L. (2008). The Mystery in the Kitchen: Culinary Creativity (C. 1- 2, C. 20). Creativity Research Journal. doi:10.1080/10400410802060166
İşleyen, T. ve Küçük, B. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Düşünme Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 199-208.
Karaçelik, S. (2009). Okul Öncesi Öğretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Düşünme Beceri Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Kaya, O. ve Yurtseven, H. R. (2010). Eko gastronomi ve sürdürülebilirlik. O. E.
Çolakoğlu (Ed.), (ss. 57-65). 11.Ulusal Turizm Kongresi, sunulmuş bildiri, Ankara : Detay Yayıncılık.
Keleşoğlu, S. (2017). Öğretmen Eğitiminde Yaratıcı Düşünme ve İnovasyon Eğitim Programının Tasarımı, Denenmesi ve Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kemer, A. K. (2011). Otellerde Çalışan Mutfak Personelinin ve Aşçılık Alanında Yüksek Öğrenim Gören Öğrencilerin Moleküler Gastronomi Konusundaki Bilgi ve Görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kesı̇cı̇, M. ve Önçel, S. (2015). Aşçıların Meslek Özerkl kler İle Yaratıcılık Süreci İlişkisi. İşletme Fakültesi Dergisi, 16(1), 23-45.
Kiper, S. (2016). Anaokuluna Devam Eden 48-71 Ay Aralığındaki Çocukların Yaratıcılık Düzeyleri İle Sosyal Becerileri Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Kivela, J. ve Crotts, J. (2006). Tourism and Gastronomy: Gastronomy’s Influence on How Tourists Experience a Destination. Journal o f Hospitality and Tourism Research, 30, 354-355.
Konak, A. (2008). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Sanatsal Yaratıcılık Düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Linden, E., McClements, D. J. ve Ubbink, J. (2008). Molecular Gastronomy: A Food Fad or an Interface for Science-based Cooking? Food Biophysics, 3(2), 246-254. Nebioğlu, O. (2016). Yerel Gastronomik Ürünlerin Turizmde Kullanılmasını Etkileyen
Faktörler. (Yayımlanmamış doktora tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Öncü, T. (1992). Yaratıcılığın Betimlenmesi Ve Yaratıcılık Üzerine Çevresel Etkiler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 14(1), 255-264.
Öncü, T. (2000). Anasınıfı (6 Yaş) Düzeyindeki Çocukların Şekilsel Yaratıcılıklarının Cinsiyet Değişkeni Açısından Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Dergisi, 40(1-2), 25-34.
Öney, H. (2013). Gastronomi Turizmi: Alternatif Turizm. (S. Bahçe, Ed.) (1. bs.).
Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
http://hedefaof.com/documents/Ders_kitaplari/tsh102u.pdf adresinden erişildi. Öney, H. (2016). Gastronomi Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme / an Evaluation on
Gastromy Education. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 193-203.
ÖSYM. (2017a). 2017 Merkezi Yerleştirme İle Öğrenci Alan Yükseköğretim Lisans Programları Kataloğu. Ankara: Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi.
ÖSYM. (2017b). 2017 Merkezi Yerleştirme İle Öğrenci Alan Yükseköğretim Önlisans Programları Kataloğu. Ankara: Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi.
Özden, Y. (2003). Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Özer, Z. (1991). Yaratıcılığa Giden Yolda Beyin Fırtınası. Bilim ve Teknik, (348), 50. Özerbaş, M. A. (2011). Yaratıcı düşünme öğrenme ortamının akademik başarı ve
bilgilerin kalıcılığa etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 675-705.
Öztunç, M. (1999). Yaratıcı Düşünce Üzerinde Ailenin Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Öztürk, Y. ve Görkem, O. (2011). Mutfak Dalı Öğrencilerinin Mesleki Yeterliklerinin Değerlendirilmesi: Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 69–89.
Özyurt, M. (2011). Özel Okula Devam Eden İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Yaratıcılık Düzeyleri İle Sbs Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesİ. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
San, İ. (1979). Yaratıcılık, Iki Düşünce Biçimi Ve Çocuğun Yaratıcılık Eğitimi. Ankara Ünversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 12(1-4), 177-190.
Santich, B. (2004). The Study of Gastronomy and Its Relevance to Hospitality Education and Training. International Journal of Hospitality Management, 23(1), 15-24. Sarıoğlan, M. (2012). Türkiye’de Gastronomi Eğitiminin Mevcut Durumu ve
Geliştirilmesine Yönelik Bir Model Önerisi. Education for Active Ageing and Active Citizenship içinde (ss. 141-145). IV. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, sunulmuş bildiri, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi. Sarıoğlan, M. (2014). A Theoretical Research on the Constraints of Development of
Gastronomy Education in Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 260-264.
Scarpato, R. (2002). Gastronomy as a tourist product: the perspective of gastronomy studies. Tourism and Gastronomy. (A.-M. Hjalager ve G. Richards, Ed.). London: Routledge.
S.Çapan, A. (2014). Beyin Temelli Öğrenme Yaklaşımına Göre Hazırlanan Bır Eğitim Programının 5 Yaş Çocuklarının Yaratıcılık Becerilerıne Etkisınin İncelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Sevimli, A. D. (2015). Yaratıcılık ve Sanat Bağlamında Sinema Bir Örnek: Akira Kurosawa. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sözer, A. N. ve vd. (2002). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Lisansüstü Eğitim Kalitesinin Arttırılmasına Yönelik Bir Alan Araştırması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 41-65.
Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. İstanbul: Evrim Yayınları.
Sünnetçioğlu, S. ve Özkök, F. (2017). Güzel, Özgün ve İyi Yemeğin Peşindeki Yolculuk: Gastronomi. Journal of Awareness, 2, 585–596.
Tanır, F., Şaşmaz, T., Beyhan, Y. ve Bilici, S. (2001). Doğankent Beldesinde Bir Tekstil Fabrikasında Çalışanların Beslenme Durumu. Türk Tabipleri Birliği Mesleki
Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 22-25.
http://www.ttb.org.tr/MSG/dergi/temmuz07/dogankent.pdf adresinden erişildi. Tayfun, A. ve Kara, D. (2008). Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesinde Okuyan
Öğrencilerin Okul Deneyimi Derslerine Yönelik Tutumları. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 103-116.
T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi. (2017). İKÜ’de Gastronomi ve Mutfak Sanatları Okumak. Gastronomi ve Mutfak Sanatları. 3 Kasım 2017 tarihinde http://www.iku.edu.tr/7/1521/gastronomi-ve-mutfak-sanatlari.html adresinden erişildi.
Tekin, M. (2008). Orta Öğretimde Öğrenim Gören Öğrencilerden Spor Yapan ve Yapmayanlar Arasındaki Yaratıcılık ve Çoklu Zekâ Alanlarının Araştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tekin, M. ve Taşğin, Ö. (2009). Analysis of the creativity level of the gifted students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1088–1092.
Temizkalp, G. (2010). Öğretmen Adaylarının Yaratıcılık Düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
Torrance, E. P. (1974). Torrance Test of Creative Thinking, Verbal Tests Forms A And B (Figural A& B),. Scholastic Service Inc. Il Bensenville.
Torrance, E. P. (2004). Great Expectations: Creative Achievements of the Sociometric Stars in a 30-Year Study. The Journal of Secondary Gifted Education, 16(1), 5- 13. http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ682714.pdf adresinden erişildi.