Küresel dünyada ve Avrupa Birliği’nde hızla yatırım çekme arzusundaki çoğu ülke gibi Türkiye de vergi oranlarını gittikçe indiren ülkeler kervanına katılmıştır. 2002-2004 yıllarında kurumlar vergisi oranı %33 iken 2005 yılında
%30’a ve son olarak da 2006 yılından itibaren uygulanmak üzere %20’ye indirilmiştir. Kurum kazançları ve istihdam üzerindeki yüksek vergiler Türkiye'nin AB üyesi Doğu Avrupa ülkelerine göre cazibesini azaltan faktörlerin başında gelmekteydi. Kurumlar vergisindeki indirimle yabancı sermaye girişinin önündeki önemli bir engel kaldırılmaktadır. Ancak, indirim sonrası Türkiye'nin kurumlar vergisi oranı AB ortalamasının (%31,2) altına inmekle beraber Birlik’e en son üye olan Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinden Polonya ve Slovakya (% 19), Macaristan’ın (% 16) vergi oranı üzerinde kalmaya devam etmektedir. Bu bakımdan Türkiye’nin çok da fazla bir rekabet üstünlüğü elde edemediğini ve haksız rekabete maruz kalmaması için ya kurumlar vergisi oranlarında tekrar bir ayarlamaya gitmesi ya da oran ile sağlayamadığı rekabet avantajını farklı uygulamalar ile sağlaması gerektiği söylenebilir.
büyümenin finansmanı için önemli bir kaynak teşkil etmekle birlikte, özellikle kısa vadeli dolaylı sermaye hareketlerinin derin mali krizlere neden olduğu da bilinmektedir. Küreselleşme ile birlikte, çokuluslu şirketlerin hareketliliği, sermayenin yerleşim yeri cazibesini sürdürmek amacıyla kurumlar vergisini azaltmak için hükümetler üzerine baskı koymaktadır.
Türkiye’de en önemli ekonomik sorunlardan biri de sermaye eksikliğidir.
Türkiye’de 24 Ocak 1980 tarihinde yürürlüğe konan Ekonomik İstikrar Önlemleri Paketi ile uluslar arası sermayenin piyasa serbestisi ve uluslar arası ve yerli piyasada emeğe karşı güçlendirilmesi sağlanarak bu durum aşılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda; faiz oranları üzerindeki denetim kaldırılarak serbest faiz politikasına yer verilmiş, Türk dış ticaret sisteminin temel unsurlarından olan kotalar kaldırılmış, harcamalar reel kaynaklara dayandırılıp istikrarlı bir kalkınmanın sağlanması için vergi kanunlarında da bir dizi değişmeler yapılmış187, 1984 yılında döviz ticareti serbestleştirilmiş, 1985 yılında Merkez Bankası açık piyasa işlemleri yapmaya başlamış, 1986 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası kurulmuş, 1989 yılında ise sermaye hareketleri serbest bırakılmış ve döviz kurunda konvertibilite sağlanması aşamasına gelinmiş188, sonuç olarak dış ticaret ve sermaye hareketleri üzerindeki sınırlamaların çoğu kaldırılmıştır.
24 Ocak kararlarını izleyen dönemde özellikle ihracata yönelik üretim yapan özel sektör ile finansal gelirlerin üzerindeki vergi yükünü düşürmek ve iç piyasada ihraç edilebilir mal fazlası yaratmak için toplam talebi kısmak amacıyla çeşitli
187 Halil SEYİDOĞLU, Türkiye’de Sanayileşme ve Dış Ticaret Politikası, Ankara, Turhan Kitabevi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar:2, 1982, s.164-165.
188 YILDIZ, op.cit., s.184.
vergisel düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Yapılmış olan bu düzenlemeler daha çok dış dünya ve Gümrük Birliği ile AT ülkeleri ile olan ilişkilere uyum sürecinde özel sektörün rekabet gücünü yükseltmeyi hedeflemiştir.189
Ekonomide başlayan bu liberalleşme hareketi sonucu, Türkiye dış pazarlardan pay alma yarışına katılmış ve değişen dünya düzenini yakalama çabasına girmiştir. Ancak dışa açılma ile başlayan bu finansal liberalizasyon süreci ekonomiyi kısa vadeli spekülatif sermayenin olası etkilerine açık hale getirmiş ve 1991 Körfez Krizi, 1998 Asya ve Rusya Krizleri ile 1994, 2000 ve 2001 yıllarında Türkiye’de yaşanılan ekonomik krizler nedeniyle ülkemizden önemli ölçüde sermaye çıkışı yaşanmıştır. 1990’lı yıllarda sermaye hareketlerinin sürekli dalgalanmalar gösterdiği, önemli ve güvenilir fon miktarları sağlayamadığı görülmektedir. Bu durumda 1990 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılarak, pek çok küçük bağımsız ülkenin kurulması ile birlikte ucuz işgücü piyasasının oluşması, işgücünü hammadde olarak kullanan sermayenin/yatırımların bu ülkelere doğru yönelmesinde etkili olduğu söylenebilir. Türkiye açısından ise 1996 yılı itibariyle yürürlüğe giren Gümrük Birliği ile beraber, ülkemize yönelen sermaye hareketlerinde, özellikle de doğrudan yatırımlarda beklenilen artışlar gerçekleşmemiştir.190 Sonuç olarak;
sermaye hareketlerinin önündeki engellerin kaldırılması yönünde yapılan mevzuat değişiklikleri ile doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye çekilmesi bakımından istenen ilerleme sağlanamamıştır. Türkiye’den yurtdışına sermaye çıkışlarının ya da istenen sermayenin çekilmemesinin nedenleri arasında; ekonomik ve siyasi istikrarsızlık, yolsuzluk, hantal bir bürokratik yapının varlığı, fikri ve
189 ENGİN, op.cit., s.68.
190 YILDIZ, op.cit., s.177.
mülkiyet hakları ile ilgili uluslar arası standartların etkin bir şekilde uygulanmaması, yatırım teşviklerinin yapılmamasının yanı sıra vergi planlamasının düzgün yapılmaması gibi vergisel sorunlar da yer almaktadır. Dolayısıyla, Türkiye’nin yabancı sermaye yatırımlarını çekme potansiyeli yüksek olmasına karşın somut olarak sermaye girişinin sağlanması için geniş pazar olanakları, genç nüfusun varlığı, Avrupa Birliği’ne girme potansiyeli ve liberal bir yabancı sermaye mevzuatı olması, ülkeye önemli ölçüde yabancı sermaye girişi için yeterli olamamaktadır. Türkiye öncelikle stratejik bir sanayi, ticaret ve vergi politikası oluşturarak bu alanda şirketleşmeyi ve sermayeyi özendirici yapılanma arayışı içinde olmalıdır. Bunun için de rekabeti engellemeyecek teşvikler ile vergi mekanizmalarının geliştirilmesi gerekmektedir. Ancak vergi düzenlemelerinin etkilerinin sınırlı olduğuna dair çalışmalar da bulunmaktadır. Türkiye’de vergi idaresinin etkinliği açısından, hem nitelikli personel istihdamı hem de prosedürlerin mümkün olduğunca kısaltılması, yabancı sermayenin çekilmesi açısından da etkili olabilecektir. Ayrıca geçmişe yönelik vergi düzenlemelerine gidilmemesi, vergilemede istikrarın sağlanması ve şeffaflık önem taşımaktadır. Yani vergi ilkelerine uygun bir sistem oluşturulması gerekmektedir.
SONUÇ
Günümüzde yaşanan küreselleşme sürecindeki olumlu gelişmeler vergiyi uluslar arası ticaret ve yatırım kararlarında önemli bir faktör haline getirmiştir.
Küresel ekonomik entegrasyonlarla birlikte çağdaş devletlerin vergi toplama yetkileri sınırlanmış ve optimal vergi tabanı tesis etme imkanları giderek zorlaşmıştır.
Ekonomik entegrasyon konusunda daha fazla yol alınabilmesi için, Avrupa Birliği’nde etkin bir Avrupa maliye politikasının ve bunun da en önemli koşulu olan etkin bir vergi politikasının oluşturulması gerekmektedir.
Avrupa Birliği’nde dolaysız vergiler ile ilgili çalışmalar ancak 1960’ların sonunda başlamıştır. Öncelikle ortak pazarın ve ekonomik bütünleşmenin önünde daha büyük bir engel oluşturulduğu düşünülen dolaylı vergilerin uyumlaştırılması konusuna ağırlık verilmiştir. Ancak yaşanan küreselleşme ve ekonomik liberalleşme ile birlikte ekonomik rekabet gücünü korumayı ve üye ülkelerin refahlarını artırmayı hedefleyen ve bu hedefler doğrultusunda 2000 yılında Lizbon Stratejisi’ni ortaya koyan Avrupa Birliği, bu çerçevede kurumlar vergisi yakınlaştırma çalışmalarına son yıllarda ivme kazandırmıştır. Bunun nedenleri arasında, AB içinde Tek Pazarın kurulmasının unsurlarından biri olan sermayenin serbest dolaşımının gerçeklesmesi açısından kurumlar vergisinin uyumlaştırılmasının önem taşıdığının son yıllarda daha fazla vurgulanmaya başlanmasıdır. Üye ülkelerin kurumlar vergisi yasalarında verginin kapsamı, matrahı ve oranları arasında farklılıklar bulunması kurumların karları üzerinde daha az ya da daha çok vergi yükü oluşmasına yol açar. Bu durum
şirketlerin kuruluş ve yatırım yerlerinin seçimini etkiler ve daha az vergi yükü üstlenecekleri kuruluş ve yatırım yerini tercih etmelerine sebep olur. Bu şekilde sermayenin daha avantajlı görünen ülke veya bölgelerde toplanması durumu ortaya çıkabilir. Diğer taraftan, üretim maliyetlerinde farklı vergi miktarları bulunduran üreticiler ortak pazarda eşit rekabet şartlarında yarışmamış olacaklardır. Bu kapsamda AB, kurumlar vergisi ile ilgili 1962 yılında yayınlanan Neumark Raporu ile çıktığı yola 5 direktif, 1 tahkim antlaşması, şirketlerin vergilendirilmesinde eylem kodu ve son olarak da ortak konsolide vergi matrahı çalışmaları ile devam etmektedir. Bu çalışmaların sonucunda; Komisyon’un COM(2001)-260 numaralı genelgesinde de belirttiği üzere; uzun dönemde amaçlanan durum gerçekleştiğinde, herhangi bir şirketin değişik üye ülkelerdeki tüm gelirinin hesaplanması tek bir kurallar bütününe göre yapılacak ve vergilendirmeye yönelik birleştirilmiş mali tablolar oluşturulacaktır. Böylece; şu andaki 27 ayrı vergi sisteminden kaynaklanan uyum maliyetleri büyük ölçüde azalacak, transfer fiyatlandırması sorunları ortadan kalkacak, kar- zarar tespitinde/hesaplamalarında Birlik genelinde ortak kurallar geçerli olacak, uluslar arası kısıtlayıcı işlemlerin çoğu basitleşecek ve çifte vergilendirme ile ayrımcı vergilendirme sorunları ortadan kalkacaktır. Bütün bunlar ortak pazarın etkinlik kazançlarını ve sınır ötesi yararlı ekonomik işlemlerini artırarak, Birlik içindeki işletmelerin rekabet etme gücünün geliştirilmesine önemli katkı sağlayacaktır.191 Ancak bu konuda ortak karar alma sürecindeki “oybirliği”
kuralının, en azından bazı vergi konuları için “nitelikli oy çokluğu” şeklinde değiştirilmesi daha yararlı olacaktır. Çünkü hali hazırda var olan oybirliği
191 COM (2001)-260, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2001/com2001_0260en01.pdf.
Erişim:23.05.2007.
mekanizması ile uyumlaştırma için gerekli kararların alınması, gittikçe artan üye sayısı ile hiç de kolay olmayacaktır.
Vergi uyumlaştırması bir araç olarak, Avrupa Birliği’ne gelecekte tam üye olması söz konusu olan Türkiye’nin Toplulukla ilişkileri açısından da önemlidir.
Tam üyelik yolunda vergilendirme faslının müzakereye açılması ile beraber uyumun derecesi de önem kazanacaktır. Bu bakımdan, AB vergi uyumlaştırmasında bugün gelinen aşamanın ve daha ileri bir ekonomik bütünleşme için yapılacak çalışmaların izlemesi ve önlemlerin alınması, gerekli mevzuat değişikliklerinin yapılması gerekmektedir. Örneğin, Avrupa bütünleşmesi süreci ilerledikçe üye ülkelerin vergilendirme yetkilerine getirilen sınırlamaların kapsamı daha da genişleyecektir.
Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler sadece Türk Hukuk sistemini oluşturan yasalar ile değil, Topluluk kurumlarının işlemleri ile de konulabilecek, değiştirilebilecek ya da kaldırılabilecektir. Vergiler konusunda AB’nin uyumlaştırma amacıyla çıkardığı direktifler her ne kadar ülkeler açısından doğrudan uygulanabilir olmasa da ATAD içtihatlarına göre doğrudan etkilidirler. Bu bakımdan Türkiye’nin tam üyeliği ile beraber anayasal vergilendirme yetkisi ile çakışma olmaması ve sorunların yaşanmaması açısından Topluluk hukukuna uygun değişikliklerin yapılması gerekecektir. Bunların başında anayasamızda yer alan vergilendirme yetkisi ile ilgili maddelerin (6. ve 73. maddeler) bu yetkinin AB organlarına devri ile hususları içerecek şekilde değiştirilmesi gelmektedir.
AB’ye uyum kapsamında Türkiye’de kurumlar vergisi alanında gerçekleştirilen son gelişmelerden biri de 13.06.2006 tarihinde kabul edilen 5520
Sayılı KVK’nın kabul edilmesidir. Bu kanun ile birlikte kurumlar vergisi oranı
%20’ye indirilmiştir. Türkiye’de yatırım yapan yatırımcılar üzerindeki kurumlar vergisinin düşürülmesi Türkiye’nin daha fazla yabancı doğrudan yatırım çekmek için rekabet etmesine yardım edecektir. Ancak yine de Türkiye’nin rekabet üstünlüğü sağlaması ya da sağladığı üstünlüğü koruması bakımından son iki genişleme süreci ile Birlik’e katılan ülkelerdeki düşük kurumlar vergisi oranları ve gelişmeleri yakından takip etmesi yararlı olacaktır.
AB içinde vergi rekabetini olumsuz etkileyecek nitelikteki vergi teşvikleri yapmak, devlet yardımı sağlamak yasaktır. Türkiye’de yatırımlar ve özel sermaye üzerinde uygulanan birçok teşvik, özellikle de yeni KVK ile AB’ye uyum kapsamında ya kaldırılmış ya da kapsamı daraltılmıştır. Bu bağlamda yapılan en önemli değişiklik ise “Yatırım İndirimi” uygulamasının kaldırılması olmuştur. Bu bakımdan Türkiye’nin mevzuatında tüm yükümlülere eşit muameleyi sağlayacağının garantisini veren hükümlere yer vermesi, uluslar arası piyasalarda güven açısından çok önemlidir. Zararlı vergi rekabetine yol açacak her türlü ayrımcılığın önlenmesi ve mali hükümlerin tarafsız uygulanması ve kötüye kullanılmaması gerekmektedir.
Uyum kapsamında yapılacak mevzuat değişikliklerinde, Komisyon tarafından hazırlanan ve gelişimi ortaya koyan ilerleme raporlarının göz önünde bulundurulması yerinde olacaktır. Bu bakımdan olası kurumlar vergisi düzenlemelerinin Eylem Kodu hükümleri ile uyumlu olması sağlanmalıdır.
Yaklaşık yarım asırlık Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinde üyelik yolunda önemli adımlar atılmış ve atılmaya da devam etmektedir. Bu adımlar arasında Türk vergi mevzuatının Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlaması için yapılan düzenlemeler de yer almaktadır. Bu düzenlemelerin ve bunların Türkiye ekonomisi üzerine etkilerinin incelendiği bu tez çalışmasında sonuç olarak; Türkiye’de kurumlar vergisi ile ilgili uyumlaştırmalar yapıldıkça, hem tam üyeliğe giden süreçte Türkiye ile AB arasında müzakere sürecinde önemli sorunların yaşanmayacağı hem de küreselleşmenin yoğun olarak yaşandığı bir ortamda artan vergi rekabetinin olumsuz etkilerinin en aza indirilmesinin sağlanacağı değerlendirilmektedir.
KAYNAKÇA
KİTAPLAR
AKDOĞAN Abdurrahman, Kamu Maliyesi, Ankara, Gazi Kitabevi, 8. Baskı, 2002.
BİLİCİ Nurettin, Türkiye Avrupa Birliği İlişkileri, Ankara, Seçkin Yayınları, İkinci Baskı, 2005.
BİLİCİ Nurettin, Vergi Hukuku, Ankara, Seçkin Yayınları, Onaltıncı Baskı, 2007.
ÇAĞAN Nami, Avrupa Topluluğu Vergi Politikasının Hukuki Çerçevesi, Ankara, ATAUM Yayınları, 1988.
ÇAPANOĞLU GENÇAY Sema, Avrupa Birliği’nin Vergi Politikası, İstanbul, İktisadi Kalkınma Vakfi Yayınları, 15 Soruda 15 AB Politikası Serisi, No:3, Eylül, 2003.
DALE Arthur, Tax Harmonisation in Europe, London, London Taxation Publishing Company Limited, 1963.
ENGİN İsmail, Vergi Rekabeti, Ankara, SPK Yayınları, Yayın No: 198, 2006.
EYÜPGİLLER S.Saygın, Uluslar arası Zarar Verici Vergi Rekabeti ve Vergi Cennetleri, Ankara, 2002.
GÜNUĞUR Haluk, Türkiye Avrupa Birliği İlişkileri-Anlaşmalar, Kararlar, Belgeler, Uyum Yasaları, Ankara, EKO Avrupa Ekonomik Danışma Merkezi, 2003.
GÜNUĞUR Haluk, Avrupa Birliğinin Kurucu Antlaşmaları, Ankara, EKO-Avrupa Ekonomik Danışma Merkezi Yayını, 2005.
HOŞYUMRUK Şennur, Vergi Cennetleri, Tercihli Vergi Rejimleri ve Zarar Verici Vergi Rekabetinin OECD Ülkeleri ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Eskişehir, T.C Anadolu Üniversitesi Yayınları No:1459, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 775, 2003.
KIZILOT Şükrü, KILIÇ Cem, MÜDERRİSOĞLU Okan, AB Yolunda Mali Dünyamız, Ankara, TİSK Yayınları, 2.Baskı, Temmuz, 2006.
METHİBAY Yaşar, Avrupa Topluluğu’nda Vergi Uyumlaştırması ve Türk Kurumlar Vergisi, Ankara, Turhan Kitabevi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar:4, 1996.
Office for Offical Publications of the EC, Tax Policy in the EU, Series:Europe on the Move, Luxemburg, 2000.
ÖNCEL Mualla, KUMRULU Ahmet, ÇAĞAN Nami,Vergi Hukuku, Ankara, Turhan Kitabevi, Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 11.Bası, 2003.
ÖZDEMİR Biltekin, Küreselleşme Bağlamında Türk Vergi Sisteminin Değerlendirilmesi, Ankara, Maliye ve Hukuk Yayınları, Kasım, 2006.
SEYİDOĞLU Halil, Türkiye’de Sanayileşme ve Dış Ticaret Politikası, Ankara, Turhan Kitabevi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar:2, 1982.
SULLIVAN K. Clara, The Search for Tax Principles in the European Economic Community, Cambridge, The Law School of Harvard University Pres, 1963.
TOBB, Vergilemede Global Eğilimler-AB ve Türk Vergi Sistemi, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara, TOBB Genel Yayın No:359- BÖM- 59, Mayıs, 2001.
TOKATLIOĞLU YILDIZ, Mircan, Avrupa Birliğinde Maliye Politikası ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme, İstanbul, Alfa Basım, 1.Baskı, Mart, 2004.
TÜRK İsmail, Kamu Maliyesi, Ankara, Turhan Kitabevi, 4.Baskı, 2002, s.214.
TÜSİAD-TİSK, Avrupa ‘da Girişimciliğin Özendirilmesi ve Yaygınlaştırılması (UNICE Kıyaslama Raporu), TÜSİAD Yayın No:TÜSİAD-T/99-12/270, TİSK Yayın No:194, Mart, 2000.
ULUATAM Özhan, METHİBAY Yaşar, Vergi Hukuku, Ankara, İmaj Yayıncılık, 4. Baskı, 2000.
YALTI SOYDAN, Billur, Avrupa Birliğinde Dolaysız Vergiler, İstanbul, Beta Basım A.Ş, 1.Baskı, Kasım 2002.
YILDIZ Habib, Küreselleşmenin Vergileme Üzerine Etkileri ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme, Ankara, Seçkin Yayınları, 2005.
MAKALELER
ARSLAN Murat Cenk, AYKUTLU Fercan, “Off-Shore (Kıyı Ötesi) Bankacılığı ve Türkiye Uygulaması”, Türmob Sirküler Rapor Kitapları, Sayı:29, Ankara, 1999.
BROCHER Jens, JENSEN Jesper, SVENSSON Patrik, SORENSEN Peter Birch,
“The Dilemmas of Tax Coordination in the Enlarged European Union”, IFIR Working Paper Series, No:2006-11, Ekim, 2006.
BOZKURT L. Batuhan, “Avrupa Birliği’nde Kurumlar Vergisi”, Maliye Dergisi, Sayı:150, Ocak-Haziran, 2006, ss.90-106.
CNOSSEN Sijbren, “Tax Policy in the European Union- A Review of Issues and Options”, Maastricht University Press
DE BONY Elizabeth, “Corporate Taxes:Slow Ahead Towards Harmonisation”, EIU European Policy Analyst, March, 2003, ss.76-85.
DEPREZ Johan, “International Tax Policy: Recent Changes and Dynamics Under Globalization”, Journal of Post Keynesian Economics, Spring, 25 (3), s.(367- 382).
HAMAEKERS Hubert, “AB Vergi Politikasındaki Gelişmeler ve Türkiye Uygulaması”, Türkiye III. Vergi Kongresi Türk Vergi Sisteminin Uluslar arası Boyutları Konferansı, İstanbul, İstanbul Yüksek Ticaret ve Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Mezunları Derneği Yayınları, 23- 24 Mayıs 1996.
KEEN Michael, “The Welfare Economics of Tax Coordination in the European Community”, The Economics of Tax Policy, ed. Michael P. Devereux, Oxford, Oxford University Press, 1996, (ss.189-214).
MINTZ Jack, “The Corporation Tax”, The Economics of Tax Policy, ed.
Michael P. Devereux, Oxford, Oxford University Press, 1996, (ss.137-187).
RADAELLI M. Claudio. , “The Code of Conduct Against Harmful Tax Competition”, Public Administration, 2004, 81(3), ss.513-533.
SAĞLAM, Metin, “Avrupa Birliği’nde Kurumlar Vergisinin Uyumlaştırılmasına İlişkin Düzenlemeler ve Son Öneriler”, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:291, Kasım, 2005.
SARAÇOĞLU Fatih,”Vergilendirme Yetkisi ve Türkiye Avrupa Birliği İlişkileri”,Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, C.5,Sayı:3,Kış 2003.
SINN Hans-Werner, “Tax Harmonisation and Tax Compansation in Europe”, NBER Working Series, No:3248, Ocak, 1990.
SORENSEN Peter Birch, “The Future of Company Taxation in the European Union”, Comments by Professor Peter Birch Sørensen on the speech given by EU Tax Commissioner Frits Bolkestein at the conference on 'Tax Policy in the European Union' in Rotterdam, 18 October 2001, http://www.econ.ku.dk/pbs/diversefiler/Bolkestein.pdf, (20/05/2007).
TAVŞANCI Aykut, “Vergilendirme Yetkisinin Anayasal Sınırları ve 1982 Anayasası”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:203, Ağustos, 2005, ss.134-151.
TUNÇER Mehmet, “Avrupa Birliği Vergi Uyumlaştırması Politikası”, Avrupa Birliği Ortak Politikalar ve Türkiye; Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Politikaların Uyumlaştırılması, Editörler; Muhsin KAR, Harun ARIKAN, İstanbul, Beta Yayınları, 1.Bası, Ekim, 2003.
VANISTENDAEL Frans, “Avrupa Birliği Vergilendirme Yetkisi Üzerine Bir Not”, (Çeviren: Savaş Çelik),Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:173, Şubat, 2003.
YAVAŞLAR BAŞARAN Funda, “Sınır Ötesi Devir Yoluyla Birleşmelerde Kurumlar Vergisi-AB Hukuku ile Karşılaştırmalı Bir Çalışma-“, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:291, Kasım, 2005, ss.118- 129.
YÜCE Mehmet, YÜCEL Rahmi, “AB’ye Üyelik Sürecinde Vergi Politikalarının Uyumlaştırılması”, AB Yolunda Türkiye: Müzakere Sürecinin Ekonomi Politiği, Editör: DİKKAYA Mehmet, İstanbul, Alfa Aktüel, 2006, ss.99- 141.
BELGELER
♦ Marks & Spencer plc v David Halsey (United Kingdom), Case 446/03,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:62003J0446:EN:HTML>, erişim: 20/07/2007.
♦ Bosal Holding BV v. Staatssecretaris van Financiën, Case 168/01, ECR
(2003),
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2003/c_264/c_26420031101en00080008.
pdf>, erişim: 15/05/2007.
♦ Comission v. French Republic (Avoir Fiscal), Case 270/83, ECR (1986),
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:61983J0270:EN:HTML>, erişim: 15/05/2007.
♦ OECD, “Harmful Tax Competition-An Emerging Global Issue”, Paris, 1998, s.26-34. <http/www.oecd.org/dataoecd/33/0/1904176.pdf>. erişim:24/02/2006.
♦ “Harmful Tax Competition Note”,
<http://ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/
company_tax/harmful_tax_practises/index_en.htm>. Erişim:12/09/2006.
♦ IP/01/1468, 23.10.2001, Brussels,
<http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?
reference=IP/01/1468&format=HTML&aged=1&language=en&guiLanguage=en
>, erişim: 10/05/2006.
♦ COM (2001)-260,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2001/com2001_ 0260en01.pdf>.
Erişim:23.05.2007.
♦ COM(2001)-582 final,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2001/com2001 0582en01.pdf>
♦ COM(2006)-157,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/com/2006/com2006 0157 en01.pdf>, erişim:
10/02/2007.
♦ COM(2007)-223,
http://ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/company_tax/common_
tax_base/index_en.htm>, erişim: 05/05/2007.
♦ 73/80/EEC,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31973 L00 80:EN:HTML>, erişim:05/09/2006.
♦ 77/799/EEC,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31977L0 799:EN:HTML>, erişim:05/09/2006.
♦ 90/434/EEC,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31990L0 434:EN:HTML>, erişim:05/09/2006.
♦ 90/435/EEC,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31990L0 435:EN:HTML>, erişim:05/09/2006.
♦ 2003/49/EC, <http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32003L00
49:EN:HTML>, erişim: 05/09/2006.
♦ 2004/56/EC,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32004L0 056:EN:HTML>, erişim:05/09/2006.
♦ 2005/19/EC,
<http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32005L00 19:EN:HTML>, erişim:05/09/2006.
♦ OJ C 2, 6.1.1998,
<http://www.eur-lex.europa.eu/JOIndex.do?year=1998&serie=C& textfield2=2&Submit=Search>, erişim: 20/05/2006.
♦ Helsinki Zirvesi Sonuç Raporu,
<http://www.europarl.europa.eu/summits/hel1_en.htm>, erişim:21/03/2006.
♦ Kopenhag Zirvesi Sonuç Raporu,
<http://www.europarl.europa.eu/summits/copenhagen/ co_en.pdf>, s.13, erişim:21/03/2006.
♦ Lizbon Zirvesi Sonuç Raporu, Avrupa Konseyi Resmi İnternet Sitesi,
<http://www.
consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/ec/00100-r1.en0.htm>, erişim:10/09/2007.
♦ 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu,
<http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/mevzuat/
metinx.asp?mevzuatkod=1.5.5520&sourceXmlSearch=>, erişim: 24/03/2007.
♦ Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı,
<http://www.deltur.cec.eu.int/default.asp?lang=0&
pId=4&fId=3&prnId=2&hnd=1&ord=1&docId=343&fop=0>.
♦ 2000 Yılı Katılım Ortaklığı Belgesi,
<http://www.belgenet.com/arsiv/ab/kob_2000.html>, erişim:17/01/2007.
♦ 2001 Yılı Katılım Ortaklığı Belgesi, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sitesi,
<http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort _Belg_2001.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2001 Yılı İlerleme Raporu, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sitesi,
<http://www.abgs.gov.tr/dokumanlar/ilerleme/Turkiye_Ilerleme_Rap_2001.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2002 Yılı İlerleme Raporu, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sitesi,
<http://www.abgs.gov.tr/dokumanlar/ilerleme/Turkiye_Ilerleme_Rap_2002.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2003 Yılı Katılım Ortaklığı Belgesi, Devlet Planlama Teşkilatı Resmi Sitesi,
<http://ekutup.dpt.gov.tr/ab/kob/2003.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2003 Yılı İlerleme Raporu, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sitesi,
<http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Tur kiye_Ilerleme_Rap_2003.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2004 Yılı İlerleme Raporu, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sitesi,
<http://www.abgs.gov.tr/dokumanlar/ilerleme/Turkiye_Ilerleme_Rap_2004.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2005 Yılı Katılım Ortaklığı Belgesi, İktisadi Kalkınma Vakfı Resmi İnternet Sitesi, <http://www.ikv.org.tr/pdfs/KOB-2005-duzeltmee.pdf>, erişim:.
25.03.2007.
♦ 2005 Yılı İlerleme Raporu, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sayfası,
<http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Tur kiye_Ilerleme_Rap_2005.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ 2006 Yılı Katılım Ortaklığı Belgesi, Dışişleri Bakanlığı Resmi Sitesi,<http://www.mfa.gov.tr/NR/rdonlyres/5E459993-FDC9-49D5-BC1A-E9C10718D A40/0/KOB.pdf>, erişim:25.03.2007.
♦ 2006 Yılı İlerleme Raporu, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği Resmi Sayfası,
<http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Tur kiye_Ilerleme_Rap_2006.pdf>, erişim:17/01/2007.
♦ Deloitte Türkiye, “Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu ve Getirdikleri”,
<http://www.deloitte.com/dtt/cda/doc/content/tr-tr_tax_KVK_300107.pdf>, erişim: 26.03.2007.
DİĞER İNTERNET KAYNAKLARI
♦ İktisadi Kalkınma Vakfı resmi internet sitesi,
<http://www.ikv.org.tr/sozluk2.php?ID=1080>, erişim:17/06/2007.