Kavuzsuz Yulaf Öğütme Fraksiyonlarının Biyofortifikasyonda Kullanılan

Genel olarak tüm kepek örneklerinde RVA cihazında karıştırma sırasında β-glukanların yavaş ve kararlı bir şekilde çözünmesinden kaynaklı olarak 45 dakika boyunca viskozitede artışlar görülmüştür. Tüm yulaf örneklerinden elde edilen kaba ve ince kepekler arasında viskozite bakımından farklılıklar istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (p<0.05). Hem Haskara (+) hem de Haskara (-) kavuzsuz yulafından elde edilen ince kepek örneklerinin, aynı örneklerin kalın kepekleri ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak daha yüksek (p<0.05) çözünür glukan içermelerinden dolayı daha yüksek viskozite değeri verdiği belirlenmiştir. (p<0.05). Diğer taraftan; Haskara örneklerinde elde edilen ince kepeklerin viskozite değerleri arasındaki fark önemli değildir. Benzer şekilde, aynı yulaf örneklerinden elde edilen kalın kepeklerin de viskozite değerleri arasındaki fark önemli bulunmamıştır. Dolayısı ile biyofortifikasyonun RVA viskozite değeri üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi olmadığı sonucuna varılabilir.

Şekil 4.2. Kaba kepek ve ince kepek örneklerinin RVA cihazında gösterdiği viskozite gelişimi.

4.2.16. Kavuzsuz Yulaf Öğütme Fraksiyonlarının Biyofortifikasyonda Kullanılan

biyofortifikasyon uygulanmış yulaf örneği, Haskara (+)’nın tam tanesindeki Zn, I ve Se konsantrasyonları sırası ile 33 mg.kg^-1, 43 µg.kg^-1 ve 287 µg.kg^-1 olarak tespit edilmiştir (Çizelge 22). Diğer bir deyişle, Haskara (+) yulaf örneğinin tam tanesindeki Zn, I ve Se konsantrasyonları, Haskara (-) yulaf örneğinin tam tanesindeki Zn, I ve Se konsantrasyonları ile karşılattırıldığında, sırası ile yaklaşık 1.2, 2.7 ve 2.8 kat daha yüksek bulunmuştur.

Çalışmada kullanılan kavuzsuz yulaf örneklerinden valsli değirmende kısa öğütme akışı ve uzun öğütme akışı ile elde edilen öğütme fraksiyonlarının Zn, I ve Se içerikleri Çizelge 35’de verilmiştir.

Çizelge 4.35. Valsli değirmende kısa öğütme akışı ve uzun öğütme akışı ile elde edilen öğütme fraksiyonlarının biyofortifikasyonda kullanılan Zn, I ve Se bakımından içerikleri.

Öğütme Fraksiyonu / Örnek

Zn

(mg.kg^-1) I

(µg.kg^-1) Se (µg.kg^-1)

Toplam UnKA

Haskara (-) 21 g 12 d 77 f

Haskara (+) 28 e 36 bc 222 b

Morgan 24 f 2 d 113 de

Kaba Kepek

Haskara (-) 34 d 18 cd 138 c

Haskara (+) 41 b 47 b 384 a

Morgan 42 b 3 d 216 b

Toplam UnUA

Haskara (-) 18 h 9 d 70 f

Haskara (+) 25 f 22 cd 220 b

Morgan 20 gh 4 d 106 e

İnce Kepek

Haskara (-) 38 c 20 cd 126 cd

Haskara (+) 45 a 75 a 379 a

Morgan 43 ab 11 d 205 b

KA: kısa akış, UA: Uzun akış.

Aynı sütunda farklı harflerle işaretlenmiş ortalama değerler arasındaki farklar istatistiksel olarak önemlidir (p<0.05).

Kavuzsuz yulaf örneklerinin valsli değirmende kısa akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Toplam UnKA’ların Zn içerikleri 21-28 mg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı örneklerin valsli değirmende uzun akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Toplam UnUA’ların Zn içerikleri 18-25 mg.kg^-1 arasında değişim göstermiştir. Ayrıca kavuzsuz yulaf örneklerinin valsli değirmende kısa akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Kaba Kepek’lerin Zn içerikleri 34-42 mg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı örneklerin valsli değirmende uzun akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen İnce Kepek’lerin Zn içerikleri 38-45 mg.kg^-1 arasında değişim göstermiştir.

Haskara (+) ve Haskara (-) kullanılarak valsli değirmende kısa öğütme akışı ile elde edilen Toplam UnKA’ların Zn içerikleri 28 mg.kg^-1 ve 21 mg.kg^-1 iken aynı yulaf örnekleri kullanılarak valsli değirmende uzun öğütme akışı ile elde edilen Toplam UnUA’ların Zn içerikleri sırası ile 25 mg.kg^-1 ve 18 mg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Kontrol örneği olarak kullanılan Morgan kavuzsuz yulaf örneği Zn içeriği ise Toplam UnKA ve Toplam UnUA’lar için sırası ile 24 mg.kg^-1 ve 20 mg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Benzer şekilde, Haskara (+) ve Haskara (-) kullanılarak valsli değirmende kısa öğütme akışı ile elde edilen Kaba Kepek’lerin Zn içerikleri 41 mg.kg^-1 ve 34 mg kg^-1 iken aynı yulaf örnekleri kullanılarak valsli değirmende uzun öğütme akışı ile elde edilen İnce Kepek’lerin Zn içerikleri sırası ile 45 mg.kg^-1 ve 38 mg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Kontrol örneği olarak kullanılan Morgan kavuzsuz yulaf örneği Zn içeriği ise Kaba Kepekve İnce Kepek’ler için sırası ile 42 mg.kg^-1 ve 43 mg.kg^-1 olarak belirlenmiştir.

Kavuzsuz yulaf örneklerinin valsli değirmende kısa akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Toplam UnKA’ların I içerikleri 2-36 µg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı örneklerin valsli değirmende uzun akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Toplam UnUA’ların I içerikleri 4-22 µg.kg^-1 arasında değişim göstermiştir. Ayrıca kavuzsuz yulaf örneklerinin valsli değirmende kısa akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Kaba Kepek’lerin I içerikleri 3-47 µg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı örneklerin valsli değirmende uzun akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen İnce Kepek’lerin I içerikleri 11-75 µg.kg^-1 arasında değişim göstermiştir.

Haskara (+) ve Haskara (-) kullanılarak valsli değirmende kısa öğütme akışı ile elde edilen Toplam UnKA’ların I içerikleri 36 µg.kg^-1 ve 12 µg.kg^-1 iken aynı yulaf örnekleri kullanılarak valsli değirmende uzun öğütme akışı ile elde edilen Toplam UnUA’ların I içerikleri sırası ile 22 µg.kg^-1 ve 9 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Kontrol örneği olarak kullanılan Morgan kavuzsuz yulaf örneği I içeriği ise Toplam UnKA ve Toplam UnUA’lar için sırası ile 2 µg.kg^-1 ve 4 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Benzer şekilde, Haskara (+) ve Haskara (-) kullanılarak valsli değirmende kısa öğütme akışı ile elde edilen Kaba Kepek’lerin I içerikleri 47 µg.kg^-1 ve 18 µg.kg^-1 iken aynı yulaf örnekleri kullanılarak valsli değirmende uzun öğütme akışı ile elde edilen İnce Kepek’lerin I içerikleri sırası ile 75 µg.kg^-1 ve 20 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Kontrol örneği olarak kullanılan Morgan kavuzsuz yulaf örneği I içeriği ise Kaba Kepekve İnce Kepek’ler için sırası ile 3 µg.kg^-1 ve 11 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir.

Kavuzsuz yulaf örneklerinin valsli değirmende kısa akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Toplam UnKA’ların Se içerikleri 77-222 µg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı örneklerin valsli değirmende uzun akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Toplam UnUA’ların Se içerikleri 70-220 µg.kg^-1 arasında değişim göstermiştir. Ayrıca kavuzsuz yulaf örneklerinin valsli değirmende kısa akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen Kaba Kepek’lerin Se içerikleri 138-384 µg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı örneklerin valsli değirmende uzun akış ile öğütülmesi sonucu elde edilen İnce Kepek’lerin Se içerikleri 126-379 µg.kg^-1 arasında değişim göstermiştir.

Haskara (+) ve Haskara (-) kullanılarak valsli değirmende kısa öğütme akışı ile elde edilen Toplam UnKA’ların Se içerikleri 222 µg.kg^-1 ve 77 µg.kg^-1 iken aynı yulaf örnekleri kullanılarak valsli değirmende uzun öğütme akışı ile elde edilen Toplam UnUA’ların I içerikleri sırası ile 220 µg.kg^-1 ve 70 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Kontrol örneği olarak kullanılan Morgan kavuzsuz yulaf örneği I içeriği ise Toplam UnKA ve Toplam UnUA’lar için sırası ile 113 µg.kg^-1 ve 106 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Benzer şekilde, Haskara (+) ve Haskara (-) kullanılarak valsli değirmende kısa öğütme akışı ile elde edilen Kaba Kepek’lerin I içerikleri 384 µg.kg^-1 ve 138 µg kg^-1 iken aynı yulaf örnekleri kullanılarak valsli değirmende uzun öğütme akışı ile elde edilen İnce Kepek’lerin I içerikleri sırası ile 379 µg.kg^-1 ve 126 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Kontrol örneği olarak kullanılan Morgan

kavuzsuz yulaf örneği I içeriği ise Kaba Kepekve İnce Kepek’ler için sırası ile 216 µg.kg

-1 ve 205 µg.kg^-1 olarak belirlenmiştir. Farklı öğütme yöntemlerinin kullanıldığı bir çalışmada üç farklı yulaf örneğinden elde edilen lifçe zengin fraksiyonların Zn içerikleri 22.4-24.0 mg.kg^-1 arasında değişim gösterirken aynı çalışmada zenginleştirilmiş lifçe zengin fraksiyonların Zn içeriklerinin 6.11-6.44 g.kg^-1 arasında olduğu belirlenmiştir (Izydorczyk, 2014a).

Biyofortifikasyon uygulaması yapılmış ve biyofortifikasyon uygulaması yapılmamış Haskara kavuzsuz arpasının valsli değirmende kısa ve uzun öğütme akışı ile elde edilen öğütme fraksiyonlarının mineral konsantrasyonları (Zn, I ve Se) arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (p<0.05).

Sonuçlar olarak, Haskara (-) kavuzsuz yulafı kullanılarak elde edilen Kaba Kepek ile İnce Kepek’lerin Zn, I ve Se içerikleri, Haskara (-) kavuzsuz yulafı tam tanesi Zn, I ve Se konsantrasyonları ile karşılaştırıldığında sırasıyla, 1.3, 1.1 ve 1.3 kat ile 1.4, 1.3 ve 1.2 kat daha yüksek bulunmuştur. Benzer şekilde, Haskara (+) kavuzsuz yulafı kullanılarak elde edilen Kaba Kepek ile İnce Kepek’lerin Zn, I ve Se içerikleri, Haskara (+) kavuzsuz yulafı tam tanesi Zn, I ve Se içerikleri ile karşılaştırıldığında sırasıyla, 1.3, 1.1 ve 1.3 kat ile 1.4, 1.7 ve 1.3 kat daha yüksek tespit edilmiştir.

Biyofortifikasyon uygulaması yapılmış ve biyofortifikasyon uygulaması yapılmamış Haskara yulaf örnekleri kullanılarak elde edilen öğütme fraksiyonlarında biyofortifikasyonun etkisi incelendiğinde; Haskara (+) kavuzsuz yulafından elde edilen Kaba Kepek, Haskara (-) kavuzsuz yulafı kullanılarak elde edilen Kaba Kepek’e göre sırası ile 1.2, 2.6 ve 2.8 kat daha fazla Zn, I ve Se içeriğine; Haskara (+) kavuzsuz yulafından elde edilen İnce Kepek, Haskara (-) kavuzsuz yulafı kullanılarak elde edilen İnce Kepek’e göre sırası ile 1.2, 3.7 ve 3.0 kat daha fazla Zn, I ve Se içeriğine sahiptir.

Biyofortifikasyon ve farklı öğütme akışları ile fraksiyon eldesi yöntemleri kombinasyonunun elde edilen ürünlerdeki Zn, I ve Se içeriklerini incelemek önemlidir.

Bu sebeple Haskara (+) kavuzsuz yulafından elde edilen son ürünlerin (Kaba Kepek ve

İnce Kepek) Zn, I ve Se içerikleri Haskara (-) kavuzsuz yulafının tam tanedeki Zn, I ve Se içerikleri ile karşılaştırılmıştır. Haskara (+) kavuzsuz yulafından elde edilen Kaba Kepek, Haskara (-) kavuzsuz yulafının tam tanesine göre sırası ile 1.5, 2.9 ve 3.8 kat; yine Haskara (+) kavuzsuz yulafından elde edilen İnce Kepek, Haskara (-) kavuzsuz yulafının tam tanesine göre sırası ile 1.7, 4.7 ve 3.7 kat daha yüksek oranda Zn, I ve Se içermektedir.

Ayrıca; biyofortifikasyon uygulanmış tüm yulaf örneklerinden valsli değirmende kısa ve uzun öğütme akışı ile elde edilen tüm öğütme fraksiyonlarındaki Zn, I ve Se içerikleri, biyofortifikasyon uygulanmamış yulaf örneklerinden elde edilen tüm fraksiyonların Zn, I ve Se içerikleri ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak daha yüksek (p<0.05) olduğu tespit edilmiştir (Çizelge 4.37.).

4.2.17. Kavuzsuz Yulaf Öğütme Fraksiyonlarının Biyofortifikasyonda