konusunda cesaretlendirilmelidir.
7.KAYNAKLAR
3. Utian HW, McLean DB, Symonds T ve ark. A methodology study to validate a structured diagnostic method used the diagnose female sexuel dysfunction and its subtypes in postmenopausal women. J Sex Marital Therapy 2005; 31:271-283.
4. Gonzalés M, Viafara G, Caba F ve ark. Sexual function, menopause and hormone replacement therapy (HRT). Maturitas 2004; 48:411-420.
5. Heinemann LAJ, Pothoff P, Heinemann K ve ark. Scale for quality of sexual function (QSF) as an outcame measure for both genders? J Sex Med 2005; 2:82-95.
6. Laumann EO, Paik A, Glasser DB ve ark. A crossnational study of subjective well-being among older women and men: Findings from the Global Study of Sexual Attitudes and Behaviors. Archives of Sexual Behavior 2006; 35:145–161.
7. Brotto LA, Luria M. Menopause, Aging, and Sexual Response in Woman. In: Rowland DL, Incrocci L, Eds. Handbook of Sexual and Gender Identity Disorders, New Jersey: John Wiley
& Sons, Inc, 2008: 251-281.
8. Kömürcü N, Yıldız NK. Menopozda cinsel yaşam. Kadın Cinsel Sağlığı 2007; 173-176.
9. Yeni E. Menopoz ve Cinsellik. In: Kadıoğlu A, Başar M, Semerci İ, Orhan İ, Aşçı R, Yaman MÖ, Çayan S, Usta MF, Kendirci M, Eds. Erkek ve Kadın Cinsel Sağlığı, İstanbul: Türk Androloji Derneği Yayınları 2004: 652-666.
10. Ertüngealp E, Oral E. Yaşlanmanın biyolojisi ve endokrinolojik değişimler. In Ertüngealp E, Seyisoğlu, Eds. Menopoz ve Osteoporoz. İstanbul: Ulusal Menopoz ve Osteoporoz Derneği Yayınları 2000: 11-22.
11. Greendale GA, Lee NP, Arriola ER. The menopause. Lancet 1999; 353: 571-580.
12. Silberstein SD, Merriam GR. Physiology of the menstruel cycle. Cephalalgia 2000; 20: 148-154.
13. Palacios S, Tobar AC, Menendez C. Sexuality in the climacteric years. Maturitas 2002; 43 Suppl 1:69-77.
14. Davis SR. The therapeutic use of androgens in women. J Sterod Biochem Mol Biol 1999;
69:177-184.
15. Zumof B, Strain GW, Miller LK ve ark. Twenty four hour mean plasma estosteron concentration declines with age in normal premenopausal women. J Clin Endokrinol Metab 1995; 80: 1429-1430.
16. Burger HG, Dudley EC, Cui J ve ark. A prospective longitudinal study of serum testosterone, dehydroepiandrosterone sufate, and sex hormone-binding globulin levels through the menopause transition. J Clin Endocrinol Metab 2000 ; 85:2832-2838.
17. Bayram GO, Şahin NO. Histerectomy’s psychosexual effects in turkish women. Sex Disabil 2008; 26: 149-158.
18. Padero MC, Bhasin S, Friedman TC. Androgen supplementation in older women: to much hype, not enought data. J Amr Geriatr Soc 2002; 50:1131-1140.
19. Evlice YE, Tamam L, Karataş G. Menopoz ve tedavi sürecinde ortaya çıkan ruhsal sorunlar.
Anadolu Psikiyatri Dergisi 2002; 3:108-112.
20. Basson R, Berman J, Burnett A ve ark. Report of the international consensus development conference on female sexual dysfunction: definitions and classifications. J Urol 2000;163:888-893
21. Berman JR, Goldstein I. Female sexual dysfunction. Urol Clin North Am 2001;28(2):404-416.
22. Lewis RW, Fugl-Meyer KS, Bosch R. Epidemiology/Risk Factors of Sexual Dysfuntion.
Journal of Sexual Med 2004; 1(1):35-39.
23. Dennerstein L, Dudley EC, Hopper JL ve ark. Sexuality, hormones and the menopausal transition. Maturitas 1997; 26:83-93.
24. Eyler AE, Biggs WS. Sexuality in family medicine. Rakel RE, ed. Textbook of Family Practice. 6th Ed. Philadelphia: WB Saunders; 2002: 1411-1420.
25. Cawood EH, Bancroft J. Steroid hormones, the menopause, sexuality and well-being of women. Physcol Med 1996; 26:925-936.
26. Chen J, Ho SC. Contraseptive status and sexual function of climacteric Chinese woman.
Contraception 1999; 59:85-90.
27. Lobo RA. Androgens in postmenopausal women production, possible role, and replacement options. Obstet Gynecol Surv 2001; 56: 361-376.
28. Hubayter Z, Simon JA. Testıosterone therapy for sexual dysfunction in postmenopausal women. Climacteric 2008; 11:181-191.
29. Tarcan T, Park K, Goldstein I ve ark. Histomorphometric analysis of age related structural changes in clitoral cavernosal tissue. J Urol 1999; 161:940-944.
30. Park K, Goldstein I, Andry C ve ark. Vasculogenic female sexual dysfunction: the hemodynamic basis for vaginal engorgement insufficiency and clitoral erectile insufficiency.
Int J Impot Res 1997; 9:27-37.
31. Holte A, Mikkelsen A. Psycological Determinants of climacteric complaints. Maturitas 1991;
13:205-215.
32. Koster A, Garde K. Sexual desire and menopausal development. A prospective study of Danish women born in 1936. Maturitas 1993; 16:49-60.
33. Öztürk S, Bayık AB, Ergül Ş. Kadınların ve erkeklerin menopoza ilişkin görüşleri. Aile ve Toplum 2007; 2:61-72.
34. Lightner DJ. Female sexual dysfunction. Mayo Clin Proc 2002; 9: 698-702.
35. Goroll HA, May LA, Mulley JB. Approach to menopausal woman. In: Goroll HA, May LA, Mulley JB. Primary Care Medicine: Office evaluation and Management of the Adult Patient.
Philadelphia: Lippincott Company 1995; 623-627
36. Akpınar E, Kapdağlı D, Arabacı F ve ark. Sociodemographic Variables of 40-70 Year Postmenopausal Women Admitted to the Menopause Outpatient Clinic and Applied Quality of Sexual Function Scale. In 12th Regional Conference Wonca Europe ESGP/FM Abstract Book.
Florence. Italy 2006; 248.
37. Varma SG, Oğuzhanoğlu NK, Karadağ F ve ark. Doğal ve cerrahi menopozda depresyon ve anksiyete düzeyleri ile cinsel doyum arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri 2005; 8:109-11.
38. Özkan S. Psikiyatrik Tıp: Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi. 1. Baskı, İstanbul: Roche Yayınları, 1993: 201-220.
39. Lebrun CE, Van der Schouw YT, de Jong FH ve ark. Fat mass rather than muscle strength is the major determinant of physical function and disability in postmenopausal women younger than 75 years of age. Menopause 2006; 13(3):481-486.
40. Lindau TS, Schumm LP, Laumann EO ve ark. A Study of Sexuality and Health among Older Adults in the United States. The New England Journal of Medicine 2007; 357(8):762.
41. Bancroft JHJ. Sex and aging. The New England Journal of Medicine 2007; 357(8):820.
42. Fahami F, Beygi M, Zahraei RH ve ark. Sexual Dysfunction in Menopausal Women and the Socioeconomic State IJNMR 2007; 12(2):61-64
43. Jokinen K, Rautava P, Mäkinen J ve ark. Experience of climacteric symptoms among 42-46 and 52-56-year-old women. Maturitas. 2003; 42-46(3):199-205.
44. Valadares AL, Pinto-Neto AM, Osis MJ ve ark. Sexuality in Brazilian women aged 40 to 65 years with 11 years or more of formal education: associated factors. Menopause 2008;
15(2):221-222.
45. Gerber JR, Johnson JV, Bunn JY ve ark. A longitudinal study of the effects of free testosterone and other psychosocial variables on sexual function during the natural traverse of menopause. Fertil Steril. 2005; 83(3):643-648.
46. Mirzaiinjmabadi K, Anderson D, Barnes M. The relationship between exercise, body mass index and menopausal symptoms in midlife Australian women. International Journal of Nursing Practice 2006; 12:28–34.
47. Uncu Y, Mehmetoğlu H. Aile hekimliğinde klimakterium ve menopoza yaklaşım. In: Bilgel N Eds. Aile Hekimliği, İstanbul: Medikal Yıp Kitapevi 2006: 319-344.
48. Kaufman WD, Slone D, Rosenberg L ve ark. Cigarette Smoking and Age at Natural Menopause Am J Public Health 1980; 70:420-422.
49. Guthrie JR, Smith AM, Dennerstein L ve ark. Physical activity and the menopause experience: a cross-sectional study. Maturitas 1994; 20(2-3):71-80.
50. Akpınar E. Menopoz ve postmenopozal osteoporoza birinci basamak yaklaşımı. Türkiye’de Aile Hekimliği 2006; 1:63-72.
51. Howard JR, O'Neill S, Travers C. Factors affecting sexuality in older Australian women:
sexual interest, sexual arousal, relationships and sexual distress in older Australian women.
Climacteric 2006; 9(5):355-67.
52. İncesu C. Cinsel Yaşam ve Sorunları 1.Baskı , İstanbul: Cinsel Eğitim ve Tedavi Derneği Yayını, 2007: 146-150.
53. Phillips NA. Female Sexual Dysfunction: Evaluation and Treatment. Am Fam Physician 2000; 62:127-142.
54. Zulkefli Mohd NA, Mohd Sıdık S. Prevalence of menopausal symptoms among female teachers in Seremban, Negeri Sembilan. Asia Pacific Family Medicine 2003; 2:235–238.
8. EKLER EK 1.
POSTMENOPOZAL KADINLARDA CİNSEL YAŞAMI DEĞERLENDİRME FORMU 1) Başvuru Tarihi:
10) Eğitim Durumu: £Okur-yazar değil £Okur-yazar £İlkokul £Ortaokul £lise
£Üniversite 16) Ailenin aylık gelir düzeyi: ………..
17)Aile tipi: £ Çekirdek £ Geniş £ Parçalanmış £ Yeniden kurulmuş 18) Herhangi bir sağlık sorununuz var mı?
£Şeker hastalığı £Yüksek tansiyon £Işın tedavisi
£Kemoterapi(ilaçla kanser tedavisi) £Depresyon (çökkünlük) £ Damar tıkanıklığı öyküsü
£ Kolesterol yüksekliği £Ailevi geçen hastalık £Rahim kanseri öyküsü
£Meme kanseri öyküsü ( Eğer varsa £ Kendim £ Anne £ Teyze £ Kız kardeş ) 19)Alışkanlıklar ve halen kullandığı ilaçlar:
£Sigara: ...yıldır,...adet/gün
£Egzersiz: ...dk/...gün/hafta……….egzersiz yapıyorum
£Alkol: ...yıldır,...cinsi içkiden ...bardak/...gün/hafta
£Sürekli Kullanılandığı ilaçlar:...
20)Kaç yıldır menopozdasınız? ...
21) Menopoza girdikten sonra hormon tedavisi aldınız mı? £Evet (………yıldır) £ Hayır 22) Hiç cinsel sorunlar için doktora başvurdunuz mu? £Evet £Hayır
23) Cinsel sorunlar konusunda yardım aldınız mı?
£Evet (Kimden: ……….) £ Hayır
3. Dinlenirken sıkışma,anormal atım, çok hızlı atım, atmama gibi
kalp rahatsızlıklarım oluyor. £ £ £ £ £
4. Bazen bel ağrısı, eklem ağrısı,kol ve bacaklarda ağrı,yaygın sırt
ağrısı gibi eklem ve kas ağrılarım oluyor £ £ £ £ £
5. Öncesinde fiziksel ya da zihinsel aktivite olmaksızın bazen
geceleri de olan beklenmeyen terleme ataklarım oluyor. £ £ £ £ £
6. Baş dönmesi hissim var. £ £ £ £ £
7. Bazen uykuya geçmede zorluk veya kesintili uyuma,kalitesiz
uyku,uykusuzluk gibi uyku problemlerim oluyor. £ £ £ £ £
8. İçsel huzursuzluk,küçük şeylerden çok çabuk sinirlenme gibi
duygular yaşıyorum. £ £ £ £ £
9. Bazen mutsuz hissetme, üzüntülü olma, hemen ağlama, hiç birşey
yapmak istememe gibi depresif duygular hissediyorum. £ £ £ £ £
10. Bazen fiziksel olarak kendimi tükenmiş hissediyorum ve
canlılıktan yoksun olma hissi içindeyim £ £ £ £ £ 16.Cinsel ilişki sırasında ağrı veya başka problemler yaşıyor
musunuz? £ £ £ £ £ £
17.Cinsel ilişki sırasında eşiniz ağrı veya başka problemler
yaşıyor mu? £ £ £ £ £ £
23.Cinsel organlarınız, cinsel isteklerinize veya hayallerinize
normal yanıt veriyor mu? £ £ £ £ £ £
24.Sıklıkla cinsel rüyalarınız hayalleriniz veya istekleriniz
olur mu? £ £ £ £ £ £
25.Eşinizin sıklıkla cinsel rüyaları,hayalleri veya istekleri
olur mu? £ £ £ £ £ £
26.Sık mastürbasyon yapar mısınız? £ £ £ £ £ £
27.İstediğiniz halde eşinizin cinsel ilişki isteğini arada sırada
reddeder misiniz? £ £ £ £ £ £
28.Eşinizle cinsel ilişkiyi başlatan siz olur musunuz? £ £ £ £ £ £
29.Cinsel ilişki öncesi ve sırasında heyecan hisseder misiniz? £ £ £ £ £ £ 30.Cinsel ilişki öncesinde ve sırasında hissettiğiniz heyecan
durumundan memnun musunuz? £ £ £ £ £ £
31.Tüm cinsel birliktelik sırasında yeterince ıslanma oluyor
mu? £ £ £ £ £ £
32.Cinsel aktiviteniz süresince tam tatmin oluyor musunuz? £ £ £ £ £ £ 25. Geçen ay cinsel ilişkide bulunabileceğiniz bir eşiniz var mıydı? £ Evet £ Hayır
26. Cevabınız evetse, geçen ay cinsel temasta bulundunuz mu? £ Evet £ Hayır
27. Şu andaki eşinizle ne kadar süredir cinsel birlikteliğiniz var? ……. Yıl
28. Hayatınızda cinsellik önemli bir rol oynar mı?
£Hiç önemli değil £Az önemli £Orta derecede önemli £Önemli £ Çok önemli İlginize teşekkür ederiz…
EK 2.
Postmenapozal kadınlarda cinsel aktivite durumu araştırması çalışması