2. TÜRK İSLAM EDEBİYATINDA MECMÛA VE HÜLÂSÂ-İ DÎVÂN-I
2.2. HÜLÂSÂ-İ DÎVÂN-I ŞU’ARÂ’NIN İNCELENMESİ
2.2.1. Şekil Unsurları
Eserin adı, mürettibin 1a varağında yazdığı şekilde “Hulāśa-i Dįvān-ı ŞuǾarā”dır.
“Şairlerin Divanlarından Seçmeler” başlığı altında oluşturulmuş bu eser, Beyazıd Yazma Eser Kütüphanesinin Veliyüddin Efendi koleksiyonunda bulunmaktadır.
Kütüphaneye 894.35 yer numarası ve 2721 demirbaş numarası ile kayıtlı olup başka bir nüshası bulunmamaktadır. Mürettibin yazdığı giriş yazısının altında 1231 tarihi atılmıştır. Kütüphane kataloğunda eser, 1218 tarihi ile kayıt edilmiştir. 1a varağında temellük kaydı bulunmaktadır. 1a ve 200a varağında “Şeyħü’l-İslām vaķf-ı Veliyyüddin Efendi İbnü’l-merĥūmu’l-ĥāc Muśŧafā Aġā ibnü’l-merĥūmu’l-ĥāc Ĥüseyn Aġā” ibareli vakıf kaydı vardır. Eserin son sayfalarında verilen bilgiler doğrultusunda telif tarihinin 1218 olduğu anlaşılmaktadır. Bu tarihlerden mürettibin eseri 1218 yılında sahifelere yazdığı, 1231 yılında ise düzenli bir defter halinde topladığı tahmin edilmektedir. Bu durum eserin tekrardan okunduğu sayfalar üzerine kurşun kalemle yapılan eklemelerden anlaşılmaktadır.
Eserin cildi, mukavvadan kırmızı bir deffedir. Sertabında hafif bir yıpranma meydana gelmiştir. Meydana gelen bu yıpranma sebebi ile sertap vişneçürüğü rengindedir. Mikleplidir. Deffenin üst ve alt kapağı, altın cetvelli ve zencireklidir.
Zilbahar cilttir. Zilbahar cilt, adını halk arasında “kafes şemse” denilen bir süslemeden almaktadır.27 Eserin cildi ve sayfalarında bir hasar, eksik yoktur. Fiziksel kondisyonu sağlamdır.
Hacim olarak 200 varaktır. 1a varağında başlayıp 200a varağında bitmektedir.
Müellif hattıyla yazılmıştır. Eser manzumelerden oluşmaktadır, nesir olarak sadece yazarın son sayfalarda kırmızı kalemle yazmış olduğu notlar bulunmaktadır. Nesih ve rik’â yazı çeşidi kullanılmıştır. Eserde satırlar cetvel içine alınmış ve beyitler bu cetvel içine yazılmıştır. Beyitlerin yazılmaya başlandığı 1b varağı hariç, her cetvelin içinde 25 satır bulunmaktadır. 1b varağında tezhip ve süslemelerle birlikte 21 satır bulunmaktadır.
27 Ahmet Saim Arıtan, “Ciltçilik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: İSAM, C. 7, 1993, s. 552.
23
Cetvelin içinde beyitler siyah mürekkep ile yazılmıştır. Mürettib son varaklarda cetvelin içine yazdığı nesir yazılarında kırmızı mürekkep kullanmıştır. Mürettib şiirlerini yazmaya başladığı şairi derkenar kısmında, beytin yanına “ez-gazaliyyat-ı divan-ı Nābį”, “ez-murabbaat-ı Nābį” şeklinde başlıklar oluşturmuştur. Bu başlığı oluşturduğu derkenar kısmının altında, her yeni şiire geçtiğini “diğer” ifadesi ile belirtmiştir. Şiir bir sayfada yarım kaldığı ve diğer sayfanın başından devam ettiği zaman, sayfanın başındaki beytin yanına “velehu” yazarak şiirin devam ettiğini belirtmiştir. Şiirde fasıllar harf sırasına göre oluşturulmuştur. Bu fasıllar, satırlar arasına kırmızı mürekkeple iki çizgi çizilip bu çizgilerin arasına yine kırmızı mürekkeple “bi-harfi’s-sa…” gibi fasıl başlıkları yazılarak birbirinden ayrılmıştır.
2.2.2. Muhtevâ Unsurları
“Hulāśā-i Dįvān-ı ŞuǾarā”, edebi yönü kuvvetli olduğunu düşündüğümüz mürettib İbrahim Ganim Efendi’nin çeşitli şiirleri kaydetmiş olduğu bir defteridir.
Edebiyatımızda mecmûa türü eserlerde; mukaddime, methiye, sebeb-i telif gibi bölümlere çok az rastlanmaktadır. Hulāśā-i Dįvān-ı ŞuǾarā isimli mecmûada da bu bölümler bulunmamaktadır. Bu nedenle mürettib ve derlediği esere ait bilgiler oldukça sınırlıdır. Uluşabildiğimiz bilgilerse sadece mürettibin kitabın sonunda “İşbu kitab-ı sahib…” diyerek ifade ettiği bir açıklamadan ibarettir.
Eserde 151 şairden beyitler bir araya getirilmiştir. Bu şairlerin çoğu müellifin çağdaşı şairler olmakla birlikte, birkaçı da geçmiş dönemlerde yaşamış ünlü divan şairlerinden oluşmaktadır. Bu şairlerden birçoğunun mecmûada sadece bir, iki beyti yer almaktadır.
Mecmûayı ihdâs eden nazım biçimleri gazeller, rubailer, kıtalar, müfredler, hamseler(mesneviler), kasideler ve bentlerdir.
Gazeller, “ez-gazaliyyat-ı divan-ı Bāķį/Nābį/Ŝābit/…” başlığı altında şairin mahlası ile birlikte derkenara kaydedilmiştir. Mürettib mecmûaya aldığı gazeli tüm beyitleri ile kaydettiğinde “gazel-i etemm” notunu eklemiştir. Bunun dışındaki gazeller, tüm beyitleriyle kaydedilmemiş, mürettibin tercihine göre bir veya birkaç beyitle sınırlandırılmıştır. Aynı zamanda deftere kaydedilen beyitlerde sıra gözetilmemiştir.
Bazen bir beytin matla beytini kaydederken bazende gazelin ortalarından beyitleri
24
seçmiştir. Mecmûada en çok yer alan nazım türü, gazellerdir. Mürettib tek beyit olarak kaydettiği şiirler, genel olarak şairlerin gazellerinden seçilmiştir.
Kasideler, “Ez tārįħ-i Śadārat-ı Mehmed Rāġıb Pāşā, Ez-sitāyiş-i Ĥażret-i Selįm Girāy Ħān MaǾrūf-ı Dilįr, Ez-ǾĮdiyye-i RaǾnā…” gibi başlıkların derkenara kaydedilmesiyle ifade edilmiştir. Kasidelerde de mürettib kasidenin tüm beyitlerini kaydetmemiştir.
Yapılan araştırmada, beyitlerin divanlardaki yerleri tespit edilirken bazı rubailerin kıta başlığı altında bazı kıtaların da rubai başlığı altında kaydedildiği fark edilmiştir. Bu farklılıklar transkripsiyon metninde dipnotlara kaydedilmiştir.
Mecmûada adı geçen ve birçok şiiri kaydedilen şairlerden biri, Ahmet Nazmi Efendi’dir. Ahmet Nazmi Efendi, mâhir bir şair olsa da, bir dönemden sonra dünya ile ilişkisini keserek yaşadığı için, eserinin söz hırsızları arasında kaybolduğu söylenir.28 XVII. yy. divan şairi Nazmi Efendi’nin divanının, İbrahim Ganim’in yaşadığı dönemde mevcut olması, şiirlerinin bilinip okunuyor olması sebebiyle mecmûada geniş yer aldığı düşünülmektedir. Mecmûa bu yanıyla bize Ahmed Nazmi Efendi’nin şiirlerini kazandırmıştır. Mecmûada geçen diğer şairlerin divanı, hayatı, edebi kişiliği hakkında müstakil çalışmalar bulunduğundan detaylı açıklamalar yapılmamıştır. Mecmûada geçen şairler, fasıllar, nazım türleri tablo düzeninde verilerek bir nevi mecmûanın içerik özeti yapılmıştır.
İbrahim Ganim Efendi’nin defterine kaydettiği şiirlerin vezinleri şu şekildedir:
Bahr-i Hecez
1. MefāǾįlün MefāǾilün FeǾūlün
2. MefāǾilün FeǾūlün MefāǾilün FeǾūlün 3. MefǾūlü MefāǾįlün MefāǾūlü MefāǾįlün 4. MefǾūlü MefāǾįlü FeǾūlün
5. MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün 6. MefǾūlü MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlün
Bahr-i Recez
28 Hiclal Demir, “Nazmi, Ahmed Efendi“,Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, 2020, (10.02.2021).
25
1. MüstefǾilün MüstefǾilün MüstefǾilün MüstefǾilün 2. MüfteǾilün MüfteǾilün MüfteǾilün MüfteǾilün 3. MüfteǾilün MefāǾilün MüfteǾilün MefāǾilün 4. MüfteǾilün MüfteǾilün FāǾilün
5. MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
Bahr-i Remel
1. FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün 2. FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün 3. FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
4. FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Bahr-i Muzâri
1. MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün 2. MefǾūlü FāǾilātün MefāǾįlü FāǾilün 3. MefǾūlü FāǾilātün MefǾūlü FāǾilātün 4. MüstefǾilün FeǾūlün MüstefǾilün FeǾūlün
Bahr-i Müctes
1. MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
Bahr-i Cedîd
1. FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
2. FāǾilātün MefāǾįlün FāǾilātün MefāǾįlün
Bahr-i Münserih
1. MüfteǾilün FāǾilün MüfteǾilün FāǾilün
Bahr-ı Mütekârib
1. FeǾūlün FeǾūlün FeǾūlün FeǾūlün 2. FaǾūlün FaǾūlün FaǾūlün FeǾūl
26
Bahr-ı Kâmil
1. MütefāǾilün FeǾūlün MütefāǾilün FeǾūlün
Ahrep Kalıpları
1. MefǾūlü MefāǾilün MefāǾįlü FeǾūl 2. MefǾūlü MefāǾilün MefāǾįlün FāǾ 3. MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūl 4. MefǾūlü MefāǾilü MefāǾįlün FāǾ
Eserde Tükçe, Arapça ve Farsça ifadeler birlikte yer almaktadır. Arapça ifadeler daha çok ayetlerden yapılan iktibâslarda ortaya çıkmaktadır. Üslup hakkında genel bir yorumda bulunulamama sebebi, birçok divan şairinden beyitlerin bir araya getirilmesi ve mürettibin yazdığı münhasır bir bölümün olmamasından kaynaklanmaktadır. Bu durumda, sadece mürettibin eseri düzenlemesi hakkında bir değerlendirme yapılmaktadır: Mürettib bazı beyitleri divanlarda geçen şeklinden daha farklı yazmıştır.
Ya beyitteki kelimelerin sırasını değiştirmiş ya da kullanılan kelime yerine başka bir kelime yazmıştır. Bununla birlikte, beyitteki bazı kelimeleri hiç yazmadığı, vezni bozacak şekilde beyitleri kaydettiği de görülmektedir. Mecmûaya eklediği kasidelerden şathiyeler, methiyelerde adı geçen devlet adamlarını divanda geçen başlıklar ile vermek yerine kendi medihlerini başlığa eklemiştir. Örneğin; Nâbî divanında “Tarih Berāy-ı Vezāret-i Teberdār Muhammed Paşa Der-DefǾa-i Sāniye” başlığı altında kaydedilmiş bir kasideyi, İbrahim Ganim Efendi “Ez-kaside-i Beyān-ı Hikmet Bārį Nazm-ı Nābį Nikāt-ı Devrān Tārih-i Dįvān” başlığı altında, Seyyid Vehbį divanında “Nat-ı Resul-i Huda Aleyhi’s-Selām” başlıklı bir nâtı “Ez-vasf-ı mi’rac ü kaydü’l-minhac” başlığı altında, Koca Ragıb Paşa divanında başlıksız yazılmış bir kıtayı “Ez-nüvişte-i Der-divar-ı Serāy-ı Nakkāş Paşa” başlığı altında kaydetmiştir.
Metnin içerik bilgisine dair hazırlanan tabloda; fasıllar, şairlerin mahlası, nazım türü, manzumelerin sayısı, kullanılan vezin bilgisi bulunmaktadır. Mestap projesindeki örnek tabloya göre hazırlanmamıştır. Bunun sebebi, metnin içeriği tabloya uygun yerleştirildiğinde, oluşacak tablonun metnin çeviri yazısı gibi çok hacimli olmasındandır. Aşağıda verilecek tablo içerik bilgisini sunması açısından gerekli
27
bölümlere ayrılarak oluşturulmuştur. Metnin harf faslı bittiğinde mürettib birkaç sayfa daha beyit eklemiştir. Fasılların sonuna eklenen bu beyitler tabloda, “+1, +2” gibi sembollerle ifade edilmiştir.
Şairin Mahlası
Şiirin Yer Aldığı Bölüm
Nazım Türü Sayı sı
Kullanılan Vezinler
Āgāh Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’ŧ-ŧāǿ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-harfi’r-rā Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-harfi’z-zā Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’n-nūn Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-yā Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Adlį Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bahāyį Bi-ĥarfi’r-rā Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bāķį Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 3 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-bāǿ Gazel 1 FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-Ĥarfi’d-Dāl Gazel 5 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FaǾūlün FaǾūlün FaǾūlün FaǾūlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’r-rā Gazel 48 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün FaǾūlün
FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
Bi-ĥarfi’z-zā Gazel 7 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MüfteǾilün MefāǾilün MüfteǾilün
MefāǾilün
Bi-ĥarfi’ş-şįn Gazel 1+1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-Ĥarfi’ś-śād Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-Ĥarfi’đ-đād Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-Ĥarfi’ŧ-ŧāǿ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-Ĥarfi’l-fā Gazel 2 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
28
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-Ĥarfi’l-ķāf Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-Ĥarfi’l-Kef Gazel 11 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-Ĥarfi’l-lām Gazel 3 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
Bi-Ĥarfi’l-mįm
Gazel 6 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
Bi-Ĥarfi’l-Nūn Gazel 8 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-Ĥarfi’l-hāǿ Gazel 11+2 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün FaǾūlün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bi-Ĥarfi’l-yā Gazel 10 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
MefāǾįlün MefāǾįlün FaǾūlün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Behçet Bi-ĥarfi’r-rā Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Behiştį Bi-ĥarfi’l-mįm Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Beķāyį Bi-ĥarfi’r-rā Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Belįġ Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 2 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Müfred 2 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Kaside 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-bāǿ Gazel 3 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefāǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’t-tāǿ Gazel 6 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’ŝ-ŝāǿ Gazel 3 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
29
Bi-ĥarfi’l-cįm Gazel 2 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Müfred 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-ĥāǿ Gazel 2 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
MefǾūlü MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlün Bi-ĥarfi’l-ħāǿ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’d-dāl Gazel 6 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’ź-źāǿ Gazel 2 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’r-rāǿ Gazel 38 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MüfteǾilün MüfteǾilün FāǾilün
Tercibend 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Kıta 4 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Müfred 2+1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Kaside 3 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-harfi’z-zāǿ Gazel 17 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Rubai MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlün FāǾ Müfred MefǾūlü FāǾilātün MefǾūlü FāǾilātün Bi-ĥarfi’s-sįn Gazel 3 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’ş-şįn Gazel 6 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bi-ĥarfi’ś-śād Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-Ĥarfi’đ-đād Gazel 2 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’ŧ-ŧāǿ Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’ž-žāǿ Gazel 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-Ǿayn Gazel 3 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün MefǾūlü FāǾilātün MefǾūlü FāǾilātün Bi-ĥarfi’l-ġayn Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
30
Bi-ĥarfi’l-fāǿ Gazel 2 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-ķāf Gazel 3 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Kıta 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’l-kef Gazel 6 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Rubai MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlün FāǾ
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūl Bi-ĥarfi’l-lām Gazel 6 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Kıta 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’l-mįm Gazel 5 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Rubai 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūl
Müfred 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’n-nūn Gazel 11 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Kıta 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Müfred 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Bi-ĥarfi’l-vāv Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 28+1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefǾūlü MefāǾįlün MefāǾįlün FaǾūlün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Kıta 2 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Rubai 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlün FāǾ
Müfred 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Kaside 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bi-ĥarfi’l-yāǿ Gazel 18 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün MefǾūlü FāǾilātün MefāǾįlün FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Kıta 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
31
Müfred 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Kaside 3 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Cem Sulŧān Bi-ĥarfi’l-hāǾ Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Cemāl Bi-ĥarfi’đ-đād Gazel 1 MefǾūlü FeǾlātü MefǾūlü FeǾilün
Bi-ĥarfi’l-kef Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Cemālį Bi-ĥarfi’r-rā Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Bi-ĥarfi’z-zā Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Cenāb Bi-ĥarfi’r-rā Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Cevrį Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 4 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’l-bāǿ Gazel 3 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi- ĥarfi’t-tāǿ Gazel 6 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’ŝ-ŝāǿ Gazel 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-cįm Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’l-ĥāǿ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’l-ħāǿ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’d-dāl Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’r-rāǿ Gazel 22 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
Kaside 2 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’z-zāǿ Gazel 7 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’s-sįn Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’ş-şįn Gazel 3 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-ġāyn Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-fāǿ Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-ķāf Gazel 2 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’l-kef Gazel 6 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-lām Gazel 4 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
32
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-mįm Gazel 9 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’n-nūn Gazel 8 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’v-vāv Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 15 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefǾūlü MefāǾilün MefǾūlü MefāǾilün Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-yāǿ Gazel 5 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Kaside 1 MüstefǾilün MüstefǾilün MüstefǾilün
MüstefǾilün
Dürrį Bi-ĥarfi’n-nūn Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Edįb Bi-ĥarfi’l-yā Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Emįn Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Emrį Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün EsǾad Ġālib Bi-ĥarfi’t-tāǿ Gazel 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
Bi-ĥarfi’r-rāǿ Gazel 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bi-ĥarfi’ş-şın Gazel 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün EsǾad Bi-ĥarfi’l-yāǿ Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Ezherį Bi-ĥarfi’l-mįm Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Fānį Bi-ĥarfi’ş-şin Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Faśįĥ Bi-ĥarfi’z-zā Gazel 1 MefāǾįlün FeǾilātün MefāǾįlün FeǾilün
Bi-ĥarfi’ş-şın Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’z-zāǿ Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Fehįm Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 3 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Rubai 1 MefǾūlü MefāǾilün MefāǾįlün FāǾ Muhammes 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-bāǿ Gazel 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bį-ĥarfi’t-tāǿ Gazel 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’ŝ-ŝāǿ Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
33
Bi-Ĥarfi’l-Cįm Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-Ĥarfi’l-ĥāǿ Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-Ĥarfi’l-Ħāǿ Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’d-dāl Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Rubai 2 MefǾūlü MefāǾįlün MefǾūlün FāǾ MefǾūlü MefāǾilün MefāǾįlün FāǾ Bi-ĥarfi’ź-źāl Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’r-rāǿ Gazel 12 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlün MefāǾūlü MefāǾįlün Rubai 1 MefǾūlü MefāǾįlün MefǾūlün FāǾ Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’z-zāǿ Gazel 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’s-sįn Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’ş-şįn Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’s-sād Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’đ-đād Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’ŧ-ŧā’ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’ž-žāǿ Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-Ǿayn Gazel 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-ġayn Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-ĥarfi’l-fāǿ Gazel 1 MüfteǾilün MüfteǾilün MüfteǾilün
MüfteǾilün
Bi-ĥarfi’l-ķāf Gazel 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’l-kef Gazel 4 MefāǾįlün MefāǾįlün FeǾūlün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün MüfteǾilün FāǾilün MüfteǾilün FāǾilün MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Rubai 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾilün FāǾ
MefǾūlü MefāǾilün MefāǾįlün FāǾ Bi-ĥarfi’l-lām Gazel 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün
FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-mįm Gazel 4 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Rubai 2 MefǾūlü MefāǾįlün MefǾūlün FāǾ
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlün FāǾ Kaside 1 MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün Bi-ĥarfi’n-nūn Gazel 3 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Rubai 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlün FāǾ
34
Kaside 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Muhammes 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-vāv Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’l-hāǿ Gazel 5 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefāǾilün FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefǾūlü MefāǾilün MefǾūlü MefāǾilün MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
Kaside 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Muhammes 2 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-yāǿ Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
Rubai 2 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlün FāǾ Kaside 1 FeǾilātün MefāǾilün FeǾilün
Fenāyį Bi-ĥarfi’l-yā Gazel 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Fennį Bi-ĥarfi’l-kef Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün
Bi-ĥarfi’l-lām Kaside 2 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’n-nūn Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-he Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-yā Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-elif Metali +1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Fethį Bi-Ĥarfi’l-hāǿ Gazel 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Fevrį Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Fevzį Bi-Ĥarfi’l-kef Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
Bi-ĥarfi’l-lām Gazel 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-Ĥarfi’l-hāǿ Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Fıŧnat Bi-ĥarfi’l-elif Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
Kaside 1 FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün Bi-ĥarfi’l-bāǿ Gazel 1 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün Bi-ĥarfi’t-tāǿ Gazel 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün
MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Müfred 1 MefǾūlü MefāǾįlü MefāǾįlü FeǾūlün Bi-ĥarfi’ŝ-ŝāǿ Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-Ĥarfi’l-Cįm Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün Bi-Ĥarfi’l-ĥāǿ Gazel 1 MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün
Bi-ĥarfi’d-dāl Kaside 2 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bi-ĥarfi’r-rāǿ Gazel 9 FāǾilātün FāǾilātün FāǾilātün FāǾilün
MefǾūlü FāǾilātü MefāǾįlü FāǾilün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilātün FeǾilün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Kıta 1 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün Bi-ĥarfi’z-zāǿ Gazel 4 MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün MefāǾįlün