I. GENEL BİLGİLER
2) Fiziki Kaynaklar
İstanbul Büyükşehir Belediyesinin fiziksel altyapısı; araçları ve binaları kapsayacak şekilde iki ana başlık altında incelenmiştir.
a. Araçlar
Araçlara ilişkin inceleme kapsamında araçların mülkiyet durumuna göre sayıları ve araç tedariğinde kullanılan yöntemler üzerinde du-rulmuştur. Kurumda kullanılan araçlar; çevre temizlik, deniz araçları, yol yapım ve bakım araçları, yangın söndürme ve kurtarma araçları, yangın söndürme destek araçları, yangın söndürme uçakları, ambulans, kamyon ve kamyonetler, vinç ve çekiciler, iş makinaları, istif makinaları, jet-ski, tanker, binek araç, otobüs – minibüs, pikap, traktör, cenaze araçları ve araç ekipmanları başlıkları altında aşağıdaki tabloda görüldüğü şekilde sınıflandırılmış olup bu araçların türlerine göre yoğunluk durumu görülmektedir.
Tablo 8. İstanbul Büyükşehir Belediyesine Ait Araçlar
ARAÇ ÇEŞİDİ VE MÜLKİYET DURUMU
Araç Çeşidi Resmi Kiralık Toplam Oran (%)
Çevre Temizlik Araçları 190 0 190 5,75
Deniz Araçları 13 16 29 0,88
Yol Yapım ve Bakım Araçları 237 0 237 7,18
Yangın Sündürme ve Kurtarma Araçları 90 0 90 2,72
Yangın Söndürme Destek Araçları 209 5 214 6,48
Yangın Söndürme Uçakları 0 2 2 0,06
Ambulans 28 0 28 0,85
Kamyon ve Kamyonetler 356 142 498 15,08
Vinç ve Çekiciler 69 1 70 2,12
İş Makinaları 147 0 147 4,45
İstif Makinaları 11 0 11 0,33
Jet-Ski 6 0 6 0,18
Tanker 46 0 46 1,39
Binek Araç 195 716 911 27,58
Otobüs – Minibüs 209 142 351 10,63
Pikap 0 29 29 0,88
Traktör 4 0 4 0,12
Cenaze Araçları 103 121 224 6,78
Araç Ekipmanları 215 1 216 6,54
TOPLAM 2.128 1.175 3.303 100
Kaynak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, 2008.
30
2007 yılı içerisinde araçların çeşitlerine göre yoğunluklarına bakıldığında, binek araçların %27,58 ile kurum genelinde en yüksek orana sahip olduğu, bunu %15,08 ile kamyon ve kamyonetlerin takip ettiği ve en düşük oranda ise %0,06 ile yangın söndürme uçakları olduğu görülmektedir. Bu durum aşağıdaki grafikte ayrıntılı bir şekilde görülmektedir.
Şekil 6. Araç Çeşidi ve Mülkiyet Durumu
Tablo 9. Binaların Kullanım Durumları
Bina Kullanım Durumu Sayı
Acil Yardım İstasyonu 20
AKOM 1
Darülaceze 23
Evde Sağlık Ünitesi 3
Gasilhane 6
Gençlik ve Çocukevi 2
Hal Kompleksi 2
Halkla İlişkiler (Beyaz Masa) 5
Hayvan Rehabilitasyon 3
Hizmet Binası 37
Huzurevi 1
İsmek 218
İsmem 3
İtfaiye İstasyonu 70
Kadın Sağlığı Merkezi 32
Kültür Merkezi 8
Kütüphane 13
Lojistik Destek Merkezi 8
Müze 6
Özürlüler Merkezi 13
Sağlık Danışma Merkezi (Poliklinik) 8
Sosyal Tesis 17
Spor Tesisi 28
Tiyatro 7
Kaynak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, 2008.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, araç tedariğini iki yolla karşıla-maktadır. Bunlardan ilki hizmet alımı ihalesi yoluyla kiralama yapılması, ikincisi ise doğrudan Satınalma şeklindedir. Kulla-nılacak araçların özellikleri, ihtiyaca uygun piyasa araştırması yapılarak belirlenmekte ve ihale şartnamesinde bunlar ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.
Mevcut durumda kullanılan araçların yaklaşık olarak % 65 i kurumun resmi aracı statüsündedir. Tabloda bulunan araçların tamamı Büyükşehir Belediyesi envanterine kayıtlı araçlardır. Ay-rıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi bünyesinde hizmet ihaleleri ile yürütülen projeler kapsamında projenin gerektirdiği nitelik-lerde araçlar temin edilmekte olup, bu araçlar proje bitiminde teslim edilmektedir. Bu araçların bakım ve onarımları hizmet ihalesini alan firma tarafından yapılmaktadır.
b. Binalar
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin binalarına ilişkin inceleme-de mevcut durumda hangi alanlarda ne kadar bina kullanıldığı ortaya konmuş ve bina ihtiyacının karşılanmasında kullanılan yöntemler açıklanmıştır.
Binaların Kullamım Durumları
İstanbul Büyükşehir Belediyesi birimlerinin kullanmakta olduğu binalara ilişkin bilgiler Tablo 9’da gösterilmiştir. Binalar mevcut fiziksel şartları itibari ile genel olarak yeterli özelliklere sahiptir.
Kullanım amaçlarına uygun olarak ahşap, betonarme, kâgir, yığ-ma, yığma beton, prefabrik ve çelik yapı özelliklerine sahip olan binaların % 85’lik kısmı betonarmedir.
31
İstanbul Büyükşehir Belediyesi birimlerinin daire başlıkalrı bazında kullandıkları ofis alanları ve her birim için kişi başına düşen alan (m2) Tablo 10’da gösterilmiştir. Kimi birimlerin yaptıkları işin doğası gereği kullandıkları ofis alanları diğer birimlerle kıyasla daha azdır.
Tablo 10. Birimlerin Kullandıkları Ofis Alanları
Birim Ofis Alanı (m2) Kişi Başına Düşen Alan (m2)
Basın Yayın Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı 1388 13.8
Bilgi Teknolojileri Daire Başkanlığı 1530 11.7
Boğaziçi İmar Müdürlüğü 1524 12.7
Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı 6592 4
Deprem Risk Yönetim ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı 1325 9.3
Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı 1042 3.2
Emlak Yönetimi Daire Başkanlığı 3119 12.2
Etüt ve Projeler Daire Başkanlığı 1289 6.9
Fen İşleri Daire Başkanlığı 1915 5.1
1. Hukuk Müşavirliği 610 4.8
İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı 14964 27.4
İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanlığı 978 4.5
İtfaiye Daire Başkanlığı 214870 72.6
Kaynak Geliştirme ve İştirakler Daire Başkanlığı 640 32.4
Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı 2460 2.9
Mali Hizmetler Daire Başkanlığı 1557 6.7
Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı 4800 7.4
Satın Alma Daire Başkanlığı 4860 16.5
Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı 1683 11.2
Teftiş Kurulu Başkanlığı 1100 11.1
Ulaşım Daire Başkanlığı 9635 6.1
Yazı İşleri ve Kararlar Daire Başkanlığı 1099 7.7
Zabıta Daire Başkanlığı 2902 2.4
Kaynak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, 2008.
Bina İhtiyacının Karşılanmasında Kullanılan Yöntemler
Kurum tarafından yürütülen hizmetlerin çeşitliliği ve hizmetlerin geniş bir alanda yaygın bir şekilde yürütülmesinin zorunluluğu, bina ihtiyacını belirleyen en önemli etken olarak nitelenebilir. İtfaiye, zabıta, park bahçe, kütüphane ve tiyatro gibi hizmetlerin kendine has özellikleri dolayısıyla, bu tür hizmetleri yürüten birimler ana hizmet binalarının dışında da örgütlenmiştir.
Hizmetlerin gerektirdiği bina ihtiyacı karşılanırken; satın alma, kiralama veya inşa etme yöntemlerinden uygun olanı tercih edilmektedir.
İmar izni veya yapılaşma imkânı bulunmayan noktalarda, geçici olarak prefabrik yapılardan da yararlanılmaktadır.
32
D
Belediyemizin temel politika ve öncelikleri Stratejik Planımızda belirtilen vizyon unsurlarının gerçekleştirilmesini amaçlamak-tadır.Vizyonumuzun dört temel unsuru:
• İstanbul’un eşsiz mirasına sahip çıkılması;
• Yaşam kalitesinin yükseltilmesi;
• Kentin sürdürülebilir bir dünya kenti yapılması;
• Belediyecilik hizmetlerinin öncü ve önder belediye kimliği ile yürütülmesi
olarak ifade edilmiştir.
Belediyemizin hizmet, faaliyet ve projelerine yön veren temel politika ve öncelikler bu dört vizyon unsurunun gerçekleşti-rilmesine odaklanmıştır. Bunlardan başka, politika ve öncelik-lerin belirlenmesinde cari mevzuat ve merkezi idarenin plan, program, politika ve öncelikleriyle uyumlu olma kriterlerinin yanında, AB uyum sürecinde ilgili müktesebatın yüklenilmesine yönelik kapasite oluşturma kriteri de başka bir gereklilik olarak göz önünde bulundurulmaktadır.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, merkezi yönetimin politikala-rıyla uyumlu bir şekilde katılımcı ve çoğulcu demokrasi ve yö-netimde etkinlik ilkelerini benimsemektedir. Belediyemizin ku-rumsal yönetim felsefesi yerel farklılıkları bağdaştırarak, yerel hizmetlerin yerinden karşılanması temel prensibine uygun bi-çimde katılımcı, saydam, adil, güvenilir, verimli ve kaliteli biçim-de hizmet sunmaktır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin vizyon unsurlarına yönelik olarak temel politika ve öncelikleri:
İstanbul’un Eşsiz Mirasına Sahip Çıkmak
Kentin doğal, kültürel ve tarihi mirasını koruyup geliştirerek, ta-rihi kimliğini pekiştirmek adına; bu mirasa ait eser ve mekanla-rın “kullanılarak korunmasına” ve bunlamekanla-rın tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilmektedir.
Yaşam Kalitesini Yükseltmek
Kent içi ulaşımın daha hızlı, konforlu, güvenli, ucuz ve erişile-bilir bir şekilde sağlanması ulaşım politikamızın temelini oluş-turmaktadır. Bu temel politika doğrultusunda, kent içi ulaşımda toplu taşımacılığın payının artırılması, raylı sistemlerin kullanım oranının yükseltilmesi ve deniz yoluyla yapılan yolculukların pa-yının giderek artırılması hedeflenmektedir.
Trafik akışının hızlı ve güvenli bir şekilde sağlanabilmesi için ulaşım sistemleri arasında etkin entegrasyonu sağlayacak transfer merkezlerinin oluşturulması; otoparkların yaygınlaş-tırılarak sayılarının artırılması; karayolu sistemlerinin çeşitlen-dirilmesi, modifiye edilmesi, kapasitelerinin artırılması, yeni ağlar ve unsurlar ilave edilerek takviye edilmesi, planlı bakım ve onarımlarının yapılması; trafiğin etkin olarak yönetilmesi ve denetlenmesi maksadıyla teknolojik imkan ve yeniliklerden en üst düzeyde yararlanılması belediyenin ulaşım politikasının di-ğer unsurlarını oluşturmaktadır.
Yaşanmaktan keyif alınan ve mutluluk duyulan daha yeşil, daha temiz, daha sağlıklı bir çevre oluşturmak adına; ihtiyaç duyulan proje ve hizmetlerin AB normlarında; estetik, etkili, verimli, ka-liteli ve ekonomik bir biçimde üretilerek kentin ve hemşerilerin hizmetine sunulmaktadır.
Çevrenin ve çevre ile ilgili konuların, kamuoyu ve hemşerileri-mizin gündeminde daha çok yer bulması sağlanmakta ve kent sakinlerinin çevre bilincini artıracak etkinlik ve faaliyetlere ön-cülük yapılmakta, ağırlık verilmekte ve destek sağlanmaktadır.
Denizin nimet, imkân, fırsat ve güzelliklerinden kentimizin ve insanların azami ölçüde yararlandırılması hedeflenmektedir.
Her türlü kirliliği oluşmadan önlemek, tüm kirletici paramet-releri dünyaca kabul edilmiş limit değerlerin altına çekmek, mevcut çevre düzeni uygulamalarını AB Çevre Müktesebatı ile uyumlu olarak yürütmek, kişi başına düşen aktif yeşil alan mik-tarını dünya normları seviyesine yükseltmek çevre politikamızın diğer başlıklarını oluşturmaktadır.
Halkın ve kurumların afet öncesi, afet anı ve afet sonrasına yö-nelik yapması gerekenler hakkında bilincini ve bilgi düzeyini ar-tıracak eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri ile afet koordinasyon çalışmalarına hız ve öncelik verilmektedir.
Afetlerle ilgili temel politika; bina ve altyapı sistemlerinin afet-lerden etkilenmeyecek veya en az düzeyde etkilenecek şekilde dizayn ve inşa edilmesine, mevcut yapıların güçlendirilmesine öncülük ederek, teşvik ve destek sağlayarak afet durumunda olası can ve mal kayıplarını baştan önlemektir.
Afet anında; yeterli düzeyde, hızlı ve etkin müdahale sağlamak amacıyla afet müdahale araç ve ekipmanları ile müdahalede görevli personelin nitelik ve nicelik olarak yeterli düzeye ulaş-tırılması yönündeki çalışmalara önem ve öncelik verilmektedir.
D-TEMEL POLİTİKALAR VE ÖNCELİKLER
I. GENEL BİLGİLER
33
Bu bağlamda itfaiye teşkilatının her yönü ile güçlendirilmesine özel bir önem atfedilmektedir.
İstanbul’un çevresi ve bölgesiyle etkileşimlerini dikkate alı-narak il ölçeğinde bütüncül ve çok boyutlu bir bakış açısıyla hazırlanan Çevre Düzeni Planı ve bu plan rehber kabul edile-rek hazırlanacak daha alt ölçekli planlar çerçevesinde kentsel dönüşüm projeleri uygulayarak, özendirici şartları sağlayarak kent dokusu içerisinde yer alan sağlıksız, ruhsatsız, güvensiz ve çirkin yapılaşma alanlarının rehabilitasyonu ve/veya tasfiye projelerine ve bu projelerin uygulamalarına öncülük edilmekte ve destek verilmektedir.
Kentin çok merkezli, fonksiyonel bir yapıya kavuşturulması, dengeli olarak gelişiminin sağlaması, doğal kaynaklarının kul-lanımında gelecek nesiller adına koruma-kullanma dengesinin gözetilmesi planlama ve imar politikamızın farklı bir boyutudur.
Korumasız ve dezavantajlı gruplara, kadın, çocuk ve gençlere, ekonomik ve sosyal avantajlar ile eğitim desteği sunarak kent yaşamı ile bütünleşmeleri önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik sağlıklı, güvenli yaşam şartları oluşturarak kendi ken-dilerine yeterli hale gelmelerini sağlamak ve yaşam şartlarını iyileştirerek sosyal dengeyi ve birlikteliliği sağlamak temel ön-celiklerimiz arasındadır.
Dezavantajlı gruplar da dahil olmak üzere kentin tüm paydaşla-rının kentle ilgili karar verme süreçlerine dahil edilmesine yöne-lik uygulamalar yaygınlaştırılmaktadır.
Toplum sağlığı ve refahı ile ilgili hizmetlerin geliştirilmesine ve yaygınlaştırılmasına önem verilmektedir.
Her kesimden hemşerilerimize hitap eden değişik spor olanak-ları sunan altyapının oluşturulmasına ve bu amaçla değişik et-kinlikler düzenlenerek sportif hizmetlerin sunulmasına öncülük edilmekte ve her türlü imkan sağlanmaktadır.
İnsanlığın ortak mirası, evrensel bir değer olan kültür ve sanatın değer birikimi ile hazineye dönüştüğü İstanbul’umuzda, evren-sel olanı kucaklarken milli ve gelenekevren-sel olanı evrenevren-sel düzeyde
tanıtmak ve sevdirmek, bu amaçla bütün kişi kurum ve kuru-luşlarla iş birliği yapmak suretiyle kültür ve sanatın ulusal ve uluslar arası toplum hayatında etkin olmasını sağlamak mak-sadıyla mevcut kültür ve sanat değerlerini koruyarak gelecek nesillere aktaracak sistemi oluşturmak, milli kültür ve sanat politikamızın temelidir.
İstanbul’u, büyülü güzelliği, bütün kültürel mirası, tarihi ve in-sanlığın güzel geleceğe yönelik misyonu ile anlayıp seven ko-ruyan ve bu değerler bütününü uluslar arası toplumla paylaşa-bilecek yetenek ve kalitede nesiller yetiştirmek ve fonksiyonel mekanlar oluşturmak milli kültür politikamızın diğer bir boyutu-nu oluşturmaktadır.
Sürdürülebilir Dünya Kenti
İstanbul’un küresel, bölgesel ölçekteki avantajları ile rekabet gücünün geliştirilmesi ve ön plana çıkarılması suretiyle kentin yaşamak, çalışmak, eğitim görmek ve yatırım yapmak için gü-ven duyulan, tercih edilen, örnek alınan saygın bir dünya kenti;
finans, teknoloji ve bilgi üretimi, kültür, turizm ve kongre akti-viteleri için bir cazibe merkezi, haline getirilmesine yönelik her türlü katkı sağlanacaktır.
Öncü, Önder Belediye
Belediyemizin ilkelerine sadık kalarak misyon ve vizyonunun gerçekleştirilmesini sağlayacak politikaların belirlenmesi; kay-nakların etkin ve verimli kullanılması; mali disiplinin sağlanması;
amaç ve hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik, sonuç odaklı ve performansa dayalı yönetim anlayışının hakim kılınması yoluy-la; kamu hizmetlerinin daha etkili, verimli, kaliteli ve ekonomik bir biçimde sunulması; hizmet sunulan kesimler ve paydaşlarla işbirliklerinin geliştirilmesi öncü ve önder belediye kimliğimizin ön plana çıkan unsurlarıdır. Bu unsurları geliştirerek konumu-muzu ve kimliğimizi pekiştirmek kurumsal politikamızın teme-lini oluşturmaktadır.
34
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin hizmet sunumu olarak orta-ya koyduğu faaliyetler; kurumsal orta-yapı, kamu düzeni, afet ve risk yönetimi, iktisadi faaliyetler, emlak yönetimi, planlama, çevre yönetimi, ulaşım, sağlık, sosyal hizmetler ve toplum refahı, altyapı, kültür, turizm ve tanıtım ile spor ana başlıkları altında ifade edilmiştir. Yapılan çalışma ve değerlendirmeler bu sınıflan-dırmalardan yola çıkılarak gerçekleştirilmektedir.
KURUMSAL YAPI