SERAMİK UYGULAMALAR

Her gerçeklik gibi mekan da yöntemsel ve teorik olarak üç genel kavram ortaya koyar: form, yapı, işlev. Yani her mekan, hem formel bir analizin, hem de yapısal ve işlevsel bir analizin konusu olabilir… Bir mekan formel öğelere, eğik ve düz çizgiye ya da ‘’iç-dış’’, ‘’hacim-yüzey’’ ilişkilerine indirgenebilir. Bu formel öğeler, mimaride, resimde, heykelde gerçek sistemler ortaya koymuştur. Altın sayı sistemi;

düzen sistemleri; modül sistemleri, vb. ( Lefebvre,2014,s.167)

Rapor süresince araştırılan yıkım-harabe ve mekan kavramları kapsamında kişisel deneyim ve izlenimler ile seramik çamuru kullanımıyla üç boyutlu formlar üretilmiş ve konu üzerinde sorgulamalar yapılmıştır. İkinci bölümde açıklanmaya çalışılan Hundertwasser’ın yazdığı Küf manifestosundan esinlenerek üretilmiş olan

‘’Bozunma’’ adlı çalışmada manifestonun metalaştırdığı ‘’ parçalama’’, ‘’bozulma’’

ve ‘’çürüme’’ kavramları üzerinde durulmuştur. Elle şekillendirme yöntemi ile üretilen

’’ Bozunma’’ adlı çalışmada öncesinde düz, çizgileri belirli, kusursuz bir yapı elde edilmeye çalışılmıştır. Ardından ise manifestonun metalaştırdığı bozulma ve çürüme kavramlarını kullanarak form üzerinde yıkım hissi uyandıracak doku ve bozulmalar kullanılmıştır.

Görsel 25: ‘’Bozunma’’ Elle şekillendirme, Çalışma Sürecinden Görüntü

32 Görsel 26: ‘’Bozunma’’ Elle Şekillendirme 2014

Çürüme- bozulma kavramlarının konu edinildiği ilk çalışmadır. Formlarda ilk başta kusursuz, düz çizgi, steril yapı özellikleri aransa da formun ve seramik malzemenin pişirimden önceki yumuşak yapısı sayesinde elde edilen deformasyonla yeni anlam olanakları aranmaktadır.

Görsel 27: ‘’Bozunma’’ Detay

33

‘’Hane’’ adlı çalışmada, sonsuzluğu, bütünlüğü, korumayı temsil eden daire formu insanda aidiyet duygusunu uyandıran ev-mekan kavramlarına gönderme niteliği taşımaktadır. İç alanı boşluk olarak belirlenen bu formda dış kenarları düzgün çizgisel bir daireyi oluştururken iç boşlukta bulunan kenarlar ise bozulma ve değişime uğratarak zıtlık hissi verilmesi amaçlanmıştır.

Görsel 28: ‘’ Hane’’ 2014

34

Formlarda güç vardır fakat artiküle edilmemiş, bulanık çizgili, sınırların dışında kalan artık alan da ayrı bir enerjiye sahiptir… Yani formluluk kadar formsuzluk da kendi sinerji alanına sahiptir. (Dougles,1966,s.25)

Görsel 29: ‘’Hane’’ Detay

35 Görsel 30: ‘’İsimsiz 1’’

Mekanın oluşumunda sınırları belirleyen duvarların çürümeye ve değişmeye başlamasıyla yeni bir alan oluşumuna etkisi, sürecin sembolik bir tekrarı canlandırılması hedeflenmiştir.

36 Görsel 31: ‘’ İsimsiz 2’’

37 Görsel 32: ‘’ İsimsiz 3’’

38 Görsel 33: ‘’İsimsiz 4’’

39 SONUÇ

Araştırmada yıkım-harabe ve mekan kavramlarının birarada oluşturduğu gerilim ve söylemleri üzerine bir çalışma izlenmiştir. Kavramlar geniş çaplı incelenmiş olup, insan belliği ve sanat üzerine olan iz düşümleri çalışma süreci boyunca yaratımın şekillenmesi üzerinde örnekler teşkil etmiştir.

Yaşamlarımızda kimliğimizin, benliğimizin oluşumunda büyük etkisi olan mekanlar zaman geçtikçe ve çeşitli durumlar kaynaklı eskiyen harap hale gelen yapılara dönüşmektedir. Bu durumda çevredeki değişmler zamanla kayıp duygusunu oluşturur. Ancak yeni üretimlerin yapılabilmesi ya da insanda ilerleme durumunu oluşturabilmesi için alışık olduğu durumlardan sıyrılıp yeniyi araması gerekmektedir. Mevcut durumun yıkılıp yenisinin inşası üzerine birçok manifesto yayınlanmış, bildiriler sunulmuştur. Sanat alanında da konu olan harabe ve yıkıntı yapılar direniş alanı olarak kullanılması yeniden üretimi ve yeni kavramların ortaya çıkışını desteklemiştir.

Çalışma kapsamında uygulanan seramik formlar, mekan oluşumunda belirleyici etki olan duvar ve taş formlarında yapılmış olup, bozulma ve değişimin temelden başlayan bir düşünce yöntemi olarak oluşturulmaya çalışılmıştır.

40 KAYNAKLAR

Artun Altınyıldız, Nur. (2012). Mimarlık Nesnesi ve Başka Nesneler. Arzu Mimarlığı.

İçinde. Erişim: 07.08.2019.https://www.e-skop.com/skopdergi/mimarlik-nesnesi-ve-baska-nesneler/580

Artun, Ali. (2003) . Sanat Manifestoları. İstanbul: İletilim Yayınları.

Andaç, Feridun. (2011) Zamanın Durduğu Bir Yerde Ortaköy. İstanbul: Heyamola Yayınları.

Burke, Edmund.(2008). Yüce ve Güzel Kavramlarımızın Kaynağı Hakkında Felsefi Bir Soruşturma. Ankara: Bilgesu Yayınları.

Benjamin, Walter.(1993). Pasajlar. İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık.

Boym, Svetlana. (2009). Nostaljinin Geleceği. İstanbul: Metis Yayınları

Cairns, S. ve Jacobs, J. M.(2014). BuildingsMustDie – A PerverseView of Architecture. Kanada: The MIT Press.

Condras, Ulrich.(1991). Mimarlıkta Rasyonalizme Karşı Küf Manifestosu. 20. Yüzyıl Mimarisinde Program ve Manifestolar. İstanbul: Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı

Connerton, Paul.(2012). Modernite Nasıl Unutturur? İstanbul: Sel Yayıncılık.

Dillon, Brian. (2006). Harabe Tarihinden Parçalar. Cabinet, s 20. Erişim: 11.07.2019 http://cabinetmagazine.org/issues/20/dillon.php

Douglas, Mary.(1966). Saflık ve Tehlike Kirlilik ve Tabu Kavramlarının Bir Analizi Almanya: RoutledgeClassics.

ERSOY, Şükrü. (2016). 2015 Yılının Doğal Kaynaklı Afetleri ‘’ Dünya ve Türkiye’’.

TMMOB, s.38

Eczacıbası Sanat Ansiklopedisi.(1997). İstanbul: YEM Yayınları.

Fineberg,Jonathan. (2014). 1940’tan Günümüze Sanat. İstanbul: Karakalem Yayınları.

41 Hasol, Doğan. (2005). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü. İstanbul: YEM Yayınları.

Hensel, M.;Menges, A.; Hight, C.(2009). Uzay Okuyucu: Mimaride Heterojen Alan.

ABD: Reader

Isozaki, Arata.(2007). City DemolitionIndustry, Inc. South AtlanticQuarterly.

Kastner, J. and Wallis, B. (2005). Land andEnvironmental Art. London:

PhaidonPress Limited

Lefebvre, Henri. (2016). Mekanın Üretimi (I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Sel Yayınları Malpas, Jeff. E.(2004). Place&Experience : APhilosophicalTopography, Cambridge:UniversityPress.

Monika Sosnowska. Erşim: 20.09.2019. https://culture.pl/en/artist/monika-sosnowska

Trachtenberg, Marvin. (2005). “BuildingOutside Time in Alberti’s De re aedificatoria”, AnthropologyandAesthetics, sayı 48. s. 126-127.

Tschumi, Bernard. (2018). Mimarlık ve Kopma. İstanbul: Janus Yayıncılık

Norberg-Schulz, Genius L.. (1980). Bir Mimarlık Fenomenolojisine Doğru. Londra:

Akademi Basımları.

Notre-Dame Katedrali. Erişim: 20.09.2019. https://gezipgordum.com/notre-dame-katedrali/

RachelWhiteread. Erişim: 20.09.2019. https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-rachel-whitereads-house-unlivable-controversial-unforgettable

RachelWhiteread. Erişim: 03.08.2019. theartstory.org/artist/whiteread-rachel/artworks/

Rossi, A.(1982). A ScientificAutobiography, (Lawrence Venuti trans.). Cambridge:

MIT Press.

Sant'Elia, A.,&Marinetti, F. (1991). Fütürist Mimarlık. 20. Yüzyıl

42 MimarisindeProgram Ve Manifestolar. İstanbul:Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı.

Tuan, Yi-Fu. (2001). Space andPlaceThePerspective of Experience. Minnesota:

University of Minnesota Press.

Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Harabe. Erişim: 11.07.2019 https://sozluk.gov.tr/

Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Yıkmak. Erişim: 11.07.2019 https://sozluk.gov.tr/

Türk Dil Kurumu Sözlüğü.Mekan. Erişim: 11.07.2019 https://sozluk.gov.tr/

Uzunçıbuk, Levent. (2009). Doğal Afetlerin Kentsel ve Bölgesel Planlamada Yeri.HKM. Sayı 101, S18.

Van de Ven, C.(1978), Space in Architecture: TheEvolution of a New Idea in the TheoryandHistory of the Modern Movements. Amsterdam: Van GorcumAssen.

43

44

45

46