diferansiyel öğrenmede 'stokastik değişimler' olarak adlandırılmaktadır (Schöllhorn ve ark.,2009).
4.8. Farklılıkla Eğitim Yaklaşımı
Daha yakın zamanlarda, teorik temelli farklı bir ilke, hareket becerileri uygulamasındaki diğer değişken şekillerin öğrenmeye fayda sağlayabileceğini göstermiştir. Bu ilke, "diferansiyel öğrenme" ve "dinamik sistemler" teorisine dayanıyor. Hareket becerilerinin uygulanmasında diferansiyel öğrenme kullanıldığında hareket desenleri, pratikte kasıtlı olarak çeşitlendiriliyor. Örneğin, atletizm için gülle atış pratiği sırasında birisi sporculara üst ve alt gövde arasındaki zamanlamayı değiştirtebilir, atış şeklini değiştirtebilir, atışı farklı yönlerde projelendirebilir ve / veya farklı ağırlıklı gülle atışları yaptırtabilir.
Bu kuramsal ilke, öğrencilere çeşitli hareket kalıplarını uygulatarak, kendi kendini organize eden bir öğrenme süreci başlatıldığını ileri sürmektedir. Farklı hareket modelleri, hedef amaçlar ile öğrenme yoluyla ve bir görevi yerine getirme alternatif araçlarını öğrenerek (yalnızca sözde "doğru" hareket biçimi yerine) öğrenciler, belirli çevresel kavram ve kendi vücutlarına ait kısıtlamaları onlara en iyi yarayan kişiselleştirilmiş bir motor çözümü öğrenirler.
Öğrencilere farklı hareket modelleri üretmek suretiyle performansa "gürültü" ekleme süreci çocuğun motor dinamiklerinde bir çatallaşma oluşturmaktadır. Yani, öğrenci daha önce kullanılmış daha az etkin hareket modellerinden kafası karışır (diğer bir deyişle akıldan çıkar) ve daha yetenekli bir hareket kalıbının ortaya çıkmasına yol açan kendi kendini organize bir öğrenme sürecine başlar. Fikir, öğrenciyi alışkın hareket kalıplarından vazgeçirmeden öğrenciler aslında muhtemelen öğrenmeyle daha az meşgul olunacak olmasıdır.
Farklı öğrenmenin kendiliğinden organize olma sürecinden yararlanan eğitimciler, öğrencilerinehareket becerilerini yalnızca her bir motor becerisini gerçekleştirmek için 'mükemmel' veya 'doğru' yolu taklit ettirmek yerine çeşitli farklı şekillerde gerçekleştirmelerini sağlamalıdır. Örneğin, dirseklerini eğmeyerek veya dirseklerini düzleştirmeden bir tenis servisi atışı yapma veya onların genellikle karşı karşıya geldikleri yönün sağında veya solunda 90 derece döndürülen tenis servisini
43
gerçekleştirmek bu amaca hizmet edebilir. Yaratıcılık, gerçekleştirilecek motor becerileri hareketlerinin farklı varyasyonlarını bulmak, alışkanlık kalıplarını bırakmak ve kendi kendine organize öğrenme sürecini başlatmak için "anahtar "dır. Öğrenciler bu yöntemi daha motive edici, ilginç ve keyifli bulabilir. Diferansiyel öğrenme, uygulamayı daha ilginç hale getirirse, bu aynı zamanda görev zamanını ve beceri gelişimini de artırabilir.(http://www.pelinks4u.org/articles/conatser1109.htm, Erişim Tarihi: 04.Kasım.2017)
Eşgüdüm veya sistem dinamikleri yaklaşımı, yalnızca tek vücut uzuvlarının döngüsel hareketleri için geçerli olan oldukça gelişmiş analiz araçlarını kullanmak için sık sık suçlanır(Haken ve ark., 1985).
4.8.1. Eşgüdüm dinamiklerindeki özel öneme ait iki olgu
Koordinasyon dinamiklerine özel ilgi gösteren iki olgu ilk bakışta, spordaki çeşitli problemler ve koordinasyon dinamik yaklaşımında bir kilometre taşı olarak görülebilen parmak deneyi (Haken ve ark., 1985)arasında bağlantı bulmanın zor olduğu görünür. Bu daha hassas bir şekilde düşünüldüğünde, eşgüdüm dinamikleri yaklaşımı, kilitlenmemiş bir durumda genel olarak hareket koordinasyonu ve hareket öğrenimi hakkında daha derin bir bakış açısı sağlaması dışında önceden kendi kendine belirlenmiş çok dar sınır koşullarıyla kilitlenmiş veya denetlenen yeni bakış açısı açmıştır.Yeni perspektifleri ortaya koyan koordinasyon dinamik yaklaşımı, yeni varsayımlara ve özel terminolojiye götüren bir başka soyutlama seviyesine ait bir görev gerektirir.
İlk fenomen olan evre, uygulanan analiz türüne yakından bağlıdır, Kelso ve iş arkadaşlarının deneylerinde sıklıkla vurgulanır. İkinci fenomen koordinasyon dinamik yaklaşımı içindeki önemli bir anahtar unsurla ilgilidir ve zamanla hareketlerin varyansındaki değişikliklerin açıklanması için bir model olarak kullanılır (Schoner ve Kelso, 1988) ve geometrik nesnelerin torkunu hissetmek için kullanılır (Turvey ve ark. ,1992): dalgalanmalar ve aralıklılıklar.
44
4.8.1.1. İlk olgu
Fizikte koordinasyon dinamiklerindeki "faz" terimi iki anlam veya yorum ile uygulanır. Bir yanda "faz" terimi, su, buz veya buhar gibi bir sistemin farklı durumlarını veya modlarını açıklar. Öte yandan "faz" terimi iki sinüzoidal fonksiyonun açısal yer değiştirmesini tanımlamaktadır. Her iki durumda da, "faz" terimi, bazı durumları içine alan bir sistemin farklı nitel durumlarıyla yakından ilişkilidir. Bir gösteri sistemi farklı durumlar içeriyorsa, büyük olasılıkla her bir durumun zaman içinde katedileceği ve bu nedenle faz teriminin her iki kullanımısüreçlerle bağlantılıdır. Mevcut yaklaşımda göreli faz, en azından iki döngülü hareketli vücut bölümünün davranışının tanımlanması için bir göstergedir. Matematiksel sebeplerin yanı sıra, bu önlemin bir diğer avantajı, zaman ayrı değişkenlerle zamana bağlı süreci tanımlama imkânıdır. Göreceli fazın tipik özelliği bir döngüsel hareket içinde iki farklı dalgada iki eşit olayların zaman gecikmesinin tarif edilmesidir. HKB (The Haken-Kelso-Bunz)deneyinde göreli faz,örneğin maksimum fleksiyon açısı ile geçerek iki parmağın göreceli kaymasını tanımlar. Belirli bir anda bir hareket döngüsünün göreceli fazını sağlayarak, iki zamanlı akışların etkileşimi hakkındaki tüm bilgiler verilir. Daha soyut bir seviyede, iki sinüzoidal eğrinin bağıl fazı, zaman akışlarının benzerlğinin bir ölçümü olarak düşünülebilir.Göreceli bir fazın zaman ayrı ölçümü sürekli bir benzerlik ölçümüne uzatılmasıyla, spor bilimine ilk kapı açılır ve bu yaklaşımı balistik ve karmaşık hareket türlerine aktarır. Burada, benzerlik iki nesnenin yakınlığına yönelik bir istatistiksel ölçümüdür ve mesafe ölçümleri güçlü doğrusal haritalarla ve tersine kolaylıkla aktarılabilir (Everitt, 1993).
4.8.1.2. İkinci olgu
"Dalgalanmalar ve aralıklar" terimleri ve Kelso'nun ve takım arkadaşlarının parmak deneyleri (Kelso, 1995), yeterli bir ölçüm hassaslığı olan "aynı" hareketin