(4-8. S›n›f)
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Dersi Ö¤retim Program› (MEB, 2006a) ile ö¤rencile-rin din ve ahlâk hakk›nda sa¤l›kl› bilgi sahibi olmalar›, temel becerileö¤rencile-rini gelifltir-meleri; böylece, Milli E¤itimin genel amaçlar›n›n gerçeklefltirilmesine katk›da bu-lunulmas› amaçlanmaktad›r. Program›n genel amaçlar›; bireysel, toplumsal, ahlâki, kültürel ve evrensel aç›lardan ele al›narak belirlenmifltir.
Program, “‹nanç”, “‹badet”, “Hz. Muhammed”, “Kur’an ve Yorumu”, “Ahlâk”,
“Din ve Kültür” olmak üzere alt› ö¤renme alan› üzerine yap›land›r›lm›flt›r. Ö¤ren-me alanlar›, gerek kendi içinde gerek di¤er ö¤renÖ¤ren-me alanlar›yla bir bütünlük içe-risinde ele al›nm›fl ve birbiriyle iliflkilendirilmifltir. Kazan›mlar, ö¤rencilerin geliflim düzeyine ve ö¤renme alan›n›n özelli¤ine göre düzenlenmifl, konu bütünlü¤ü gö-zetilmifl; kavram, de¤er ve beceriler temel al›nm›flt›r.
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersi ö¤retim program›nda yer alan kazan›mlar›n;
ö¤renme alanlar›, di¤er dersler ve ara disiplinler de göz önünde tutularak Türkçe-yi do¤ru, güzel ve etkili kullanma; elefltirel düflünme, iletiflim kurma, sorun çözme, araflt›rma yapma, bilgi teknolojilerini kullanma, de¤iflim ve süreklili¤i alg›lama;
mekân, zaman ve kronolojiyi alg›lama, sosyal kat›l›m ve Kur’an-› Kerim mealini kullanma becerilerinin geliflmesine katk› sa¤lamas› öngörülmektedir.
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersi ö¤retme ö¤renme sürecinde düzenlenecek etkinliklerin; ö¤retim program›nda yer alan kavram, de¤er ve becerileri gelifltirici, ö¤rencinin ö¤renmeye etkin kat›l›m›n› sa¤lay›c› nitelikte olmas› gerekti¤i belirtil-mektedir. Süreçte kazand›r›lmas› beklenen kavram ve de¤erler programda yer al-maktad›r. Ayr›ca, program›n uygulan›fl›nda laiklik ilkesinin daima göz önünde
bu-Fen ve Teknoloji Dersi Ö¤retim Program›nda Ö¤renme Alanlar›
• Canl›lar ve Hayat
• Madde ve De¤iflim
• Fiziksel Olaylar
• Dünya ve Evren
• Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre ‹liflkileri
• Bilimsel Süreç Becerileri
• Tutum ve De¤erler
Fen ve Teknoloji okuryazarl›¤›n›n boyutlar›:
• Fen Bilimleri Ve Teknolojinin Do¤as›
• Anahtar Fen Kavramlar›
• Bilimsel Süreç Becerileri
• Fen Teknoloji Toplum Çevre ‹liflkileri
• Bilimsel ve Teknik Psikomotor Beceriler
• Bilimin Özünü Oluflturan De¤erler
• Fen’e ‹liflkin Tutum ve De¤erler
SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE
AMAÇLARIMIZ
Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Dersi Ö¤retim Program›nda Ö¤renme Alanlar›
• ‹nanç
• ‹badet
• Hz. Muhammed
• Kur’an ve Yorumu
• Ahlâk
• Din ve Kültür
lundurulmas›; din, vicdan, düflünce ve ifade özgürlü¤ünün zedelenmemesine özen gösterilmesi gerekti¤i vurgulanmaktad›r.
Program›n ölçme ve de¤erlendirme etkinliklerinde, ö¤rencilerin, okudu¤unu anlama, elefltirme, yorumlama, bilgi toplama, analiz etme, sorgulama, sorun çöz-me gibi üst düzey biliflsel becerilerin üzerinde durulmas› gerekti¤i belirtilçöz-mekte;
ayr›ca, ö¤rencilerin ö¤rendikleri ile gerçek yaflam aras›nda iliflki kurma becerileri-nin de de¤erlendirme sürecinde dikkate al›nmas› gerekti¤i vurgulanmaktad›r. K›sa yan›tl›, çoktan seçmeli, efllefltirmeli vb. sorulardan oluflan testler, aç›k uçlu sorular, gözlem formlar›, posterler, görüflmeler, öz de¤erlendirme formlar›, akran de¤erlen-dirme formlar›, ö¤renci ürün dosyalar›, projeler ve performans görevleri ölçme ve de¤erlendirmede yararlan›labilecek uygulamalar olarak gösterilmektedir.
Trafik ve ‹lkyard›m Dersi Ö¤retim Program› (4-5. S›n›f)
Trafik ve ‹lkyard›m Dersi Ö¤retim Program›n›n (MEB, 2006b) genel amac›; çocuk-larda güvenli trafik bilinci oluflturmak ve gelecekte trafik kurallar› konusunda du-yarl› davran›fllar sergileyecek bireyler yetifltirmektir. Bu amaca ulaflmada, “Trafikte Tehlike Yaratmamak” ve “Trafik Tehlikelerinden Korunmak” olmak üzere iki te-mel ilke ele al›nm›fl ve bu ilkeler ›fl›¤›nda “Yaya”, “Yolcu” ve “Sürücü” ad› alt›nda üç tema belirlenmifltir.
Programda temalara dayal› olarak belirlenen kazan›mlar yoluyla ö¤rencilerde, görsel ve iflitsel alg›, fark›na varma, iletiflim ve tahmin etme becerilerinin gelifltiril-mesi; kurallara uyma, sab›r, sorumluluk, sayg› ve hoflgörü de¤erlerinin kazand›r›l-mas› öngörülmektedir.
Ö¤retme ve ö¤renme sürecinde, her kazan›m için okul içi veya okul d›fl› etkin-lik yap›lmas› zorunlu k›l›nm›flt›r. Ö¤rencilerin programda yer verilen becerileri ve de¤erleri içsellefltirmesini sa¤layacak etkinliklere yer verilmesi, ö¤rencilerin birey-sel farkl›l›klar›na dikkat edilmesi gerekmektedir.
Ölçme ve de¤erlendirme etkinlikleri, ö¤rencilerin süreç içerisindeki ö¤renme eksikliklerinin, geliflim ve baflar› düzeylerinin belirlenmesi ve ö¤renciye geribildi-rim verilmesi amac›yla kullan›lmaktad›r. Bu amaçla sözlü sunum, proje ve perfor-mans görevleri, kendini de¤erlendirme, akran de¤erlendirme ve ö¤renci ürün dos-yas› gibi ölçme ve de¤erlendirme etkinliklerinin verilmesi önerilmektedir. Prog-ramda, ölçme ve de¤erlendirme etkinliklerinin, her teman›n bitiminde o temay›
kapsayacak biçimde ders y›l› sonunda ise tüm temalar› kapsayacak biçimde dü-zenlenmesi gerekti¤i vurgulanmaktad›r.
Görsel Sanatlar Dersi Ö¤retim Program› (1-8. S›n›f)
Görsel Sanatlar Dersi Ö¤retim Program› (MEB, 2006c), ö¤rencilerin bulunduklar›
yafl düzeyinden bafllayarak tüm yaflamlar› boyunca temel bir kazan›m olarak ken-dilerini ifade etme yollar›n› keflfetmeleri ve bunlar› kullanarak duygusal, biliflsel, kültürel ve toplumsal yönlerden donan›ml› hale gelmeleri; sa¤l›kl›, dengeli kimlik oluflturmalar› ve nitelikli al›flkanl›klar edinmeleri amac›n› tafl›maktad›r. Dersin ge-nel amaçlar› ise Bireysel ve Toplumsal Amaçlar, Alg›sal Amaçlar, Estetik Amaçlar ve Teknik Amaçlar bafll›klar› alt›nda düzenlenmifltir.
Programda, “Görsel Sanatlarda Biçimlendirme”, “Görsel Sanat Kültürü” ve “Mü-ze Bilinci” olmak ü“Mü-zere üç ö¤renme alan› belirlenmifltir. Ö¤rencilerin ö¤renme alanlar›ndaki geliflimleri ile ba¤lant›l› olarak da tüm dersler için ortak olan temel becerilerin yan› s›ra, alana özgü “sanat arac›l›¤›yla iletiflim kurma”, “görsel okuma”,
“estetik bilinç kazanma” gibi temel becerilere yer verilmifltir. Programda yer alan
Görsel Sanatlar Dersi Ö¤retim Program›nda Ö¤renme Alanlar›:
• Görsel Sanatlarda Biçimlendirme
• Görsel Sanat Kültürü
• Müze Bilinci
kazan›mlar bu temel becerilerin kazand›r›lmas›na yönelik olarak belirlenmifltir. Ka-zan›mlar, ö¤rencilerin geliflim düzeyine ve ö¤renme alanlar›n›n özelliklerine göre birinci s›n›ftan sekizinci s›n›fa do¤ru aflamal› biçimde haz›rlanm›flt›r. Ayr›ca kaza-n›mlar, Atatürkçülükle ilgili konularla ve ara disiplinlerle iliflkilendirilmifltir.
Görsel Sanatlar dersine iliflkin kazan›mlara ulaflmak amac›yla düzenlenen ö¤retme ö¤renme süreci ise ö¤renci merkezli, bireysel farkl›l›klara duyarl›, ba¤›m-s›z ve grup içinde ö¤renmeyi özendiren, okul içi ve okul d›fl› etkinlikleri bir arada yürüten bir yap›da düzenlenmifltir. Ö¤retmenin süreç içerisinde yol gösterici olma-s› ve sanat›n ö¤rencinin tüm yaflam›n› etkilemesi amac›yla aile ile ifl birli¤ini sa¤la-mas› beklenmektedir. Programda ö¤retme ö¤renme sürecine iliflkin farkl› s›n›f ve kazan›mlara yönelik örneklere yer verilmifl, ö¤retmene de kendi planlar›n› haz›rla-ma ya da var olanlar› gelifltirme esnekli¤i tan›nm›flt›r.
Ölçme ve de¤erlendirme etkinlikleri ise program›n geneliyle tutarl› biçimde ö¤renci merkezli, ö¤rencinin geliflimini farkl› aç›lardan ele alan bir yaklafl›mla dü-zenlenmifltir. Görsel sanatlarda bireysel fakl›l›klar›n gözetilmesi temel ilke olarak gösterilmektedir. Bu nedenle ilkö¤retim düzeyindeki sanat etkinliklerinde de ö¤-rencilerin e¤ilimlerini, becerilerini ve sanata olan yatk›nl›klar›n› ortaya ç›karmaya yönelik ölçme araçlar›ndan yararlan›lmas› önerilmektedir. Programda örneklerine de yer verilen ölçme ve de¤erlendirme araç ve yöntemleri, öz de¤erlendirme, kontrol listeleri, derecelendirme ölçekleri, ö¤renci süreç dosyas›, performans ve proje ödevleri ve dereceli puanlama anahtar› olarak s›ralanmaktad›r.
Müzik Dersi Ö¤retim Program› (1-8. S›n›f)
Müzik Dersi Ö¤retim Program› (MEB, 2006d) ile müzi¤i ö¤rencilerin yaflamlar›n›n bir parças› haline getirmek ve müzik yoluyla ö¤rencilerin kendisi ve çevresiyle ba-r›fl›k, ulusal ve uluslararas› kültürleri tan›yan, vatan ve millet sevgisine sahip, çev-resindeki olaylara, de¤iflim ve geliflmelere duyarl›, güzel sanatlar›n her türüne aç›k, mutlu, kiflilikli ve özgüveni olan bireyler olarak yetifltirilmelerini sa¤lamak amaç-lanmaktad›r.
Programda “Dinleme-Söyleme-Çalma”, “Müziksel Alg› ve Bilgilenme”, “Müzik-sel Yarat›c›l›k” ve “Müzik Kültürü” adlar› alt›nda dört ö¤renme alan› belirlenmifl-tir. Tüm ö¤renme alanlar›, içerik yönünden birbiriyle iliflkilidir. Kazan›mlar, bu ö¤-renme alanlar› ve ö¤rencilerin geliflim düzeyleri dikkate al›narak belirlenmifltir. Ay-r›ca programda, müzik e¤itimi aç›s›ndan öncelik sonral›k iliflkisi tafl›yan kazan›m-lar “s›ral› kazan›mkazan›m-lar” okazan›m-larak belirtilmifltir.
Müzik dersi ö¤retim program›nda yer alan ö¤renme alanlar› ve kazan›mlara da-yal› olarak ö¤rencilerde kimi temel becerilerin ve de¤erlerin geliflmesi beklenmek-tedir. Müzik dersine iliflkin beceriler, ilkö¤retim programlar›n›n ortak temel bece-rilerinin yan› s›ra, müziksel alg›lanma ve bilgilenme, müzik okur yazarl›¤› edinebil-me, kiflisel ve sosyal de¤erlere önem verme ve estetik duyarl›¤a sahip olma fleklin-de s›ralanmaktad›r. Derste gelifltirilmesi beklenen fleklin-de¤erler ise paylafl›m, hoflgörü ve sorumluluktur.
Ö¤retme ö¤renme sürecinde, yap›land›rmac› yaklafl›ma paralel olarak ö¤renci merkezli bir yaklafl›m tercih edilmektedir. Süreçteki etkinlikler, ö¤rencinin etkin rol almas›n› sa¤layacak biçimde düzenlenmekte, çevresel özellikler ile ö¤rencile-rin gereksinimleri, ilgileri ve var olan bilgileri dikkate al›narak genel ö¤retim yön-temlerinin yan› s›ra etkin ö¤renme yöntemlerine a¤›rl›k verilmektedir.
Müzik dersi ö¤retim program›nda ölçme ve de¤erlendirme etkinlikleri, ö¤renci merkezli bir anlay›flla düzenlenmifl, ö¤rencinin de¤erlendirilmesinde de sürece
Görsel Sanatlar Dersi Temel Becerileri
• Sanat Arac›l›¤›yla
‹letiflim Kurma
• Sorumluluk Alma
• Bafllad›¤› ‹fli Bitirme
• Görsel Okuma
• Kiflisel ve Sosyal De¤erlere Önem Verme
• Estetik Bilinç Kazanma
• Estetik Alg›n›n Gelifltirilmesi
• Estetik Yaflam Kültürü Edinme
• Çevre ve Do¤a Bilinci Kazanma
• Milli, Manevi ve Evrensel De¤erlere Duyarl› Olma
Müzik Dersi Ö¤retim Program›nda Ö¤renme Alanlar›:
• Dinleme-Söyleme-Çalma
• Müziksel Alg› ve Bilgilenme
• Müziksel Yarat›c›l›k
• Müzik Kültürü
odaklan›lmas› gerekti¤i vurgulanm›flt›r. Ö¤renci ürün dosyas›, gösteri, sunum, poster, proje vb. performans görevlerinin de¤erlendirilmesinde kullan›lan derece-li puanlama anahtarlar›, kontrol derece-listeleri, gözlem formlar›, öz de¤erlendirme ve akran de¤erlendirme formlar› ö¤renim süreci boyunca ö¤rencilerin geliflen ilgile-ri, becerileilgile-ri, yetenekleilgile-ri, gereksinimleilgile-ri, bedensel özellikleilgile-ri, duygu ve düflünce-lerinin daha iyi tan›nmas›na olanak sa¤layacak ölçme ve de¤erlendirme araçlar›
olarak programda yer almaktad›r. Ö¤rencinin bir dönem süresince en az bir per-formans görevi haz›rlamas›, süreçte yapt›klar›n› paylaflmak amac›yla y›lsonunda sergi, sunu vb. etkinlikler düzenlenmesi önerilmektedir.
‹ngilizce Dersi Ö¤retim Program› (4-5. S›n›f)
‹ngilizce Dersi Ö¤retim Program›nda (MEB, 2006e), ‹ngilizce ö¤retiminin amac›;
“Türk vatandafllar›n›n di¤er ülke vatandafllar› ile iletiflimini sa¤lamak için ortak bir dili etkin bir biçimde kullanmalar›na hizmet etmek” olarak aç›klanmaktad›r. Her s›-n›f düzeyine iliflkin, ö¤retim y›l›n›n sonunda ö¤rencinin ulaflmas› öngörülen amaç-lar programda ayr› ayr› belirtilmifltir. Ayr›ca, her ünitede ö¤rencinin dili hangi amaçla kullanaca¤› belirtilmifl; süreçte ve süreç sonunda ö¤rencinin ö¤rendiklerini ortaya koyabilmesini sa¤layacak görevler önerilmifltir.
Programda dört temel dil becerisine dayal› olarak “Dinleme”, “Okuma”, “Ko-nuflma” ve “Yazma” olmak üzere dört ö¤renme alan› oluflturulmufl ve bu alanlar›n birbiri ile iliflkilendirilmesi sa¤lanm›flt›r. Ö¤rencilerin ö¤renme sürecinde kazanma-lar› öngörülen beceriler de bu ö¤renme alankazanma-lar›na dayal› olarak belirlenmifltir.
‹ngilizce dersinin içeri¤i; ö¤rencilerin ‹ngilizceyi günlük yaflam›n içinde keflfet-melerini ve kullanmalar›n›, ö¤rendiklerini en somut biçimi ile zihinlerinde canlan-d›rmalar›n› amaçlamaktad›r. Ö¤rencilerin konular üzerinde farkl› biçimlerde çal›fla-bilmeleri, ö¤renmelerine iliflkin tekrar yapabilmeleri amac›yla sarmal içerik düzen-leme yaklafl›m›ndan yararlan›lm›flt›r. ‹çerik bir ö¤retim y›l› içinde ve sekizinci s›n›-f›n sonuna kadar yatay ve dikey flekilde iliflkilendirilmifl; ayr›ca, dersin di¤er ders-lerle iliflkisinin kurulmas›na özen gösterilmifltir. Bu yaklafl›m, s›n›f düzeyleri yük-seldikçe, konular› daha derinlemesine iflleme ve birbiriyle iliflkilendirme olana¤›
yaratmaktad›r. Programda her ünite “A” ve “B” bölümlerine ayr›larak ö¤retmenle-re dersin iflleniflinde esneklik tan›nm›flt›r. Ö¤ö¤retmenle-retmenler belirtilen süö¤retmenle-re sonunda “A”
bölümünü bitiremediklerinde, “B” bölümünün ifllenece¤i seçmeli ders saatini kul-lanarak derslerine devam etme ya da iki bölümü uygun biçimde birlefltirme
olana-¤›na sahiptir. Ö¤retmenlerin, içeri¤in yetifltirilmesi kayg›s›na düflmemeleri belirtile-rek; ünitelerin bitirilmesi yerine, ö¤rencilerin ‹ngilizceyi ö¤renmelerinin sa¤lanma-s›n›n daha önemli oldu¤u vurgulanmaktad›r.
Program›n öngörülen becerileri kazand›rabilmesi amac›yla ö¤retme ö¤renme sürecinde bireysel farkl›l›klar›n dikkate al›nd›¤›, ö¤rencilerin yeteneklerini kullan-malar› ve gelifltirmelerine olanak yaratacak, dili ifllevsel biçimde kullanmay› sa¤la-yacak ö¤renme yaflant›lar›n›n düzenlenmesi gerekti¤i belirtilmektedir. Dersin iflle-niflinde, do¤rudan ‹ngilizce dilbilgisi kurallar›n› vermek yerine sezdirerek ö¤ret-mek a¤›rl›k kazanmaktad›r. Süreçte, olabildi¤ince ö¤rencinin etkin, ö¤retmenin ise yol gösterici konumda olmas› önerilmektedir.
Ölçme ve de¤erlendirme bölümünde, ilkö¤retim programlar›n›n genel özellik-lerine ve ‹ngilizce program›n›n genel yap›s›na uygun olarak ö¤renci merkezli yak-lafl›ma a¤›rl›k verilerek ö¤rencinin ö¤renme sürecinde ve süreç sonundaki perfor-mans›n›n de¤erlendirilmesi gerekti¤i vurgulanm›flt›r. Ö¤renci performans ve bafla-r›s›n›n de¤erlendirilmesi amac›yla yaz›l› s›navlar, ö¤renci ürün dosyalar›,
özde¤er-‹ngilizce Dersi Ö¤retim Program›nda Ö¤renme Alanlar›:
• Dinleme
• Okuma
• Konuflma
• Yazma
lendirme formlar›, akran de¤erlendirmesi, kontrol listeleri, dereceli puanlama anahtar› vb. araç ve tekniklerden yararlan›lmas› önerilmektedir.
Okulöncesi E¤itim Program›n› inceleyerek yabanc› dil ö¤retimine iliflkin amaç ve kazan›m-lar› örneklendiriniz.
Beden E¤itimi Dersi Ö¤retim Program› (1-5. S›n›f)
Beden E¤itimi Dersi Ö¤retim Program›n›n (MEB, 2006f) temel amac›; ö¤rencilerin, fiziksel, deviniflsel, biliflsel, duygusal ve toplumsal geliflimine katk›da bulunmak, yaflam boyu fiziksel etkinliklere kat›lmas›n› sa¤lamakt›r.
Beden E¤itimi dersinde “Hareket Bilgi ve Becerileri” ile “Etkin Kat›l›m ve Sa¤-l›kl› Yaflamlar” olmak üzere iki temel ö¤renme alan› ve bunlar›n alt ö¤renme alan-lar› belirlenmifl, alt ö¤renme alanalan-lar› da kendi içinde s›n›fland›r›lm›flt›r. 1-3. s›n›flar-da “Hareket Bilgi ve Becerileri” ö¤renme alan›n›n birinci alt ö¤renme alan›na, 4. ve 5. s›n›flarda ise ikinci alt ö¤renme alan›na özgü kazan›mlara yer verilmektedir. Ka-zan›mlar, ö¤rencilerin geliflim özellikleri ve bireysel gereksinimleri ile bilimsel araflt›rma bulgular› dikkate al›narak ana ö¤renme alanlar›na göre belirlenmifl; di¤er dersler ve ara disiplinlerle iliflkilendirilmifltir.
Programda belirlenen ö¤renme alanlar› ve bu alanlara dayal› olarak düzenle-nen kazan›mlarla, ilkö¤retim program›n›n ortak temel becerilerinin yan› s›ra alana özgü becerilerin de kazand›r›lmas› amaçlanmaktad›r. Bu beceriler, “Öz Yönetim”,
“Bilimin Temel Kavramlar›n› Tan›ma”, “Milli, Manevi ve Evrensel De¤erlere Duyar-l› Olma”, “Kiflisel ve Sosyal De¤erlere Önem Verme”, “Estetik Zevk Kazanma”,
“Güvenlik ve Koruma Sa¤lama” olarak s›ralanmaktad›r.
Ö¤retme ö¤renme sürecinde, derse özgü, ö¤reten merkezli komut ve al›flt›rma yöntemlerinin yan› s›ra ö¤renen merkezli eflli çal›flma, kendini denetleme, yönlen-dirilmifl bulufl vb. etkinliklere yer verilmektedir. Süreçte, ö¤rencilerin özellikleri, çevre koflullar›, okulun olanaklar›, ö¤rencinin ilgi, istek ve gereksinimleri, ö¤retim yöntemlerinin özellikleri, engelli ö¤rencilerin varl›¤› vb. de¤iflkenlerin göz önünde bulundurulmas› vurgulanmaktad›r. Ö¤rencilerin ö¤renme alanlar›ndaki geliflimle-rine ve kazan›mlara dayal› olarak ö¤retme ö¤renme sürecinin sonunda beden e¤i-timine iliflkin befl standarda ulaflmalar› beklenmektedir. Bu standartlar ile her ö¤-rencinin kendi kapasitesi içerisinde fiziksel etkinliklere kat›l›m için gerekli bilgi, beceri ve tutumlar› kazanmas› ve bunlar› sürdürmesi beklenmektedir.
Beden E¤itimi dersine özgü kazan›mlarla ilgili ölçme ve de¤erlendirme etkin-liklerinin, mutlaka kazand›r›lmak istenen bilgi, beceri ve tutumlara yönelik ölçme araçlar› ile gerçeklefltirilmesi beklenmektedir. Genel olarak ö¤rencinin biliflsel alandaki yeterliklerini ölçmede geleneksel yöntemlerin yan› s›ra alternatif de¤er-lendirme yöntemlerine a¤›rl›k verilirken deviniflsel becerilerin ölçülmesinde bece-ri testlebece-ri, kontrol listelebece-ri, öz de¤erlendirme formlar›, dereceli puanlama anahtar›, gözlem formalar› ve çal›flma yapraklar›ndan yararlan›lmas› gerekti¤i vurgulanmak-tad›r. Programda, ölçme ve de¤erlendirme etkinliklerinde, her ö¤renci için dönem bafl›nda, dönem süresince ve sonunda yap›lacak de¤erlendirmelere dayal› olarak izleme dosyas› oluflturulmas› gerekti¤i belirtilmektedir.
Yukar›da genel özellikleri incelenen programlar, ilkö¤retimdeki zorunlu ders-lerin ö¤retim programlar›d›r. Bunlar›n yan› s›ra ilkö¤retimde seçmeli dersler olan Yabanc› Dil, Sanat Etkinlikleri, Spor Etkinlikleri, Biliflim Teknolojileri, Satranç, Halk Kültürü, Tar›m, Medya Okuryazarl›¤› ile Takviye ve Etüt Çal›flmalar› dersleri-nin ö¤retim programlar› ile ‹lkö¤retim ve Ortaö¤retim Kurumlar› S›n›f Rehberlik
S O R U
SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE
AMAÇLARIMIZ Ö¤renme ve Alt Ö¤renme Alanlar›:
• Hareket Bilgi ve Becerileri
• Temel Hareket Bilgi ve Becerileri
• Özelleflmifl Hareket Bilgi ve Becerileri
• Spor Bilgi ve Becerileri
• Etkin Kat›l›m ve Sa¤l›kl›
Yaflam
• Düzenli Fiziksel Etkinlik
• Atatürk ve Ulusal Bayramlar
• Spor Organizasyonlar› ve Olimpiyat Oyunlar›
Beden E¤itimi Dersinde Ö¤rencilerde
Gerçekleflmesi Öngörülen Standartlar:
• Çeflitli fiziksel etkinliklere kat›labilmek için hareket ilke, kural, strateji ve taktikleri anlad›¤›n›
gösterir.
• Sa¤l›¤› güçlendirici düzeyde fiziksel etkinli¤e kat›l›m› baflar›r ve korur.
• Fiziksel etkinliklere
Program› (1-12. s›n›f) (MEB, 2006g) da vard›r. Rehberlik program› ile ö¤rencilerin;
okula ve çevreye etkin olarak uyum sa¤lamalar›, yetenek ve yeterliklerini tam ola-rak kullan›p e¤itsel baflar›lar›n› art›rmalar›, kendilerini tan›malar›, kabul etmeleri ve gelifltirmeleri, baflkalar›n› anlamalar›, kabul etmeleri ve kifliler aras› etkileflim becerilerini gelifltirmeleri, topluma karfl› olumlu anlay›fl ve tutum gelifltirmeleri, hayat›n› güvenli ve sa¤l›kl› sürdürmek için olumlu tutum ve davran›fllar gelifltir-meleri, e¤itsel ve mesleki kararlar› için gerekli olgunlu¤a ulaflmalar› amaçlanmak-tad›r. Ancak, bu ünitenin s›n›rl›l›¤› içinde bu programlar›n ayr›nt›l› incelenmesine yer verilmemifltir.
‹LKÖ⁄RET‹M VE OKULÖNCES‹ E⁄‹T‹M PROGRAMLARI ARASINDAK‹ ‹L‹fiK‹
Okulöncesi e¤itim program›n›n amaçlar› aras›nda çocuklar› ilkö¤retime haz›rla-mak yer alhaz›rla-maktad›r (MEB, 2006h). Bu amac› ile okulöncesi e¤itimin, ilkö¤retimde kazand›r›lmas› öngörülen bilgi, beceri ve tutumlar›n çocuklar taraf›ndan ö¤renil-mesini kolaylaflt›ran bir e¤itim sürecini oluflturdu¤u, bu aç›dan okulöncesi e¤itim program›n›n ilkö¤retim programlar›n›n temelini oluflturdu¤u söylenebilir. Okulön-cesi e¤itim kurumlar›n›n bu ifllevini yerine getirebilmesi için aileler ve özellikle ö¤retmenlere önemli görev ve sorumluluklar düflmektedir. Ö¤retmenlerin, çocuk-lar› en iyi biçimde ilkö¤retime haz›rlamak için okulöncesi e¤itim program›n›n ve ilkö¤retim programlar›n›n özelliklerini bilmeleri gereklidir. Örne¤in, “El ve göz koordinasyonunu gerektiren belirli hareketleri yapabilme” amac›na yönelik kaza-n›mlar, ilkö¤retim için okuma yazmaya haz›rl›k çal›flmalar›d›r. Okulöncesi ö¤ret-menin, ‹lkö¤retim Türkçe 1. s›n›f program›ndaki okuma yazma çal›flmalar›n› bil-mesi, 1. s›n›f ö¤retmenleri ile ifl birli¤i yapmas› çocuklar› ilkö¤retime haz›rlamada büyük yarar sa¤layacakt›r.
‹lkö¤retim ve okulöncesi e¤itim programlar›n›n en temel fark›, okulöncesinde
“e¤itim” ilkö¤retimde ise “ö¤retim” kavramlar›na vurgu yap›lmas›d›r. Okulöncesi e¤itimde çocuklar›n bir alana özgü bilgi ve becerileri kazanmalar› de¤il, kimi temel davran›fl ve al›flkanl›klar› kazanmalar› amaçlanarak “e¤itim” kavram› ön plana ç›-kar›lmaktad›r. ‹lkö¤retim programlar›nda ise temel beceriler ve de¤erlerin yan› s›-ra, alana özgü bilgi ve becerilerin kazand›r›lmas› amaçlanmaktad›r.
‹lkö¤retim programlar›n›n yenilenmesi ile birlikte okulöncesi e¤itim program›
da, yeni ilkö¤retim programlar›nda benimsenen ilke, yaklafl›m ve programlar›n ge-nel özellikleri aç›s›ndan gözden geçirilmifl, gerekli düzeltmeler yap›larak gelifltiril-mifltir. Programda, ilkö¤retim programlar›n› destekler biçimde sarmal programla-ma yaklafl›m›ndan yararlan›lm›fl ve program bütüncül biçimde düzenlenmifltir.
‹lkö¤retim programlar›ndan farkl› olarak, okulöncesi e¤itim program›nda amaç ve kazan›mlara bir arada yer verilmifltir. Etkinliklerin bu amaç ve kazan›mlara yö-nelik olarak, geliflim alanlar›na göre düzenlenmesi gerekti¤i vurgulanmaktad›r.
Okulöncesi e¤itim program›nda yer alan kazan›mlar, ilkö¤retim programlar›nda benimsenen Türkçeyi do¤ru, etkili ve güzel kullanma, problem çözme, iletiflim, karar verme, araflt›rma vb. becerilere temel haz›rlayacak biçimde düzenlenmifltir.
Örne¤in, dil alan›nda yer alan “kendini sözel olarak ifade edebilme” amac› iletiflim becerisini gelifltirmeye yöneliktir. Bunun yan› s›ra okulöncesi e¤itim program›nda yafl grubunun özelli¤i gere¤i, ilkö¤retim program›nda karfl›l›¤› bulunmayan kaza-n›mlar da yer almaktad›r.
Her iki programda da ö¤retmenlerin plan yapmalar› beklenmektedir. Ancak, ilkö¤retim programlar›nda ünitelendirilmifl y›ll›k plan ve ders planlar›ndan
yarar-lan›l›rken, okulöncesi e¤itimde y›ll›k ve günlük planlardan yararlan›lmaktad›r. ‹ki programda da ö¤retmenin plan yaparken yararlanabilece¤i örnekler sunulmufltur.
Okulöncesi e¤itim program›nda içerik düzenlemesine gidilmemekte; konunun ö¤retimi de¤il, konudan yararlanarak amaç ve kazan›mlar›n çocuklara kazand›r›l-mas› amaçlanmaktad›r. Programda içerikten çok süreç üzerinde durulmaktad›r.
Bu nedenle okulöncesi e¤itim ö¤retmenleri amaç ve kazan›mlara ulaflmada iste-dikleri konular› seçmekte ve gerekti¤inde ayn› konudan tekrar yararlanmaktad›r.
‹lkö¤retim programlar›nda ise içerik belirli alanlar›n ö¤retimini sa¤layacak biçim-de ö¤renme alan›, tema ya da ünite bafll›klar› alt›nda düzenlenmektedir. Ancak, yeni ilkö¤retim programlar›nda da içerik düzenlenmesinde, ö¤renci ve çevrenin özellikleri dikkate al›narak ö¤retmene esneklik tan›nmaktad›r.
Ö¤retme ö¤renme sürecinin düzenlenmesinde her iki programda da, ö¤renci merkezli yaklafl›mlar temele al›nmaktad›r. Ö¤rencinin etkin kat›l›m›, bilgiyi
Ö¤retme ö¤renme sürecinin düzenlenmesinde her iki programda da, ö¤renci merkezli yaklafl›mlar temele al›nmaktad›r. Ö¤rencinin etkin kat›l›m›, bilgiyi