Bu kısımda, denel işlemde yapılan uygulamaya yönelik bulguları desteklemek amacıyla, denel işlem sürecinin işleyen ve varsa işlemeyen yönlerinin öğrenci gözüyle ortaya
0 5 10 15 20 25
yüksek orta düşük gösterememe
Matematik Kontrol Aşaması
deney1 deney 2 kontrol
107
konması amacıyla, deney grubunda bulunan, ölçüt örnekleme yöntemine göre seçilmiş farklı problem çözme yeterliklerine (yüksek- orta- düşük beceri) sahip öğrencilerle yapılan görüşmeye ilişkin bulgulara yer verilmiştir. Görüşmeden elde edilen veriler, görüşme sorularına göre analiz edilmiş, FeTeMM eğitimi öncesi- sırası ve sonrasına yönelik görüşler, Tablo 23’te verilmiş, disiplinler arası eğitim ve grup çalışması ile ilgili düşünceleri ve daha sonraki derslerde almak istedikleri eğitime yönelik süreç genel olarak incelenmiş ve elde edilen bulgular Grafik 9 ile Grafik 11 arasında verilmiştir.
Tablo 23
Deney Grubu Öğrencilerinin FeTeMM Eğitimi ile İlgili Uygulama Öncesi- Sırası- Sonrası Görüşleri
Uygulama öncesi Uygulama sırası Uygulama sonrası İfadeler f İfadeler f İfadeler f Kitaptan 6 Sokak lambası zordu 6 Eğlenceli 24 Öğretmen merkezli
(ders anlatma vb) 5
Grup çalışması hoşuma
gitti 5 Projeler yapma 8 Sıkıcı 4 Birlikte karar verdik 5 Öğrendik 8 Proje yapmama 4 Yardımlaştık 4 Bundan sonra FeTeMM’le
işlemek isterim 7 Soru cevap 3 Sokak lambası kolaydı 3 Hem feni hem matematiği öğrendim 6 Bireysel çalışma 2 Arıtma cihazı kolaydı 3 Hoşuma gitti 5 Araştırma yapmadan 1 Tartıştık 3 Deney yapma 5 Tek tek oturma 1 Elektrik devreleri zordu 3 Akılda kalıcı 5 Yazı yazma 1 Araştırma yaptık 3 Zekâmızı geliştirdi 7 Eğlenmeme 1 Arıtma cihazı zordu 3 Mühendis olmak istedim 4 Deney yapmama 1 Eğlenceli 3 Diğer dersleri de öğrenme 4 Bireysel daha iyi 3 Matematikle feni birlikte işleme 3 Heyecanlandık 3
Mühendis gibi çalıştık 3 Bilim insanı olmak
istedim 3 Grup çalışması daha iyi 2
Matematikte, fende, teknolojide büyük ilerleme kaydettik
3 Elektrik devreleri kolaydı 2 Grup çalışması 3 Ses kirliliği maketi 1 Tasarım yaptık, öğrendik 2 Sesin şiddetini artıran araç 1 El becerimiz gelişti 2 Kabloları bağlamayı yanlış
yaptık 1 Konuları uzun süre işleme 1 Ses kirliliği maketi 1 Matematiği ilerletme 1 Grup çalışması Kolay ve
hızlı oldu 1 Mutlu oldum 1 Laboratuarda çalışmış gibi hissettim 1
Tablo 23 incelendiğinde deney grubu öğrencilerinin uygulama öncesindeki ders işleme yöntemlerinin kitaptan (6) ve öğretmen merkezli yaklaşımlar (5) doğrultusunda
108
gerçekleştirildiği söylenebilir. Uygulama ile birlikte öğrencilerin yapılan etkinliklerle ilgili görüş bildirdikleri (Sokak lambası, Arıtma cihazı, Elektrik devreleri vb) ve özellikle sınıf içi uygulamaları vurguladıkları görülmektedir. Bu süreçte etkinliklerin zor olduğunu bildiren 12 görüş varken, 8 öğrenci etkinliklerin kolay olduğunu vurgulamıştır. Bunun yanında olumlu görüş olarak grup çalışmasının hoşlarına gitmesi (5), birlikte karar vermeleri (5) ve yardımlaşmaları (5) sıklıkla ifade etmişlerdir. Bu durum özellikle grup çalışmasının FeTeMM etkinlikleri süresince öğrenciler üzerinde olumlu etki oluşturduğunu göstermektedir.
Uygulama sonrasında öğrenciler yüksek frekansla etkinliklerin eğlenceli (24) olduğunu vurgulamışlardır. Bununla birlikte projeler yaptıklarını (8), öğrendiklerini (8), dersleri FeTeMM’le birlikte işlemek istediklerini (7) ve hem feni hem de matematiği öğrendikleri (6) ifade edilmiştir. Uygulama sonrasında özellikle üzerinde durulan kavram olarak, deney yapma ön plana çıkmaktadır. Ayrıca öğrencilerden bazılarının ileriki yaşamlarında kariyer olarak mühendis olmak istedikleri, hem uygulama sırasında hem de uygulama sonrasında vurgulanmıştır. Yine bu durum FeTeMM eğitiminin öğrencilerin meslek olarak teknik bilimlerle ilgili meslek yönelimleri üzerine etkili olduğunu göstermektedir.
Aşağıda farklı problem çözme beceri düzeyine sahip olan öğrencilerin cevaplarından örnekler verilmiştir.
“ Önceden fen dersinde matematik dersinde sadece yazı yazarak işliyorduk. Şimdi proje yapıyoruz, laboratuarda çalışmış gibi kendimizi hissediyoruz...” (E1)
“Etkinlikleri yaparken, hem eğlendik hem öğrendik, hem de zekâmız gelişti.” (E2)
“Daha eğlenceli oldu. Hem bazı maketleri yaptık, sunum hazırladık. Sunum hazırlamayı öğrenmiş olduk. Mühendis gibi çalışmayı öğrendik.” (K1)
Öğrencilerin fen bilimleri ve matematik derslerini birlikte işlemeleri ile ilgili görüşlerine ilişkin grafiğe ve öğrenci görüşlerinden bazı örneklere aşağıda yer verilmiştir.
109
Şekil 12. Öğrencilerin fen bilimleri ve matematik derslerini birlikte işlemeleri ile ilgili görüşleri
Şekil 12’de deney grubu öğrencilerinin Fen bilimleri ve Matematik derslerini birlikte işlemeleri ile ilgili görüşleri incelendiğinde etkinlik sürecinde eğlendikleri, zekâlarının geliştiğini, matematiği ilerletmelerinde etkili olduğu vurgulanmıştır. Bununla birlikte mühendislik için alıştırma yaptıkları ve teknolojiyi ilerlettikleri ifade edilmiştir.
Aşağıda farklı problem çözme beceri düzeyine sahip olan öğrencilerin fen ve matematik derslerini birlikte işlemeleri ile ilgili cevaplarından örnekler verilmiştir.
“Çok hoşuma gitti, çünkü matematiği daha çok sevdim. Daha çok eğlendiğimi düşünüyorum.” (E3)
“Benim hoşuma gitti. Yani fen dersiyle onu yapmak... Karışık oluyor zaten anlamıyorsun, yani farkına varmadan. Ben sevdim.” (K2)
“ Önceden tek bir konu oluyordu. Tek bir konu işliyorduk şimdi fen dersinde matematiği, matematik dersinde de feni işliyormuş gibi oluyoruz.” (E1)
Şekil 13’te öğrencilerin grup çalışması ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Bununla birlikte öğrencilerden gelen bazı cevaplar da örnek olarak verilmiştir.
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 3 4 4 6 0 1 2 3 4 5 6 7 Hoşuma gitti Hem matematiği hem feni öğrendim Matematiği ilerlettik Mutlu oldum Teknolojiyi ilerlettik Laboratuarda çalışmış gibi hissettim Deney yaptık El becerimiz gelişti Sunum hazırladık Heyecanlandık Matematikle feni birlikte işledik Proje yaptık Mühendislik için alıştırma oldu Bilim insanı olmak istedim Zekamız gelişti Mühendis olmak istedim
Eğlenceli
110
Şekil 13. Öğrencilerin grup çalışması ile ilgili görüşleri
Öğrenciler, çoğunlukla FeTeMM eğitimi sürecinde çalıştıkları ortamların hoşlarına gittiğini, etkinlikleri daha hızlı ve kolay yaptıklarını ve süreçte birlikte karar verdiklerini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte, yardımlaştıkları ve etkinliklerle ilgili tartıştıkları vurgulanmıştır. Buna rağmen, bazı öğrenciler bireysel çalışmanın (3) daha iyi olacağını da söylemişlerdir. Genel olarak öğrencilerin grupla çalışmalarının onların öğrenmeleri üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu söylenebilir.
Aşağıda farklı problem çözme beceri düzeyine sahip olan öğrencilerin grup çalışması ile ilgili cevaplarından örnekler verilmiştir.
“ Grupla çok iyi oldu, herkes bir şey söyledi. Sonra baktık, yaptık iyi oldu. Kötüyse yapmadık projeyi. Birlikte karar verdik.” (K3)
“Grup çalışması yerine bireysel olsaydı herkes farklı bir şey yapardı ve daha güzel olurdu.” (K4)
“Ben grup çalışmasında çok hoşlandım. Tek başıma olsam onu yapamam. Grup arkadaşlarımdan yardım alıyorum. Onların fikirlerini alıp, maketin üstünde daha yararlı oluyor.” (E4)
Öğrencilerin, daha sonraki dersleri nasıl işlemek istedikleri ile ilgili görüşlerine yönelik bulgular Şekil 14’te verilmiştir.
1 2 2 2 3 3 3 4 4 4 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 Birbirimizi uyardık Eğlenceli Çok iyi oldu Daha iyi karar verdik Tartıştık Bireysel daha iyi olurdu Yardımlaştık Birlikte karar verdik Daha hızlı ve kolay yaptık Hoşuma gitti
111
Şekil 14. Öğrencilerin daha sonraki dersleri nasıl işlemek istedikleri ile ilgili görüşleri
Şekil 14’te öğrencilerin daha sonraki dersleri nasıl işlemek istedikleri ile ilgili görüşleri incelendiğinde; böyle (FeTeMM etkinlikleri ile) işlemek istediklerini sıklıkla ifade etmişlerdir. Bunun yanında, konuların daha uzun sürede işlenmesi, tasarım yapmaları, projeler üretmeleri, el becerilerinin gelişimine yönelik etkinliklerin yapılması gibi süreçler ön plana çıkarılmıştır. Bunlara ek olarak, öğrenciler öğretmeni dinlemekten çok, aktif olmak için söylemlerde bulunmuşlar ve öğretim sürecinin eğlenceli olması gerektiğini vurgulamışlardır.
Aşağıda farklı problem çözme beceri düzeyine sahip olan öğrencilerin daha sonraki dersleri nasıl işlemek istedikleri ile ilgili cevaplarından örnekler verilmiştir.
“Ben böyle çok eğlendim. Hem zaten kendimiz yapınca daha çok akılda kaldığı için hem de daha eğlenceli olduğu için.” (E5)
“Böyle işlemek isterdim. Feni işlerken matematiği de işledik. Zaten bunları işlerken Türkçe de işin içine giriyor, yazıları okuma filan. Bazen sosyal bilgiler de giriyor. O yüzden yapabiliyoruz hem de eğlenceli oluyor.” (E3)
“ Bütün derslerde böyle olsun isterdim. Çünkü daha çok öğreniyoruz ve eğleniyoruz, çünkü projeler yapıyoruz.” (E6)
Deney gruplarındaki farklı problem çözme beceri düzeyine sahip öğrencilerin, FeTeMM uygulamalarına yönelik görüşlerinin genel olarak olumlu olduğu, disiplinler arası ve
2 2 2 2 2 3 3 4 4 4 4 5 5 5 6 0 1 2 3 4 5 6 7 Tasarımlar yaptık FeTeMM le grup olduk Projeler yaptık Matematikle ilgili konuları öğrendik El becerimiz gelişti Önceden öğretmeni dinliyorduk Sıkılıyorduk (önceden) Yapacak birşey bulamıyorduk Tasarımın nasıl yapıldığını öğrendik Konuları uzun süre işledik Hevesle öğrendik Eğlenceli Teknolojiler yarattık Mühendisliğe yönelik bilgi edindik Böyle işlemek isterim
Daha sonraki dersleri nasıl işlemek istedikleri ile ilgili
görüşler
112
problem çözme ve projeye dayalı uygulamadan keyif aldıkları, daha kolay öğrenebildikleri, bununla birlikte gelecekte kariyer olarak mühendisliği tercih edebilecekleri ve bundan sonra, fende, matematikte ve hatta diğer derslerde de FeTeMM ve benzeri etkinliklerle ders işlemek istedikleri söylenebilir.
113
BÖLÜM VI
TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu araştırma, FeTeMM eğitiminin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri ve matematik derslerindeki akademik başarıları, problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkilerini belirlemek ve bu süreçte öğrencilerin uygulamalara yönelik görüşlerini açığa çıkarmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, alt problemlere göre değerlendirilirken, alan yazında mevcut çalışmalar çerçevesinde tartışılarak önerilerde bulunulmuştur. Bu anlamda;
Öğrencilerin, Fen Bilimleri ve Matematik dersi akademik başarı değerlendirme sonuçlarına değinilerek tartışma yapılmıştır.
Öğrencilerin, eleştirel düşünme becerilerine ilişkin sonuçlara yer verilerek, tartışma yapılmıştır.
Öğrencilerin, Fen Bilimleri ve Matematik problem çözme becerisine ve problem çözme adımlarına (problemi anlama, plan yapma, planı uygulama/çözüm ve kontrol) göre beceri gelişimlerine değinilerek, tartışma yapılmıştır.
Deney grubu öğrencilerinin FeTeMM uygulamalarına yönelik görüşlerine ilişkin sonuçlara yer verilmiştir.
Son olarak, araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda yapılacak çalışmalarla ilgili önerilere gidilmiştir.