Tapu işlemleri açısından işlem güvenliği; işleme dayanak belgelerin güvenle korunması bakımından tapu arşivi ile mümkün bulunmaktadır. Tapu siciline güven kavramı, milli bir mesele olarak görülmelidir. Taşınmaz varlığının korunması ve geliştirilmesi açısından vatandaş ile Devlet arasındaki bağın güçlü olması, sağlam tutulan bir tapu sicili yoluyla sağlanabilir. Aksi halde; kamu düzeni bozulabileceğinden, toplumsal kargaşanın önlenmesi çok güç olabilir.
Tapu sicilinin güvenle muhafaza edilmesi hususu, aynı zamanda taşınmaz üzerindeki tüm ayni hakların da muhafaza edilmesi anlamına geldiğinden, fiziki ortamda tutulan tapu kayıtları ile elektronik ortamda tutulan tapu kayıtlarının sağlıklı ve güvenli bir şekilde muhafaza edilebilmesi, fiziki ortam ile elektronik ortamın birbirinin alternatifi mi, yoksa tamamlayıcısı olarak mı görülmesi gerektiği konusunda, gerek anket sonuçlarından, gerekse konunun bütününün değerlendirmesinden; etkileri bakımından elektronik ortamın fiziki ortama göre daha güçlü olduğu görülebilir. Ancak, elektronik ortamdaki veriler fiziki ortama dayandığından, fiziki verilerin elektronik ortama aktarılmasında hatalı veri girişlerinin yapılabileceği de göz ardı edilmemelidir.
Fiziki tapu kütüğü ile TAKBİS verilerinin bazen birbiri ile ötüşmediği görülmektedir.
Söz konusu fiziki verilerin TAKBİS’ne girilmesinde insan faktörü etkili olduğundan, sıfır hata ile veri girişinin yapıldığını söylemenin imkânı bulunmamaktadır. Dolayısıyla, fiziki ortam ile elektronik ortam arasında her zaman bir hata payının bulunabileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır. Başka bir anlatımla; tapu işlemi yapılmadan önce mutlaka TAKBİS verileri ile fiziki ortamda tutulmuş olan tapu kütüğü karşılaştırılmalıdır. Aksi halde, hazine zararı doğması ihtimali yüksek olduğundan, TMK’nın 1007. maddesi uyarınca sorumluluk oluşabilir. Bunun sonucunda ise Devlet meydana gelebilecek zararlardan dolayı tazminat yükünün altında kalabilir.
İşlem güvenliği ile söz konusu işleme dayanak olarak kabul edilen belgelerin güvenilir olması arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Tapu işleminde kullanılacak fiziki
ortamdaki belgelerin, işlemi talep eden gerçek kişi veya tüzel kişilerden gelip gelmediği hususu ile söz konusu işleme dayanak belgelerin evveliyatının arşivdeki belgelerle uyumlu olup olmadığı hususu araştırılmadan işlem talebi karşılanmamalıdır.
Belge güvenirliliğiyle ilgili olarak; özellikle fiziki belgeler bakımından, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün “Sahtecilik Olaylarına Karşı Alınması Gerekli Tedbirler” konulu 1431 sayılı genelgesi ile dikkat edilmesi gerektiği detaylı olarak açıklanmakla birlikte, tapu memurunun yoğun işlem hacmi karşısında hata yapabileceği göz ardı edilmemelidir.
Gerçek kişi veya tüzel kişiler tarafından Tapu Müdürlüğüne yapılan işlem talepleri ve bu taleplere ilişkin elektronik ortam üzerinden gönderilen/alınan belgelerin güvenirliği fiziki ortamdaki belgelerle karşılaştırıldığında; işlemi yapan memur inisifiyatinin ortadan kaldırılarak, güvenli elektronik belgelerden oluşan bir sistem tarafından sağlandığı görülmektedir. Bu bakımından elektronik belgelerin, fiziki belgelere göre nispeten daha güvenilir olduğu düşünülmektedir.
07/03/2015 tarih ve 29288 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Tapu ve Kadastro Verilerinin Paylaşımı Hakkında Yönetmelik” ile kişi ve kurumlarla veri paylaşımı salt elektronik ortam üzerinden gerçekleştirilmesi, Bu kapsamdaki kişi ve kurumların elektronik ortam dışındaki veri talepleri karşılanmaması, ayrıca diğer Mahkemeler, Cumhuriyet savcılıkları, icra ve iflas müdürlükleri ile kamu kurum ve kuruluşlarının görevleriyle ilgili taşınmaz verilerine erişimi protokol düzenlenerek belirlenebilmesi hususları düzenlendiğinden, yukarıda değinilen elektronik belge güvenliği ve dolayısıyla işlem güvenliği açısından sevindirici bir gelişme olarak görülebilir. Ancak, söz konusu protokoller tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsayan milli bir yazılım ve donanım sistemi içerisinde ele alınmalı, e-Devlet projesinin bir alt bileşeni olan TAKBİS’de bu anlayış içerisinde yapılandırılmalıdır. Bununla birlikte söz konusu işlem güvenliği olduğunda; elektronik ortamın nispeten fiziki ortamdan daha üstün olduğu düşünülse bile, Türkiye’nin milli güvenliğini tehdit edebilecek her türlü iç ve dış olası elektronik ortam saldırıları karşısında, güvenlik için yerli yazılım ve yerli donanım
kullanılması, tüm kamu kurumları ve kuruluşları arasında gerek teknik gerekse hukuki açıdan güçlü bir altyapı kurulmalı ve koordinasyon sağlanmalıdır.
Uluslararası alanda İsviçre, Almanya ve Avusturya gibi ülkeler bakımından elektronik tapu siciline geçilmeden önce mevzuat alt yapısının güçlü bir şekilde hazırlandığı görülmektedir. Türkiye’deki bu eksikliğin giderilmesine ilişkin gelişen teknoloji ve diğer gereksinmelerin bilimsel metotlarla izlenerek, güçlü bir tapu sicilinin oluşmasının sağlanması yönünde, üzerinde iyi çalışılmış yasal tasarımlar oluşturularak, Kanunlaşması sağlanmalı, iç politika malzemesi yapılmadan, bu alanda güçlü bir milli bir politika belirlenmelidir.
Elektronik belge yönetimi, elektronik tapu sicili, e-imza verilerin ortak paylaşımı uygulamaları ve gelişen teknoloji kapsamında fiziki arşivlerde mevcut olan evrakların imhası ve yöntemlerini belirlemek açısından en önemli husus Tapu Müdürlüklerince işlemlerin tek tek ele alınması ve işlemlere esas gerekli belgelerin ortak veri paylaşımı kapsamında azaltılması, ilgili kurum tarafından üretilen belgenin elektronik ortamda kullanılması ve kâğıt olarak belgelemek yerine e-Arşiv kapsamında tutulması önem kazanmaktadır.
Tapu Müdürlüklerinde yapılan işlemlere esas evrakların imhasından çok, işleme esas evrakların yeniden tespiti arşivlerler deki gereksiz evrakları önleyeceği gibi diğer kurum ve kuruluşların kendi arşivinde olması gereken evrakların belirlenmesi, işleme esas belgelerin ilgili kurum arşivinde tutulması, evrakların elektronik ortamda paylaşılması, e-imza, e-Devlet ve e-Arşiv uygulamalarının bütün kamu kurum ve kuruluşlarında ortak standardın uygulanması açısından önemlidir. İşlemlerin gerçekleştirilmesine yönelik belgelerin EBYS üzerinden gönderilmesi için ilgili kuruluşlarla Başbakanlığın konuya ilişkin genelgeleri, Kalkınma Bakanlığı’nın ve TÜBİTAK’ın çalışmaları doğrultusunda yön verilmeli, kurumlarla gerekli protokollerin yapılması ve konuya ilişkin hukuksal düzenlemeler başlatılmalıdır.
Tapu Müdürlüklerinde yapılan satış işlemlerinde ve emlak beyan değerine ihtiyaç duyulan diğer işlemlerde emlak beyan değerinin istenmemesi, yetki alanı dışı
işlemlerdeki gibi vatandaşın beyanının esas alınması ve bu sayede bu evrakın ve belgenin kontrolü (belgedeki bilgiler ile taşınmaz bilgilerinin doğruluğunun kontrolü) ve sorumluğunun ortadan kaldırılması bir yöntem olabileceği gibi, diğer bir alternatif olarak; Belediyeler Birliği ile yapılacak protokoller ve TAKBİS’te yapılacak uyarlamalar ve teknik düzenlemeler kapsamında, Belediyeler tarafından belirlenen yıllık taşınmaz değerlerinin TAKBİS’e aktarılması ve işlemlerin bu değerlere ve vatandaş beyanlarına göre sistem üzerinden otomatik olarak işleme dahil edilmesi ada parsel malik bilgilerinin resmî senede, tescil istem belgesine aktarılması gibi vatandaşın beyanı emlak beyanından yüksek ise başvuru sırasında bunun belirtilmesi, belediyelerden alınan bu bilgi TAKBİS ortamı ve e-Devlet kapsamında ilgisini inanılır kılan kişiler arasında paylaşılmasının sağlanması ile bir çok kamu kurum ve kuruluşunun emlak vergisi beyanına ilişkin ihtiyacı ortadan kaldırılabilir. Özellikle mahkemeler (taşınmaza ilişkin emsal değer açısından), gayrimenkul değerleme şirketleri, vatandaşlar, vergi daireleri gibi taşınmazın emlak vergisi beyan değerlerine ihtiyaç duyanlar tek bir sistem üzerinden verilere ulaşabilir. MERNİS bilgilerinin ihtiyaç duyan kuruluşlar tarafından paylaşılması gibi düşünülebilir.
E-Devlet kapsamında ilgili Belediyenin mahalle bazlı taşınmaz değerlerinin Tapu Sicili Tüzüğü’nde belirtilen taşınmazlara ait sistem numarasına bağlı olarak parsellere uyarlanması buna ilişkin ortak bir çalışma yapılarak pilot uygulamalarına gidilmelidir.
Tapu müdürlüklerinde işlemlere esas vekâletlerin resmî senetlerle birlikte e- Arşiv kapsamında taranması, bir Müdürlükte kullanılan vekâletin ihtiyaç duyulması halinde vekâletin tarih ve yevmiye numarası veya vekâlet verenin T.C. kimlik numarasına göre sorgulaması sonucunda; diğer Müdürlükler ve yetki alanı dışı ve yurt dışı Tapu Müdürlükleri tarafından işlemin yapıldığı Müdürlük tarafından tasdik edilmesine gerek kalmadan e- Arşiv kapsamında kullanılması sağlanabilir. Farklı bir yöntem ve zor bir uygulama olarak noterler tarafından düzenlenen vekâletlerin elektronik belge yönetimi, e-imza, e-Arşiv, e-Devlet kapsamında paylaşıma açılması ve bu belgelerin diğer kurum ve kuruluşların arşivinde tutulması önlenebilir. Benzer uygulama Nüfus Müdürlükleri tarafından da gerçekleştirilebilir. Kişilere verilen nüfus cüzdanlarının elektronik ortamda taranması ve ortak paylaşıma sunulması sahteciliğin önlenmesi açısından
önemlidir. Nüfus cüzdanları ile ilgili olarak tapu müdürlükleri tarafından işlem sırasında kişilerin nüfus cüzdanlarının başvuru sırasında taranması ve bir Müdürlük tarafından girilen bilginin o kişinin T.C. kimlik numarasına ilişkin sorgulama yapıldığında ortak paylaşımda görülebilmesidir.
Tapu Müdürlükleri tarafından nüfus cüzdanlarının fotokopilerin arşivlenmemesine ilişkin genelge mevcut olmasına rağmen, TMK’nın 1007. maddesi kapsamında sorumluluk nedeniyle hak sahibinin tespiti açısında resim önem teşkil ettiğinden kimlik fotokopilerinin arşivlenmesine devam edilmektedir. Tapu Sicili Tüzüğü’nün 18.
maddesinin 2. fıkrası dikkate alınarak, resmî senetlerin düzenlenmesine ilişkin yönetmelikte değişiklik yapılarak, kişilerin resmî senette ve tescil istem belgelerinde resimlerinin istenmesi uygulamasına son verilmeli, Tapu Sicili Tüzüğü’nün 18.
maddesinin 2. fıkrası dikkate alınarak hak sahibinin tespitinin, kişinin MERNİS kayıtlarındaki bilgisi ve imzası esas alınarak tespit edilmesi, böylece arşivlerde yer alan birçok kimlik fotokopilerinin imhasının sağlanması ve sahtecilik olaylarında (Nüfus cüzdanlarında resim ve imzalayan bölümleri değiştirildiğinden ve diğer bilgiler aynen mevcut olduğundan) Müdürlük personelinin sorumluluğu azaltılabilir. Nüfus Müdürlükleri Taşra Nüfus Yönergesi’nin 20.maddesi doğrultusunda 10 yılı dolduran kimliklere ilişkin belgeler imha edildiğinden, Tapu Müdürlükleri tarafından hak sahibinin tespitine yönelik tereddüde düşülen konularda yapılan yazışmalarda sonuçsuz kalınmakta, böylece Tapu Müdürlükleri zor durumda bırakılmaktadır. Nüfus müdürlükleri 10 yılı dolduran kimlik tespitine esas evrakları imha edebiliyorsa Tapu Müdürlüklerinin fiziki arşivlerinde de bu yönde bir çalışma yapılmalıdır.
Kat irtifakı ve kat mülkiyeti işlemlerine esas olan mimari projelerin belediyeler tarafından taranması veya çizim olarak EBYS, e-Devlet ve e-Arşiv kullanımı kapsamında paylaşılması arşivlerdeki yer sıkıntısını önleyebilir. Tapu Müdürlüğü personeli bir mimar olmadığından proje ve proje detayları iyi bilinememektedir. Bu nedenle projelerdeki hatalar çoğu zaman görülememekte ve birçok personel tarafından yapılan işlemler nedeniyle sorumluluk altına girilmektedir. Kat irtifakı ve ya kat mülkiyeti işlemlerinde projenin istenmemesi; belediyeden binanın kaç kattan oluştuğunu, hangi katta hangi bağımsız bölümlerin bulunduğu arsa payları, arsa
paylarına bağlı değerleri eklentileri, varsa yapı kullanma izin belgesinin tarih sayısını vb. özellikleri belirten mimar ve belediyeden getirilen bir yazı ile işlemin karşılanması, bu belgeden resmî senet veya istem belgesinde bahsedilerek maliklerin de muvafakati alınabileceği gibi belediyeleri ilgilendiren konulardaki Tapu Müdürlüğünün sorumluluğu azaltılacak, ilgilisine veya değerleme şirketlerine proje örneği verilmesi uygulaması ortadan kaldırılabilecek, arşiv ve zaman tasarrufu sağlanabilecektir. Konuya ilişkin Kanunda gerekli düzenlemeler bir an öce yapılmalı, bu düzenlemeler yapılıncaya kadar yapılacak genelge bir mimari projede bulunması gereken bilgilerin belediyelerin talep yazısında belirtilmeli ve bu yazıya istinaden talepler karşılanmalıdır.
Arşivlerdeki mevcut projelerin bir an önce elektronik ortama ve elektronik arşive aktarılması ve mevcut projelerin imhası yapılabilmelidir. Bu projelerin bir sureti zaten belediye arşivlerinde mevcut olduğundan, mimari projelerin Tapu Müdürlüğü arşivinde depolanması uygulanmasından vazgeçilmeli, ihtiyaç durumunda projelere elektronik ortamda veya ilgili kurumun arşivinden ulaşılması uygulamasına geçilmelidir. Aynı zamanda bu uygulamayla proje üzerinde yapılacak sahteciliğin de önüne geçilebilir.
Tapu Müdürlüğü arşivinde yer alan tapu harçlarının imhasına yönelik olarak; harçlarda zamanaşımı süresi söz konusu olmamakla birlikte, devre esas beyan edilen harçlara ilişkin zamanaşımı süresi işlemin gerçekleştiği yıldan sonraki Ocak ayından başlamak üzere 5 yıldır. Bu durum da göz önünde bulundurularak, Müdürlüklerde gerçekleştirilen işlemlere yönelik yatırılan harçların sistem üzerinde gözükmesi halinde işlemin yevmiyesi alındığından, harcın tahsil edilip edilmediğine yönelik sorun ortadan kalktığından, tapu harçlarına esas banka dekontları arşivlenmemektedir. Arşivlerdeki eski işlemlere ait harç dekontlarının numaralarının ve miktarının tescil istem belgesi veya resmî senet üzerine yazılması ve harç dekontlarının imha edilmesi; en önemlisi Devletin bazı dönemlerde vergi borçlarına yönelik yapmış olduğu af uygulaması Tapu Müdürlüğü arşivinde yer alan eski harç dekontları içinde yapılabilir. Böylece geriye dönük olarak sistem üzerinden harç tahsil uygulamasının başladığı tarihe kadar olan harç makbuzlarının imhası ile bu tarihe kadar tapu ve kadastro personeli tarafından eksik veya tahsil edilmeyen harçların muafiyet kapsamına alınmasına yönelik Maliye Bakanlığı ile çalışma yapılabilir. Tapu harçlarının tahsili konusunda Tapu Müdürlüğü
personeli çok titiz davranmakla birlikte; çok küçük bir oranda eksik veya tahsil edilmeyen harçlar da olabilmektedir. Bir defaya mahsus olarak geçmişe yönelik af ile harç makbuzlarının ve dekontlarının imhasına imkân sağlanabilir. Yeni sistemle harçların tahsil edilmeme durumu söz konusu olmayacağından, sadece yanlış veya eksik kesilme durumu söz konusu olabilir.
İpotek işlemlerinde; bankalar ve ilgi kurumlardan gönderilen ipotek işlemlerine esas belgeler arasında ilgili kurumlar tarafından kredi kullanan müşterisi ile kendi aralarında yapılan sözleşmeler de gönderilmektedir. 6098 sayılı TBK’nın 1. ve 2. maddeleri kapsamında sözleşmelerin geçerliği için sözleşmenin esaslı unsurunu kapsaması yeterli olup, diğer hususlarda anlaşılamaması durumunda hâkimin işin niteliğine göre karar vereceği belirtildiğinden, ipoteğe ilişkin sözleşmelerin istenmemesi veya taşınmaz ipoteğine ilişkin ilgili kurum talep yazısında taşınmaz rehinine ilişkin esas unsurlara yer verilmesi, buna ek olarak talep yazılarında kredi kullanan müşterileri yaptıkları sözleşmelerin tarih ve sayısından bahsedilmesinin yeterli olması, kitap şeklindeki sözleşmelerle nerdeyse bir parsel dosyası tamamen doldurulmaktadır.
TMK’ya göre; rehinle temin edilmiş alacaklarda zamanaşımı söz konusu olmamakla birlikte, rehinle temin edilmiş alacakta rehinin terkini alacağı da sona erdirilmektedir.
TBK’nın 146. ve 147. maddelerine göre alacaklarda zamanaşımı süresi on yıl olmakla birlikte özel durumlarda 5 yıl olarak belirlenmiştir. Ancak alacağın sona erme durumunda bu sürelerin hesaplanmasında zamanaşımının kesilmesi ve durması durumları da göz önüne alınmalıdır. İpotek işlemleri, taşınmaz rehinine esas temel olarak tesis edildiğinden, sözleşmelerin diğer unsurlarının hukuki geçerliliği hâkimin takdirine bırakıldığından, Tapu Müdürlüğü arşivlerindeki ipotek sözleşmelerinin imhası yapılabilir. Buna ilave olarak rehinle temin edilmiş alacak açısından rehinin terkini alacağı da sonlandırdığından, ipotek terkini yapılmış sözleşmeler imha edilebilir.
Alacak hakkına sahip banka veya ilgili kurumlar bile sözleşmelerini imha etmekte ipotek işleminin terkinine ilişkin Tapu Müdürlüklerine talepte bulunduklarında; işleme esas tarih ve yevmiyeleri, belgeleri ilgili Tapu Müdürlüğünden istenilebilmektedir.
Alacak hakkına sahip kişilerce bile bu evraklar arşivde muhafaza edilmezken, Tapu Müdürlükleri tarafından ipoteğin terkini yapılmış evrakları bile imha edilmemektedir.
TBK’nın sözleşmelere ilişkin 1. ve 2. maddesi ile alacaklardaki zamanaşımı süreleri de dikkate alınarak, Tapu Müdürlüğü arşivindeki sürelerini doldurmuş (zamanaşımı kesilmesi ve durması durumları da göz önünde bulundurularak) evraklar imha edilmelidir. Sözleşmelerin esas unsurları resmî senet veya tescil istem belgesinde mevcut olduğundan, diğer hususlara yönelik davaya konu hukuksal durumun ispatı sözleşmenin taraflarınca yapılmalıdır.
Sonuç olarak; tapu sicil kayıtlarının güvenli bir şekilde muhafaza edilmesinin, kamu düzeni ve sürekliğinin sağlanabilmesi açısından son derece önemli olduğu görülmektedir. Bu bakımdan elektronik tapu sicilinin, fiziki tapu siciline göre çağımızın ihtiyaçlarına en iyi cevap veren, ancak bununla birlikte güvenlik açıkları da bulunan bir sistem olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışmada yapılan anket sonucuna göre;
elektronik ortama girilen verilere ve elektronik arşive güven duyulması, sahtecilik girişimlerinin önlenmesi, mekân kazanımı, etkin takip ve kontrol, kaliteli hizmet sunumu, memur riskinin minimize edilmesi, eğitim, hiyerarşik izlenme, hız, etkinlik, kırtasiyeciliğin azaltılması gibi etkiler bakımından, elektronik ortamın fiziki ortama göre daha üstün olduğu, ancak; tam olarak yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Çözümün ise; elektronik tapu sicilinin milli güvenlik politikası kapsamında ele alınarak, yerli yazılımın ve yerli donanım kullanılması, tüm kamu kurumları ve kuruluşları arasında teknik ve hukuki güçlü bir altyapının kurulması, koordinasyonun sağlanması, elektronik alanda sürekli iyileştirmeler yapılarak sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması ile mümkün olabileceği düşünülmektedir. Taşınmazların tesciline ilişkin bütün işlemlerin elektronik ortama alınması, işlem hızının artırılması yanından gayrimenkul piyasalarının izlenmesi ve değerlendirilmesi ile şeffaflığın sağlanmasına olumlu etki yapacağı açıktır. Yerel ve ulusal gayrimenkul piyasalarının para ve sermaye piyasalarına entegrasyonu için de elektronik işlemlerin önemli katkısının olabileceği ve belirtilen bütün işlemlerin de gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının sorumluluk alanı içine girdiğinin vurgulanması gerekli görülmektedir. Ayrıca elektronik tapu sicili ile bu alanda hizmet veren uzmanlara sistematik bir model oluşturulabileceği, böylece daha sağlık analizlerin yapılabilmesine olanak sağlanabileceği, işlem sürelerinin düşürülebileceği, hizmet maliyetlerinin azaltılarak yatırım amaçlı gayrimenkul talebinin arttırılabileceği düşünülmektedir
KAYNAKLAR
Akipek, J. G. ve Akıntürk, T. 2009. Eşya Hukuku, Beta Yayınları, 964, İstanbul.
Akipek, Ş. 2010. Tapuya Kayıtlı Taşınmazların Bölünmesi-Birleştirilmesi ve Arazi Toplulaştırmasının Genel Esasları. Yetkin Yayınları, 226, Ankara.
Anonim. 2014a. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Web Sitesi: http://www.
devletarsivleri.gov.tr/Forms/pgArticle.aspx?Id=2D0089B4-48DA-4613-AC59- BAE112593667. Erişim Tarihi: 02/11/2014.
Anonim. 2014b. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Web Sitesi: http://www.
devletarsivleri.gov.tr/assets/content/Yayinlar/cumhuriyet- arsivi-yayinlar.
Erişim Tarihi: 02/11/2014.
Anonim. 2015a. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Web Sitesi: http://www.csb.gov.tr/db/
altyapi/editordosya/tasinmaz%20hukuku.pdf. Erişim Tarihi: 02/01/2015.
Anonim. 2015b. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: https://www.
tkgm.gov.tr/sites/default/files/icerik/ekleri/osmanlidan_gunumuze_tapu_arsiv.p df. Erişim Tarihi: 02/01/2015.
Anonim. 2015c. Paper Plus Entegre Kurumsal Bilgi ve Belge Yönetim Sistemi Web
Sitesi:http://www.paperplus.com.tr/index.php/2012/06/13/sehitkamil-belediyesinin-dijital-arsiv-basarisi. Erişim Tarihi: 02/01/2015.
Anonim. 2015ç. Emlak Kulusi Web Sitesi: http://emlakkulisi.com/tapuda-e-arsiv-ile-belge-kaybolma- korkusu-ve-bina-israfina-son/265474. Erişim Tarihi:
02/01/2015.
Anonim. 2015d. http://www.turkiye.gov.tr/bilgilendirme?konu=sikcaSorulanlar. Erişim Tarihi: 02/01/2015.
Anonim. 2015e. Ema Teknoloji Web Sitesi: http://emateknoloji.net/Dijital-Ar%C5%9Fiv.php. ErişimTarihi: 02/01/2015.
Anonim. 2015f. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: https://www.
tkgm.gov.tr/sites/default/files/icerik/ekleri/1-_n._ihsan_sari.doc. Erişim Tarihi:
02.01.2015.
Anonim. 2015g. Prlog Basın Yayın Dağıtım Web Sitesi: www.prlog.org/ 10662725-scanning-old-documents-at-economical-documents-scanning-cost.html. Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Anonim. 2015h. Proje Kulusi Web Sitesi: http://www.projekulisi.com/etiketler-_kadastro . Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Anonim. 2015’ı. CIHAN Web Sitesi: https://www.cihan.com.tr/tr/index/yagmur- pinar?p=4. Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Anonim. 2015’i. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Web Sitesi: http://www.csb.
gov.tr/projeler/alo181/index.php?Sayfa=haberdetay&Id=17205. Erişim Tarihi:
02.01.2015.
Anonim. 2015j. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: www.tkgm.gov.tr/
tr/daire-baskanliklari/hukuk-musavirligi.Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Anonim. 2015k. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: www.tkgm.gov.tr/
sites/default/files/satis.pdf. Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Anonim. 2015l. Emlak Ansiklopedisi Web Sitesi: http://emlakansiklopedisi.com/
wiki/takbis-tapu-ve-kadastro-bilgi-sistemi. Erişim Tarihi: 03.01.2015.
Anonim. 2015m. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: https://www.tkgm.
gov.tr/tr/istanbul. Erişim Tarihi: 03.01.2015.
Anonim. 2015n. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: http://uygulamalar.
tkgm.gov.tr. Erişim Tarihi: 03.01.2015.
Anonim. 2015o. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: https://www.tkgm.
gov.tr/sites/default/.../2014_1_sayili_basvuru_ve_yetki_devri.pptx. Erişim Tarihi: 03.01.2015.
Anonim. 2015ö. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi: https://www.
tkgm.gov.tr/ sites/default/files/icerik/ekleri/sahtecilik_birsen.pptx. Erişim Tarihi: 03.01.2015.
Anonim. 2015p. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi. http://
www.takbis. org /takbis-nedir.html. Erişim Tarihi: 03/01/2015.
Anonim. 2015r. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi.
http://uygulamalar.tkgm.gov.tr/TKGMProtokoller. Erişim Tarihi: 03/01/2015.
Anonim. 2015s. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi.
http://cbs.tkgm.gov.tr/uygulama.aspx. Erişim Tarihi: 06/01/2015.
Anonim. 2015ş. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi.
http://www.tkgm.gov.tr/sites/default/files/satis.pdf. Erişim Tarihi: 02/02/2015.
Anonim. 2015t. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Web Sitesi.
http://www.tkgm.gov.tr/tr/sayfa/dijital-katalog. Erişim Tarihi: 09/02/2015.
Anonymous.2015a.http://www.wikipedia.org/wiki/Ar%C5%9Fiv#Ar.C5.9Fivin_Tan.C 4.B1m.C4.B1. Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Anonymous.2015b.http://streamencoding.com/gunumuzun-populer-uygulamasi-e-learning .html. Erişim Tarihi: 02.01.2015.
Başpınar, V. 2008. Elektronik Tapu Sicili Düzenlenirken, Tapu Sicilinin Aleniyeti ve Diğer Alanlarla İlgili Alınması Gereken Tedbirler. AUHFD, 97-132, Ankara.
Deniz, D. 2013. Tapu sicilinin elektronik ortamda tutulması ve tapu kadastro bilgi sistemi (takbis) uygulamaları. Dönem Projesi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Taşınmaz Geliştirme Anabilim Dalı, 118, Ankara.
Eren, F. ve Başpınar, V. 2007. Toprak Hukuku, Yetkin Yayınları, 387, Ankara.
Erturgut, M. 2003. Elektronik İmza Kanunu Bakımından E-belge ve E-imza. Bankacılar Dergisi, (Sayı 48); 66-78.
Kılıç, M. 2006. Taşınmaz Kayıt Sistemlerinde Yenilikler, Elektronik Tapu Sicili Sistemi, 4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri Konferansı, 13-16 Eylül, Fatih Üniversitesi, 4-5, İstanbul.
Oğuzman, K., Seliçi, Ö. ve Oktay Özdemir, S. 2013. Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, 1108, İstanbul.
Öztan, B. 2012. Medeni Hukukun Temel Kavramları. Turhan Kitabevi Yayınları, 981, Ankara.
Sirmen, L. 2013. Eşya Hukuku. Yetkin Hukuk Yayınları, 752, Ankara.
Ünal, M. ve Başpınar, V. 2008, Şekli Eşya Hukuku, Yetkin Yayınları, 386, Ankara.