Bitki Boyu

BÖLÜM 4

BULGULAR

Çalışma kapsamında, bu bölümde Biyohumus ve Baykal EM1’in Amaranthus caudatus var.

bulava ve Amaranthus tricolor var. valentina üzerindeki etkilerinin saptanması amacı ile yapılan morfolojik ölçümler, bazı fizyolojik analizler sonucunda elde edilen bulgular yer almaktadır. Ayrıca doğal maddelerin (Biyohumus ve Baykal EM1) bu bitkiler üzerindeki etkileri peyzaj mimarlığı açısından değerlendirilmiştir.

değerleri ile standart sapma ve standart hata değerleri Tablo 4.1’de, ortalama fidan boyu değerlerinin grafiksel gösterimi ise Şekil 4.1, Şekil 4.2 ve Şekil 4.3’de verilmiştir.

1 no’lu deneme alanı ilk yıl mayıs ayında en yüksek bitki boyu 14,2 cm ile Baykal EM1 (I) işleminde gerçekleşmiştir. Daha sonra sıra ile 14,0 cm boy ile Baykal EM1+Biyohumus (III) işleminde, 13,1 cm ile Biyohumus (II) işleminde boy değerleri belirlenmiştir. En düşük boylanma ise 12,7 cm ile kontrol bitkilerinde belirlenmiştir. Temmuz ayında ise en yüksek bitki boyu 132,73 cm ile Baykal EM1+Biyohumus (III) işleminde, En düşük boylanma ise 100,35 cm ile kontrol bitkilerinde belirlenmiştir. Ekim ayına ait kontrol varyantlarında ortalama bitki boyu 116,2 cm, ile en düşük değeri, Baykal EM1+Biyohumus (III) işlem tipindeki bitkiler ise 157,6 cm ile en yüksek değeri almıştır (Tablo 4.1).

İkinci yıl mayıs ayında en yüksek bitki boyu 14,17 cm ile Baykal EM1+Biyohumus (III) işleminde gerçekleşmiştir. Daha sonra sıra ile 13,94 cm boy ile Baykal EM1 (I) işleminde, 13,33 cm ile Biyohumus (II) işleminde boy değerleri belirlenmiştir. En düşük boylanma ise 12,94 cm ile kontrol bitkilerinde belirlenmiştir. Temmuz ayında ise en yüksek bitki boyu 133,14 cm ile Baykal EM1+Biyohumus (III) işleminde, En düşük boylanma ise 101,03 cm ile kontrol bitkilerinde belirlenmiştir. Ekim ayına ait kontrol varyantlarında ortalama bitki boyu 116,05 cm ile en düşük değeri, Baykal EM1+Biyohumus (III) işlem tipindeki bitkiler ise 157,78 cm ile en yüksek değeri almıştır (Tablo 4.1).

2 no’lu deneme alanı, mayıs ayına ait kontrol varyantlarında ortalama bitki boyu 12,78 cm, I no’lu işlemde ortalama bitki boyu 14,12 cm; Biyohumus işlem tipindeki (II) ortalama bitki boyu 13,54 cm; Baykal EM1+Biyohumus işlem tipindeki (III) bitkilerin ortalama 14,28 cm boy yaptığı tespit edilmiştir. Temmuz ayına ait kontrol varyantlarında ortalama bitki boyu 102,12 cm, I no’lu işlemde ortalama bitki boyu 132,68 cm; Biyohumus işlem tipindeki (II) ortalama bitki boyu 129,28cm; Baykal EM1+Biyohumus işlem tipindeki (III) bitkilerin ortalama boyu 133,20 cm olarak görülmektedir. Ekim ayına ait kontrol varyantlarında ortalama bitki boyu 116,41 cm, I no’lu işlemde ortalama bitki boyu 153,60 cm; Biyohumus işlem tipindeki (II) ortalama bitki boyu 148,72 cm; Baykal EM1+Biyohumus işlem tipindeki (III) bitkilerin ortalama boyu 156,56 cm olarak belirlenmiştir (Tablo 4.1).

Tablo 4.1 Yıllara göre mayıs, temmuz ve ekim aylarına ait bitki adedi, ortalama bitki boyu, standart sapma, minimum ve maksimum bitki boyu değerleri.

1 No’lu Deneme Alanı İlk Yıl İşlem

Tipi Bitki

Adedi Ortalama

BB (cm) Standart

Sapma Standart

Hata Minimum

BB (cm) Maksimum BB (cm)

Kontrol 135 12,74 1,10 0,09 7,00 16,00

I 136 14,20 1,09 0,09 8,40 18,60

II 133 13,19 0,51 0,04 11,90 14,60

Mayıs

III 139 14,03 0,56 0,04 13,00 15,60

Kontrol 135 100,35 7,02 0,60 85,20 112,40

I 136 130,23 10,01 0,85 115,90 147,90

II 133 129,80 7,83 0,67 117,80 143,30

Temmuz

III 139 132,73 7,87 0,66 115,90 147,90

Kontrol 135 116,16 2,39 0,20 110,40 121,00

I 136 154,08 3,54 0,30 149,50 161,40

II 133 147,06 3,12 0,27 142,20 154,20

Ekim

III 139 157,56 2,83 0,24 149,20 162,40

1 No’lu Deneme Alanı İkinci Yıl İşlem

Tipi

Bitki Adedi

Ortalama BB (mm)

Standart Sapma

Standart Hata

Minimum BB (mm)

Maksimum BB (mm)

Kontrol 136 12,94 1,44 0,12 7,00 15,60

I 136 13,94 0,79 0,06 12,00 14,60

II 136 13,33 0,64 0,05 11,90 15,70

Mayıs

III 137 14,17 0,73 0,06 13,00 16,20

Kontrol 136 101,03 7,10 0,60 87,50 119,20

I 136 132,88 9,97 0,85 115,90 147,60

II 136 129,19 7,39 0,63 117,80 143,30

Temmuz

III 137 133,14 6,70 0,57 115,90 147,60

Kontrol 136 116,05 2,69 0,23 110,40 126,00

I 136 153,86 3,66 0,31 149,20 163,80

II 136 148,06 4,25 0,36 142,30 163,40

Ekim

III 137 157,78 3,14 0,26 149,20 164,20

2 No’lu Deneme Alanı İşlem

Tipi Bitki

Adedi Ortalama

BB (mm) Standart

Sapma Standart

Hata Minimum

BB (mm) Maksimum BB (mm)

Kontrol 136 12,94 1,44 0,12 7,00 15,60

I 136 13,94 0,79 0,06 12,00 14,60

II 136 13,33 0,64 0,05 11,90 15,70

Mayıs

III 137 14,17 0,73 0,06 13,00 16,20

Kontrol 136 101,03 7,10 0,60 87,50 119,20

I 136 132,88 9,97 0,85 115,90 147,60

II 136 129,19 7,39 0,63 117,80 143,30

Temmuz

III 137 133,14 6,70 0,57 115,90 147,60

Kontrol 136 116,05 2,69 0,23 110,40 126,00

I 136 153,86 3,66 0,31 149,20 163,80

II 136 148,06 4,25 0,36 142,30 163,40

Ekim

III 137 157,78 3,14 0,26 149,20 164,20

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

Mayıs Temmuz Ekim

Aylar

Bitki Boyu (cm) ^Kontrol

Baykal EM1

Biyohum us

Biyohum us+Baykal EM1

Şekil 4.1 1 no’lu deneme alanı ilk yıl mayıs, temmuz ve ekim aylarına ait ortalama boy artımı.

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

Mayıs Temmuz Ekim

Aylar

Bitki Boyu (cm)

Kontrol Baykal EM1 Biyohum us

Biyohum us+Baykal EM1

Şekil 4.2 1 no’lu deneme alanı ikinci yıl mayıs, temmuz ve ekim aylarına ait boy artımı.

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

Mayıs Temmuz Ekim

Aylar

Bitki Boyu (cm) ^Kontrol

Baykal EM1 Biyohumus

Biyohumus+Baykal EM1

Şekil 4.3 2 no’lu deneme alanı; mayıs, temmuz ve ekim aylarına ait boy artımı.

A. caudatus var. bulava türü bitki boyu verilerine ait varyans analizi Tablo 4.2’de ilk yıl mayıs, temmuz ve ekim aylarına ait Duncan testine ait sonuçlar Tablo 4.3’de, ikinci yıl verileri Tablo 4.4’de, 2 no’lu deneme alanına ait varyans analiz sonuçları ise Tablo 4.5’de verilmiştir

Tablo 4.2 A. caudatus var. bulava’ya ait bitki boyu varyans analizi sonuçları.

1 No’lu Deneme Alanı İlk Yıl Varyasyon

Kaynağı

Kareler Toplamı

Serbestlik Derecesi

Kareler

Ortalaması F Değeri Anlamlılık (P-Değeri) Gruplar Arası 197,228 3 65,743 87,571 ***0,000

Gruplar İçi 404,649 539 0,751 Mayıs

Toplam 601,877 542

Gruplar Arası 95625,007 3 31875,002 466,681 ***0,000 Gruplar İçi 36814,528 539 68,302

Temmuz

Toplam 132439,53 542

Gruplar Arası 145241,08 3 48413,693 5368,301 ***0,000 Gruplar İçi 4860,939 539 9,018

Ekim

Toplam 150102,02 542

1 No’lu Deneme Alanı İkinci Yıl Varyasyon

Kaynağı

Kareler Toplamı

Serbestlik Derecesi

Kareler

Ortalaması F Oranı Anlamlılık P-Değeri Gruplar Arası 129,697 3 43,232 46,981 ***0,000

Gruplar İçi 497,831 541 0,920 Mayıs

Toplam 627,529 544

Gruplar Arası 97575,916 3 32525,305 521,289 ***0,000 Gruplar İçi 33755,174 541 62,394

Temmuz

Toplam 131331,09 544

Gruplar Arası 147676,49 3 49225,496 4038,604 ***0,000 Gruplar İçi 6594,108 541 12,189

Ekim

Toplam 154270,60 544 2 No’lu Deneme Alanı Varyasyon

Kaynağı

Kareler Toplamı

Serbestlik Derecesi

Kareler

Ortalaması F Oranı Anlamlılık P-Değeri Gruplar Arası 93,979 3 31,326 24,255 ***0,000

Gruplar İçi 350,003 167 1,292 Mayıs

Toplam 443,982 170

Gruplar Arası 46153,854 3 15384,618 294,964 ***0,000 Gruplar İçi 14134,700 167 52,158

Temmuz

Toplam 60288,554 170

Gruplar Arası 71349,813 3 23783,271 1404,323 ***0,000 Gruplar İçi 4579,806 167 16,900

Ekim

Toplam 75929,619 170

*** P<0,001

Tablo 4.2’deki mayıs, temmuz ve ekim varyans analizi sonuçlarına göre P<0,001 olduğu için her üç ayda da işlemler arasında bitki boyu değerleri bakımından istatistiksel olarak % 99,9 güven düzeyinde anlamlı farklılık bulunmaktadır.

Tablo 4.3 İlk yıl mayıs, temmuz ve ekim ayları bitki boyu Duncan Testine ait işlem grupları.

Mayıs

F = 87,571*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

I 14,2

III 14,0

II 13,2

Kontrol 12,7

Temmuz

F = 750,371*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 132,73

I 130,23

II 129,80

Kontrol 100,35

Ekim

F = 5368,301*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 157,56

I 154,08

II 147,06

Kontrol 116,16

***: P=0,001 olasılık düzeyinde anlamlı.

Tablo 4.4 İkinci yıl mayıs, temmuz ve ekim ayları bitki boyu Duncan Testine ait işlem grupları.

Mayıs

F = 46,981*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 14,17

I 13,94

II 13,33

Kontrol 12,94

Temmuz

F = 601,300*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 133,14

I 132,88

II 129,19

Kontrol 101,03

Ekim

F = 4038,604*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 157,78

I 153,86

II 148,06

Kontrol 116,05

***: P=0,001 olasılık düzeyinde anlamlı.

Tablo 4.5 2 no’lu deneme alanı, mayıs ayı bitki boyu Duncan testine ait işlem grupları.

Mayıs

F = 24,255*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 14,28

I 14,12

II 13,54

Kontrol 12,78

Temmuz

F = 144,91*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 133,20

I 132,68

II 129,28

Kontrol 102,12

Ekim

F = 1407,323*** P = 0,001

Homojen Gruplar (alpha=0,05) İşlem Tipi Ortalama BB

(cm) 1 2 3 4

III 156,56

I 153,60

II 148,72

Kontrol 116,41

***: P=0,001 olasılık düzeyinde anlamlı.

Tablo 4.3’deki Duncan Testi sonuçlarına göre mayıs ayına ait işlemler 3 grupta toplanmıştır.

Buna göre I ve III no’lu işlemler (Baykal EM1 ve Baykal EM1+Biyohumus) 1 no’lu grubu, II no’lu işlem (Biyohumus) diğer bir grubu ve kontrol ise 3. grubu oluşturmuştur. temmuz ayına ait Duncan Testi sonuçlarına göre işlemler yine 3 grupta toplanmıştır. Buna göre III no’lu işlem (Baykal EM1+Biyohumus) 1. grubu I ve II no’lu işlemler (Baykal EM1 ve Biyohumus) 2. grubu, kontrol ise 3. grubu oluşturmuştur. Ekim ayına ait Duncan Testi sonuçlarına göre de işlemler 3 grupta toplanmıştır. Buna göre III ve I no’lu işlem (Baykal EM1 ve Baykal EM1+Biyohumus) 1. grubu, II no’lu işlem (Biyohumus) 2. grubu, kontrol ise 3. grubu oluşturmuştur.

Tablo 4.4’deki mayıs ve ayına ait Duncan testi sonuçlarına göre işlemler 4 grupta toplanmıştır. Buna göre III no’lu işlem (Baykal EM1+Biyohumus) 1. grubu I no’lu işlem (Baykal EM1) 2. grubu II no’lu işlem (Biyohumus) 3. grubu, kontrol ise 4.grubu oluşturmuştur. Temmuz ve ekim aylarına ait Duncan testi sonucuna göre ise işlemler 3 grupta toplanmıştır. I ve III no’lu işlem (Baykal EM1 ve Baykal EM1+Biyohumus) 1. grubu, II no’lu işlem (Biyohumus) 2. grubu ve kontrol 3. grubu oluşturmuştur (Tablo 4.6).

Tablo 4.5’deki Duncan testi sonuçlarına göre mayıs ve temmuz aylarına ait işlemler 3 grupta toplanmıştır. Buna göre I ve III no’lu işlemler (Baykal EM1 ve Baykal EM1+Biyohumus) 1.

grubu, II no’lu işlem (Biyohumus) 2. grubu ve kontrol 3. grubu oluşturmuştur. Ekim ayına ait Duncan testi sonuçlarına göre ise işlemler 4 grupta toplanmıştır. Buna göre III no’lu işlem (Baykal EM1+Biyohumus) 1. grubu I no’lu işlem (Baykal EM1) 2. grubu II no’lu işlem (Biyohumus) 3. grubu, kontrol ise 4. grubu oluşturmuştur.

Tablo 4.6’da 1 no’lu deneme alanı, ilk yıl, ikinci yıl ve 2 no’lu deneme alanına ait bitki boyları değerleri karşılaştırılarak varyans analizi sonuçları verilmiştir. Analiz sonucuna göre mayıs, temmuz ve ekim ayları bitki boyu değerlerinde bir farklılık gözlenmemiştir.

Tablo 4.6 1 no’lu deneme alanı, ilk yıl, ikinci yıl ve 2 no’lu deneme alanındaki bitki boyu değerlerinin karşılaştırılmasına ait varyans analizi sonuçları.

Varyasyon

Kaynağı Kareler

Toplamı Serbestlik

Derecesi Kareler

Ortalaması F

Oranı Anlamlılık P-Değeri Gruplar Arası 2,552 2 1,276 1,037 0,355 NS

Gruplar İçi 1673,388 1253 1,230 Mayıs

Toplam 1675,940 1256

Gruplar Arası 56,174 2 28,087 0,571 0,565 NS Gruplar İçi 66951,804 1253 49,229

Temmuz

Toplam 67007,978 1256

Gruplar Arası 29878 2 14,939 0,053 0,948 NS Gruplar İçi 380302,23 1253 279,634

Ekim

Toplam 380332,11 1256 (NS) : İstatistiksel açıdan farklı değil

Belgede 1 no’lu Deneme Alanı (sayfa 81-90)