Bilgi Yönetimi Sorumlusu ve Başarı Öyküleri

rekabet unsuru olarak kullanılabilmesini sağlayacak olan bilgi uzmanları tarafından gerçekleştirilmesi gerekliliğidir.

Orrick

Orrick Bilgi Yönetimi Cephesini Peter Krakaur’un katılımıyla genişletti. (Orrick Expands KM, 2003)

03 Mart 2003

Bilgi Yönetimi Uygulamaları ile Rekabet Avantajı Sağlayan Firma Örnekleri

 İsdemir (İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.) firması, 2008 yılında başlatmış olduğu Kaizen (İyiye doğru değişim) metoduna halen devam etmekte ve 2012 yılı faaliyet raporuna göre 545 Kaizen’den 385 adeti tamamlanarak toplamda 372,9 milyon TL kâr elde edilmiştir. Bir yazılım desteği de bulunan yönteme, aylık ücretli çalışanların %46, saatlik ücretli çalışanların

%24 katılım oranı bulunmaktadır. Farklı bir BY çalışması olan Kaizen, 6 temel prensibe dayanmaktadır. Bu prensipler sırasıyla; müşteri memnuniyetini sağlamak üzere önde olmak, tüm çalışanların katılımı, az harcayıp fazla kazanmak, küçük operasyonlarla sürekli gelişmek, bilgi paylaşımı, başarı paylaşımı olarak yer almaktadır (İsdemir Faaliyet Raporu, 2012).

 Schlumberger, petrol sanayinde 100’den fazla ülkedeki büyük işletmelere teknik hizmet sunan ve araştırma merkezleri, mühendislik merkezleri olan küresel ölçekte bir firmadır. Firma, müşteri hizmetleri ve teknik servis sağlama konusunda etkinliğini geliştirme gereksinimi duyarak; BY projesi çerçevesinde InTouch isimli bir üçüncü parti yazılımı oluşturma girişiminde bulunmuş ve ilk verilere göre 200 milyon dolar fayda sağlamıştır. Schlumberger, Wharton Business School tarafından “İnovatif ve Efektif Bilgi Yönetimi” ödülü almaya hak kazanmıştır. 2000 yılında altyapı çalışması yapılan InTouch yazılımı, hem insan-veri havuzu, hem de

insan-insan etkileşimli bir yapıda olması ile bu ödülü almaya hak kazanmıştır. Daha önce sahada yaşanan teknik hizmetlerde, 2-6 hafta arasında uygun çözümler üretilip, bu hizmetin dokümante edilmesi 2 yılı buluyorken; bilgi yönetimi projesi çerçevesinde bu iki süreç gerçek zamanlı olarak tamamlanmaktadır (Braganza, Hackney, and Tanudjojo, 2009, s. 503).

 Cengsoft Yazılım, 2012 yılında Hacettepe Teknoloji Geliştirme Merkezi’nde dört yüksek bilgisayar mühendisi tarafından kurulmuştur.

KOSGEB tarafından Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Destek projesi kapsamına alınarak sosyal medya takip ve anlamlandırma çalışmaları yürütmeye başlamıştır. Rakip firma analizleri, reklam kampanyaları etki değerlendirmesi gibi çalışmalar yürüten firma; uluslararası yazılım firmaları ile ortaklık gerçekleştirerek, büyük veri, bilgi anlamlandırma ve ilişkilendirme çalışmalarına devam etmektedir. (Cengsoft Yazılım, 2015).

 Uçak endüstrisinde küresel ölçekte hizmet veren ve 30 birim, 14 bin çalışana sahip büyük bir İsrail işletmesi olan IAI için, firma yöneticisi ve iki farklı danışmanlık firması yöneticisi tarafından 2000 yılı Şubat ayında başlanılan 4 yıllık bir program dâhilinde, BY çalışmaları uygulanmıştır.

Son iki yılında yetkinlik merkezi çerçevesinde yürütülen bilgi yaratma ve dokümantasyon çalışmaları ile geçen süre sonunda, geribildirimlerin pozitif olduğu ifade edilmektedir. Programın başarısı için multidisipliner bir ekip kurulmuş; firma içi ve müşterilerle ekibin işbirliği içerisinde olması sağlanmıştır. Program sonunda bir çalıştay ile kazanımlar ölçülmeye çalışılmış ve genel olarak firmaya dinamizm kazandırdığı ve bilgi akışının

sorunsuz bir şekilde sağlandığı tespit edilmiştir (Dayan, Pasher, and Dvir, 2006, s. 43).

 Oratar Makine Ltd. Şti., 2013 yılında KOSGEB Ar-Ge ve inovasyon desteği alarak faaliyetlere başlamış ve 15 aylık sürenin sonunda aynı anda çok yüklü miktarlarda cevizi kabuğundan ayıran bir makine prototipi yaparak projeyi sonuçlandırmıştır. Makine ile %90’lara varan verimlilik oranı ile işlem yapabilmektedir. Firma; inovatif başarısı ile Bilim, Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı tarafından teknolojik ürün destek yatırım programına kabul edilmiştir. (Oratar Makine, 2015)

 Kolombiya’nın başlıca petrol firmalarından bir tanesi olan Ecopetrol, 2004 yılından günümüze dek BY çalışmaları yürütmektedir. Ecopetrol’ün BY içeriğinde tüm üyeleri kapsayan uygulama grupları, teknolojik çevre forumları, öğrenilen dersleri elde etme anlayışı ve eğitim sürecini güçlendiren kurum üniversitesi yer almaktadır. Firma tarafından, bu çalışmalar sonunda milyonlarca dolar tutarındaki kaybın geri kazanıldığı ifade edilmektedir. (Results and Success Stories of Knowledge Management at Ecopetrol, 2015)

 Endosa Sanayi Ticaret A.Ş. firması, 2011 yılında KOSGEB tarafından İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı kapsamında kurulmuştur. Kalıp üretimi gerçekleştiren firma, otomotiv ve beyaz eşya ana sanayi firmalarına tanıtımını yaparak sektörde kendisini kabul ettirmiş; bir Fransız firması ile 5 yıllık anlaşma yaparak, 8,5 milyon avro döviz geliri sağlamıştır. İnovatif girişimlerine devam eden firma, alüminyum enjeksiyon ile parça üretimi

konusunda destek alarak, yılın İnovatif İşbirliği-Güçbirliği firması adayı olmuştur (Endosa Kalıp Sanayi, 2015).

 Amerika merkezli kimyevi madde çözümleri ve hizmetleri sunan Buckman Laboratories firması, 23 ülkede 1400 çalışan ile 80 ülkede operasyonlar gerçekleştirerek, senelik 315 milyon euro satış rakamına ulaşmaktadır.

Firma, dünya genelinde bilgi akışı süreçlerini hızlandırmak, küresel bilgi veri tabanına hızlıca ulaşabilmek, iletişimdeki zaman ve mekan kısıtlamalarını ortadan kaldırabilmek, bilgi paylaşımı ile müşteri isteğine göre üretim yapabilmek amaçlarıyla BY çalışmalarına gereksinim duymuştur. Bu bağlamda, BY çalışmaları ekseninde firma içi veri havuzu, Outlook tabanlı işbirliği araçları, firma içi arama motoru ve e-öğrenme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Firma, çalışmalar sonunda müşteri eğilimlerine yönelik yeni ürün satışlarında %50, ortaklık satışlarında %51 oranında artış gerçekleştirmiştir. Öğrenme merkezindeki eğitim faaliyetleri giderlerinin saati 1000 dolardan 25-40 dolar aralığına; müşterileri yanıtlama hızı ise, günler ve haftalardan saatlere düşmüştür (Buckman Laboratories, 2015).

 Kleo Dayanıklı Tüketim Malları ve Otel Ekipmanları A.Ş. firması, yılda 100 bin adet derin dondurucu ve minibar üretimi yapmaktadır. Firma üretmiş olduğu 32 çeşit ürünü Ar-Ge departmanında tasarlamaktadır.

Mevcut durumda, daha geniş hacimli A+ enerji sınıfında yeni ürün tasarım ve testleri yaparak inovasyon çalışmalarına devam etmektedir. Firma, Ar-Ge ve inovasyon yatırımlarına devam ederek, pazar payını her yıl % 8 – 12 oranında artırmaktadır. İşletme, KOSGEB KOBİ ve Girişimcilik Ödülleri

2013 yarışmasında inovatif KOBİ olarak finale kalmıştır (Kelo Dayanıklı Tüketim Malları, 2015).

 2013 yılı bilgi paylaşımı “Archimedes Awards” ödülünü alan ConocoPhilipps, uluslararası arenada faaliyet gösteren bir petrol ve gaz firmasıdır. 10 ülkede 17 bin çalışan ile toplam 700 milyon dolar değerinde dokümante edilmiş iş süreçlerini değere dönüştüren firma, finansal ve kültürel etkileri ile BY’ndeki çalışmalarını sürdüreceği beyanında bulunmuştur. Firma 12 senedir BY çalışmalarını yürütmektedir ve bu alanda kazandığı değer ile 33 adet ödül kazanmıştır (Knoco Stories, 2015).

Ulusal ve küresel örneklerin sunulduğu başarı öykülerinde ortak nokta, öncelikle firma içerisinde bir gereksinimin farkında olunmasıdır. Firmalar bilgiyi kontrol edemedikleri ve bu nedenle iş süreçlerinde gecikmeler, müşterilere ulaşmakta zorluklar yaşadıklarını; bu zorluklarınsa, ekonomik deformasyona yol açtığını fark etmişlerdir.

Uygun çözüm olanaklarının tespit edilmesi ile yürütülen BY çalışmalarının, ekonomik fayda ile birlikte sosyal faydalar da sunduğu, başarı öykülerinin içeriğinde saptanmaktadır. Küresel firmaların bilgi akışını sağlayarak işlemlerini kolaylaştırdıkları, yerel firmaların inovatif değer yarattıkları ve uluslararası ortaklıklar kurdukları süreçlerin tamamı, bilgi ve insan odaklı yaklaşımlar gerektirmektedir.

IV. BÖLÜM:

TÜRKİYE’DEKİ BÜYÜK ÖLÇEKLİ İŞLETMELERDE BİLGİ YÖNETİMİ UYGULAMALARI ve BİLGİ UZMANININ ETKİNLİĞİ ALGISI: İSO 500

BÜYÜK SANAYİ FİRMASI ÖRNEĞİ