• Sonuç bulunamadı

5. SİYASET VE FENDOĞLU

5.2. Fendoğlu’nun Siyasal Uygulamaları

5.2.3. Belediye Başkanlığı Dönemi

68 insanlardır. Bizim buralarda böylelerine fos kabadayı derler.’’(www.hurriyet.com.tr, 23.05.1972).

Onun kabadayı tarifi, ülkesine ve memleketine hizmet için her şeyini feda edecek, zayıfı ezmeyecek, garibanın yanında olacak bir siyaset anlayışıdır. Mukaddes Fendoğlu, Hamit Fendoğlu’nun milletvekilliği boyunca hiçbir maddi yatırım içinde olmadığını şu şekilde belirtmiştir: ‘‘ Eşim Hamit’in tüm malvarlığı rahmetli babasından kalmıştır.

Milletvekilliği yaparken aldığı bugün ki Malatya Trafik Bölge Müdürlüğü’nün yerini de yine o dönemde Trafik Bölge Müdürlüğü binası için hibe etmiştir.’’ (Mukaddes Fendoğlu ile Kişisel Görüşme).

Milletvekilliği dönemi sona eren Hamit Fendoğlu Malatya olaylarında kimi hadislere ve gösterilere katılmıştır. 15 Şubat 1975’de, Malatya’da meydana gelen saldırılarda yer aldığı gerekçesiyle Adana Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanan Hamit Fendoğlu bu yargılamadan sonra tutuklanmıştır. Sonrasında, Sivas'ın Gürün ilçesinde cezasını belirlenen süre içerisinde ifa etmiş ve serbest bırakılmıştır (www.ilimvemedenitey.com, Eylül 2016).

69 Hamit Fendoğlu’nun siyasi fikirlerinin Milli Selamet çizgisinde olmadığı anlaşılmak ile birlikte Erbakan’a ve onun fikirlerine saygı duyduğu görülmektedir.

Cumhuriyet tarihinden 1977 seçimlerine kadar Malatya’dan CHP’nin adayları belediye başkanı olmuştur. Malatya parti teşkilatlarının artık belediyeyi CHP’nin elinden almak gerektiği konusunda uzlaşması üzerine, CHP karşısında güçlü bir aday ile durulabileceğini düşünen dönemin Adalet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi ve Milli Selamet Partisi ortak bir aday aramaya başlamış ve sonunda Hamit Fendoğlu üzerinde karar kılmıştır. Hamit Fendoğlu üç partiden gördüğü destek ve kendi oluşturduğu bir ekip ile çalışmaları neticesinde 11 Aralık 1977 yerel seçimlerinde bağımsız olarak aday olduğunu açıklamıştır. Bu seçimde Malatya Belediye Başkanı seçilen Hamit Fendoğlu, daha sonra Adalet Partisi'ne geçmiştir (habervitrini.com, Aralık 2017).

CHP’nin Malatya Belediyesini kaybedişi sadece Malatya’da değil tüm illerde yankı uyandırmıştır. Hamido, davullu zurnalı zafer kutlamalarının ardından makamını zemzem suyu ile yıkatarak yerel siyasette var olan ve artık resmileşen yerini almıştır (Dinç,2015:216). Makamına geçer geçmez ilk işi yardımcı olarak Naci Şavata’ yı seçmek olmuştur Naci Şavata’nın da ifadesi ile: ‘‘ Başkan seçilmeden önce seçileceğinden çok emindi. ‘Naci, herkes Malatya’yı merkezden kuşatıyor. Biz çevreden kuşatacağız. Bir dönem sonra seni Başkan yapacağım, ben milletvekili olacağım. Bu memlekete birçok hizmetkâr lazım.’ derdi. Hamido makamında pek oturmazdı. Beni göreve getirdiğinde sıkı sıkı tembih etti. ‘Ben makamda oturmayacağım, sürekli Ankara’da, yurtdışında, mahallelerde gezip Malatya için bir şeyler bulmaya, yapmaya çalışacağım.’ derdi. Öyle de yaptı, ömrü vefa ettiği kadar.’’ şeklindedir ( tarihibelgesel.tr, 2011).

Başkan seçilişini takip eden haftalarda TRT Radyosu’nda yaptığı konuşmalarda yer alan ifadeler ile ‘‘ Öncelikli sorunumuz gıda maddeleri, odun ve kömür sorunudur. ’’

diyerek yapılacak çalışmaları şu şekilde sıralamıştır: ( Fendoğlu ve Şavata ile Kişisel Görüşme, 2018).

 Yakıt sorunlarını çözüme ulaştırmak için bütün yakıt temini ile alakadar işletmecileri bir araya getirecek bir yerleşme ve birleşme sahası temini,

 Gıda maddelerinin temiz ve sağlıklı sunulması amacı ile şehrin uygun yerlerine pazar tahsis edilmesi. Yine gıda maddelerinin bir kısmının ihtiyaç sahiplerine

70 daha uygun imkânlarla sağlanması için merkezi yerlerde halka ucuz gıda temini,

 Modern bir sebze ve meyve hali yapılması için çalışmalar,

 Çocukların güvenli bir ortamda eğlenebilmesi için semt programının içinde çocuk bahçeleri inşası, gençler için ise milli park, yüzme havuzu ve turistik bir butik otel inşası.

Hamit Fendoğlu, TRT konuşmasının diğer bir bölümünde şunlara değinmiştir:

‘‘Saymış olduğum bu projelerin bir kısmının inşasına başlanmıştır. Bunun ile beraber dört yıllık belediye başkanlık süresince fazlasını yerine getirmek için çalışmalarımız olacak.

Bunlar başlangıç. Başkanlığa geçtiğim günden bugüne kadar geçen sürede pahalılıkla mücadele edilmiş, halk-esnaf denetimi sağlanmaya çalışılmıştır. Belediye kanunları kifayetsizdir.

Hükümetler belediyelere yardım etmek zorundadır. ‘ Para, para para’ diyen Napolyon’a hak veriyorum. ’’ (Dinç, 2015: 218-219).

Hamit Fendoğlu bu çalışmaların birçoğuna vefatından evvel başlamıştır.

Hamido’nun yaklaşık dört ay süren belediye başkanlığı süresince Malatya’ya hizmet etmek için ara vermeksizin çalıştığı belediye meclis kararlarından anlaşılmaktadır. 1977 meclis kararları dosyasına göre 19, 1978 meclis kararları dosyasına göre ise 34 karar Hamit Fendoğlu’nun belediye başkanlığında alınmıştır. Hamit Fendoğlu’nun Belediye Başkanlığı yaptığı süre içerisinde alınan meclis kararları incelendiğinde Hamit Fendoğlu’nun belediye hizmetleri için gerek ulusal gerek uluslararası temaslarının olduğu görülmektedir. Almanya ziyaretleri gerçekleştirerek, bu ziyaretlerde Malatya ile ilgili projeleri anlatmıştır. Almanya’daki Malatyalı vatandaşlardan finansman sağlamaya çalışmıştır. O dönemde Malatya’nın en önemli sorunları olan kanalizasyon, altyapı tesisleri ile asfalt sorunları vb. sorunların hallolması için sık sık Ankara’yı da ziyaret etmiştir. Yine bu sorunların çözülmesi için mali kaynak araştırmış ve İller Bankasından 20.000.000 liralık bir yardımı alabilmek için çok çabalamıştır. 09.01.1978 yılında olağanüstü toplanan meclis kararında yer alan ifadeleriyle bu işin önemini şu şekilde vurgulamıştır:

‘Sayın arkadaşlar; Belediye Bütçemiz 61.000.000 liradır. Bu gelir ise belediyenin zaruri ihtiyaçlarını ancak görebilmektedir. Geçmişte İsmet Paşa o zamanın belediye reisi olan Turgut

71 Temelliye sormuş ‘‘ Belediyenin borç miktarı nedir?’’ diye. Cevap olarak tek bir kuruş borç olmadığını duyunca şaşırmıştır. Buna karşılık İsmet Paşa ‘‘Bu gösterir ki hizmet yapılmamıştır.

Hizmet ancak borçlanma ile yapılabilir.’’ demiştir. Biz de bu memlekete hizmet etmek istiyorsak ne kadarını nerelere sarf ettiğimizin hesabını verebileceğimiz bu borcun altına girmeliyiz.’’

Malatya için bu hizmetlerin zaruri ve hızlıca yerine getirilmesi gerektiğini meclis toplantısının devamında şu sözler ile ifade etmiştir:

‘‘Kanalizasyon, asfaltlama, mezarlık, şantiye yapımı, makine alımı, un ve ekmek fabrikasının inşası tesisatı işine sarf edilmek üzere bu paraya ihtiyacımız var. Bu parayı projeler için alıyoruz, bu nedenle amaç dışında kullanımının önüne geçmiş olacağız. Hangi amaç için alındıysa onun için sarf edilecektir. Ankara’da birçok belediye başkanı yardım almak talebinde bulunuyordu. Bunlar içerisinde 20 milyon lira ile en yüksek meblağı ben aldım. Çok güçlük çıkardılar ve çok çaba harcadım. Sizden istirhamım bu parayı alıp memlekete hizmet edelim. ’’

Hamit Fendoğlu yapmış olduğu tüm hizmetleri şeffaflık ile yönetmiş ve istişareye açmıştır (Malatya Büyükşehir Belediyesi Arşivi, 13.11.1978/ 76). Bu toplantıların ardından Malatya için önemli hizmetler getirecek olan un ve ekmek fabrikası inşası, yol, kanalizasyon ve asfaltlama, mezarlık, şantiye yapımı ve makine alım işi ile ilgili kararlar onanmıştır ( Malatya Büyükşehir Belediyesi Arşivi, 23.12.1977, 2).

Hamit Fendoğlu’nun Belediye Başkanlığı yaptığı süre içerisinde alınan meclis kararları incelendiğinde Hamit Fendoğlu’nun belediye hizmetleri için gerek ulusal gerek uluslararası temaslarının olduğu da görülmektedir. Meclis kararlarının yer aldığı dosyada Almanya ziyaretleri ile ilgili notlar düşülmüştür. Dönemin Belediye Başkan Yardımcısı Şavata bu ziyaretleri doğrulayarak: ‘‘Almanya ziyaretleri gerçekleştirerek, bu ziyaretlerde projeleri anlatarak Almanya’daki Malatyalı vatandaşlardan memlekete hizmet için finansman sağlamaya çalışıyordu. Birçok kişiden söz aldı bu ziyaretlerde ancak ömrü vefa etmedi ’’ dedi ( Şavata ile Kişisel Görüşme, 10. 04. 2018).

72