-Et-Temhîd li-mesâili’l-Müdevvene -İhtisâru’l-Vâdıha
-Kitâbü’ş-Şerh ve’t-Temâmât li-mesâili’l-Müdevvene, (Kayrevan Ulucami Kütüphanesinde bulunan parçaları için bk Hasan Hüsnî Abdülvehhâb (1387/1968).570
-Kitâbü’n-nevâdir ve’z-ziyâdât, -Kitâbü’l-iktidâ bi-ehli’l-Medîne, -Kitâbü’r-risâle
3.2.6.Abdullâh b. Muhammed el-Mâlikî (444/1052?-438/1046?):
-Riyâdu’n-nüfûs. Beyrut’ta 1994 yılında Dârü’l-garbi’l-İslâmî yayınevi tarafından neşredilmiştir.
3.2.7.Muhammed b. Abdillâh b. Yûnus es-Sıkılli (451/1049):
-el-Câmiu limesâil’l-Müdevvene Bu kitap 2013 yılında Dâru’l-Fikr yayınevi tarafından neşredilmiştir.
3.2.8.Muhammed b. Sâbık es-Sıkıllî (493/1099):
-Ma’nâ kelâmüllâhi ve’r-red ale’l-muhâlifîn.
3.2.9.Hasen b. Raşîk el-Kayrevânî es-Sıkıllî (463/1070):
-Kitâbü’l-umdeti fi ma’rifeti sınâati’ş-şi’ri ve nakdihî ve uyûbihî Bu eser, Beyrut’ta 1988 yılında Muhammed Karkazân tarafından neşredilmiştir.
-Kitâbü ünmûzec,
-Garibü’l-evsaf ve latâifü’t-teşbîhât limâ inferade bihî’l-muhaddisûn.
-el-Umde fî mehâsini’ş-şiʿr ve âdâbih Kahire’de 1963, Beyrut’ta 1974 yılında neşredilmiştir.
Ayrıca Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd tarafından neşredilmiştir
-Kurâḍatü’z-zeheb fî nakdi eşʿâri’l-Arab Muhammed Emîn Hancî tarafından (Kahire 1346) ve Şâzelî Bû Yahyâ tarafından (Tunus 1972)’de neşredilmiştir. Bu eser edebî sanatlar ve şiir tenkidi ile ilgili bir kitaptır.571
-Şerhu’l-Muvatta,
-Ünmûzecü’z-zamân fî şuarâi’l-Kayrevân, yüz şair ve edîbin hayatını ele alan bir eserdir.
Muhammed el-Arûsî el-Matvî ve Beşîr el-Bekkûş tarafından Tunus’ta 1986 yılında neşredilmiştir.
569 Şafak, Ali, “Berâziî”, DİA, TDV Yay., İstanbul, 1992, C.V, s.476.
570 Çavuşoğlu, Ali Hakan, “El-Müdevvenetü’l-kübrâ”, DİA, TDV Yay., İstanbul, 2006, C. XXXI, s. 472-473.
571 Tüccar, Zülfikar, 1999, C. XX, s. 249.
-Dîvân Abdurrahmân Yâgî arafından Beyrut’ta 1989 yılında neşredilmiştir.
-Tırâzü’l-edeb
-el-Mümâdah ve’l-müzâm
-er-Ravzatü’l-mevşiyye fî şuarâi’l-Mehdiyye -Bülgatü’l-işfâk fî zikri eyyâmi’l-uşşâk -Sırrü’s-sürûr
-Şerhu Kitâbi’ş-Şüzûz fi’l-lüga -Mîzânü’l-amel fi’t-târîh -eş-Şüzûz fi’l-luga
-Refʿu’l-işkâl ve defʿu’l-muhâl -Neshu’l-mülah ve feshu’l-lümah -er-Risâletü’l-menkûda
-Nakdü’r-Risâleti’ş-şu’ûziyye ve’l-kasîdeti’d-da’iyye -Kat’u’l-enfâs
-Nechu’l-matlab
-Sâcûrü’l-kelb -Tezyîfi nakdi Kudâme -Keşfü’l-mesâvî
-et-Tevessü’ fî madâ’iku’l-kavl -el-Hîletü ve’l-ihtirâs
-İsbâtü’l-münâzea -Meâlimü’t-târîh -el-Esmâʾü’l-muarrabe -Sıdku’l-medâih
-er-Reyâhîn
-el-Maûne fi’r-ruhas ve’z-zarûrât -Şuarâʾü’l-küttâb
-Ervâhu’l-kütüb
-Garîbü’l-evsâf ve letâifü’t-tesbîhât -el-İttisâl
-Tahrîru’l-müvâzene -el-Mennü ve’l-fidâ -Müttefeku’t-tashîf 572
572 Tüccar, 1999: 248-249.
3.2.10.Abdülhak b. Muhammed es-Sehmî es-Sıkıllî el-Mâlikî, (464/1072? (466/1074):
-en-Nüket ve’l-furûḳ li-mesâʾili’l-Müdevvene ve’l-muhtelita (el-Hizânetü’l-melekiyye bi’r-Rabât, nr. 261, 144 varak)573
-Tehzîbü't-talîb ve fâidetü'r-râgıb ale’l-Müdevvene, -İstidrâkâtün alâ tehzîbi'l-Berâziî,
-Akîdetün Ruviyet anhü,
-Süile Anhâ Ebe'l-Meâlî el-Cüveynî, -Mesâil,
-Cüz'ün fi zabtı elfâzı'l-Müdevvene574
-Mesâilü li’ş-Şeyh Abdülhak ve ecvibetühâ li’l-İmâm Ebi’l-Meâlî el-Cüveynî (Dâru’l-Kütübi’l-Mısrıyye, nr.11, (173-174 varak)575
3.2.11.Atîk b. Ali b. Dâvûd es-Sementârî (464/1071):
-Ahbâru's-sâlihîn adında büyük bir kitabı, fıkıh ve hadîs alanında da güzel bir te’lîfi vardır.
-On iki ciltlik Delîlü’l-Kâsıdîn ve Mu’cemü’l-buldân diğer eserleridir.
3.2.12.Ebû Bekr b. İkâl es-Sıkıllî (ö.?):
-Fevâidü İbn Ikâl.
3.2.13.İbn Mekkî es-Sıkıllî (501/1107):
-Teskîfü'l-lisân ve telkîhü'l-cenân. İbn Mekkî, Teskîfü’l-lisân ve telkîhu’l-cenân Abdülazîz Matar tarafından Kahire’de 1995 yılında neşredilmiştir.
3.2.14.Ali b. Ca’fer b. Ali Muhammed b. Abdillâh b. Huseyn el-Ağlebî Ebu’l-Kâsım b.
el-Katta’ es-Sâdi (515/1121):
-Tehzîbü’l-Efʿâl. Fiiller sözlüğüdür. (I-III, Haydarâbâd-Dekken 1360-1364/1941-1945).
-Mecmûʿ min şi’ri’l-Mütenebbî ve gavâmizuhû, beyitler ve bu beyitlere dair açıklamalar bulunmaktadır. Umberto Rizzitano, “Un Commento di Ibn Al-Qaṭṭaʿ il siciliano”, RSO, XXX (1955. , Muhsin Gayyâz, Şerḥu’l-müşkil min şiʿri’l-Mütenebbî” Bağdat, 1977.
-ed-Dürretü’l-haṭîre fi’l-muhtâr min şuʿarâʾi’l-cezîre (el-Cevheretü’l-hatîre), İçinde 170 şairin biyografisi bulunmaktadır. Beşir el-Bekkûş tarafından Beyrut’ta 1958 yılında neşredilmiştir.
-Ebniyetü’l-esmâʾ ve’l-efʿâl ve’l-mesâdir bir diğer eseridir.
573 Özen, Şükrü, “Furûk”, DİA, TDV Yay., İstanbul, 1996, C. XIII, s. 223-227.
574 Kâdî Iyâz, 1983: VIII, 73.
575 Zehrânî, 1993: 295.
-Hâşiye (Havâşin) alâ Kitâbi’s-sıhâh, Sıhahu’l-luga adlı esere yapılan haşiyedir.
-Ferâidü’ş-şüzûr ve kalâidü’n-nühûr, şiirlerden müteşekkil bir risaledir. (el-Mecmûʿ, Bağdad 1977.)
-Muhtaṣar fî mühmelâti’d-devâʾir elletî ehmeletha’l-Arab, Aruz ile ilgili bir risaledir.
(Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye’de bir nüshası mevcuttur.
-el-Bâri fî ilmi’l-arûz Ahmed Muhammed Abdüddâim tarafından Kahire’de 1982 yılında Mekke’de 1985 yılında neşredilmiştir.
-İhtisârü’z-zihâf el-Bâri fî ilmi’l-arûz, -eş-Şâfiʿ fî (ʿilmi)’l-ḳavâfî,
-Müntehabât, (Eugenio Griffin, Palermo 1910) -Şerhu ebyâti’l-muʿâyât,
-Şerhu’l-Emsile,
-Ümehu’l-mülah fî şuarâʾi’l-Endelüs, -el-Mülehu’l-ʿasriyye,
-el-Esvât, -Kitâbü’s-Seyf,
-et-Tıvâl ve esmâühüm ve sıfâtühüm, -el-Kısâr ve esmâühüm ve sıfâtühüm, -el-Keşf an mesâvii’l-hamr, en-Nikâh,
-el-Meşyü ve’s-seyr eserlerinden bazılarıdır.576
3.2.15.Abdurrahmân b. Atîk b. Halef İbn Fahhâm es-Sıkıllî el-Kuraşî (516/1122):
-Kitâbü müfredâti Ya’kûb.
-et-Tecrîd li-bu’yeti’l-mürîd fi’l-kırââti’s-seb’a
3.2.16.Muhammed b. Ebi’l-Ferec el-Mâzerî el-Kettânî el-Mâlikî es-Sıkıllî (ez-Zekî) (516?517/1122?1123):
-el-İstîlâ’
-Ta’lîkun Kebîr -Mukaddime b. Nahv
3.2.17.Muhammed b. el-Müslim b. Muhammed b. Ebî Bekr el-Mahzûmî es-Sıkıllî (530/1135):
-el-Beyânü li-şerhi’l-bürhan.
576 Günel, Fuat, 2000, 105-106.
-Kitâbü te’yîdi’t-temhîd ve takyîdi’t-tecrîd.
-Kitâbü’l-mihâd fî şerhi’l-irşâd
3.2.18.Muhammed b. Alî b. Ömer et-Temîmî es-Sıkıllî el-Mâzerî (536/1141):
-el-Mu’lim bi-fevâidi Müslim Muhammed eş-Şâzelî Neyfer tarafından Tunus’ta 1988 yılında neşredilmiştir.
-Îzâhu’l-mahsûl min burhâni’l-usûl Ammâr et-Tâlibî tarafından Beyrut’ta 2001 yılında neşredilmiştir.
-Nazmu’l-Ferâid fî ilmi’l-akâîd, İtikadi hususlar ve usûlü hakkında dikkatli bir incelemedir.
(Ulaşılabilen nüshası yoktur.)577
-Şerku’t-Telkîn: Kitâbü’s-Salât ve mukaddimâtihâ (nşr. M. Muhtâr es-Selâmî), Beyrut 1997.
-Ta’lik alâ Müdevveneti Sahnûn, (Bir örneği Karaviyyîn Üniversitesi Kütüphanesinde mevcuttur.)
-el-Keşf ve’l-inbâ ale’l-mütercem bi’l-İhyâ (Günümüze ulaşmadığı düşünülmektedir.) -el-İmlâ’ alâ şey’ min resâʾili ihvâni’s-safâ
-en-Nüketü’l-kat’ıyye fi’r-red ale’l-haşeviyye -el-Vâzıh fî kat’ı lisâni’n-nâbıh
-Keşfü’l-kıtâ an lemsi’l-hatâ Bu eserinin bir nüshasının, Tunus’ta Zeytûne Camisinin kütüphanesinde bulunduğu bilgisi vardır.
-Kitâbün fi’t-tıb
-el-Keşf (en-Nüket) ve’l-inbâ ani’l-mütercem bi’l-İhyâ
3.2.19.Muhammed b. Ebî Muhammed b. Zafer es-Sıkıllî (565/1169):
-Sülvânü’l-mutâ’ fî udvâni’l-etbâ’ Muhammed Ahmed Demec tarafından Beyrut’ta 1995 yılında neşredilmiştir.
-Hâşiyetü İbn Zafer alâ dürreti’l-gavvâs Ahmed Tâhâ Hasaneyn Sultan, Ḥâvâşî İbn Berrî ve İbn Ẓafer alâ dürreti’l-gavvâs içinde Beyrut’ta 1990 yılında neşredilmiştir.
-Enbâü nücebâi’l-ebnâ (Gurerü’d-dürer fî nücebâʾi’l-evlâd [fî nücebâʾi’l-ebnâ, Kahire’de basılmıştır (1315, 1322). İbrâhîm Yûnus tarafından tahkik edilmiş ve 1991 yılında Kahire’de yayımlanmıştır.
-Hayrü’l-bişer bi-hayri’l-beşer, Kahire’de yayımlanmış (1280), Kahire’de 1990 yılında Abdülhafîz Fergalî ve Ali el-Karanî tarafından tahkikli neşri gerçekleştirilmiştir.
577 Abdülvehhâb, Hasen Hüsni, 1955, 62-63.
-İbhâmü’l-gavvâs fî îhâmi’l-havâṣ fî beyâni galati’l-Harîrî, Kahire’de 1417/1996 yılında yayımlanmıştır.
-Yenbûʿu’l-hayât fî tezkîri’z-Zikri’l-Hakîm, Farklı nüshaları çeşitli kütüphanelerde bulunmaktadır.
-Şerhu (garîbi)’l-Makâmât, bk. Brockelmann, GAL Suppl., I, 487.
-Zâdü’l-mülûk el-Muzafferî fi’l-mu’tekadât ve’l-ibâdât.578
3.2.20.Ömer b. Abdinnûr (ö?):
-Berâziî’nin eseri Kitâbü’ş-şerh ve’t-temâmât li-mesâ’ili’l-Müdevvene üzerine bir ihtisar çalışması vardır.
-el-Müdevvene hakkında 300 parça halinde geniş bir şerhin sahibidir.
3.2.21.İbn Fercûc es-Sıkıllî (Ferrûc, Müferrec)
Berâziî’nin (430/1038) el-Müdevvene’sine Temhîdü mesâili’l-Müdevvene isminde bir çalışması vardır.