4. BÖLÜM: BULGULAR
4.3. KADINLARIN AİLE YAŞAMINA İLİŞKİN BULGULAR
4.3.5. Aile Ekonomisi
ve daha üstü mezunlarda (%42.6) “sadece kendisinin” , ilkokul mezunlarında
“sadece eşin” (%39.4) karar verdiğini belirtenlerin önde geldiği saptanmıştır.
Bunu hem okuma yazma bilen/bilmeyenlerde (%26.9) hem de ortaokul ve daha üstü mezunlarda (%40.7) “sadece eşin”; ilkokul mezunlarında “sadece kendisinin” (%37.2) karar verdiğini belirtenlerin izlediği bulunmuştur (Tablo 28).
Yapılan istatistiki analiz sonucunda sadece kadının bir işte çalışmasına karar verme ile kadının eğitim düzeyi arasındaki ilişkinin istatistiksel açıdan önemli olduğu belirlenmiştir. Bu anlamlılıkta ilkokul düzeyindeki kadınların belirleyici olduğu saptanmıştır (p<0.05) (Tablo 28).
Tablo 29. Ailenin Gelir Kaynakları ve Kadının Eğitim Düzeyine Göre Dağılımı
Ailenin Gelir Kaynakları
Eğitim Düzeyi
Toplam
χ2 P
Okuma yazma bilmiyor
/biliyor
İlkokul Ortaokul ve Daha Üstü
n % n % n % n %
Düzenli bir işte çalışma sonucu elde edilen gelir
Evet 21 40,4 52 55,3 36 66,7 109 54,5
7,427 0,02*
Hayır 31 59,6 42 44,7 18 33,3 91 45,5 Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Çöp/karton
toplama sonucu elde edilen gelir
Evet 5 9,6 4 4,3 0 0,0 9 4,5
Ki-kare Yapılamadı Hayır 47 90,4 90 95,7 54 100,0 191 95,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Mendil/çiçek
satma sonucu elde edilen gelir
Evet 0 0,0 1 1,1 0 0,0 1 0,5
Ki-kare Yapılamadı Hayır 52 100,0 93 98,9 54 100,0 199 99,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Dilenme
sonucu elde edilen gelir
Evet 2 3,8 1 1,1 0 0,0 3 1,5
Ki-kare Yapılamadı Hayır 50 96,2 93 98,9 54 100,0 197 98,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Kendi işini
yapma sonucu elde edilen gelir
Evet 0 0,0 2 2,1 0 0,0 2 1,0
Ki-kare Yapılamadı Hayır 52 100,0 92 97,9 54 100,0 198 99,0
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Akrabalardan
gelen ayni ve nakdi yardımlar
Evet 2 3,8 10 10,6 6 11,1 18 9,0
Ki-kare Yapılamadı Hayır 50 96,2 84 89,4 48 88,9 182 91,0
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Sosyal
yardımlar(Devlet, vakıf, belediye, derneklerden gelen ayni ve nakdi yardımlar)
Evet 49 94,2 90 95,7 50 92,6 189 94,5
Ki-kare Yapılamadı
Hayır 3 5,8 4 4,3 4 7,4 11 5,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0
*P<0,05
Yapılan istatistiki analiz sonucunda; çöp/karton toplama, mendil/çiçek satma/, dilenme, kendi işini yapma, akrabalardan gelen yardımlar, sosyal yardımlar için verilerde beklenen değerlerin 5’ten küçük olması nedeniyle Ki Kare analizi yapılamadığı, sadece düzenli bir işte çalışma sonucu elde edilen gelir ile kadınların eğitim düzeyi arasındaki ilişkinin istatistiksel açıdan önemli olduğu bulunmuştur (p<0.05) (Tablo 29).
4.3.5.2.Aile Gelirinden En Çok Payı Alan Harcama Grubu
Araştırma kapsamına alınan kadınlar arasında (194 kişi) aile gelirini en çok ayırdıkları harcama grubunun sırasıyla %94.3 ile konuta ilişkin harcama (ev kirası, ısınma, elektrik ve su faturaları) , %67.5 ile gıda ve %19.6 ile bebek için bakım ve beslenme giderleri (süt, bez, mama vb) olduğu belirlenmiştir. 200
kadından 6’sı sadece sosyal yardımlarla (komşu ve belediyeden gelen yiyecek) geçindiği için harcama gruplarının içine dâhil edilmemiştir (Tablo 30).
Tablo 30. Aile Gelirinden En Çok Payı Alan Harcama Grupları ve Kadınların Eğitim Düzeyine Göre Dağılımı
Aile Gelirinden En Çok Payı Alan Harcama Grubu
Eğitim Düzeyi
Toplam χ2 p
Okuma Yazma Bilmiyor/
Biliyor
İlkokul
Ortaokul ve Daha
Üstü
n % n % n % n %
Konuta ilişkin harcama (Ev kirası, ısınma, elektrik ve su faturaları)
Evet 47 94,0 85 92,4 51 98,1 183 94,3
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 3 6,0 7 7,6 1 1,9 11 5,7
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0
Gıda harcaması
Evet 34 68,0 63 68,5 34 65,4 131 67,5
0,152 0,93 Hayır 16 32,0 29 31,5 18 34,6 63 32,5
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Giyim harcaması
Evet 3 6,0 5 5,4 4 7,7 12 6,2
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 47 94,0 87 94,6 48 92,3 182 93,8
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Sağlık harcaması
Evet 4 8,0 13 14,1 5 9,6 22 11,3
1,421 0,49 Hayır 46 92,0 79 85,9 47 90,4 172 88,7
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Ulaşım harcaması
Evet 1 2,0 1 1,1 3 5,8 5 2,6
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 49 98,0 91 98,9 49 94,2 189 97,4
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Eğitim harcaması Evet 0 0,0 5 5,4 4 7,7 9 4,6
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 50 100,0 87 94,6 48 92,3 185 95,4
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Bebek bakım ve
beslenme harcaması(Süt, bez, mama vb.)
Evet 6 12,0 22 23,9 10 19,2 38 19,6
2,925 0,23 Hayır 44 88,0 70 76,1 42 80,8 156 80,4
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Suriye'deki aileye
para göndermeye ilişkin harcama
Evet 1 2,0 2 2,2 2 3,8 5 2,6
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 49 98,0 90 97,8 50 96,2 189 97,4
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Ev eşyalarının
tamiri için harcama
Evet 0 0,0 3 3,3 0 0,0 3 1,5
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 50 100,0 89 96,7 52 100,0 191 98,5
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 Borç ödemeye
ilişkin harcama
Evet 4 8,0 4 4,3 1 1,9 9 4,6
Ki-Kare Yapılamadı Hayır 46 92,0 88 95,7 51 98,1 185 95,4
Toplam 50 25,8 92 47,4 52 26,8 194 100,0 χ2:Kikare Bağımsızlık Testi, *p<0,05: İlişki var
Konu, kadınların eğitim düzeyi açısından incelendiğinde; tüm eğitim düzeyinde (okuma yazma bilen/bilmeyen %94.0; ilkokul %92.4; ortaokul ve daha üstü
%98.1) aile gelirinden en çok payı alan harcama grubunun konuta ilişkin (ev kirası, ısınma, elektrik ve su faturaları) harcama olduğu belirlenmiştir. Bunu tüm eğitim düzeyinde (okuma yazma bilen/bilmeyen %68.0; ilkokul %68.5; ortaokul ve daha üstü %65.4) gıda; yine tüm eğitim düzeyinde (okuma yazma bilen/bilmeyen %12.0; ilkokul %23.9; ortaokul ve daha üstü %19.2) bebekler için
bakım ve beslenme (süt, bez, mama vb.) giderlerinin izlediği bulunmuştur (Tablo 30).
Araştırma kapsamına alınan kadınların aile gelirinden en çok payı alan harcama grubu ile eğitim düzeyi arasındaki ilişki incelendiğinde; konut (ev kirası, ısınma, elektrik ve su faturaları), giyim, ulaşım, eğitim, Suriye’deki aileye para gönderme, ev eşyalarının tamiri, borç ödeme konuları için verilerde beklenen değerlerin 5’ten küçük olması nedeniyle Ki Kare yapılamamıştır. Yapılan analiz sonucunda gıda harcaması, sağlık harcaması, bebek bakımı ve beslenme harcaması (süt, bez, mama, vb.) için istatistiki analiz yapılmıştır ancak bu da istatistiksel açıdan önemli bulunmamıştır (p>0.05) (Tablo 30).
4.3.5.3.Evde Sahip Olunan Araç ve Gereçler
Araştırma kapsamına alınan kadınların evde sahip oldukları araç ve gereçler incelendiğinde; en fazla %94.0 ile ocak, %90.0 ile buzdolabı, %87.0 ile çamaşır makinesine sahip oldukları saptanmıştır (Tablo 31).
Konu, kadınların eğitim düzeyi açısından incelendiğinde; evde sahip olunan araç gereçler arasında hem okuma yazma bilen/bilmeyenlerin (%88.5) hem de ilkokul mezunlarının (%93.6) en fazla ocağa sahip oldukları bulunmuştur. Bunu okuma yazma bilen/bilmeyenlerde %82.7 ile televizyon; ilkokul mezunlarında
%91.5 ile buzdolabı; ortaokul ve daha üstü mezunlarda %98.1 ile çamaşır makinasına sahip olanların izlediği saptanmıştır. Ortaokul ve daha üstü mezunlarda ise tamamının (%100) ocağa sahip olduğu belirlenmiştir. Çamaşır makinasına sahip olanların okuma yazma bilen/bilmeyenlerde %71.2, ilkokul mezunlarında %89.4, ortaokul ve daha üstü mezunlarda %98.1; buzdolabına sahip olanların okuma yazma bilen/bilmeyenlerde %80.8, ilkokul mezunlarında
%91.5, ortaokul ve daha üstü mezunlarda %96.3; elektrikli süpürgeye sahip olanların okuma yazma bilen/bilmeyenlerde %23.1, ilkokul mezunlarında %22.3, ortaokul ve daha üstü mezunlarda %40.7; fırına sahip olanların okuma yazma bilen/bilmeyenlerde %30.8, ilkokul mezunlarında %39.4, ortaokul ve daha üstü mezunlarda ise %59.3 olduğu saptanmıştır. Eğitim düzeyi arttıkça çamaşır
makinası, buzdolabı ve fırın araçlarına sahip olma oranının arttığı belirlenmiştir (Tablo 31).
Tablo 31. Evde Sahip Olunan Araç ve Gereçler ve Kadınların Eğitim Düzeyine Göre Dağılımı
Evde Sahip Oldukları Araç ve Gereç
Eğitim Düzeyi
Toplam χ p
Okuma Yazma Bilmiyor/
Biliyor
İlkokul
Ortaokul ve Daha Üstü
n % n % n % n %
Otomobil
Var 0 0,0 2 2,1 1 1,9 3 1,5
Ki-Kare Yapılamadı Yok 52 100,0 92 97,9 53 98,1 197 98,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Cep telefonu
Var 39 75,0 76 80,9 48 88,9 163 81,5
3,439 0,18
Yok 13 25,0 18 19,1 6 11,1 37 18,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Televizyon
Var 43 82,7 83 88,3 43 79,6 169 84,5
2,143 0,34
Yok 9 17,3 11 11,7 11 20,4 31 15,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Bilgisayar
Var 4 7,7 6 6,4 7 13,0 17 8,5
Ki-Kare Yapılamadı Yok 48 92,3 88 93,6 47 87,0 183 91,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 İnternet
Var 26 50,0 47 50,0 37 68,5 110 55,0
5,462 0,07
Yok 26 50,0 47 50,0 17 31,5 90 45,0
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Çamaşır
makinesi
Var 37 71,2 84 89,4 53 98,1 174 87,0
17,94 0,00*
Yok 15 28,8 10 10,6 1 1,9 26 13,0
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Buzdolabı
Var 42 80,8 86 91,5 52 96,3 180 90,0
7,53 0,02*
Yok 10 19,2 8 8,5 2 3,7 20 10,0
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Bulaşık
makinesi
Var 2 3,8 2 2,1 3 5,6 7 3,5
Ki-Kare Yapılamadı Yok 50 96,2 92 97,9 51 94,4 193 96,5
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Elektrikli
süpürge
Var 12 23,1 21 22,3 22 40,7 55 27,5
6,514 0,04*
Yok 40 76,9 73 77,7 32 59,3 145 72,5 Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Fırın
Var 16 30,8 37 39,4 32 59,3 85 42,5
9,514 0,01*
Yok 36 69,2 57 60,6 22 40,7 115 57,5 Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 Ocak
Var 46 88,5 88 93,6 54 100,0 188 94,0
Ki-Kare Yapılamadı
Yok 6 11,5 6 6,4 0 0,0 12 6,0
Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 χ2:Kikare Bağımsızlık Testi, *p<0,05: İlişki var
Evde sahip olunan araç ve gereç durumu ile kadınların eğitim düzeyi arasındaki ilişki incelendiğinde; otomobil, bilgisayar, bulaşık makinesi ve ocak için verilerde beklenen değerlerin 5’ten küçük olması nedeniyle Ki Kare analizi yapılamamıştır. Cep telefonu, televizyon, internet, çamaşır makinesi, buzdolabı, elektrikli süpürge, fırın için istatiksel analiz yapılmış ancak çamaşır makinesi, buzdolabı, elektrikli süpürge ve fırın konuları ile kadınların eğitim düzeyi arasındaki ilişki istatistiksel açıdan önemli (p<0.05),cep telefonu, televizyon,
internet konularında ise istatistiksel açıdan önemsiz bulunmuştur (p>0.05) (Tablo 31).
4.3.5.4. Tasarruf Yapma Durumu
Araştırma kapsamına alınan kadınların %96.0’ının tasarruf yapmadığı belirlenmiştir (Tablo 32).
Tablo 32. Tasarruf Yapma Durumu ve Kadınların Eğitim Düzeyine Göre Dağılımı Tasarruf Yapma
Durumu
Eğitim Düzeyi Toplam χ2
Okuma Yazma Bilmiyor/Biliyor
İlkokul Ortaokul ve Daha Üstü
n % n % n % n %
Tasarruf yapabiliyorum
- - 3 3,2 5 9,3 8 4,0 Ki-Kare
Yapılamadı Tasarruf
yapamıyorum 52 100,0 91 96,8 49 90,7 192 96,0 Toplam 52 26,0 94 47,0 54 27,0 200 100,0 χ2:Kikare Bağımsızlık Testi
Konu, kadınların eğitim düzeyine göre incelendiğinde; okuma yazma bilen/bilmeyenlerin tamamının (%100), ilkokul mezunların %96.8’inin, ortaokul ve daha üstü mezunların %90.7’sinin tasarruf yapmadığı saptanmıştır (Tablo 32).
Araştırma kapsamına alınan kadınların tasarruf yapma durumu ile eğitim düzeyi arasındaki ilişki incelendiğinde; verilerde beklenen değerlerin 5’ten küçük olması nedeniyle Ki Kare analizi yapılamamıştır (Tablo 32).