Bu bölümde, çalışma sonrasında elde edilen sonuçlara dayanarak gelecek çalışmalara yardımcı olması açısından sanal oryantasyon ortamı geliştirecek tasarımcılara, sanal oryantasyon uygulaması yapacak personele, üniversitelerin BÖTE Bölümleri ile PDR Merkezlerine ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Tasarımcılara yönelik öneriler
• 3-boyutlu sanal oryantasyon ortamının geliştirilmesinde ortamın farklı kişiler tarafından gezilerek görüşlerinin alınması önemlidir. Bu nedenle olabildiğince farklı kişilerin ortamda yapılacak değişiklere ve eklemelere dair görüş bildirmesi kullanılabilirlik sorunlarını en aza indirgeyecektir.
• Ortamın geliştirilmesinde aşama aşama geliştirme yöntemi uygulanması önerilmektedir. Önce genel hatlarıyla ortamın modellenmesi, sonrasında birimlerin oluşturulması, sonrasında nesnelerin yerleştirilmesi, daha da sonra nesnelerin birbirlerine göre konumlarının ayarlanması uygun görülmektedir.
• 3-boyutlu sanal oryantasyon uygulamasında 2-boyutlu bilgi ekranından yararlanılacaksa, bu ekrandaki bilgi değişiminin öğrencinin dikkati çeker nitelikte olması gerekmektedir.
• Kullanıcıların bir birimi gezmeden diğer bir birime ilerlemesi istenmiyorsa, bu geçiş görünmeyen duvarlarla engellenmelidir. Böylece kullanıcılar sanal ortamda gezmesi öngörülen her birimi atlamadan gezme fırsatı yakalayacaktır.
Uygulayıcılara yönelik öneriler
• Öğrencilerin üniversiteye kayıt zamanında irtibat bilgileri edinilmelidir.
Taşrada yaşayan ve İnternet imkanı kısıtlı olan öğrencilere e-posta ile ulaşmanın zorluğundan dolayı öğrencilerin ve bir yakınlarının telefon numaraları alınmalıdır. Öğrencilerin kesin kayıtlarından itibaren onlarla
e-posta ve telefon yoluyla irtibata geçilmelidir. Belirli aralıklarla uygulama öğrencilere hatırlatılmalıdır.
• Fiziksel oryantasyon uygulaması için dönem başlamadan öğrencilerin üniversiteye gelmek zorunda oldukları bir dönem seçilmelidir. Bazı üniversiteler için ders kayıt dönemi öğrenciler için zorunlu olurken, bu zorunluluğu bulundurmayan üniversite öğrencileri için yurtların kayıt zamanı takip edilmelidir. Öğrencilerin sadece oryantasyon amaçlı üniversiteye çağırılması, düşük katılım tehdidi altındadır.
• Öğrencilere oryantasyon hizmetinin, gerekli teknik destek önceden planlanarak, İnternet üzerinden 3-boyutlu sanal ortamda verilmesi uygun olacaktır.
• 3-boyutlu sanal oryantasyon uygulaması, öğrencileri bir bilgisayar laborotuvarı ortamında bir araya getirerek yapılacaksa, oryantasyon öncesinde pilot uygulamalarda, donanım yetersizliğinden doğacak problemler tespit edilerek giderilmeye çalışılmalıdır.
• Çok-kullanıcılı sanal oryantasyon uygulaması öncesinde ortam tamamen dolaşılarak gerekli ses ve görsel dosyaların bilgisayarın ön-belleğine alınması uygulama esnasında oluşacak muhtemel İnternet problemlerinden doğacak aksamaya engel olacaktır. Bu nedenle ön-belleğe kaydedilen dosyalar diğer bilgisayarların ön-belleklerine kopyalanarak uygulama yapılacak tüm bilgisayarlar için daha akıcı bir uygulama imkanı yaratılmalıdır.
BÖTE Bölümleri ve üniversite PDR Merkezlerine yönelik öneriler
• Üniversitelerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezleri bünyesinde sanal oryantasyon ortamları geliştirilen bir birim kurularak, bu oryantasyonların öğrenciye ulaştırılması sağlanabilir. BÖTE ve PDR mezunlarının bu birimde beraber çalışmaları sanal oryantasyonların etkililiği açısından faydalı olacaktır.
• BÖTE yeni ders müfredatında “Eğitsel Bilgisayar Oyunları Tasarımı” isimli ders bölümlerde açılarak , sanal oryantasyon ortamlarının tasarımı hakkında öğrencilere kapsamlı bilgiler verilebilir.
• BÖTE ders müfradatında bulunan Rehberlik dersi kapsamında öğrencilere PDR kapsamında projeler üretmesi sağlanabilir.
• Üniversitelerin sanal oryantasyon ortamlarının geliştirilmesine ve öğrencilere ulaştırılmasına yönelik bütçe ayırması gerekmektedir. Bu nedenle sanal oryantasyon ortamları açık-kaynak kodlu ortamlarda geliştirilmeli ya da ortam geliştirmeye olanak veren ücretli yazılımlar üniversiteler tarafından satın alınmalıdır.
• Geliştirilen 3-boyutlu sanal oryantasyon ortamı en az işgücü ile güncellenebilmeye olanak sağlamalıdır.
Araştırmacılara yönelik öneriler
• Kullanılan sanal ortamın kurulumu ve kullanımı hakkında detaylı bir eğitim kitapçığının öğrencilere ulaştırılması sağlanarak, sanal oryantasyonun öğrencilerin okula gelmeden kendi ortamlarında uygulanması ve sonuçlarına bakılması önerilir.
• Sanal oryantasyon uygulamalarında işbirliği ile öğrenmeye olanak veren ortamların tasarlanması ve etkilerinin görülmesi faydalı olacaktır.
• Sanal ortamda deneyim yaşayacak kullanıcıların ortama dair yenilik etkisinden doğacak farklılığa önlem olarak uygulama öncesinde kullanıcıların bir süre ortamı serbest olarak kullanmalarının bu etkiyi giderme açısından önemli olduğu düşünülmektedir.
• Sanal ortamda öğrencilerle gerçek-zamanlı iletişime geçecek, bir avatarla temsil edilecek bir rehber eşliğinde benzer oryantasyon uygulamaları yapılarak öğrenciler üzerindeki etkilerine bakılması önerilir.
• Farklı tasarım modelleri ile tasarlanmış sanal dünyaların kullanılarak deneysel çalışmaların yapılması ve sanal oryantasyon ortamında
kullanılması gereken ilkelerin çeşitlendirilmesi alanyazına katkı sağlayacaktır.
• Kullanmak isteyen öğrenciler için 2-boyutlu ekranda değişen yazının yanında sesli rehberlik yapılması grafik öğelerin yanında ses öğelerinin de etkisini belirleme adına faydalı olacaktır.
• Bu çalışmada sanal ortamda buradalık algısı ile uzamsal bilgi arasında orta düzeyde bir ilişki bulunmasına rağmen yapılan diğer çalışmalarda bu ilişki net değildir. Bazı çalışmalarda buradalık algısı ile uzamsal bilgi arasında ilişki bulunurken; bazı çalışmalarda ilişki bulunmamaktadır. Bu konuda farklı çalışma grupları ile daha derinlemesine çalışmalar yapılması önerilir.
• Sanal oryantasyona katılan öğrencilerin fiziksel oryantasyona katılan öğrencilere göre ortamı uzamsal olarak daha ayrıntılı hatırladıkları bulunmuştur. Bu farkın fiziksel oryantasyona katılan kişi sayısının fazla olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu bağlamda, fiziksel oryantasyon için oryantasyona katılan kişi sayıları değiştirilerek kişi sayısının etkilerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar faydalı olacaktır.